УИХ-ын чуулганаар Монгол Улсын Хилийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ. Гэвч ажлын цаг дуусан тул маргааш үргэлжлүүлэн хэлэлцэхээр боллоо. Өнөөдрийн хэлэлцүүлгээр гишүүд асуулт асууж Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд С.Бямбацогт хариуллаа.
О.Баасанхүү: Хилийн харьяат бол орох гарах зөвшөөрөл өгдөг, тэгэхээр одоо хуулинд өөрчлөлт оруулбал Гадаадын иргэний харьяат яг юу хийх вэ, хилийн бүсэд шалгалт хийх эрх байгаа юу, Хилийн цэрэг зөвхөн хил хамгаална гэсэн үг биш. Иргэд бас хамгаалдаг. 100 км-т бүсчилээд өгчихсөн байсныг яагаад байхгүй болгочихож байгаа юм бэ?
С.Бямбацогт: Гадаадын иргэн харьяатад хилийн шалганы үйл ажиллагаа явуулж байгаа албан тушаалтнууд Хилийн цэргээс анх тийшээ очсон. Чиг үүрэг нь ижил учраас Хилийн цэрэгтээ буцаад орон тоогоорооо ирнэ. Хил хамгаалах байгууллага гадаадын иргэдийн Монгол Улсаар зорчих, ажиллах амьдрахад гадаадын иргэдийн эрх зүйн зохицуулалтыг хийх болно. Ингэснээр орж ирж байгаа гадаадын иргэн болгоныг давхар давхар шалгадаг хүнд суртал гарахгүй гэж бодож байна. Хоёр талын боомтууд байна. Энд ямар ч визийн шаардлага байхгүй. Энд жишээлбэл Гадаадын иргэн харьяатын байгууллага үйл ажиллагаа явуулах шаардлагагүй болж байгаа юм. Олон улсын боомт буюу визтэй боомтууд дээр үйл ажиллагаа явуулна гэсэн үг юм. Хуучин хилийн бүсэд амьдарч байгаа 70 орчим айл өрх хил хамгаалах туслах хүчин гэдэг тодорхой үүрэгтэй байсан. Хилийн цэрэгт алба хашиж байгаа хүмүүс байлдааны тушаал авсан цэргүүд шиг ажилладаг. Асуудал, зөрчил гаргавал эрүүгийн хэрэг үүсгэгдэн шалгагддаг. Тиймээс хил дээр гарсан аливаа хэрэгт хариуцлагатай ханддаг байсан. Монгол Улсын 46 хилийн боомтоор 1.6 сая тээврийн хэрэгсэл, 1 сая гаруй бага оврын автомашин, вагон, 6500 агаарын хөлөг нэвтэрдэг. Хилийн шалган Гадаад хэргийн байгууллагад шилжсэнээс үүдэн хүн машины хөргөгчинд хөлдөж үхсэн байдалтай орж ирсэн болон вагонд хавчуулагдсан хэргүүд гарсан. Хил гаалийн байгууллага, хил боомтын олон байгууллага хил дээр үйл ажиллагаа явуулдаг ч асуудал үүсэхээр хэн нь ч хариуцлага хүлээдэггүй. Тийм учраас Хил хамгаалах хуулиндаа өөрчлөлт оруулах хэрэгтэй юм.
О.ӨНӨР