-ТЭРБЭЭР СҮХБААТАРЫН ТАЛБАЙД СУУЛТ ЗАРЛАХААР БОЛЖЭЭ-
Гэр хорооллын дахин төлөвлөх нэрээр иргэдийн эрхийг ноцтой зөрчиж байгаа энэ асуудлыг Хүний эрхийн үндэсний коммисын гишүүд анхааралдаа аваад байгаа билээ. Энэ асуудлаар судалгаа хийхээр Хүний эрхийн үндэсний комиссын гадны шинжээчид Монголд ирж ажиллах гэж байгаа гэсэн. Гэр хорооллыг дахин төлөвлөх нэрээр иргэдийн газрыг байраар сольж авах энэ ажилд зарим иргэдийн эрхийг ноцтой зөрчиж, газрыг нь хүчээр булааж авах ийм байдал үүсээд байгаа талаар иргэн Ж.Туул өчигдөр хэвлэлийн хурал хийлээ. Тэрбээр өнөөдрөөс эхлэн Сүхбаатарын талбай дээр гэр бүлийн гишүүдийн хамтаар суулт зарлахаар болжээ. Түүний байшинг энэ сарын 2-ны өдөр нурааж, гэрийнх нь бүх тавилгыг битүүмжлэн авсантай холбоотойгоор тэрбээр ийнхүү тэмцэж эхэлжээ. Юу болсон талаар түүнээс тодрууллаа.
-Танай байшинг хүчээр нурааж, газрыг чинь чөлөөлсөн гэсэн. Юу болсон юм бол?
-Иргэдийн ярьж сурснаар долдугаар хороололд манайх байдаг. өвлийн ид хүйтэнд хашаа байшингаа эвдүүлээд гудамжинд гарлаа, би. Гуравдугаар сарын 2-нд Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрынхан, “Бэрэн” компанийн ажилчид, гэр хороолол хөгжлийн газрын хоёр гурван хүн нийтдээ 30 гаруй залуучууд ирсэн. хүчээр хаалга эвдэж орж ирээд, гэр орны бүх тавилга, эд хогшлыг битүүмжлээд, гадаа зөөж гаргасан. Бид өмссөн хувцастайгаа гэрээсээ хөөгдөж гарлаа. Би өнөөдөр ялтан биш шүү дээ. Гал голомтоо авч үлдэх гэж тэмцэж яваа жирийн нэг эмэгтэй. олон улсын хэмжээнд айлыг албадан нүүлгэхийг хориглосон. Хэчнээн газрын маргаантай байсан ч өвлийн хүйтэнд айлыг нүүлгэж болдог юм уу. Үндсэн хуульд заасан амьд явах, эрүүл амгалан тайван байх эрхийг минь ноцтойгоор зөрчиж байна шүү дээ.
-Танай байшинг нураах шүүхийн шийдвэр гарсан юм уу?
-Шүүхээс шийдвэр гараад ирсэн юм байна. Гэхдээ энэ шийдвэр хууль бус. “Бэрэн” компани хөгшин настай хүнийг гэртээ ганцаараа байхад нь уулзаад, айлган сүрдүүлж бичиг баримтыг нь авч яваад газрын гэрчилгээг нь өөрсдийн нэр дээр шилжүүлж авсан юм. Тэр газрын гэрчилгээг үндэслээд манай байшинг нураах шүүхийн шийдвэр гарсан юм байна. Бид шүүхийн шийдвэр гарсныг ч мэдээгүй байхад гэнэт л хүмүүс ирээд манай байшинг нураалаа. “Бэрэн” компани иргэдтэй уулзаж, бидний бодол санааг сонсоогүй, иргэдийн гаргасан саналыг төсөлдөө тусгаагүй. Газар чөлөөлөх ажлаа эхлүүлэхдээ иргэдийг хуурч мэхэлсэн. Эхлээд өндөр настан, тахир дутуу, групптэй, өрөнд орсон, ядуу, олон хүүхэдтэй гээд бүх айлын судалгааг авсан. Энэ айлуудаа түүж уулзаад газрыг нь авсан гээд яриад байвал маш их юм байна.
-Танай газрын гэрчилгээг яаж өөрсдийн нэр дээр шилжүүлсэн гэнэ ээ?
-Манай нагац эгчийг гэртээ ганцаараа байхад нь “Бэрэн” компанийн хүмүүс ирсэн байна. Тэд дахин төлөвлөлтийн паланаа үзүүлээд “Танай газар орон сууц барих газарт ороогүй. Танай газар нийтийн эзэмшлийн талбайд орж байна. Тэгэхээр танайд байр олгогдохгүй нь ээ” гэж хэлсэн байгаа юм. Тэгэхэд нь манай эгч “Манайх газар ч үгүй, байр ч үгүй болоод гудамжинд гарах нь гэж ойлгоод, “Манайд байр яаж ийж байгаад өгчих” гэж гуйсан байна. Тэгсэн “За яахав, таныг настай хүн юм байна гэж бодоод нэг өрөө байр л өгье. Тэрнээс өөр боломж байхгүй” гэсэн байна. “хүүе манайх эндээ олуулаа амьдардаг. Нэг өрөө байр аваад амьдарч чадахгүй. ядаж бидэнд хоёр байр өгчих. Манайхаас гадна манай охиных тусдаа эндээ айл болоод амьдарч байна. Энд чинь хоёр тусдаа айл байдаг юм шүү дээ гэхэд нь “хоёр байр өгөх ямар ч боломж байхгүй. Та бидэнд ямар ч байсан бичиг баримтаа өгчих. Таныг бид харж үзье. Харин хэнд ч битгий хэлээрэй” гээд үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг нь авч явсан байгаа юм.
“Хэрэв та энэ газраа чөлөөлөхгүй бол танай энэ газар доогуур цэвэр бохир усны шугам явах гээд байна. Улсын хэмжээний хороолол босох гэж үйл ажиллагаа зогсонги байдалд орно. Тэгвэл танайхыг шүүхэд өгч, бүх зогссон үйл ажиллагааны зардал мөнгө болох хэдэн тэрбум төгрөгийг танай дээр өр тавьж гаргана. Та дийлэх л юм бол хамаагүй хөдлөхгүй байгаарай. Маш яаралтай газраа чөлөөлж өг” гэж сүрдүүлсэн. Ингэж настай хүнийг айлган сүрдүүлж, юм мэдэхгүйг нь далимдуулаад бичиг баримтыг нь аваад явсан байна. Нөгөө хөгшин эгч минь айсандаа үл хөдлөх гэрчилгээгээ өгөөд явуулчихсан. Тэгээд автоматаар бүх бичиг баримт нь буюу манай газар “Бэрэн” компанийн гүйцэтгэх захирал байсан хүрэлшагай гэдэг хүний нэр дээр шилжсэн. Энэ хүний нэр дээр үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээ гарчихсан байна. Эзэн нь гарын үсэг зураагүй байхад гэрчилгээ нь гарчихаад ирсэн.
-Тэгээд байр өгсөн юм уу?
-Таныг л бодож хоёр өрөө байр өглөө шүү. 0,7 га хүрэхгүй ийм газарт хоёр өрөө байр өгөхгүй байгаа. Бушуухан очоод байрандаа ор гэж шаардсан байна. Тэгэхээр нь настай хүн сандарч очоод байрандаа орчихож. Тэр хашаанд бид олуулаа амьдардаг. Би энэ үед Энэтхэгт байсан. Энэ талаар мэдээгүй. Энэ газар чинь манай өвөг эцгээс уламжилж ирсэн бидэнд маш үнэтэй гал голомт юм. Манай өвөө хоёр охинтой байсан. Манай ээж багад минь өөд болоод нагац эгч минь биднийг энд өсгөсөн юм. Би хар нялхаасаа энд амьдарч байна. нагац эгч минь биднийг өсгөсөн учраас бид нагац ээж гэж дууддаг. Газрын гэрчилгээ бидний нагац ээжийн нэр дээр байсан. Тэгээд Монголд ирээд юу болсныг мэдээд “Бэрэн” компанид гомдолтой байгаагаа хэллээ. “Бушуухан” дуугүй газраа чөлөөлж өг” гэсэн. Тэгээд энэ асуудлын учрыг олох гээд маш олон газар хандаад дийлсэнгүй, өнөөдөр ингээд орох оронгүй болоод байж байна. настай хүнийг хуурч тохиролцоо хийж байр өгсөн байгаа юм. Тэрнээс биш бид энэ үнэтэй газраа юу гэж хоёр өрөө жижиг байраар солих вэ. Манай энэ хэсэг чинь хотын Азэрэглэлд ордог. Энэ хавийн айлууд хашаандаа үйлдвэр үйлчилгээ явуулж, хашаандаа гарааш контейнер тавиулахаас эхлээд амьжиргаагаа залгуулдаг хүмүүс олон бий. Би газраа тэрбумаар үнэлэх байсан. Засгийн газрын хэвлэлийн үйлдвэрийн газрыг дуудлага худалдаанд оруулахад 24 тэрбум төгрөгөөр үнэлсэн байна. Энэ үйлдвэрээс манай газар нэг километр ч хүрэхгүй тийм ойр байдаг. хэвлэх үйлдвэрийн газар арван айлын хэмжээтэй юм билээ. Арван айлын газрыг 24 тэрбум төгрөгт хуваахаар нэг айлын газар хоёр тэрбум төгрөгөөр үнэлэгдэж байна. Ийм цэнтэй газрыг “Бэрэн” компани авчихаад ядаж иргэдийнхээ төлөө шударгаар ажиллаж болох байлаа. хууран мэхэлж байгаад үнэхээр гомдолтой байна гэв.
Х.ЦЭНД