“Time” сэтгүүлээс гаргасан 2015
оны хамгийн нөлөө бүхий хүмүүсийн жагсаалтад “Apple Inc” компанийг үндэслэн байгуулагчдын
нэг Тим Кук багтсан юм. Тэрээр 2011 оны наймдугаар сард Стив Жобсын ажлыг авсан.
Харин өнөөдөр дэлхийн хамгийн чинээлэг төдийгүй нөлөө бүхий хүмүүсийн жагсаалтад
багтах боллоо.
Тим Кук нь Албама мужийн Робертсдейл
хэмээх хотод жирийн нэгэн айлд төрсөн. Багаасаа л хичээлдээ маш сайн байсан бөгөөд
Оберний их сургуулийг дүүргээд “IBM” компанид ажилд оржээ. Чадварлаг боловсон хүчин
болохоо харуулсан тэрээр удалгүй тус компанийн Хойд Америк дахь борлуулалт хариуцсан
захирлаар томилогдсон байна. “IBM”-д 12 жил ажилласны эцэст “Intelligent
electronics”, “Compaq” зэрэг компьютерийн салбарт тухайн үедээ тэргүүлж байсан компаниудад
хариуцлагатай алба хашсан. Харин “Apple”-д ажиллах болсон нь амжилтын оргилд хүргэх
гараа нь байсан гэж болно.
Стив Жобс 1998 онд анх түүнтэй уулзахдаа
хамтран ажиллах санал тавьжээ. Эхэндээ энэ нь Тим Кукийн хувьд ямар ч ашиггүй санал
мэт санагдсан гэдэг. Гэвч ярилцаж дуусаад таван минут өнгөрсний дараа ийм боломж
амьдралд тэр болгон тохиолдоод байдаггүй гэдгийг мэдэрсэн хэмээн Тим Кук хожим нь
ярьсан байдаг. Тиймээс ч саналыг хүлээн авахаар шийджээ. Ийнхүү “Apple” компани,
Стив Жобс хоёртой хувь заяагаараа холбогдсон түүхтэй. Тэрээр Стив Жобсийн итгэлийг
маш богино хугацаанд олж авч чадсан. Тиймээс ч Стив Жобсын бие нь муудаж, ажлаа
өгөхөөр болсон талаарх нээлттэй захидалдаа халааг нь Тим Кукт өгөхийг санал болгосон
байдаг. Яагаад Тим Кукт ажлаа өгөх хүсэлтэй байгаагаа тайлбарлахдаа “Юу хийхээ мэддэг
тул би түүнд итгэж байсан” хэмээн хэлсэн байдаг.
2004 онд Стив Жобс анх нойр булчирхайн
хорт хавдартай болсноо мэдэж эмчилгээ хийлгэж эхэлсэн юм. Энэ хугацаанд Тим Кук
үргэлж хажууд нь байсан гэдэг. Тэдний цусны бүлэг нь хүртэл нэг аж. Стив Жобсийн
бие нэлээд муудаж сүүлдээ элэг шилжүүлэн суулгах шаардлагатай болсон. Тэгэхэд Тим
Кук элэгнээсээ өгөх санал тавьсан байна. Харамсалтай нь үүнийг нь хүлээж аваагүй
юм. Энэ тухай хожим Тим дурсахдаа “Үгүй би ингэхгүй гэж Стив орилсон. Бид 13 жил
цуг ажиллахад Стив над руу 3-4 удаа л хашгирсан юм. Энэ бол тэдний нэг нь байсан”
хэмээн бичсэн.
Тим Кук “Apple”-д ажилласнаасаа
хойш тус компанийн бүтцэд томоохон өөрчлөлт хийсэн гэдэг. Үр өгөөжийг нь дээшлүүлэхийн
тулд дэлхийн улс орнууд дахь үйлдвэрүүд, агуулах зэргийн тоог багасгаж, үйл ажиллагааг
нь улам боловсронгуй болгосон. Түүнээс гадна флаш хэрэглэх саналыг тавьсан гэдэг.
Энэ нь яваандаа тус компанийн хамгийн гол бүтээгдэхүүний нэг болжээ.
Тим Кукийг “Apple”-д орохоос өмнө
тус компанийн борлуулалт эрс буурсан байв. Тодруулбал ашиг нь 2,8 тэрбум ам.доллараар
багассан байжээ. Ингэхдээ сэлбэг нийлүүлэлт маш том тулгамдсан асуудал байлаа. Тим
үүнийг шийдэж чадаад зогсохгүй орлогыг нь 600 сая ам.доллараар нэмэгдүүлсэн. Ингээд
удахгүй тэрээр компанийнхаа гадаад борлуулалтыг бүрэн хариуцан ажилласан юм.
“Apple” компанийн бусад удирдах
ажилтнуудаас ялгаатай тал нь гэвэл Тим Кук тэр болгон олны өмнө гараад байдаггүй.
Сүүлийн хэдэн жилд гэхэд ердөө гурван удаа л олны өмнө гарсан. Ингэхдээ компанийнхаа
шинэ бүтээгдэхүүнийг танилцуулжээ.
Түүний хувийн амьдралын талаар ч
мэдээлэл бараг байхгүй. Харин “Bloomberg Businessweek” сэтгүүлд өөрийнхөө тухай
“Би ижил хүйстэн гэдгээрээ бахархдаг бөгөөд үүнийг бурханы бэлэг хэмээн үздэг. Үүгээрээ
дамжуулан нийгэмд цөөнх байх нь ямар байдаг, ямар асуудалтай тулгардгийг мэдэрсэн.
Энэ нь намайг улам соргог болгосон” хэмээн бичсэн нь нэлээд шуугиан тарьсан. Түүнийг
ижил хүйстэнтэйгээ явалддаг талаар өмнө нь ч яригдаж байсан юм.
Тим Кукийг байнга Стив Жобстой харьцуулдаг
гэнэ. Тим бол амгалан, маш даруухан, чанга ч дуугардаггүй хүн. Хийж байгаа ажилдаа
маш тууштай, шаргуу, хөдөлмөрч. Хамтран ажилладаг хүмүүсийн имэйлд өглөөний дөрвөн
цагт хариуг нь бичдэг гэнэ. Даваа гаригт болох хуралдаа бэлтгэхийн тулд ням гаригт
болдог утсаар хийдэг зөвлөгөөнд хүртэл оролцдог аж. Зарим нь түүнийг хэт их ажилласаар
байгаад олны анхаарлын төвд ороогүй гэдэг. Тим Кукийн хувийн амьдралын талаар хүмүүс
бараг мэддэггүй нь даруухан зан чанартай нь холбоотой аж.
Тэрээр дугуйгаар аялах дуртай. Өглөө
болгон гүйж, дасгал хийдэг. 2010 онд өөрийнхөө дүүргэсэн Оберний их сургуульд лекц
уншсан байна. Ингэхдээ санаачилгатай байх нь амьдралд юунаас ч илүү чухал болохыг
онцлон дурдсан гэнэ. Тус их сургуулийн багш Дебби Роуш төгсөгчдийнхөө талаар “Манай
сургуулийг дүүргэж амжилттай яваа хүмүүсийн дийлэнх нь энэ талаараа ярих дуртай
байдаг. Харин Тим тэдний тоонд ордоггүй” хэмээн ярьсан байдаг.
Тим Кук өнөөдөр 52 настай, гэрлэж
байгаагүй. “Out Magazine” сэтгүүл түүнийг Америкийн соёлд хамгийн их нөлөөлсөн ижил
хүйстнүүдийн жагсаалтын нэгдүгээрт хүртэл оруулсан байдаг.
“Apple” компанийн гүйцэтгэх захирлаар
томилогдох нь мэдээжийн хэрэг сайхан. Гэвч үүнийг дагаад компанийн өмнө хүлээсэн
хариуцлага хэмээх нэгэн чухал зүйл байдаг. Тим Кук уг албанд томилогдсоноос хойш
тус компанийн үнэлгээ 140 тэрбум ам.доллараар өссөн. “Apple” олны анхаарлыг татаж,
алдартнууд оролцсон тансаг арга хэмжээг зохион байгуулахгүй гэдгийг ч тэрээр мэдэгдсэн.
Өөрөөр хэлбэл, иймэрхүү зүйлд хөрөнгө зарахгүй аж.
Тим Кук чадварлаг боловсон хүчин,
сайн менежер төдийгүй манай дэлхийн хамгийн чинээлэг хүмүүсийн нэг. Тэрээр 800 сая
ам.доллартай тэнцэх хөрөнгөтэй 2014 он гэхэд 9.22 сая ам.долларын орлого олж Америкийн
хамгийн өндөр цалинтай удирдах ажилтнуудын жагсаалтад багтсан. Өмнөх жилийнхтэй
нь харьцуулах юм бол орлого нь 117 хувиар нэмэгдсэн гэсэн үг. АНУ-ын Үнэт цаас болон
биржийн комиссоос энэ тухай албан ёсоор мэдэгджээ. “Apple”-ийн орлого нэмэгдсэн
нь юуны түрүүн тус компани iPhone 6, iPhone 6 Plus, iPad, Apple Watch зэрэг шинэ
бүтээгдэхүүнүүд зах зээл дээр гаргасантай холбоотой аж. Үүний нөлөөгөөр тус компанийн
хувьцааны үнэ өнгөрсөн оны арваннэгдүгээр сард гэхэд 119.75 ам.долларт хүрсэн юм.
“Apple”-ийн түүхэнд хувьцаа нь ийм өндөр үнэд хүрч байгаагүй билээ. 2014 онд гэхэд
тус компанийн цэвэр орлого нь 39.5 тэрбум ам.доллар байсан бөгөөд харин өнгөрсөн
оны сүүлчийн улиралд ямар ашигтай ажилласан талаар энэ сардаа багтан албан ёсоор
мэдэгдэл хийх юм.
Ямар ч байсан судлаачдын үзэж байгаагаар
Apple хамгийн ирээдүйтэй компаниудын нэг. Ийнхүү амжилтад хүрэхэд Тим Кук чухал
үүрэг гүйцэтгэсэн нь маргаангүй. Манай дэлхийн тэргүүн баячуудын нэг болох Тим Кук
нь хөрөнгөө хэн нэгэнд өвлөхгүй бүгдийг нь буяны үйлсэд хандивлахаа мэдэгдсэн. Гэхдээ
түүнээсээ10 настай үеэлийнхээ сургалтын төлбөрийг авч үлдэх гэнэ. Тэрээр буяны үйлсийг
дэмжихдээ зүгээр нэг мөнгө өгөөд байхгүй аж. Асуудлыг үндсээр нь шийдэхийн тулд
системтэй арга хэмжээ авч түүнийгээ хэрэгжүүлэхэд хөрөнгөө зарцуулах юм байна.