Динза бол эрт цагаас өнөө үед ирсэн динозаврын бяцхан зулзага. Харин Жижгээ нийслэлийн нэгэн дунд сургуулийн сурагч. “Ирмүүн” агентлаг аль зургаан жилийн өмнөөс “Динза” цуврал комикийг гаргаж эхэлсэн болохоор номонд дуртай хүүхдүүд Динза, Жижгээ хоёрыг эртнээс танина. “Динза” цуврал комикийн 43, 44 дэх дэвтэр өнгөрсөн сард хэвлэлтээс гарчээ. Гол баатрууд маань шидэт сахиусны тусламжтайгаар Хүннү, Сүннүгийн үеэс эхлээд түүхийн бүх л цаг хугацаагаараялдаг юм.
Энэ удаа шидэт сахиус тэдэнд “Түүхийн хамгийн хүнд цаг үед очно” гэж сануулна. Хоёр найз 1990 оны дүн өвлөөр Ардчилсан хувьсгал өрнөсөн Улаанбаатартирнэ.Тэднийг нийслэлийн төв талбайд иртэл хувьсгал өрнүүлсэн иргэд улс төрийн өлсгөлөн зарлаж байв. Огт мэдэхгүй цаг үед ирсэн хүү цагдаа нараас зугтаж яваад үеийнхээ охинтой тааралдана. Талбай дээр өлсгөлөн зарлаж байгаа ахдаа хоол аваачиж өгөх гээд чадаагүй Халиунаа охин Динза, Жижгээ хоёрыг ирээдүйгээс ирсэн гэдэгт нь итгэж өгөхгүй гайхна. Эцэст нь арай гэж учрыг нь мэдээд гэр рүүгээ дагуулан явав.
Байрны атаманууд Динзагийн жинсэн өмд, үүргэвчийг дээрэмдэх гэж оролдсон ч тэд зугтаж амжина. Халиунаа Жижгээг гэртээ дагуулж ирж амьдардаг цаг үеийнхээ тухай олон сонирхолтой зүйл ярьж өгнө. Цогтсайхан гэдэг дуучны “Хонхны дуу”-г дуулахыг хорьсон тухайсонссонЖижгээ “Дуу дуулахыг хүртэл хорилоо гэж үү” хэмээн ихэд гайхширна. Халиунаагийн эмээ тэднийг ярилцаж байх зуурөлсгөлөн зарлаж байгаа хүүдээ санаа зовон дахиад хоол бэлдлээ.
Удсан ч үгүй Жижгээ, Динза хоёр Халиунаатай хамт Баясаа ахад нь хоол хүргэхээр төв талбай руу явав. Тэнд Динза, Жижгээ хоёрт дургүй, шидэт сахиусыг нь хулгайлах хүсэлтэймуу ёрын сүнснүүд жагсагчид болж дүрээ хувирган иржээ. Халиунаа ахдаахоол өгөх гэтэл өлсгөлөн зарласан Баясаа хоол идэхийг зөвшөөрсөнгүй. Найзууд энэ үеэр өмнө нь ярьж байсан дуучинтайгаа тааралдана.Ардчилсан хувьсгалын үеэр төв талбай дээр цангинажбайсан “Хонхны дуу”-г дуулсан дуучин залуу тэдэнд “Та нар энд байх аюултай. Гэртээ харьцгаа хүүхдүүд ээ” гэж сануулна.
Төв талбай дээр ногоон хувцсаар жигдэрсэн цэргүүд эгнэн жагсах нь сүрдмээр. Халиунаагийн том ах Баяраа дүүгийнхээ өлсгөлөн зарлаж эхэлсэн талбай дээр төрийн тушаалаар жагсаж байгаа нь энэ. Цэргүүдийн хувьддээрээс тушаал өгвөл жагсагчид руу гал нээх үүрэгтэй. Энэ үеэр хорон санаат сүнснүүд Төрийн ордон дотор орж ирнэ. Ордонд байгаа дарга нар өлсгөлөн зарлаж буй жагсагчдын өгсөн шаардлагад ямар хариу өгөхөө ярилцацгааж байв. Зарим нь “Энхийн замаар шийднэ, ардчиллыг бид хүлээж авна” гэцгээнэ…
“Динза” комикийн сүүлд гарсан хоёр дэвтэрт тэртээ ерэн онд ардчилсан хувьсгал өрнөсөн Монгол оронд ямар үйл явдал өрнөж байсныг энэ мэтээр дүрсэлжээ. Түүхийг зураг хэлбэрээр, хөнгөхөн, зугаатай, сонирхолтойгоорилэрхийлсэн нь “Динза” комикийн нэг онцлог. Динза, Жижгээ хоёрт тохиолдсон адал явдлыг сонирхонгоотүүхээ мэдэх боломжтой учраас энэ комик аав, ээжүүдийн хүүхдүүддээ авч өгөх дуртай номын тоонд аль хэдийнэ багтсан юм билээ. Ардчилсан хувьсгал өрнөсөн цаг үеэр аялсан найзууд дараагийн удаа түүхийн альцаг үед очих бол?
Ц.БААСАНСҮРЭН