Шилэн дансны хууль ирэх оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжиж эхэлнэ. Энэ хууль хэрэгжиж эхэлснээр улсын болон орон нутгийн төсвийн орлого, түүний зарцуулалт, тайлан, өр, зээл, батлан даалт, өмч, хөрөнгийн зарцуулалттай холбоотой шийдвэр, үйл ажиллагаа, мөнгөн гүйлгээ олон нийтэд нээлттэй болох юм. Өөрөөр хэлбэл, төрийн болон орон нутгийн өмчит хуулийн этгээд, төрийн өмчит үйлдвэрийн газар, төрийн оролцоотой компани, төсвийн хөрөнгөөр хөрөнгө оруулалт, төсөл, хөтөлбөр, арга хэмжээ, ажил, үйлчилгээ гүйцэтгэж байгаа аж ахуйн нэгж, байгууллага, төрийн чиг үүрэгт хамаарах ажил, үйлчилгээг хууль тогтоомж, гэрээний үндсэн дээр гүйцэтгэгчид төсөв санхүүтэй холбоотой бүх тайлангаа цахим хаяг дээрээ байршуулах юм. Ерөөсөө л татвар төлөгчдийн мөнгийг яаж зарцуулж байгаагаа татвар төлөгчдөд тайлагнана гэсэн үг.
Өөрийнх нь оруулсан мөнгийг хэрхэн зарцуулсныг татвар төлөгч хүн бүр үздэг байх хэрэгтэй. Ингэж байж татвар төлөгчдийн мөнгө, хөрөнгийг үр ашиггүй зүйлд зарцуулахгүй болно. Шилэн дансыг байгууллага бүр өөрийнхөө цахим хаяг дээрээ байршуулахаар хуульчилсан. Байгууллагуудын цахим хаяг тогтооход түвэгтэй, хайж олоход яршигтай байдаг. Тиймээс шилэн дансыг нутагшуулж, хэрэгжүүлэхэд сонин, хэвлэлийг түлхүү ашиглах шаардлагатай. Олон улсад сайт дээрх материалыг баримт гэж үздэггүй талтай. Учир нь хэн нэгэн хакердаад устгачих боломжтой. Харин сонин, хэвлэл дээрх материал хэзээ ч устахгүй баримт. Бас сонинг орон зай, цаг хугацааны хязгаарлалтгүй унших боломжтой.
Харин сайтыг зөвхөн суурин интернэттэй орчинд л үзэх боломжтой. Шилэн данстай байгууллага бүрийн мэдээллийг гар утсаараа авах боломжгүй учраас зөвхөн суурин интернэт гэж онцлоод байгаа юм. Ийм учраас Шилэн дансны хуулиа хэрэгжүүлжард түмний хяналтыг тогтоохын тулд сонин, хэвлэл дээр сар бүр, улирал тутамд тайлангаа нийтлүүлж байх хэрэгтэй. Энэ нь хэзээ ч гаргаад үзэх баримт болж үлдэх юм.
Ц.ӨРНӨХ