Month: August 2024

Баянзүрх дүүргийн 24 дүгээр хороо, Эрдэнэтолгой орчимд ус зайлуулах 220 метр шугам угсрах ажил үргэлжилж байна. Ус зайлуулах шугам хоолойг энэ сарын 26-нд угсарч дуусгахаар төлөвлөж байна.

Тодруулбал, 065 дугаар цэргийн ангийн ойролцоо таван байршилд усны ундарга шинээр үүссэн. Улмаар Эрдэнэтолгой гудамжны уулзвараас Газарчин дээд сургууль хүртэлх авто зам дагуу ус тогтож, эвдрэл үүсээд байгаа юм. Иймээс НЗД-ын нөөц хөрөнгөөр дээрх байршилд ус зайлуулах шугам хоолой хийхээр болсон.

ГУББГ-ын дарга М.Бямбасайхан хөрсний ус ихтэй байгаагаас үүдэн ухлагын ажил хүндрэлтэй байгааг хэлж байна.

Дээрх байршилд шугам хоолой угсарч дууссаны дараагаар Эрдэнэтолгой гудамжны уулзвараас Цайз захын уулзвар хүртэлх авто замыг шинэчлэх юм.

Малчид, иргэд, тээвэрчдэд зориулсан мэдээ: Наймдугаар сарын 20-нд Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутгаар, 21-нд төвийн аймгуудын нутгаар бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно.

2024 оны 08-р сарын 19-ний 20 цагаас 08-р сарын 20-ны 20 цаг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан мэдээ

Хур тунадас: Ихэнх нутгаар солигдмол үүлтэй. Шөнөдөө баруун аймгуудын нутгийн зарим газар, төвийн аймгуудын нутгийн баруун хойд хэсгээр, өдөртөө Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, говийн бүс нутгийн зүүн өмнөд хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Бусад нутгаар бороо орохгүй.

Салхи: Шөнөдөө баруун аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр баруун өмнөөс баруун хойш эргэж, нутгийн төв хэсгээр баруун өмнөөс, зүүн аймгуудын нутгаар хойноос, өдөртөө нутгийн баруун хагаст баруун өмнөөс, бусад нутгаар баруун хойноос секундэд 5-10 метр, зарим газраар борооны өмнө түр зуур ширүүснэ.

Агаарын температур: Шөнөдөө Монгол-Алтайн уулархаг нутаг, Хүрэнбэлчир орчим, Туул голын хөндийгөөр 2-7 хэм, Дархадын хотгор, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Эг, Үүр, Тэрэлж, Хэрлэн голын хөндийгөөр 7-12 хэм, Их нууруудын хотгор, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 17-22 хэм, бусад нутгаар 12-17 хэм, өдөртөө Дархадын хотгор, Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутгаар 18-23 хэм, Их нууруудын хотгор, Орхон-Сэлэнгийн сав газар, Алтайн өвөр говиор 28-33 хэм, бусад нутгаар 23-28 хэм дулаан байна.

2024 оны 08 сарын 21-нээс 2024 оны 08 сарын 25-ныг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв

Наймдугаар сарын 21-нд баруун аймгуудын нутгийн зүүн хэсэг, төвийн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 22-нд баруун аймгуудын нутгийн зүүн хэсэг, төвийн аймгуудын ихэнх нутаг, говийн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 23-нд төв болон говийн аймгуудын нутгийн зүүн хэсэг, зүүн аймгуудын ихэнх нутгаар, 24-нд зүүн аймгуудын ихэнх нутгаар бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи ихэнх хугацаанд секундэд 5-10 метр, зарим газраар борооны өмнө түр зуур ширүүсэж, 22-нд Монгол-Алтайн уулархаг нутаг, 23-нд говь талын нутгаар секундэд 13-15 метр хүрч ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Эг, Үүр, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 3-8 хэм, өдөртөө 17-22 хэм, Их нууруудын хотгор, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 17-22 хэм, өдөртөө 29-34 хэм, бусад нутгаар шөнөдөө 11-16 хэм, өдөртөө 22-27 хэм дулаан байна. 23-нд төвийн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр, 24-нд зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр бага зэрэг сэрүүснэ.

Архангай аймгийн Хайрхан сумын Хануйн голын 109.15 метр урт төмөр бетон гүүрийг 2024 оны наймдугаар сард улсын байнгын ашиглалтад орууллаа хэмээн Зам, Тээврийн Хөгжлийн Газраас мэдээллээ.

Гүүрний ажлын гүйцэтгэгчээр Эвт-Уул ХХК ажилласан байна.

Мөн захиалагчаар Зам, Тээврийн Яам, техник технологийн хяналтын зөвлөхөөр Зам, тээврийн хөгжлийн төв ТӨҮГ ажиллажээ.

Өнгөрөгч долоо хоногт манай улсын нэгэн иргэн дэлхийн есөн удаагийн аваргын удамтай 50 сая төгрөгийн үнэтэй муураа алджээ. Цахим орчинд олж өгсөн хүнд таван сая төгрөгийн шагналтай гэж зарлаж, олон нийтээрээ шуугиан боллоо. Та бүхэнд бенгал үүлдрийн муурны тухай танилцуулж байна.

Үүсэл гарал

Бенгал үүлдрийн муурны тухай хамгийн анх 1889 онд английн артист Харрисон Вайр “Our cats and All about them” номондоо тэмдэглэн үлдээж байжээ. Тэрээр хамгийн анхны муурны үзэсгэлэнг Лондон хотод 1871 онд зохион байгуулж байсан гэдгээрээ түүхэнд нэрээ үлдээсэн. Хожим Жан Милл хэмээх муур үржүүлэгч эмэгтэй бенгал үүлдрийн муурыг бий болгосон. 1986 онд Олон улсын муурны холбоо албан ёсоор уг үүлдрийг шинэ үүлдэр хэмээн хүлээн зөвшөөрч 2000-аад онд гэхэд бенгал нь хамгийн алдартай үүлдрүүдийн нэг болсон юм.

Гадаад төрх

Өмнөд азид элбэг байдаг зэрлэг муурыг гэрийн тэжээвэр мууртай эвсэлцүүлж, үүний үр дүнд зэрлэг муур шиг гадаад төрхтэй ч гэрийн тэжээвэр муур шиг нөхөрсөг, эелдэг үүлдэр бий болжээ. Бенгал муур нь зэрлэг муур шиг өвөрмөц толботой, гантиг үслэг хээ угалзаараа алдартай. Хамгийн гол нь ирвэс шиг өвөрмөц гадаад төрхтэй. Тэд бор, хар, улбар шар, мөнгөлөг зэрэг янз бүрийн толбон өнгөтэй байж болно. Мөн булчинлаг биетэй ба урт сүүлтэй. Тус үүлдрийн муур нь нүдний торлог бүрхэвчийн хатингаршил зэрэг эрүүл мэндийн цөөн хэдэн өвчинд өртөмтгий. Насанд хүрэгчдийн бенгал муурны жин, хүйсээс хамаарч өөр өөр байна. Насанд хүрсэн эрэгтэй бенгал муур дунджаар 4.5-6.8 кг жинтэй бол насанд хүрсэн эмэгчин нь 3.2-4.5 кг жинтэй. Гэсэн хэдий ч зарим бенгал муурнууд есөн кг хүртэл таргална. Насанд хүрсэн эрэгчин бенгал муур 25.4-40.6 см өндөртэй байх бол эмэгчин нь 20.3-30.5 см өндөртэй байна. Уртын хувьд насанд хүрсэн эрэгчин бенгал 86-101.6 см, эмэгчин бенгал 76.2-89 см хооронд хэлбэлздэг. Бенгалын муурны хэмжээнд нөлөөлдөг гол хүчин зүйл бол генетик. Хоёр том бенгалыг хамтад нь үржүүлэх юм бол илүү том үр удам гаргах магадлалтай. Хоолны дэглэм, дасгал хөдөлгөөн бенгал муурны хэмжээг тодорхойлоход чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Учир нь илчлэг ихтэй хооллолт, хөдөлгөөний дутагдал нь жин нэмэхэд хүргэдэг. Тэдний жингээс үл хамааран бүх бенгал муур зохих анхаарал халамж шаарддаг. Тэднийг тэнцвэртэй хооллож, тогтмол дасгал хийлгэж, малын эмчид тогтмол үзүүлэх нь бенгал муурыг арчлахад чухал. Их Британийн мал эмнэлгийн бүртгэлд хийсэн судалгаагаар бенгалын дундаж наслалт 8.5-11.7 жил.

Зан араншин

Бусад зэрлэг муурнаас гаралтай эрлийзээс ялгаатай нь байгалийн зэрлэг авир араншин багатай. Уг муур нь эзэндээ маш эрх, дотно байдаг ба маш ухаалаг, амьдралын идэвх өндөртэй, хөгжилтэй. Тэднийг тоглуулахын тулд эзэд нь зориулалтын тоглоом, авирч, үсрэх боломжтой өндөр тоглоомнууд суурилуулж өгдөг.Бенгал муур бусад муурны адил өөрийгөө байнга цэвэрлэж байдаг. Тэдний тав тухтай хэвтэр нь хүрээлэн буй орчныг ажиглах боломжтой өндөрлөг газар. Мөн байгалийн араншин нь давамгайлсан тул аль болох нуугдаж болох газар унтах дуртай аж. Ухаалаг, сониуч зантай, идэвхтэй. Тэд бас маш эелдэг бөгөөд эздийнхээ дэргэд байх дуртай. Бенгалуудыг тоглоом тоглоход сургаж болно.

Үнэ

Бенгал муурны үнэ нь үржүүлэгч эсвэл үрчлэх байгууллага, нас, амьтны удам угсаа зэрэг хэд хэдэн хүчин зүйлээс хамаарч өөр өөр байж болно. Бенгалыг үржүүлэгчид болон тэжээвэр амьтан үрчлэх агентлагууд харшил үүсгэдэггүй үүлдэр гэж үздэг. Муурны харшилтай хүмүүст харшлын урвал үүсгэх магадлал багатай. Тиймээс, муурны харшилтай хүмүүс уг муурны төлөө багагүй мөнгө зарахад бэлэн. Бенгал үүлдрийг цэврээр нь хадгалахын тулд үржүүлэгчид үржлийн хөтөлбөртөө маш их цаг, мөнгө зарцуулдаг. Ийм учир бенгал зулзага ихэвчлэн 1500-3000 ам.долларын үнэтэй. Чанартай зулзага 5000 ам.долларын үнэтэй ч байдаг. Тэднийг эрүүл, урт наслуулахын тулд үрчлэгч тус муурны онцлогтой сайтар танилцсан байх хэрэгтэй. Сонирхуулахад, бенгалаас үнэтэй Ашера үүлдрийн муурны үнэ 100 мянган ам.доллараас эхэлдэг байна.

Бенгал муур  юу иддэгвэ?

Бенгал муур нь шувууны мах, мах, загас зэрэг уургаар баялаг хоол хүнсээр хооллоно. Тэдний өвөг дээдэс болох Азийн зэрлэг муур нь шувуу болон бусад мэрэгч амьтдаар хооллодог байжээ. Бенгал муурыг хангалттай уургаар тэжээх хамгийн сайн арга бол байгалиас гаралтай макро шим тэжээлээр баялаг муурны хоолоор хооллох юм. Тухайлбал, бенгал муурыг шинэхэн махаар хийсэн түүхий хоолоор хооллох нь ашиг тустай. Мэдээж малын эмчийн зөвлөгөөгөөр тэднийг түүхий махаар бүрэн хооллоно. Эсвэл хоолонд нь түүхий мах нэмж уургийн хэрэгцээг нь нөхөж болно. Бенгал муур тахианы маханд тун дуртай байдаг аж. АНУ-ын ихэнх мужуудад бенгал муур эзэмшихийг хуулиар зөвшөөрдөг. Гэсэн хэдий ч зарим мужууд тэжээхийг хориглосон. Учир нь уг үүлдэр нь зэрлэг амьтдын эрлийз тул өвчин тээж, бусад гэрийн тэжээвэр амьтдад халдаах эрсдэлтэй гэж үздэг.

“Монкон групп” ХХК барилгын талбайн хөрсний усаа авто замын ус зайлуулах шугам руу шахаж байсан зөрчлийг зогсоолоо.

Тодруулбал, Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнгийн хойд талд “Монкон групп” ХХК орон сууцны төсөл хэрэгжүүлж буй. Тус төслийн барилгын талбайн хөрсний усыг авто замын борооны ус зайлуулах шугам руу шахах хүсэлтийг ГУББГ-т ирүүлж, өнгөрсөн сарын 23-ны өдөр гэрээ байгуулжээ. Улмаар тухайн хэсэгт авто замын ус зайлуулах хоолой ачааллаа дийлэхгүй байсан тул ГУББГ-аас энэ сарын 15-нд гэрээг цуцалж, “Монкон групп” ХХК-д хүргүүлсэн байна.

Гэвч “Монкон групп” ХХК нь хөрсний усаа үргэлжлүүлэн авто замын ус зайлуулах хоолой руу шахаж байна. Үүнээс үүдэн өнгөрсөн хоёр өдрийн үргэлжилсэн борооноор Дүнжингаравын авто зам, Цэцэрлэгт хүрээлэнгийн хойд талын явган хүний зам усанд автсан байна. ГУББГ-аас тус компанийн хөрсний усны хоолойг авто замын ус зайлуулах шугамаас салгаж байна.