Реппер, продюсер Big Gee (Т.Мөнх-Эрдэнэ)-тэй ярилцлаа. Түүний “Legace” бие даасан тоглолт энэ сарын 24-нд ХитПаркт болно.
-Сүүлийн үеийн уран бүтээлийн талаар яриагаа эхэлье. Тоглолт болох гээд тун завгүй явна уу?
-Бэлтгэл ажил маш сайн хангагдсан. Бэлтгэл болгоноосоо кайф аваад байж байна даа. Нэлээд урт хугацаанд бэлдсэн болохоор бэлтгэлийн үр дүн сайн байгаа. Төлөвлөгөөт ажлуудаа 2023 оны аравдугаар сараас эхэлсэн. Бүх зүйл хуваарийн дагуу явж байгаа. Тиймээс одоо тоглолтоо хийх л үлдлээ. Тоглолт гоё болох байх. Эргэлзэхгүй байна. Үзэгчид ч эргэлзэхгүй байгаа болов уу.
–Энэ таны дөрөв дэх бие даасан тоглолт. Өмнөх тоглолтуудаасаа яаж онцгойрох вэ?
-Ер нь жил болгон тоглох биш 4, 5 жилдээ нэг удаа хамтарч байсан хүмүүстэйгээ тоглолтоо хийгээд явах нь зүгээр юм шиг санагддаг. Тоглолт бол уран сайхны хэлбэрээр тайзан дээрээс хүмүүст амьдаар тайлагнадаг. Маш олон онцлог бий. Жишээлбэл, энэ жил 46 дуу дуулна. Урд урдын тоглолтуудаас хамгийн олон дуу дуулж байгаа жил. Үүний 16 дууг нь үндэсний хөгжмийн найруулгатайгаар хүргэхээр бэлдэж байна. 2010 онд анх хийж байсан тоглолт, одоо хийж байгаа тоглолтыг харьцуулаад харахад онцлог нь гарч ирэх байх. Тухайн үедээ 20-оод дуутай 2000 хүний дунд жижигхэн тоглолт хийж байлаа. Харин одоо “Хит парк”-д 40.000 гаруй хүний өмнө гадаад, дотоодын домог болсон мундаг артистуудтай хамт тоглолтоо хийх гэж байна. Бага ч гэсэн ахиц дэвшил гарсан байх гэж найдаж байна.
–Тоглолтод гадаадын уран бүтээлчид оролцох юм билээ. Аль аль орноос ирж байгаа вэ?
-Солонгосоос ирнэ. Ер нь гадаадын том том фестиваль дээр оролцдог олон артист, DJ нар оролцоно. Мөн надтай хамтарч дуулж байсан найзууд маань ч ирнэ. Японы уран бүтээлчтэй хамтарч байсан ч аялан тоглолт нь давхцаад ирж чадахааргүй болсон. Буриадаас Мэдэгма Доржиева ирэхээр болсон. Бид хоёр тайзнаас анх удаа “Эргэцүүлэл” гэдэг дуугаа амьдаар дуулна. Студид бичүүлчхээд хамт амьдаар дуулж үзээгүй.
-Click Click boom-ийнхэн дуулах уу. Хамтлагийнхаа талаар яриач?
-Ирэлгүй яах вэ. Гэхдээ Амараа маань ирж чадахгүй. Бусад нь ирнэ. Хэсэг бүлэг хип-хопд дуртай залуучууд найзалж, нөхөрлөөд 18 жил болжээ. Маш сайхан нөхөрлөлийг хамтдаа бүтээсэн. Бид ургамал, Click Click boom бол хөрс нь юм. Бид нэг хөрснөөс ургаж байгаа. Хэчнээн хол өндөрт ургасан ч буцаад унахдаа хөрсөн дээрээ л унана гэж боддог.
–Та өмнө нь нэг ярилцлагадаа “Гадны репперүүд дуу хийх гэж аялалд гардаг бол би хоёр тамхи аваад 00 ордог” гэсэн байсан. Дууны үгээ хэр удаан бодож бичдэг вэ?
-Тэр үед тамхи сурталчиллаа гээд баларсан. Уг нь тийм утгаар хэлээгүй юм. Уучлаарай. Зүгээр л жишээ татаад тэгж хэлсэн. Үнэнээ л хэлэхгүй юу даа. Үнэн л юм чинь. Гэхдээ олон нийтийн газар тамхи татдаггүй. Хүүхдүүд хараад байдаг юм. Түүнээс би ер нь тамхи татдаг ш дээ. Бусадтайгаа цуглаад студид хийх зүйлсээ яриад, үгээ биччихээд ирнэ шүү гээд явдаг. Гэхдээ хэн нь ч үгээ бичээгүй байдаг. Ер нь студи дээрээ сууж байгаад үгээ бичнэ.
-Таны амьдралын хамгийн том шагнал юу вэ?
-Миний амьдралын хамгийн том шагнал энэ амьдрал тэр чигтээ. Энэ амьдралаар амьдарч байгаа минут, секунд бүр. Амьсгалж байгаа агаар шагнал юм. Зовлон жаргал бүх зүйл амьдрах чинь хамгийн гоё.
-Анх реппер хийгээд явахад нь аав, ээж нь яаж хүлээж авч байв. Та бага насныхаа тухай ярихгүй юу?
-Маш их эсэргүүцдэг, дэмждэггүй байсан. Хийгээд л байсан. Тэгээд чадаад байна л гэж бодсон юм шиг байгаа юм. Төд удалгүй хүлээн зөвшөөрсөн. Магадгүй энүүгээрээ яваад нэг их буруу явахгүй гэж бодсон юм болов уу. Муухай юм биш юм байна гэж бодсон байх. Одоо бол ээж утасдаад тоглолтыг чинь үзнэ, хэдээс эхлээд хэдээс тарах уу. Чи хэдийд тайз руу гарах юм гэнэ. Намайг их эсэргүүцдэг байсан хүн чинь ингэж асуудаг болчихсон.
Тэгэхээр өөрийнх нь бодож байснаас өөрөөр явж байгаа болохоор хүлээн зөвшөөрсөн биз.
-Таны хувьд хүүхдүүдээ яаж хүмүүлүүлэхийг зорьдог вэ?
-Арга барил байхгүй. Өөрсдийнхөөр нь эрх чөлөөтэй өсгөдөг ч хэмжээ хязгаар байлгүй яахав. Тэрнээс биш ийм арга барил нарийн нандин зүйл байхгүй ээ. Манай гэр бүлд ном, онол гэсэн зүйл байхгүй. Гэр бүлд асуудал гарна. Гэхдээ тэр асуудлаа тухайн үедээ шийдчихдэг.
–Өнөөдрийг хүртэл хипхоп урлагт үнэнч ирсний дэмийг юу гэж хардаг вэ?
-Би одоо энд байгаа нь л. Яг тийм, ийм гээд оноож хэлэхэд хэцүү юм. Асар олон зүйл байгаа. Ашиг тус гэдэг зөвхөн эдийн засаг дээр яригдахгүй. Энэ зүйлийг хийснээрээ маш гоё найзууд, сонсогч, дэмжигчтэй болсон. Өөрийн гэсэн хүрээллийг үүсгэсэн энэ бүхэн бүгд надад шагнал.
-Та улс төрийн талаар ямар бодолтой явдаг вэ?
-Улс төрийг бол улс төр л гэж хардаг. Улс төр сонирхдоггүй. Тэгээд ч янз бүрийн салбараас хамгийн дээд оргил нь УИХ байгаад дургүй. Улс төрд дургүй ч хип хопдоо дуртай. Үлдсэн амьдралдаа улс төр хөөхгүй хип хопоо л хөөнө дөө. Дуртай биш гэдэг нь мэддэггүй, огт сонирхдоггүй гэсэн үг биш. Намайг оролцохгүй гэхээр тэр байдлыг улс төрийн оролцоогүй байдлыг залуучуудад үлгэрлэдэг гэж зарим нэг хүмүүс мушгих гэж оролдож байгаа анзаарагддаг. Гэхдээ яалаа гэж дээ. Энэ хугацаанд хийсэн бүх улс төрийн дуунууд улс төрийн оролцоо биш юм уу.
Залуучуудад хүргэх ёстой мессежийг тухайн үед нь хүргээд явж байна. Аль эсвэл аль нэг намын захиалгад орж байж улс төрийн оролцоо болох ёстой юм уу.
-Та кино, дуу, хоол гээд олон зүйлийг зэрэг амжуулдаг. Хоолны салбарын тухай ярилцья?
-Big gee’s пицца хийсэн. Маш амжилттай явж байгаа. Одоо шинэчлэгдээд мексик маягийн захандаа зайдастай, халуун ногоотой, үхрийн махтай гаргасан. “Big gee’s foods”-ээс дараагийн бүтээгдэхүүнээр бохь гаргах гэж байгаа. Тоглолтод маань амталгаа нь болно. Тун удахгүй таван төрлийн амтны сонголттойгоор гарна. Мэдээж ямар нэгэн сахар нэмэлт бодис байхгүй. Эрүүл ахуйд нийцсэн. Маш сайн чанарын бүтээгдэхүүн байгаа.
-Кино урлагт хүч үзээд амжсан шүү дээ. Кинонд тоглох мэдрэмж ямар байсан бэ?
-Хүн хүний мэдрэмж өөр байх. Миний хувьд кинонд тоглохоос илүү хип хоп хийх нь гоё. Энэ маань надад таашаал өгдөг. Дуртай юм аа хийгээд болно доо болно. Монголд кино хийнэ гэдэг хэцүү. Сайн магтах хэрэгтэй. Хэцүү хөдөлмөрөөр ашиг орлого хийж, амьдралаа залгуулдаг хүмүүс. Ер нь дуртай зүйлдээ илүү цаг гаргах гээд киноны салбараас холдчихсон. Ойрын хугацаанд кинонд тоглохгүй.
-Тоглолтоо дуусгаад шинэ уран бүтээл гаргах уу?
-Миний хамгийн эхэнд бодож байгаа зүйл бол унтах. Эхнэр маань нэг хэсэг сургуульд яваад, би хүүхдүүдээ хараад нойргүй явсан.
Үүний араас тоглолтын бэлтгэл залгасан. Угаасаа төд удалгүй микрофоны ард зогсож л байх байхдаа. Дуртай, хайртай зүйл учраас орхиж чадахгүй.
-Үзэгч, фенүүддээ хандаж юу хэлмээр байна?
– Та нарыг мэдэрдэг шүү гэж хэлмээр байна. Бас та нарт мэдрэгддэг байх гэж бодож байна. Хэдүүлээ энэ мэдрэмжүүдээ тоглолтын үеэрээ хуваалцацгаая.
Т. Ундрахбаяр
