Улаанбаатар хотод орон сууцны үнэ 2023 оны нэгдүгээр сард өмнөх оны мөн үеийнхээс 12.7, өмнөх сарынхаас 0.3 хувиар нэмэгдлээ.
Нэгдүгээр сард шинэ орон сууцны нэг ам метр талбайн дундаж үнэ 3.5 сая төгрөг болж, Хан-Уул дүүрэгт хамгийн их буюу 3.8 сая төгрөг байв. Мөн сард хуучин орон сууцны нэг ам метр талбайн дундаж үнэ 3.33 сая төгрөг болж, Сүхбаатар дүүрэгт хамгийн их буюу 4.07 сая төгрөг байсныг Үндэсний статистикийн хороо мэдээллээ.
Урьдчилсан байдлаар улсын хэмжээнд энэ жил 25 сая мал төллөхөөр тооцжээ. Одоогийн байдлаар Говь-Алтай, Дундговь, Өвөрхангай, Баянхонгор зэрэг говь, тал зонхилсон аймгийн нутгуудад мал ид төллөж байна.
Манай улс өнгөрсөн оны мал тооллогоор 71.1 сая мал тоолуулсан. Нийт малын тоо өнгөрсөн оныхоосоо 268.4 мянгаар буюу 0.5 хувиар өсжээ.
Малчид өнгөрсөн жил бэлтгэсэн өвс, тэжээлийнхээ 80 хувийг энэ өвөл, хавар зарцуулаад байна. Тухайлбал, Дархан-Уул аймгийн хэмжээнд өвөлжилт хэвийн байж, малчид бэлтгэсэн өвс, тэжээлийнхээ 50-70 хувийг зарцуулжээ.
ХХААХҮЯ-ны мэдээллээр, малчид өнгөрсөн оны эцэс гэхэд 1.1 сая тонн өвс, 15 мянган тонн сүрэл, 88 мянган тонн ногоон тэжээл, 32.4 мянган тонн үйлдвэрийн тэжээл, гар тэжээл 47.9 мянган тонныг, дарш 13.1 мянган тонн, хужир, шүү 92.2 мянган тонныг өөрсдийн хүчээр бэлтгээд байсан юм.
Хязаалан гунан үхрийн үнэ Улаанбаатар хотод хамгийн өндөр буюу 1.8 сая төгрөг байна. Малын зах зээлийн дундаж үнийн 2023 оны 2 дугаар сарын мэдээллийг өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад атны үнэ 1.4 сая төгрөг болж, 6.8 мянган төгрөгөөр, хязаалан гунан үхрийн үнэ 1.3 сая төгрөг болж, 45.3 мянган төгрөгөөр, соёолон үрээний үнэ 1.1 сая төгрөг болж, 11.0 мянган төгрөгөөр тус тус өссөн бол эр хонины үнэ 203.9 мянган төгрөг болж, 10.0 мянган төгрөгөөр, эр ямааны үнэ 141.5 мянган төгрөг болж, 12.6 мянган төгрөгөөр тус тус буурсан байна гэж Үндэсний Статистикийн Хорооноос мэдээллээ.
Банкны системийн хэмжээгээр чанаргүй зээл өмнөх сараас 10.9 хувиар өсжээ. Mөнгөний нийлүүлэлт (M2) 2023 оны 2 дугаар сарын эцэст урьдчилсан гүйцэтгэлээр 30.2 их наяд төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс 4.0 (15.2%) их наяд төгрөгөөр өсөхөд валютын харилцах 2.7 (2.2 дахин) их наяд төгрөгөөр, валютын хадгаламж 1.6 (38.7%) их наяд төгрөгөөр өссөн нь нөлөөлжээ.
Бага мөнгө (M1) 2023 оны 2 дугаар сарын эцэст урьдчилсан гүйцэтгэлээр 6.5 их наяд төгрөг болж, өмнөх сараас 103.7 (1.6%) тэрбум төгрөгөөр буурч, өмнөх оны мөн үеэс 1.0 (19.1%) их наяд төгрөгөөр өссөн байна. Бага мөнгө (M1)-ний 5.6 (85.9%) их наяд төгрөг нь төгрөгийн харилцах, 919.2 (14.1%) тэрбум төгрөг нь хадгаламжийн байгууллагаас гадуурх мөнгө байна. Бараг мөнгө 2023 оны 2 дугаар сарын эцэст урьдчилсан гүйцэтгэлээр 23.7 их наяд төгрөг болж,
өмнөх сараас 625.7 (2.7%) тэрбум төгрөгөөр, өмнөх оны мөн үеэс 2.9 (14.1%) их наяд төгрөгөөр өссөн байна. Бараг мөнгөний 12.9 (54.6%) их наяд төгрөг нь төгрөгийн хадгаламж, 5.8 (24.4%) их наяд төгрөг нь валютын хадгаламж, 5.0 (21.0%) их наяд төгрөг нь валютын харилцах байна.
Гүйлгээнд гаргасан бэлэн мөнгө 2023 оны 2 дугаар сарын эцэст урьдчилсан гүйцэтгэлээр 1.2 их наяд төгрөг болж, өмнөх сараас 208.1 (20.0%) тэрбум төгрөгөөр, өмнөх оны мөн үеэс 208.8 (20.1%) тэрбум төгрөгөөр өсжээ гэж Үндэсний Статистикийн Хорооноос мэдээллээ.
БНСУ-д Монгол Улсын харьяат 24 настай эмэгтэй найз залуутайгаа маргалдаж, улмаар хутгалсан хэрэг гарчээ. Тус улсын Кёнбүг хотын Гимчон дүүргийн цагдаагийн газраас хэргийн талаар өнөөдөр /2023.03.16/ олон нийтэд мэдээлсэн байна. Хэргийг мөрдөн шалгах ажиллагаа дөнгөж эхэлж байгаа бөгөөд хутгалуулсан иргэн нь монгол хүн бөгөөд нас бараагүй, эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байна гэдэг мэдээллийг холбогдох албаныхан өглөө.
Өмнөд Солонгос улсын Пусан хотод суугаа Монгол Улсын консулын газраас цагдаагийн байгууллагатай холбогдон ажиллаж байгаа гэнэ.
Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийг давж заалдах шатны шүүх “Жаст Групп”-ийн захирал Ш.Батхүү болон Э.Сүрэн, талийгаач Г.Алтан нарт холбогдох хэргийг 2023 оны гуравдугаар сарын 14-15-ны өдрүүдэд хянан хэлэлцсэн байна.
Энэ талаар Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгч Г.Есөн-Эрдэнэ тойм мэдээлэл хүргэв.
Шүүгдэгч Б.Мөнхжаргал нь “Жаст Групп” ХХК-аас Английн Стандарт банкнаас зээл авахад Эрдэнэт үйлдвэр ХХК-г Батлан даалтын эрх шилжүүлэх гэрээ хийхэд Эрдэнэт үйлдвэр ХХК нь хариуцлага хүлээхгүй, батлан даалт гаргахыг зөвшөөрөхгүй талаар санал гаргаж байсан нь бичгийн баримтаар нотлогдож байх тул түүнд холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, түүнийг цагаатгаж шийдвэрлэсэн.
Мөн Ш.Батхүү нь Хадгаламж банк ХХК-ийн хувьцаа эзэмшигч, Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн даргаар ажиллаж байхдаа Монголбанкнаас төлбөрийн баталгаа, банкны баталгааны гэрээ хийх тусгай зөвшөөрөл олгогдоогүй байхдаа хадгаламж эзэмшигч Э.Сүрэнгээс мөнгө зээлэхдээ албан тушаалын эрх мэдлээ урвуулан ашиглан хууль бус төлөөлөн удирдан зөвлөлийн тэмдэглэл, тогтоол гарган, тухайн үед ажиллаж байсан гүйцэтгэх захирлуудаар төлбөрийн баталгаа, банкны батлан даалтын гэрээ хийлгэсэн нь гэрч нарын мэдүүлэг, шинжээчийн дүгнэлт, мөрдөгчийн архивын баримтад үзлэг хийсэн баримтаар тогтоогджээ.
Өөрөөр хэлбэл Ш.Батхүүгийн хууль бус төлөөлөн удирдах зөвлөлийн тогтоолыг Г.Алтан, Э.Сүрэн нар нь “Хадгаламж банк” ХХК-ийг Монголбанкнаас тусгай зөвшөөрлийн үндсэн дээр хийгддэг төлбөрийн баталгаа, банкны баталгаа гаргах эрхгүй гэдгийг болон Банкны тухай хууль, Монголбанкны Ерөнхийлөгчөөс гаргасан журмыг зөрчсөн үйлдлээ нууж албан бичгийн бүртгэлд бүртгээгүй зэрэг үйлдлийг мэдэхгүй боломжгүй байсан нь хавтаст хэрэгт авагдсан бичгийн баримтаар нотлогдож байна.
Иймд Г.Алтан, Э.Сүрэн нарт холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож тэдгээрийг цагаатгаж, шүүгдэгч Ш.Батхүүг Г.Алтан Э.Сүрэн нартай бүлэглэн хэрэг хянан шийдвэрлэх ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг хуурамч гэдгийг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн гэх хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, шүүгдэгч Ш.Батхүүгийн эдлэх ялыг 9 жилийн хорих ялаар тогтоож, шүүгдэгч Ч.Ганзоригт холбогдох торгох ялыг хэвээр үлдээж шийдвэрлэжээ.
Хэргийн тухайд, Нийслэлийн Прокурорын газраас Жаст групп ХХК-ийн захирал шүүгдэгч Ш.Батхүү нь Эрдэнэт үйлдвэр ХХК-ны ерөнхий захирал Ч.Ганзориг, хуулийн хэлтсийн захирал Б.Мөнхжаргал, худалдааны хэлтсийн дарга Г.Амарбат нартай үгсэн тохиролцон бүлэглэн Барьцаа хөрөнгийн эрх шилжүүлэх гэрээг үйлдэн Эрдэнэт үйлдвэр ХХК-д их хэмжээний хохирол учруулсан, эрх олгосон баримт бичгийг хуурамч гэдгийг мэдсээр байж ашиглан бусдын хөрөнгөд ноцтой хохирол учруулсан,
Ш.Батхүү нь Хадгаламж банк ХХК-ийн хувьцаа эзэмшигч, төлөөлөн удирдах зөвлөлийн даргаар ажиллаж байхдаа тус банкны гүйцэтгэх захирал О.Хүрэлбаатар, Л.Бадамцэцэг, И.Амараа нартай урьдчилан үгсэн тохиролцож, бүлэглэн банкны хууль тогтоомж зөрчин хуурамч бичиг баримт үйлдсэн,
Э.Сүрэнгээс 4 удаагийн гэрээгээр 23,6 сая ам доллар буюу 34,1 тэрбум төгрөг авсан зээлж авсан атлаа Г.Алтантай 39,6 тэрбум төгрөгийн үндсэн болон нэмэлт зээлийн гэрээ байгуулж Хадгаламж банк ХХК-аас төлбөрийн баталгаа, банкны баталгааны гэрээ зэрэг баримт бичгийг хуурамчаар үйлдсэн,
улмаар тооцоо нийлсэн актаар Э.Сүрэнгээс зээлсэн мөнгөн дүнг 56.5 тэрбум төгрөгөөр тооцож Олон овоот гоулд ХХК-ийн 50 хувийн хувьцааг шилжүүлэн авсан атлаа шүүхээр Төрийн банк ХХК-аар төлүүлэхээр шийдвэр гаргуулсан,
“Төрийн банк” ХХК-д их хэмжээний хохирол учруулсан,
Шунхлай групп ХХК-д 1,500,000 ам долларын хохирол учруулсан зэрэг хуулийн этгээдийн удирдах албан тушаалтан хувьдаа, бусдад давуу байдал тогтоох, ашиг хонжоо олох зорилгоор хууль түүнд нийцүүлэн гаргасан дүрмээр олгогдсон албан тушаалын эрх мэдлээ урвуулан ашигласан, хэрэг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг зориуд хуурамчаар үйлдсэн, нотлох баримтыг хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн, хуурч, бодит байдлыг нуух, бусдыг төөрөгдөлд оруулж их хэмжээний хохирол учруулан залилах гэмт хэргийг амьдралын эх үүсвэр болгосон, гэмт хэргийн улмаас олсон хөрөнгө, мөнгө орлого гэдгийг мэдсээр байж, түүний хууль бус эх үүсвэрийг нуун далдлах, аливаа этгээдэд шилжүүлж мөнгө угаасан гэмт хэрэгт,
Шүүгдэгч Ч.Ганзориг, Б.Мөнхжаргал, Г.Амарбат нар нь Ш.Батхүүтэй урьдчилан үгсэн тохиролцож, бүлэглэн хуулийн этгээдийн удирдах удирдах албан тушаалтан бусдад давуу байдал тогтоох зорилгоор хууль түүнд нийцүүлэн гаргасан дүрмээр олгогдсон албан тушаалын эрх мэдлээ урвуулан ашигласны улмаас төрийн өмчийн оролцоотой Эрдэнэт үйлдвэр ХК-д үлэмж хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэгт,
Шүүгдэгч Г.Алтан, Э.Сүрэн нар нь Ш.Батхүүтэй урьдчилан үгсэн тохиролцож бүлэглэн хуурч, хуурамч бичиг баримт ашиглан бусдад их хэмжээний хохирол учруулсан, хэрэг шалган шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн гэмт хэрэгт тус тус холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлджээ.
Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэр:
Нийслэлийн прокурорын газраас Ш.Батхүүд холбогдох хэргээс “Төрийн банк” ХХК-д үлэмж хэмжээний хохирол учруулсан, хуурамч баримт бичиг үйлдэх, ашиглах гэх хэргийг гэмт хэргийн шинжгүй үндэслэлээр тус тус хэрэгсэхгүй болгож,
Г.Амарбатад холбогдох хуулийн этгээдийн удирдах албан тушаалтан хувьдаа, бусдад давуу байдал тогтоох, ашиг хонжоо олох зорилгоор хууль түүнд нийцүүлэн гаргасан дүрмээр олгогдсон албан тушаалын эрх мэдлээ урвуулан ашигласан гэх хэргийг гэмт хэргийн шинжгүй үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгон түүнийг цагаатгаж,
Ш.Батхүүд холбогдох хуурч, бодит байдлыг нуух, бусдыг төөрөгдөлд оруулах замаар залилах гэмт хэргийг амьдралын эх үүсвэрээ болгосон гэснийг хуурч, бичиг баримт ашиглан бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулах, урдын харилцааны явцад бий болсон итгэлийг албан тушаалын байдлаа ашиглах, бусдад их хэмжээний хохирол учруулсан гэж өөрчлөн,
Ш.Батхүү, Ч.Ганзориг, Б.Мөнхжаргал нарыг Хуулийн этгээдийн удирдах албан тушаалтан хувьдаа давуу байдал тогтоох зорилгоор хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний акт, дүрмээр олгогдсон албан тушаалын эрх мэдлээ урвуулан ашигласны улмаас үлэмж хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэргийг зохион байгуулсан,
Ш.Батхүүг Эрх олгосон, үүргээс чөлөөлсөн баримт бичгийг хуурамчаар үйлдсэн, хуурамч болохыг мэдсээр байж ашиглаж бусдын эд хөрөнгөд ноцтой хохирол учруулсан,
Хэрэг шалган шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг зориуд хуурамчаар үйлдсэн, хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн гэмт хэргийг зохион байгуулсан,
Гэмт хэргийн улмаас олсон хөрөнгө, орлого гэдгийг мэдсээр байж түүний хууль бус эх үүсвэрийг нь нуун далдлах зорилгоор өөрчилсөн, шилжүүлсэн, түүний эзэмшигчийг нуун далдалсан гэмт хэргийг байнга тогтвортой үйлдэж, албан тушаалтан албаны чиг үүрэг, бүрэн эрхийг урвуулан ашиглаж үйлдсэн
Хуурч, баримт бичиг ашиглаж, бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж, нэр хүнд, урьдын харилцааны явцад бий болсон итгэлийг урвуулан ашиглаж, эзэмшигч, өмчлөгчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн авсан гэмт хэргийг албан тушаалын байдлаа ашиглаж, бусдад их хэмжээний хохирол учруулж үйлдсэн,
Шүүгдэгч Г.Алтан, Э.Сүрэн нарыг хуурч, баримт бичиг ашиглаж, зохиомол байдлыг зориудаар бий болгон бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж эзэмшигч, өмчлөгчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн авсан авч бусдад их хэмжээний хохирол учруулахыг завдсан гэмт хэргийг бүлэглэн гүйцэтгэсэн,
Хэрэг шалган шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг зориуд хуурамчаар үйлдсэн, хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн гэмт хэргийг гүйцэтгэсэн гэм буруутайд тус тус тооцож,
Г.Алтанд холбогдох хэргүүдийг түүнийг нас барсан үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгож,
Шүүгдэгч Л.Батхүүг 10 жилийн хорих ялаар, шүүгдэгч Ч.Ганзоригийг 14,000,000 төгрөгөөр торгох ял, шүүгдэгч Б.Мөнхжаргалыг 14,000,000 төгрөгөөр торгох ял, шүүгдэгч Э.Сүрэнг 35,000,000 төгрөгөөр торгох ял тус тус шийтгэж шийдвэрлэсэн байдаг.
Байгаль Орчин, Аялал Жуучлалын Яам (БОАЖЯ)-тай холбоотой олон нийтийн сүлжээнд гарч буй мэдээллүүдэд БОАЖ-ын сайд Б.Бат-Эрдэнэ болон холбогдох газар, хэлтсийн дарга нар оролцон хариулт өгөх хэвлэлийн хурал зохион байгууллаа.
Энэ үеэр автомашин угаалгын газруудад саарал ус хэрэглэх, ийм боломж байгаа эсэх талаар БОАЖ-ын сайд Б.Бат-Эрдэнэ мэдээлэл өглөө.
Тэрбээр: “Саарал усны систем, ерөнхий шаардлага”-2015 стандарт, “Цэвэршүүлсэн ус дахин ашиглах тухай”-2018 стандартууд байдаг. Мөн 2018 оны гуравдугаар сарын 14-ний өдрийн Засгийн Газрын тогтоол дээр Улаанбаатар цэвэрлэх байгууламж 2019 оны тавдугаар сарын 15-ны дотор багтааж цэвэршүүлсэн усыг дахин ашиглах ажлыг даалгасан.
Машин угаалгад саарал усыг ашиглах тухай асуудал шинэ асуудал биш. 2020, 2021 онуудад Байгаль орчин, Аялал жуучлалын сайдын албан даалгавар тушаал удаа дараа гарч холбогдох автомашин угаалгын газрууд болон бусад яамд хэрэгжилтийг хангуулахаар ажилласан байдаг. Монгол Улсын Засгийн газрын тогтоол нэгэнт гарсан бол хэрэгжих ёстой.
Өнөөдөр технологийн хувьд маш олон боломжууд байна. Зөвхөн саарал усаар угаа гэсэн шийдвэрийг гаргаагүй. Уураар ч угааж болно. Ашиглалтын хэлбэр дээр хязгаарлалтыг гаргаагүй. Цэвэр усаар машин угаахыг шууд хориглоогүй байгаа. Хориглоно гэдгийг урьдчилан сануулж хэлсэн. 2018 оны гуравдугаар сарын 14-ний өдөр гарсан засгийн газрын тогтоолд хяналт тавих ажил үргэлжлээд явж байна” гэсэн юм.
Уур амьсгалын өөрчлөлтөд хамгийн их өртөж байгаа 10 орны нэг нь Монгол Улс бөгөөд Монгол Улсын гадаргын ус 98 хувь. Үүний 60 хувь нь гадагш урсацтай. Газрын доорх ус 2 хувь. 2011 онд олон улсын байгууллагын хийсэн судалгаа шинжилгээгээр Өмнийн говийн хэсэгт 2030 он гэхэд усны хэрэгцээ нь хэрэгцээгээ давна гэсэн тооцоо гарсан гэдгийг тэрбээр мэдээллийнхээ үеэр хэлж байсан юм.
Ус цэвэршүүлэх тоног төхөөрөмж үнэ өртөг ихтэй учир энэ шийдвэр хэрэгжих боломж байгаа эсэх талаар сэтгүүлчдийн асуултад тэрбээр: “Усны хомстолт орчихсон байгаа энэ цаг үед тоног төхөөрөмж үнэтэй, аж ахуйн нэгжүүд бэлэн биш байна гэсэн үндэслэлээр энэ шийдвэрийг хойшлуулж өгөөч гэж байгаатай санал нийлэхгүй байна. Учир нь энэ асуудлыг 2015 оноос хойш ярьж байгаа.
Ус бохирдуулсны төлбөрийн тухай хуулиас төвлөрүүлсэн орлогоос дэмжлэг үзүүлэх боломжийг БОАЖЯ-наас олгож байгаа мөн ногоон зээлийн санхүүжилтийг олон улсын байгууллагуудтай хамтран хэрэгжүүлж байна. Тиймээс төсөв мөнгө нь хүрэлцэхгүй байгаа ч цэвэршүүлсэн усны тоног төхөөрөмж тавьж ажиллахад бэлэн байгаа аж ахуйн нэгжүүд зээлийн батлан даалтын сангаас эхлээд хандаад явах эрх нь байгаа” гэсэн юм.
Ойрын хоногуудад ихэнх нутгаар цас орохгүй, өдөртөө бага зэрэг дулаарна.
2023 оны 03-р сарын 15-ны 20 цагаас 03-р сарын 16-ны 20 цаг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан мэдээ:
Хур тунадас: Ихэнх нутгаар солигдмол үүлтэй. Шөнөдөө Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг болон говийн бүс нутгийн хойд хэсгээр, өдөртөө Хангайн уулархаг нутаг болон говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр цас орж, явган шуурга шуурна. Бусад нутгаар цас орохгүй.
Салхи: Нутгийн баруун өмнөд хэсгээр зүүн өмнөөс, бусад нутгаар баруун хойноос секундэд 5-10 метр, говь, талын нутгаар секундэд 12-14 метр хүрч ширүүснэ.
Агаарын температур: Шөнөдөө Увс нуур болон Дархадын хотгор, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Идэр, Тэс, Тэрэлж голын хөндийгөөр -19…-24 градус, Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Туул, Хэрлэн голын хөндийгөөр -15…-20 градус, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр -3…-8 градус, бусад нутгаар -10…-15 градус, өдөртөө Увс нуур болон Дархадын хотгор, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Идэр, Тэс, Тэрэлж голын хөндийгөөр -6…-11 градус, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө, Туул, Онон, Улз, Халх голын хөндий, Дорнод-Дарьгангын тал нутгаар -2…-7 градус хүйтэн, Их нууруудын хотгор болон говийн бүс нутгийн баруун өмнөд хэсгээр +3…+8 градус, бусад нутгаар -1…+4 градус дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 2-7 метр. Шөнөдөө -16…-18 градус, өдөртөө -3…-5 градус хүйтэн байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 3-8 метр. Шөнөдөө -20…-22 градус, өдөртөө -6…-8 градус хүйтэн байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 3-8 метр. Шөнөдөө -22…-24 градус, өдөртөө -6…-8 градус хүйтэн байна.
2023 оны 03 дугаар сарын 17-ноос 03 дугаар сарын 21-нийг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв
19-нд Монгол-Алтайн уулархаг нутгаар, 20-нд баруун аймгуудын ихэнх нутаг болон төвийн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр цас орж, цасан шуурга шуурна. Бусад хугацаанд цас орохгүй. Салхи 19-нд Алтайн уулархаг нутгаар, 20-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгаар секундэд 15-17 метр хүрч шороон шуурга шуурна. 17-нд нутгийн баруун хэсгээр, 18-наас ихэнх нутгаар өдөртөө дулаарч Увс нуур болон Дархадын хотгор, Завхан голын эх, Тэс голын хөндийгөөр шөнөдөө -18…-23 градус, өдөртөө -5…-10 градус, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хүрэнбэлчир орчим, Туул, Тэрэлж, Хэрлэн, Онон, Улз голын хөндийгөөр шөнөдөө -13…-18 градус хүйтэн, өдөртөө -4…+1 градус дулаан, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө -3…-8 градус хүйтэн, өдөртөө +9…+14 градус дулаан, бусад нутгаар шөнөдөө -8…-13 градус хүйтэн, өдөртөө +3…+8 градус дулаан байна. 20-нд нутгийн баруун хэсгээр хүйтэрнэ.
Өнгөрсөн онд худалдааны салбарын борлуулалтын орлого 37.7 их наяд төгрөг болж, өмнөх оныхоос 8.6 их наяд төгрөгөөр нэмэгдсэн байна. Тус салбарын борлуулалтын орлогын 21.8 хувийг хүнсний бүтээгдэхүүн харин үлдсэн хувийг хүнсний бус бүтээгдэхүүний борлуулалт эзэллээ. Түүнчлэн 2022 онд хүнсний бүтээгдэхүүний бөөний болон жижиглэн худалдаа 8.2 их наяд төгрөгт хүрч, өмнөх оны мөн үеийнхээс 1.2 их наяд төгрөгөөр, хүнсний бус бүтээгдэхүүний бөөний болон жижиглэн худалдаа 29.5 их наяд төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеийнхээс 7.4 их наяд төгрөгөөр нэмэгджээ.
Хүнсний бус бүтээгдэхүүний өсөлтөд шатахууны жижиглэн худалдаа 8.4 их наяд төгрөг болж, өмнөх оныхоос 2.7 их наяд төгрөгөөр, шатахууны бөөний худалдаа 4.9 их наяд төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеийнхээс 2 их наяд төгрөгөөр өссөн нь нөлөөлжээ. Мөн худалдааны салбарын өнгөрсөн оны борлуулалтын орлогын 41.1 хувь нь бөөний, 58.9 хувь нь жижиглэн худалдааны салбарт ногдсон байна. Жижиглэн худалдааны борлуулалтын орлого 2022 онд 22.2 их наяд төгрөгт хүрсэн бол бөөний худалдааных 15.5 их наяд төгрөг болов.
Худалдааны салбарын борлуулалтын орлого өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сард 4.6 их наяд төгрөг болж, өмнөх сарынхаас 1.3 их наяд төгрөгөөр нэмэгдсэнийг Үндэсний статистикийн хороо мэдээллээ. Худалдааны салбарын борлуулалтын орлого 2022 оны арванхоёрдугаар сард өмнөх сарынхаас өсөхөд моторт тээврийн хэрэгслийн сэлбэг, эд ангийн худалдаа нөлөөлсөн гэлээ.
Халиа тошин үүсэх эрсдэлтэй бүсүүдийг мөн танилцуулав. Ингэхдээ нийслэлийн есөн дүүргийн хэмжээнд судалгааг авч, нэгтгэсэн байна. Улмаар Баянзүрх, Сонгинохайрхан, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүрэгт халиа тошин үүсэх эрсдэлтэй 30 байршлын 168.5 га талбай байгааг тогтоожээ. Үүнээс зөвшөөрөлтэй 1110, зөвшөөрөлгүй 67 нэгж талбар байна.
Улаанбаатар хот нь Туул гол болон түүний цутгал голуудын татамд оршдог учраас хотын нутаг дэвсгэрийн зарим хэсэг нь тодорхой давтамжтайгаар байнга ул хөрсний усанд автдаг. Мөн ус зайлуулах инженерийн байгууламж хангалтгүйгээс шугам сүлжээ болон барилга, байгууламжид сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Иймд ул хөрсний усны түвшин, урсац болон чанарт байнга хяналт, шинжилгээ хийх, цооног, хөрсний ус доошлуулах шүүлтүүрийн байгууламж байгуулах шаардлагатай байна.
Зөвлөлийн хурлаас тэмдэглэл гарч, халиа тошин үүсдэг байршлуудад шаардлагатай арга хэмжээг шуурхай авч ажиллах, Хотын инженерийн бэлтгэл арга хэмжээний мастер төлөвлөгөөний хэрэгжилтийн талаар Зөвлөлийн хуралд хоёрдугаар улиралд багтаан танилцуулахыг үүрэг болголоо.