Month: May 2022

СХД-ийн 40 дугаар хороонд өнөөдөр 12 цагийн орчимд гал гарч, нэгэн айлын байшин бүрэн шатжээ. Тухайн айл 2 сартайгаас 10 насны таван хүүхэдтэй бөгөөд өнөөдөр тэд нэн хүнд байдалд ороод байгаагаа ийнхүү хэлж байна.

Гэрийн эзэн О.Пүрэвдорж “Тухайн үед ажил дээрээ байсан. Эхнэр залгаж байшин шатаж байгааг хэлсэн. Найзынхаа машиныг гуйгаад яаравчлан ирсэн ч гал аль хэдийн бүгдийг нь түймэрдэж, Гал түймэр унтраах газрынхан унтраагаад дуусаж байсан. Хажуу хашаанаас дамжиж ирсэн гал юм билээ. Гал гарсан шалтгаан хараахан тодорхой болоогүй байна. Би тогтсон ажилгүй гагнуур, дуудлагын туслах ажил хийдэг хүн. Галаас бичиг баримтаа ч авч амжаагүй. Эхнэр маань хүүхдүүдээ л амжиж авч гарсан байсан. Энэ байшинг түрээсэлж амьдардаг байсан. Түрээсэлж эхлээд сар ч болоогүй байтал ингээд галд өртчихлөө. Сард 150 000 төгрөгөөр түрээсэлдэг байсан. Эхний түрээсээ ч төлж амжаагүй байлаа. Хүүхдүүд маань сургууль, цэцэрлэгт явдаг. Яах учраа ч олохгүй, хаана хандахаа ч мэдэхгүй байна. Хүүхдүүдээ хаана хонуулахаа мэдэхгүй, одоогоор найзынхаа машинд суулгаж байна. Хоёр том нь сургуульд, хоёр бага нь цэцэрлэгт явах насных ч цэцэрлэгт орж чадаагүй, бага дүүтэйгээ хамт гэртээ ээжтэйгээ байдаг. Цэцэрлэгт оруулах талаар хөөцөлдсөн ч бүтэхгүй юм билээ. Ямар ч байсан сургуульд ортол нь ингээд байлгаж байя л гэж бодож байгаа.

Гэрийн эзэгтэй Б.Бямбажаргал “Би гэртээ гурван хүүхэдтэйгээ байсан. Хуурай эгч маань ороод ирсэн байсан. Гал тогооны өрөөний цонх онгорхой байсан. Утаа ороод ирэхээр нь сандраад хартал хажуу талын хашаа шатаж байсан. Юу ч хийж амжаагүй. Хүүхдүүдээ аваад л гарсан. Байшин маш хурдан шатчихдаг юм билээ. Бид хүүхдийнхээ мөнгөөр л амьдардаг. Нөхөрт хааяа л ажил олддог. Би хүүхдүүдээ хараад ажил хийж чаддаггүй. Бага охин маань гараа түлээд бид хоёр эмнэлэгт хэвтэж байгаад гарсан” гэв.

Үзэгч, уншигч та энэхүү айлтай холбогдохыг хүсвэл гэрийн эзэн О.Пүрэвдоржийн 89927712 дугаарын утсаар холбогдох боломжтой.
Данс: 5040243870 О.Пүрэвдорж

ЭХ СУРВАЛЖ: live.mn

Монгол Улсын Ерөнхий сайдын нэрэмжит сургалтын тэтгэлгийн сонгон шалгаруулалтыг Засгийн газрын 2021 оны 275 дугаар тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын Ерөнхий сайдын нэрэмжит сургалтын тэтгэлэг олгох журам”-ын дагуу анх удаа зохион байгуулж, дүнг өнөөдөр Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд танилцууллаа.

Гадаадын их, дээд сургуулийн магистр, докторын хөтөлбөрт суралцах сонирхолтой 77, дотоодын их, дээд сургуулийн сургалтын төлбөрийн дэмжлэг авах хүсэлтэй 146 суралцагч өргөдөл ирүүлснээс нийт 75 иргэнийг журмын дагуу сонгон шалгаруулсан байна.

Монгол Улсын Ерөнхий сайдын нэрэмжит сургалтын тэтгэлгийг гадаадын тухайлбал, Оксфорд, Харвард, Стенфорд, Йел, Кембридж, Лейден зэрэг дэлхийн шилдэг сургуулийн анагаах ухаан, боловсрол, байгаль орчин, эрүүл мэнд, өгөгдлийн ухааны чиглэлээр магистр, докторын хөтөлбөрт суралцах 31 иргэн, дотоодын их, дээд сургуулийн сургалтын тэтгэлгийг 44 оюутанд олгохоор болжээ.

Эх сурвалж: Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газар

НЗДТГ, Нийслэлийн Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газар хамтран онцлох 10 гэр бүлийг алдаршуулах хүндэтгэлийн үйл ажиллагаа өнөөдөр Гэрлэх ёслолын ордонд болов. Нийслэлийн Засаг даргын Нийгмийн хөгжил, боловсрол, эрүүл мэндийн асуудал хариуцсан орлогч З.Төмөртөмөө, Нийслэлийн Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газрын дарга Ө.Ган-Өлзий нар эдгээр гэр бүлд шагнал гардууллаа.

Хүндэтгэлийн үйл ажиллагааны үеэр Нийслэлийн Засаг даргын Нийгмийн хөгжил, боловсрол, эрүүл мэндийн асуудал хариуцсан орлогч З.Төмөртөмөө “Нийслэл хотод амьдарч буй 412 мянган гэр бүлд үлгэр жишээ болсон шилдэг 10 гэр бүлдээ Нийслэлийн Засаг даргын нэрийн өмнөөс чин сэтгэлийн талархал илэрхийлье. Монгол Улс 2003 оноос эхэлж Олон улсын гэр бүлийн өдрийг өргөн дэлгэр тэмдэглэн өнгөрүүлж ирсэн. Олон гэр бүлд үлгэр жишээ, түүчээ болж буй та бүхэн аз жаргалаар дүүрэн, сайхан амьдраарай” хэмээв.

Нийслэлийн Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газрын Гэр бүлийн хэлтсийн дарга Ц.Гэрэлтуяа “Олон улсын гэр бүлийн өдрийг тохиолдуулан гэр бүлийн үнэ цэн, эцэг эхийн хамтын үүрэг, хариуцлагыг таниулах, үр хүүхдээ өсгөн хүмүүжүүлэх ухаан, хамтын амжилт, авьяас чадвараар манлайлсан гэр бүлүүдийг алдаршууллаа. Ийн гэр бүлийн хамтын амжилтыг алдаршуулж, олон нийтэд түгээснээр олон гэр бүл, тэр тусмаа шинэ, залуу гэр бүлүүд үлгэр жишээ авах, суралцах чухал ач холбогдолтой” гэдгийг онцолж байлаа.

Хүмүүнлэгийн үйлстэн гэр бүлээр шалгарсан Н.Энхбаатар “Анх онцлох гэр бүлээр шалгарсан гэдгээ сонсоод маш их баярласан. 2009 оноос эхлэн хүмүүнлэгийн үйлсэд нэгдэж, цусаа хандивлаж байна. Өнөөдрийн байдлаар 74 удаа цусаа бэлэглэж, 222 хүний амь аварчээ. Миний хань 56 удаа цусаа бэлэглэж, 168 хүний амь аварсан. Бусдын төлөө хийсэн буян хэзээ ч багадахгүй. Би Улаанбаатар хотын Ус сувгийн удирдах газар ОНӨААТҮГ-т диспетчер инженерээр ажилладаг, нийслэлийн Хүндэт донор” хэмээн сэтгэгдлээ хуваалцав.

Ногоон хөгжлийг дэмжигч гэр бүлээр шалгарсан Д.Маамуу “Манай гэр бүл 2010 оноос хойш буут сөөг, ногоо тарьж байна. Одоогоор хашаандаа 17 төрлийн 100 гаруй мод тарьж, ургуулсан. Сүүлийн 10 жилийн ажлын үр дүнг үнэлж, дэмжиж байгаад үнэхээр баяртай байна” гэлээ.

Онцлох гэр бүлээр

1. Өнөр гэр бүл: Б.Бат-Очирын гэр бүл
2. Эерэг хандлага түгээгч гэр бүл: Б.Энхтулгын гэр бүл
3. Хүмүүнлэгийн үйлстэн гэр бүл: Н.Энхбаатарын гэр бүл
4. Оюуныг дээдлэгч гэр бүл: Н.Нямдоржийн гэр бүл
5. Бүтээлч гэр бүл: Ц.Мянганбуугийн гэр бүл
6. Ногоон хөгжлийг дэмжигч гэр бүл: Б.Эрдэнэ-Очирын гэр бүл
7. Авьяаслаг гэр бүл: Д.Шинэцогийн гэр бүл
8. Спортын түүчээ гэр бүл: Д.Бат-Эрдэнийн гэр бүл
9. Өв соёлыг дээдлэгч гэр бүл: Б.Өсөхбаярын гэр бүл
10. Онцлох Тэргүүн гэр бүл: Ө.Ганбаатарын гэр бүл тус тус шалгарсан юм.

Мэргэжил олгох, давтан сургалтын зардал нэмэгдэж 150 мянган төгрөг боллоо гэж ХНХЯ-наас мэдээллээ.

Ийнхүү ажилгүйдлийн тэтгэмж авах эрх үүссэн даатгуулагчийг мэргэжил олгох болон давтан сургалтад хамруулах зардлын дээд хэмжээ гурав дахин нэмэгдэж 150 мянган төгрөг болсон аж.

Оюу толгойгоос олборлосон баяжмал дахь эрдсийн агууламжийг хөндлөнгийн шинжээчдийн баг давхар хянаж, судалдаг юм байна. “Алс глобал” лабораторийн Оюу толгой дахь салбарын менежер Х.Хос-Эрдэнээс энэ талаар тодрууллаа.

---

-Танай лаборатори ямар үйл ажиллагаа явуулдаг вэ?

-Оюу толгойн уурхайд хөндлөнгийн шинжилгээг гүйцэтгэх зорилготойгоор 2015 оноос хойш үйл ажиллагаа явуулж байна. Оюу толгойн хувьд зөвхөн өөрийнхөө лабораторийн шинжилгээгээр баталгаажуулалт хийгээд байвал ямар нэгэн хөндлөнгийн хяналтгүй үйл ажиллагаа явуулж, доголдох магадлалтай. Тиймээс хөндлөнгийн хяналт заавал байх ёстой гэж үзсэний үндсэн дээр манай лаборатори энэ уурхайд үйл ажиллагаа явуулдаг.

-Хөндлөнгийн хяналт гэдгээ дэлгэрүүлж тайлбарлаач?

-Аль болох олон тооны лабораториор тухайн дээжид шинжилгээ хийлгүүлээд гарсан үр дүнгүүдээ хооронд нь тулгалт хийхийг хэлж байгаа юм. Жишээлбэл, үнэт металлуудад голчилно л доо. Үүнээс гадна хорт металлууд гэж байна. Ер нь дараагийн шатны хайлуулалтын процесст төвөг болдог элементүүдийг тодорхой хэмжээнд барьж байх ёстой. Тэр элементүүд тухайн зөвшөөрөгдсөн хязгаараас давахгүй байх учиртай юм. Үндсэндээ ийм хяналт тавьдаг. Тодруулбал, баяжуулах үйлдвэрээс ил болон далд уурхайгаас гадна менталлургийн туршилт гүцэтгэдэг лабораториос мөн Оюу толгойн гадагшаа экспортод гарч байгаа баяжмалын дээжид үндсэн чиглэлүүдээр үйл ажиллагаа явуулдаг. Энгийнээр тайлбарлавал тухайн дээжид алт, зэс хэдэн хувийн агуулгатай байгааг тодорхойлно. Манай тодорхойлсон үр дүнг гадны лабораториуд руу явуулж, Оюу толгойг харилцан хянах байдлаар үйл ажиллагаа явуулдаг.

-Ингэхэд танай лаборатори хэдэн хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг юм бэ. Ковидын оргил үед яаж ажиллав?

-Манайх гурван ээлжээр ажилладаг. Нэг ээлж маань есөн хүний бүрэлдэхүүнтэй. Хоёр менежертэйгээ нийлээд 29 хүн тогтмол ажиллаж байна. Ковидын нөхцөл байдлаас хамаараад багагүй зүйл өрнөлөө. Ид оргил үед Улаанбаатар дахь төв салбараас нэмэлт хүч тухай бүрт нь татаж авчраад ковидын хүнд үеийг амжилттай давж гарч чадсан.

Жишээлбэл, хүний нөөц дутмаг байсан бол нэг ээлжийн есөн хүний гурав нь ковид тусахад үйл ажиллагаанд маань бэрхшээл тулгарах эрсдэлтэй. Энэ хүнд нөхцөл байдалд зөв зохион байгуулалттай ажилласнаар Оюу толгойд үйл ажиллагаа явуулж байгаа хөндлөнгийн лабораторийн хувьд ямар нэгэн доголдол үүсээгүй. Нэг ч цаг, минут үүдээ барилгүйгээр үйл ажиллагаагаа явуулсаар өнөөг хүрлээ.

-“Алс глобал” лаборатори олон улсын стандартаар үйл ажиллагаа явуулдаг, дэлхийн олон оронд салбартай гэж сонссон…?

-Австралиас гаралтай “Алс групп”-ийн маань төв оффис Канадын Ванкувер хотод байрладаг. Дэлхий дахинд 350 орчим салбартай. Жилд арав орчим лаборатори шинээр байгуулагддаг. Дэлхийн хэмжээнд хийгддэг нийт геохимийн судалгаа шинжилгээний 50-иас дээш хувийг дангаараа гүйцэтгэдэг.

М.МӨНХ

Нийслэлийн Засаг даргын захирамжаар “Улаанбаатар марафон-2022” олон улсын гүйлтийн тэмцээнийг тавдугаар сарын 28-ны Бямба гаригт зохион байгуулахаар шийдвэрлэсэн. Цар тахлын улмаас хоёр жил завсарласан тус тэмцээнийг энэ жил хэрхэн зохион байгуулах хийгээд шинэ, содон зүйлс юу байгаа тухайд хэвлэлийн бага хурал хийж, мэдээлэл өглөө.

Монголын циркчид циркийн зориулалтын байргүй, спортын ордонд үзүүлбэр үзүүлж байхад Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын соёлын төв циркийн үзүүлбэрийн танхимтай болчихож. Тус сумын “Үлэмжийн чанар” соёлын төвийн захирал Д.Отгончулуунтай цөөн хором ярилцлаа.

---

-350 хүний суудалтай сумын соёлын төв ховор шүү. Санхүүжилтийг нь шийдэх хэцүү байв уу?

-Оюу толгой ХХК-ийн Говийн Оюу Хөгжлийг Дэмжих Сан болон албан байгууллага, ААН-үүдийн хандив дэмжлэгээр боссон төв байгаа юм. Төсвөөс 3.4 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт гаргасан. Манай соёлын төв мэргэжлийн тайз, гэрэлтүүлэг, хөшиг, театрын зориулалтын сандалтай, дуу шингээгч хавтан, мэргэжлийн гэрэлтүүлэгтэй бүжгийн заалтай. Бусад сумдад байхгүй том соёлын төв болоод амжилттай ажиллаж байгаа нь сум болон Говийн оюу хөгжлийг дэмжих сангаас авдаг санхүүжилт өндөртэй л холбоотой.

-Хүүхдүүд дугуйлангуудад сурдаг нь олзуурхмаар санагдлаа. Циркийн урлагт дуртай хүүхдүүд циркийн зориулалтын тайзан дээр хичээллэдэг нь бүр таалагдлаа.Циркийн хамтлаг байдаг гэв үү?

-Нийтдээ ная гаруй хүүхэд цирк, морин хуур, бүжиг гээд олон чиглэлийн дугуйланд явж байгаа. Циркийн хамтлагаас гадна бүжиг, морин хуурын хамтлаг ч бий.

-Суманд циркийн дугуйлан хичээллэж байна гэдэг үнэхээр сонирхол татаж байна. Мэргэжлийн багштай юу?

-Энэ жил манай соёлын төвийн 90 жилийн ой болох юм. Соёлын төвийн захирал асан МУСГЗ Ичинхорлоогийн Нарангэрэл сум, аймгийн удирдлагуудад санал тавьж “Циркус Монголиа Хадагаа” байгууллагаас багш урьж ирүүлсэн. Манай циркт одоо гурав дахь үеийн хүүхдүүд хичээллэж байна. “Галба” циркийн дугуйлангийн хувьд циркийн дасгалууд, хосолсон ба ганцаарчилсан агаарын болон газрын үзүүлбэрүүдтэй. Циркийн үзүүлбэр үзүүлэх бүх тоног төхөөрөмж бэлтгэлийн заалаар хангагдсан. Агаарын гимнастикийн техник хэрэгсэл лоунжтай. Гадны ямар ч агаарын гимнастикийн тоглолт ирэхэд бэлэн материалтай гэсэн үг. Ийм тоноглол улсын хэмжээнд манай суманд л бий байх.

---

Г.Янжмаа: Гурван шавь маань “Нарны цирк”-т тэнцсэн

---

Ханбогд сумын соёлын төвийн циркийн дугуйлангийн багш циркчин СТА Г.Янжмаагаас зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Циркчиний мэргэжлийг хаана эзэмшсэн бэ. Ханбогдод ирээд хэр удаж байна?

-Ханбогдод ажиллаж амьдраад арван жил болж байна. Багаасаа циркээр хичээллэж байгаад 1988 онд Раднаабазарын нэрэмжит Циркийн дунд сургууль буюу техникумыг акробатик гимнастикчинаар төгсөж Циркийн багшаар ажилласан. Сүүлд “Циркус Монголиа Хадагаа” циркт ажиллаж байхад Ханбогд сумаас санал тавьж сонгон шалгаруулалтаар ажилд орсон.

-Багшаар ирээд гурав дахь үеийн хүүхдүүдээ төгсгөсөн гэв үү?

-Тэгсэн. Би акробатик гимнастикийн хүн учраас энэ тал руугаа түлхүү хичээл ордог. Үлэмжийн чанар Соёлын төвөөс хагас жилдээ нэг удаа техникийн аюулгүй байдал, ялангуяа агаарын гимнастикийн троссын үзүүлэлт дээр хотоос мэргэжлийн баг хяналтын техникч инженерүүд авчирч үзлэг шалгалт хийлгэдэг. Бэлтгэлд хэрэглэгддэг бүх хангамж бараг хотын циркээс илүү шахуу даа. Авьяаслаг сурагч олонтой, цаашид циркээр явна гэсэн хүүхдүүдээ харахаар баяр төрдөг.

-Шавь нараас тань циркчин болсон хүүхэд бий юү?

-“Нарны цирк”-т Э.Саруул-Эрдэнэ, Д.Мандахбаяр, М.Мөнх-Оргил нар маань шалгуулаад тэнцчихсэн. Б.Бадамгэрэл маань Монгол Улсын Консерватур буюу хуучнаар Хөгжим бүжгийн коллежийн циркийн танхимд шалгаран суралцаж байна. Гурван шавь маань Туркт циркийн сургуульд суралцаж байгаа.

П.ЭНХЖАРГАЛ