Month: April 2022

Хур тунадас: Ихэнх нутгаар солигдмол үүлтэй. Шөнөдөө төвийн аймгуудын нутгийн баруун хойд хэсгээр, өдөртөө төв болон зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр нойтон цас, цас орж, цасан шуурга шуурна. Бусад нутгаар хур тунадас орохгүй.

Салхи: Нутгийн зүүн хагаст баруун өмнөөс баруун хойш эргэж, бусад нутгаар баруун өмнөөс секундэд 7-12 метр, өдөртөө төв, говь, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар секундэд түр зуур 16-18 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна.

Агаарын температур: Шөнөдөө Увс нуур болон Дархадын хотгор, Тэс, Идэр голын хөндийгөөр 9-14 хэм, Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Байдраг, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр 3-8 хэм хүйтэн, Их нууруудын хотгор болон говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 2-7 хэм дулаан, бусад нутгаар 2 хэм дулаанаас 3 хэм хүйтэн, өдөртөө Увс нуур болон Дархадын хотгор, Тэс голын хөндийгөөр 1 хэм хүйтнээс 4 хэм дулаан, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Орхон, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө, Тэрэлж, Хэрлэн, Онон, Улз голын хөндийгөөр 4-9 хэм, Их нууруудын хотгор болон говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 17-22 хэм, бусад нутгаар 11-16 хэм дулаан байна.

УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Шөнөдөө багавтар үүлтэй, өдөртөө үүлшинэ. Хур тунадас орохгүй. Салхи шөнөдөө баруун өмнөөс, өдөртөө баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 5-10 метр, өдөртөө зарим үед секундэд 13-15 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна. Шөнөдөө Яармаг-Сонгины орчмоор 6-8 хэм, бусад хэсгээр 1-3 хэм хүйтэн, өдөртөө 11-13 хэм дулаан байна.

БАГАНУУР ОРЧМООР: Шөнөдөө багавтар үүлтэй, өдөртөө үүлшинэ. Хур тунадас орохгүй. Салхи шөнөдөө баруун өмнөөс, өдөртөө баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 5-10 метр, өдөртөө зарим үед секундэд 14-16 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна. Шөнөдөө 4-6 хэм хүйтэн, өдөртөө 12-14 хэм дулаан байна.

ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Шөнөдөө багавтар үүлтэй, хур тунадас орохгүй. Өдөртөө үүлшиж, ялимгүй хур тунадас орно. Салхи шөнөдөө баруун өмнөөс, өдөртөө баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 5-10 метр, өдөртөө зарим үед секундэд 13-15 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна. Шөнөдөө 6-8 хэм хүйтэн, өдөртөө 7-9 хэм дулаан байна.

Энэтхэг улсын хөнгөлөлттэй зээлийн хөрөнгөөр барьж буй Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн “Устөрөгч үйлдвэрлэх байгууламж”-ийн лиценз эзэмшигчээр Италийн “Кинетикс Техноложи” (Kinetics Technology) компани шалгарсан. Тус компанитай төсөл хэрэгжүүлэгч “Монгол газрын тос боловсруулах үйлдвэр” ТӨХХК, төслийн менежментийн зөвлөх БНЭУ-ын “Инженерс Индиа Лимитед” (Engineers India Limited) компанийн удирдлагууд Лиценз эзэмшигчийн гэрээнд гарын үсэг зурав.

Монгол Улсад барьж буй Газрын тос боловсруулах үйлдвэр үндсэн технологийн 12 байгууламжаас бүрдэх ажээ. Атмосферийн болон вакум нэрлэгийн, хөнгөн фракцийг ялгах зэрэг гол байгууламжуудаас гадна гадаадын газрын тос, байгалийн хийн салбарын томоохон корпорациудын патенттай, гүн боловсруулалтын долоон байгууламжтай байх юм байна. Эдгээр долоон байгууламжийн лиценз эзэмшигчдийн дунд явуулсан тендерт АНУ-ын болон Баруун Европын нефть-химийн салбарын концернууд шалгарч, гэрээ байгуулж эхэлжээ.

Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн хэд хэдэн үйл явц нь устөрөгчтэй орчинд явагддаг учир технологийн процессийг устөрөгчөөр хангах энэхүү байгууламж нь үйлдвэрийн чухал бүрэлдэхүүн хэсэг аж.

“Кинетикс Техноложи” компани нь 30 гаруй оронд салбартай, олон төрлийн технологийн лицензийн зохиогч болон эзэмшигч, дэлхийн газрын тос, байгалийн хийн салбарын томоохон төлөөллийн нэг юм байна. Тус компанийн боловсруулсан зураг төслийн дагуу Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн Устөрөгч үйлдвэрлэх байгууламжийг барих ажээ.

Эрдэнэбүрэнгийн УЦС-ын барилга угсралтын ажил эхлэхэд бэлэн байгаа талаар Эрчим хүчний сайд Н.Тавинбэх өнгөрөгч долоо хоногт Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулжээ. Тодруулбал, Эрдэнэбүрэнгийн 90 МВт-ын усан цахилгаан станцын бүтээн байгуулалтын ажлыг цаг алдалгүй хэрэгжүүлэх зорилгоор Эрчим хүчний яамны зүгээс гүйцэтгэгч “Пауэр Чайна” /PowerChine/ компанитай түлхүүр гардуулах нөхцөлтэй гэрээг 2021 оны есдүгээр сард байгуулж, 2022 оны дөрөвдүгээр сарын 01-нээс барилга угсралтын ажлыг эхлүүлж, 61 сарын хугацаанд ашиглалтад оруулахаар ажиллаж байгаа юм.

Усан цахилгаан станцын үндсэн барилга баригдах Ховд аймгийн Эрдэнэбүрэн, Мянгад сумын нутаг дэвсгэрт орших 111,2 га газарт одоогоор ямар нэгэн айл өрх, аж ахуйн нэгж байхгүй боловч усан сан бүрэлдэх талбайд 2026 оноос нөлөөлөлд өртөх 270 өрхийн 1251 иргэний газар чөлөөлөх асуудлыг Эрчим хүчний яам Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулан шийдвэрлүүлэх саналтай байгаа юм байна.

Нөхөн олговрын асуудлыг шийдвэрлэсэн тохиолдолд эдгээр өрхийг 2022-2023 онд шинээр суурьшуулахаар төлөвлөсөн газар нутагт нүүлгэн шилжүүлэх боломжтой юм байна.

Өвөрхангай аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газраас 19 сумын ЕБС-ийн химийн кабинет, ЭМТ, БОЭТ, Мал эмнэлэг, МХГ, УЦУОШГ, МСҮТ, “Жем Хужирт” ХХК-ийн лабораториудад ашигладаггүй, хугацаа дууссан химийн хортой болон аюултай 1680 нэр төрлийн шингэн 428 литр, хатуу болон нунтаг 450 килограмм бодис, таван тонн химийн бордоог нэгдсэн журмаар цуглууллаа.

Нийт цугларсан хорт бодисыг устгуулахаар Улаанбаатар хотын “Түмэн эгшиг” ХХК-д шилжүүлэх ажлыг аймгийн МХГ, ОБГ, БШУГ, БОАЖГ, Тагнуулын хэлтэс, 19 сумын ЗДТГ-тай хамтран зохион байгууллаа.

Дөрөвдүгээр сарын 1-ний өдрийн байдлаар манай орны ихэнх гол, мөрөн, нуурын мөсний зузаан өмнөх арав хоногоос 5-50 см нимгэрч, хаврын мөсний үзэгдэл идэвхижиж эхэлсэн байна.

Цаашид ихэнх нутгаар цаг агаар дулаарах тул гол мөрөн, нуурын мөс улам нимгэрч, мөс хэврэгшиж мөсний даац хүн, мал, машин тэрэг явахад аюулгүйн хэмжээнд байж чадахгүй учир ард иргэд сонор сэрэмжтэй байхыг онцгойлон анхааруулж байна.