Categories
мэдээ нийгэм

Бамбай хоншоорт могой 8 орчим зулзага төрүүлдэг

Бамбай хоншоорт могойн биеийн урт 70 см, сүүлний урт биеийн уртаас 5.5-8.4 дахин богино байдаг. Энэ зүйл могойн нурууны хайрс 23, хэвлийн хайрс 143-187, төгсгөлийн сүвийн бамбай хайрс 1, сүүлний доторх бамбай хайрс 31-56 хос, дээд уруулын бамбай хайрс 31-56 хос, дээд уруулын бамбай хайрс 7-8 байна.

Биеийн ерөнхий зүс их төлөв хул шарга юм уу хар хүрэн. Гэвч биеийн зүс маш хувьсамтгай. Тухайлбал, ой мод бүхий нутгийнх ихэвчлэн тод хар хүрэн, говь цөлийн бүсийнх цайвар юм уу бор шарга байна. Нуруу ба сүүлний дагуу хөндлөн цагаан судалтай. Энэ судал заримдаа дундуураа тасархайтсан байдаг.

Биеийн хоёр хажуугаар тууш эгнэсэн цайвар бараан толботой. Хүүхэн хараа нь босоо. Нүд хамрын хооронд гүнзгий хонхортой тул зэрвэс ажиглахад хамрын 4 сүвтэй мэт байдгаараа бусад могойноос хялбар ялгагдана.

Монгол орны Ховд, Архангай, Өмнөговь, Дорноговийн нутгаар элбэг тархацтай хортой могой. Ихэвчлэн хад асгатай газраар амьдарна. Загалмайт могойн овогт багтах бөгөөд их биеийн урт 70 сантиметр, сүүл нь 8-14 сантиметр.

Нуруу, сүүлний дагуу хөндлөн бараан толботой. Нүд хамар хоёрын завсар хамрын сүвнээс арай том хэмжээний дахиад хоёр хонхор нүхтэй. Тийм учраас хамгийн олон хамартай хэмээгддэг. Энэ хоёр илүү “хамар” нь шөнө идэш тэжээлээ олоход мэдрэх эрхтний үүргийг гүйцэтгэдэг байна.

Могойн дотроос хамгийн хортой могой юм. Энэ могойны хор нь анагаах ухаанд хэрэглэгддэг бөгөөд нэг могойноос 0.0098-0.0927 грамм хор авах боломжтой. Нэг удаа хор авснаас хойш 20-23 хоногийн дараа дахин хор авах боломжтой тул хамгийн их хэмжээний хор өгдөг могой ажээ. Түүний 0.00013 грамм хэмжээний хоронд хордсон харх 2-7 хоногийн дараа, жижиг шувууд 2-3 минутын дараа, гүрвэл тэр дороо үхдэг байна. Түүний хорны найрлага бүхий эмийг цус алдалтыг зогсоох, татаж унах өвчин, үе мөчний өвчин, цээжний үрэвсэл, хорт хавдар зэргийг эмчлэхэд хэрэглэдэг.

Бамбай хоншоорт могой өндөг бус 8 орчим амьд зулзага төрүүлдэг ажээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Тусгай хэрэгцээт цэцэрлэгт 12 хүртэлх насны хүүхдүүд хамрагдана

Тусгай хэрэгцээт хүүхдүүдийг сувилах, сэргээн засах эмчилгээ хийдэг 10-р цэцэрлэгт хүүхдүүд долоон нас хүртлээ хамрагддаг байсан бол 12 нас хүртэл хамрагдаж үйлчилгээ авах боломжтой болжээ.

Тусгай хэрэгцээт хүүхдүүдийн асуудлыг цогцоор нь авч үзэх, тэдэнд зориулсан эрүүл мэнд, нийгмийн хамгаалал, боловсролын үйлчилгээг нэг цэгт үзүүлдэг байх шийдлийн талаар аав ээж, асран хамгаалагчид, багш ажилчидтай өчигдөр ярилцлаа. Энэ уулзалт ярилцлагад Боловсрол, шинжлэх ухаан, Эрүүл мэнд, Хөдөлмөр нийгмийн хамгааллын сайд нар оролцсон юм. Тэд 2018 оны хамтарсан тушаал шинэчлэх, улирал бүр эргэн гүйцэтгэл тайлагнах уулзалт зохион байгуулж байхаар боллоо.

Монгол Улсын хэмжээнд 11 мянга гаруй тусгай хэрэгцээт буюу бидний нэрлэж заншсанаар хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд байна. Тэдний 1156 нь цэцэрлэгт 7794 нь сургуульд суралцаж байна. Харин үлдсэн хүүхдүүд нь биеийн байдлаас хамааран гэртээ аав ээжийнхээ асаргаанд байдаг. Боловсролын байгууллагад хамрагдаж байгаа хүүхдүүдийн 70 орчим хувь нь ердийн сургууль, цэцэрлэгт явдаг. Улсын хэмжээнд тусгай хэрэгцээт хүүхдэд боловсрол олгодог хоёр цэцэрлэг, зургаан сургууль бий.


Categories
xурдан-морь мэдээ нийгэм цаг-үе

Залуучуудын байгууллагын 100 жилийн ойд зориулсан үндэсний сурын харваа Хүй долоо худагт болж байна

Ардын Хувьсгалын 100 жилийн ойн хүрээнд Монгол Улсад залуучуудын байгууллага үүсч хөгжсөний 100 жилийг тохиолдуулан “Үндэсний сурын аварга шалгаруулах харваа” өнөөдөр Хүй долоо худагт болж байна.

Монголын Залуучуудын Холбоо Монголын Үндэсний харваачдын холбоотой хамтран зохион байгуулж буй наад хоёр өдөр үргэлжилнэ.

Уг наадмыг УОК, НОК-ын тусгай “Хариуцлагын гэрээ”-ны дагуу халдвар хамгааллын дэглэмийг сахин үзэгчгүйгээр хийж байгаа бөгөөд Сонгинохайрхан дүүргийн Цагдаагийн 1,2,3-р хэлтсийн цагдаагийн бие бүрэлдэхүүнтэй аюулгүй байдлыг ханган буй юм.

Сур харвааны наадамд Монгол орны өнцөг булан бүрээс цугласан 780 эрхий мэргэн харваачид цэц, мэргэнээ сорьж байна. Харвааны нээлтийн үйл ажиллагаанд МЗХ-ны Ерөнхийлөгч О.Гэрэлт-Од ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Төрсүлд, Монголын Үндэсний харваачдын холбооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Нямбаяр нар оролцов.

Мөн нээлтийн үеэр харваачдыг МЗХ-ны шагналаар шагнасан бөгөөд сурын спортын мастерууд шинээр тодорсон үйл явдал боллоо. Наадам маргааш буюу наймдугаар сарын 22-нд Хүй долоо хоногт үргэлжилж, аваргуудаа тодруулна.

Categories
мэдээ улс-төр

Монгол, Нидерландын парламентын гишүүд цахимаар уулзана

Брюссельд суугаа Элчин сайд О.Оч Нидерландын Хаант Улсын Гадаад хэргийн яамны Ази, Далайн орнуудын газрын захирал, хатагтай Карин Моссенлечнэртэй өчигдөр үдэлтийн уулзалт хийв.

Уулзалтаар талууд 2020 оны арванхоёрдугаар сард цахимаар зохион байгуулсан Монгол Улсын Гадаад хэргийн яам, Нидерландын Хаант Улсын Гадаад хэргийн яам хоорондын гурав дахь удаагийн зөвлөлдөх уулзалт амжилттай болсныг тэмдэглэж, уулзалтаар ярилцсан асуудлыг ажил хэрэг болгох чиглэлээр хамтран ажиллахаар тохиров.

Түүнчлэн, Монгол Улсын УИХ-ын Монгол-Нидерландын парламентын бүлгийн гишүүд Нидерландын Хаант Улсын парламентын гишүүдтэй цахимаар хийх уулзалтыг хэрэгжүүлэхээр ярилцав.

Categories
мэдээ нийгэм

Туул голын эрэг дагуу тохижилт хийж эхэлжээ

Өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард Хотын дарга Туул голын эрэг, Богдхан уулын алхалтын маршрутын дагуу газар дээр нь ажиллаж, тохижилт хийх тодорхой үүрэг даалгавар өгсөн.

Үүний хүрээнд Туул голын эрэг дагуу таван байршилд, Богдхан уулын Дугуй цагаан орчимд алхах алхалтын маршрутын дагуу тохижилтын ажил хийхээр болжээ.

Иргэдийн саналыг авахын тулд зураг төслийн уралдаан зарласан байна. Уралдаанд шалгарсан бүтээлийн дагуу зураг төслийн ажил хийж, ажлын даалгавар гарч, зураг төсөл баталжээ.

Туул голын эрэг дагуу хийх нэг хэсгийн тохижилтын ажлын зураг төсөл өнгөрсөн онд бэлэн болсон. Энэ жил гүйцэтгэгч сонгон шалгаруулах ажил хоёр удаа зохион байгуулагдсан боловч амжилтгүй болсон. Сонгон шалгаруулалт амжилтгүй болох тоолонд хугацаа алддаг. Харин одоо гүйцэтгэгч байгууллага шалгарч, тохижилтын ажил эхэлжээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Ирэх сарын 15-наас ургац хураалтын ажил эхэлнэ

Энэ жил манай улс 616 мянган га-д тариалалт хийсний 385 мянган га нь улаанбуудай тариалсан. Нэг га-аас 12 центнер гэж тооцвол 470 орчим мянган тонн улаанбуудай хураан авах тооцоотой байна. Манай дотоодын улаанбуудайн хэрэгцээ 300 мянга гаруй тонн бөгөөд урьдчилсан байдлаар энэ хэрэгцээгээ 100 хувь хангах боломжтой.

Ургац хураалтын ажилд бүх шатанд бэлтгээд явж байгаа мэдээллийг ХХААХҮЯ-ны Газар тариалангийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга В.Үнэнбат өглөө. Бэлтгэл ажлын хүрээнд диллер аж ахуйн нэгжүүд ОХУ болон бусад улсаас ургац хураалтад шаардлагатай 50 гаруй комбайн зэрэг техник оруулж ирж байгаа юм. Эдгээр техникүүд Гааль болон НӨАТ-аас чөлөөлөгдсөн бөгөөд Хөдөө аж ахуйг дэмжих сангаас ургац хураалтын түлшний дэмжлэг олгож байна. Ерөнхийдөө тарианы 70 гаруй хувь нь аарцан болцондоо орсон ба ургац хураалтын ажил есдүгээр сарын 15-наас эхлэх аж.

Цаг уур, орчны шинжилгээний газраас гаргасан урьдчилсан мэдээллээр наймдугаар сарын сүүлийн 10 хоногийн эхэн болон төгсгөлөөр цочир хүйтрэх төлөвтэй гэсэн мэдээлэл байгаа. Тиймээс тариаланчид болц дутуу байгаа таримлыг хяруу, цочир хүйтрэлтээс хамгаалж утаа май тавих, мөн төмс, хүнсний ногоог хураах явцад хөлдөж, хайрагдахаас хамгаалах хучлага бэлтгэх зэргээр эрсдэлээс сэргийлэх хэрэгтэй.

Categories
гадаад мэдээ

Дэлхий даяар чингэлэг тээвэрлэлтийн үнэ өсөж байна

Ази тивээс АНУ, Европ руу чингэлэг тээвэрлэх үнэ далайн тээвэрлэлт хийх хүчин чадал дутмаг байгаатай холбоотойгоор хурдацтай өсөж байгаа бөгөөд үнийн өсөлт оны эцэс хүртэл үргэлжлэх төлөвтэй байна гэж “The Wall Street Journal” сонинд бичжээ.

Лондонд төвтэй “Drewry Shipping” зөвлөх компаниас гаргадаг дэлхийн чингэлэг тээвэрлэлтийн үнийн индексээс харахад, наймдугаар сарын 19-ний байдлаар дэлхий даяар 40 футын чингэлэг тээвэрлэх дундаж зардал өртөг өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 360 хувиар өсөж, 9 613,28 ам.долларт хүрсэн байна.

Хятадаас Европ болон АНУ-ын Баруун эргийн томоохон боомтууд руу тээвэрлэх үнэ нэг чингэлэг тутамд 15 мянга гаруй ам.доллар хүрч байгаа бол зарим компаниуд явж буй хөлөг онгоцонд ачаа ачих гэрээ байгуулах “эцсийн мөчид” 20 мянган ам.доллар төлж байна гэж “Drewry Shipping” мэдээлжээ.

Далайн тээврийн салбарын мэргэжилтнүүд үзэж буйгаар, чингэлэг тээвэрлэлтийн үнийн өсөлт нь “COVID-19” цар тахлын үед дууссан нөөцөө нөхөх гэсэн барууны жижиглэнгийн худалдаачдын эрмэлзэлтэй холбоотойгоор боомтууд болон дотоодын түгээлтийн сүлжээнд саатал үүссэний улмаас ханган нийлүүлэлтийн сүлжээ тасалдсантай холбоотой ажээ.

Чингэлэг тээвэрлэлтийн зах зээлийн хурцадмал байдал 2022 оны эхэн хүртэл үргэлжилж болзошүй гэж шинжээчид таамаглаж байна.

Categories
мэдээ спорт

Далайн орнууд паралимпийн наадамд оролцохоос татгалзжээ

Дөрвөн далайн орон цар тахлын улмаас “Токио-2020” паралимпийн наадамд оролцох боломжгүй гэдгээ мэдэгджээ. IPC буюу Олон улсын паралимпийн хорооны зүгээс Самао, Кирибати, Тонга болон Вануату зэрэг дөрвөн улсыг ирэх Мягмар эхлэх наадамд оролцохгүй гэв.

Хэдхэн өдрийн өмнө Афганистаны паралимпийн тамирчид улс оронд нь үүссэн нөхцөл байдлын улмаас Токиог зорих боломжгүй болсон билээ.

Австрали улсад цар тахлын улмаас хөл хорио тогтоосон учир Самао, Кирибати, Тонга, Вануату зэрэг орнууд Токио явах боломжгүй болжээ. “IPC”-ийн хэвлэлийн төлөөлөгч Грэйг Спенс ярихдаа “Далайн хэд хэдэн орон Токио руу ирэх боломжгүй гэдгээ мэдэгдсэн. Эдгээр орнууд Австралиар дамжин Токиод ирэх төлөвлөгөөтэй байсан ч Австралид хөл хорио тогтоожээ. Тэд Токио руу нисэхийн тулд Австралид хоёр долоо хоног тусгаарлалтанд орох шаардлагатай. Мөн буцахдаа дахиад тусгаарлалтанд орох тул санхүүгийн хувьд хүндрэл учирсан. Тус улсуудын паралимпийн хороо жижиг учир ийм хэмжээний зардал гаргах боломжгүй” гэжээ.

“Токио-2020” паралимпийн наадам наймдугаар сарын 24-нөөс есдүгээр сарын 5-ны өдрүүдэд болно.

Монголын баг тамирчдын эхний ээлж өчигдөр/2021.08.20/ Токиог зорьсон. Тус бүрэлдэхүүнд байт харваа, хөнгөн атлeтик, жүдо бөх 11 тамирчин, дасгалжуулагч, албаны хүмүүс явжээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Одоогоор 30 сургууль сэтгэл зүйчтэй болоод байна

Дэлхийн бүх улс орнуудын нийт суралцагчдын 91 хувь “Ковид-19” цар тахлын нөлөөнд өртсөн бол 3 суралцагч тутмын 2 нь сурлагын хоцрогдолд орсон. Энэ нь зөвхөн сурлагын хоцрогдол бус сэтгэл санааны хямрал давхацсан “Нэгэн үеийн сүйрэл” хэмээн ЮНЕСКО тодорхойлж байна.

Иймд Боловсрол, шинжлэх ухааны яамнаас ерөнхий боловсролын сургуульд сэтгэл зүйч ажиллуулах нь одоогийн нийгэмд, ялангуяа цар тахалтай энэ нөхцөлд зайлшгүй хэрэгцээтэй байгааг харгалзан 2021-2022 оны хичээлийн жилээс сэтгэл зүйчдийг үе шаттайгаар мэргэшүүлэн ажиллуулах ажлыг эхлүүлээд байна. Одоогоор “Тогтвортой хөгжлийн боловсрол II” төслийн түшиц 30 сургууль, БШУЯ-ны харьяа лаборатори болон олон улсын хөтөлбөртэй сургуулиудад ажиллах сэтгэл зүйчдийг ажиллуулахаар мэргэшүүлэн сургаж байна.

Сэтгэл зүйн хувьд эрүүл хүн:
• Хэвийн ажиллаж, амьдарч, суралцдаг
• Нийгэмд зохих байр суурь эзлэн хувь нэмрээ оруулдаг
• Нийгэм болон хүрээлэн байгаа орчинтойгоо дасан
зохицож чаддаг
• Бие даан ажиллаж, хариуцлагатай байж чаддаг
• Сэтгэцийн эмгэг өөрчлөлтгүй хүнийг хэлнэ.

Categories
мэдээ спорт цаг-үе

Олимпийн хүрэл медальт Б.Болортуяа болон түүний аавд нь хоёр өрөө байр тус тус бэлэглэжээ

“Токио-2020” зуны XXXII олимпийн наадмаас хүрэл медаль хүртсэн Б.Болортуяад Ховд аймгийн засаг дарга Б.Дүгэржав хоёр өрөө байр, Булган сумын нутгийн зөвлөл хоёр өрөө байр, МУ-ын хөдөлмөрийн баатар Ховд аймгийн Нутгийн зөвлөлийн дарга, Таван богд группийн ерөнхийлөгч Ц.Баатарсайхан Б.Болортуяагийн аавд нь хоёр өрөө байр тус тус бэлэглэжээ.

Өдгөө 24 настай Б.Болортуяа нь чөлөөт бөхийн эмэгтэйчүүдийн 53 кг-ын жинд барилдаж, хүрэл медаль хүртсэн билээ.

No description available.