Month: June 2021

Categories
мэдээ онцлох-нийтлэл туслах-ангилал улс-төр

О.Амартүвшин: Худалдааны яамгүй байж худалдааны хууль ярих нь учир дутагдалтай

МҮХАҮТ-ын ерөнхийлөгч О.Амартүвшинтэй ярилцлаа.

-Худалдааны хуулийн төслийн талаар яриад эхэллээ л дээ. Энэ төсөл дээр МҮХАҮТ-ын буюу бизнес эрхлэгч, хувийн хэвшлийнхний зүгээс байр суурь, шийдлээ санал болгосон уу?

-Бид ирэх долоо хоногийн лхагва гаригт яг наад асуудлаар чинь хэлэлцүүлэг зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Тэр үеэр санаа оноогоо солилцож ямар саналууд тусгахаа шийднэ. Өөрөөр хэлбэл, Худалдааны хуулийн төслийн тухай тэр үед илүү тодорхой байр суурь хэлэх боломж гарч ирнэ. Худалдааны хуулийн төслийг хэлэлцэхийн өмнө анхаарах нэг зүйл бий. Эхлээд Худалдаа, эдийн засгийн яамтай болох хэрэгтэй. Худалдаа хариуцсан яамтай болж байж Худалдааны хуулийн төслийг цогцоор нь харж чадна. Өнөөдөр худалдааг хариуцдаг тусдаа яам, газар гэж алга.

-Худалдааны яамтай байх зайлшгүй шалтгаан үнэхээр байна уу?

-Улс орнууд эдийн засгаа тэлэхийн тулд худалдааг өсгөх, дэмжих зорилготой байх ёстой. Манайд яг үүнийг юугаар яаж дэмжих, идэвхжүүлэх вэ гэдэг дээр тодорхой институци алга. ХХААХҮЯ мал, үр тариагаа л ярьдаг. Худалдааг хэзээ ч ярьдаггүй. Гадаад харилцааны яам элчин сайд, дипломат энэ тэрээ л ярьж байгаа харагддаг. Худалдааг ярьдаггүй. Ингээд харахаар худалдаа эзэнгүйдчихээд удаж байна л даа. Худалдааны яам гэж зайлшгүй байх ёстой гол шалтгаан нь энэ. Худалдааны асуудлыг хэн хөөцөлдөх вэ гэсэн асуултад өнөөдрийг хүртэл хариу алга. Худалдааны асуудлыг хувийн хэвшлүүд дангаараа хөөцөлдөнө гэсэн ойлголт байхгүй. Улс нь бодлогоороо дэмжих ёстой. Тэгж байж хөгждөг жамтай. Худалдаан дээр импорт, экспортын гаалийн тариф гэж зохицуулалт бол бий. Худалдааг анхаарах асуудал ингэсхийгээд дуусдаг. Худалдаанд тээврийн гэж маш том асуудал байгаа. Төр бодлогоор анхаарах ёстой. Гэтэл өнөөдөр Замын-Үүд дээр болж байгаа асуудлыг хар даа. Бие даасан Худалдааны яам байсан бол ийм асуудал үүсэхгүй байсан. Үүслээ гэхэд хариуцах эзэнтэй учраас цаг алдахгүй шийдэх боломж байсан.

-Худалдааны тухайд Гадаад харилцааны яам голлож хариуцаад байх шиг анзаарагддаг…?

-Гэхдээ Гадаад харилцааны яам дотоод худалдаанд оролцдоггүй. Гадаад худалдаагаа харилцдаг ч гэлээ бас учир дутагдалтай зүйл их бий. Японтой байгуулсан эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээрийн дараахан бидэнд ашигтай шийдвэр боллоо гэж олзуурхаад байсан даа. Хэлэлцээр байгуулагдаад таван жил болоход Японоос манай улс руу орж ирэх импорт асар их хэмжээгээр нэмэгдсэн. Гэтэл манайхаас Япон руу гарсан экспорт буурсан байх жишээний. Уг нь бид худалдааны бодлогоо дотоодын үйлдвэрлэлтэйгээ уялдуулах ёстой. Гадаад харилцааны яам энэ бүх асуудлаас хол байгууллага. Тэгээд л өөрсдийнхөө талд алдаатай шийдвэр гаргачихаж байгаа юм.

-Тэгэхээр яамаа байгуулчихаад ямар хууль гаргахаа яривал зүгээр гэж үү?

-Зүй жамаараа бол тийм байх ёстой. Худалдааг гадаад талдаа Гадаад харилцааны яам мэдээд байгаа мэт харагдаж байгаа ч яг нарийндаа Гадаад харилцааны яаманд хийх өчнөөн ажил бий. Дотоод худалдаа гэдэг бол маш том ойлголт. Нарийн зохицуулалт шаардсан ажил шүү дээ. Наад захын жишээ гэхэд л сумын төвд хэчнээн дэлгүүр ажиллах ёстой гэх мэт жижиг сажиг асуудлаас эхлээд маш олон зүйл дээр зах зээлийн судалгаа тооцоотой, бүх зүйл нь тодорхой байх учиртай. Худалдаа тойрсон энэ мэт асуудлуудыг нэлээд өргөн хүрээнд харсан цахим форумыг МҮХАҮТ ирэх долоо хоногийн лхагва гаригт хийнэ.

-Худалдааны хуультай байх шаардлага байна уу даа гэсэн байр суурь ч мэр сэр сонсогддог. Таны яриаг сонсохоор тусгайлсан хуульгүйгээр салбар салбарт нь шингээгээд явахад хэцүү л юм байна?

-Зарим хүн заавал тухайлсан хууль шаардлагагүй гээд байгаа юм. Харин ч зайлшгүй шаардлагатай болчихоод байна л даа. Арилжааны гэх үү, худалдааны гэх үү гэсэн маргаан ч дуулддаг. Арилжаа гэж буулгах англи үгийг худалдаа гэж орчуулаад байгаа тал бий. Уг нь арилжаа гэдэг нь илүү өргөн хүрээг хамарсан утга. Гэтэл бид худалдааны хууль гэж ярьснаа, дахиад арилжааны хууль гэж тусдаа юм шиг хууль яриад байгаа юм. Нэгтгээд нэг ойлголттойгоор л явах ёстой байх. Бид Дэлхийн худалдааны байгууллагын гишүүн болсон. Маш олон үүрэг хүлээсэн байгаа. Гэтэл хүлээсэн үүрэг маань ихэнх тохиолдолд манайд саад тотгор болох гээд байдаг. Дотоодын зах зээлээ хамгаалаад гадагшаа экспортолъё гэхээр гаднаа хаалттай, дотроо нээлттэй болчихсон. Үүнийгээ өөрчилье гэхээр Дэлхийн худалдааны байгууллагад элссэн учраас гээд хоригт орчих гээд. Яг үнэнийг хэлэхэд дотоод зах зээлээ ч хамгаалж чадахгүй байна. Дотоод зах зээлээ хэн хамгаалах нь тодорхойгүй байна л даа.

-Тэгвэл худалдааны хуулийн төсөлдөө худалдаа тойрсон энэ мэт бүх асуудлаа зохицуулсан заалтуудыг цогцоор нь тусгаж өгмөөр юм байна даа?

-Эхний ээлжинд Хууль зүйн яаман дээр ажлын хэсэг гарч ажилласан. Миний хувьд тэр зүгээс боловсруулсан хуулийн төслийг өргөн барилаа гэж ойлгосон. МҮХАҮТ дээр Худалдааны бодлогын зөвлөл гэж бий. Зөвлөлөө шинэчилж, удирдлагыг нь сольсон. Хамгийн гол нь хуулийн судалгаа гэж байдаг. Бусад улс орны Худалдааны буюу арилжааны хуульд юуг яаж зохицуулдаг вэ гэдэг дээр харьцуулсан судалгааг нэлээд сайн хийх байх. Харьцуулсан судалгааг нарийвчлаад хийхээр, өнөөхөө дагаад өөрчлөх зүйлүүд ч гарч ирж таарна. Танхимын хувьд компаниудаас гаргасан саналыг нэгтгэх, хуульчдыг ажиллуулах гээд хийх ажил их бий.

-Худалдааны асуудлыг дээр хэлсэнчлэн яам бүр салбар салбараар нь хуваагаад авчихсан хариуцаж байна уу?

-Ер нь тийм. Бараг бүх яам худалдаа мэддэг. Ийм байж бид яаж худалдаа хийх вэ дээ.

-Худалдааны яам байгуулах саналыг танхимаас албан ёсоор тавьсан удаа бий юү?

-Бид байнга сануулж, санал хэлдэг. Социалист нийгэмд хүртэл Худалдааны яам байсан. Гэтэл өнөөдөр бид хуучин нийгмээс долоон дор нөхцөл байдалд аж төрж байна. Худалдааг либералчлалаа гээд компани, аж ахуйн нэгжийн асуудал шиг хаячихаж болохгүй. Өнөөдөр мах экспортолъё гэхэд л төрийн дөрвөн байгууллага хоорондоо зөрчилдөөд гацаачихдаг. ХХААХҮЯ дотоод худалдаагаа анхаардаг эсэх нь ч эргэлзээтэй. Анхаардаг байлаа гэхэд гадаад худалдаагаа орхигдуулчих гээд байна л даа. Гэтэл гадаад худалдааг нь гадаад яам мэддэг гэж би түрүүн хэлсэн. Энэ мэтээс харахад наад зах нь л хоёр яамны хооронд зөрчил үүсээд байгаа биз.

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

12-15 насныхныг өнөөдрөөс дархлаажуулж эхэлнэ

Зургадугаар сарын 28-ны өдөр буюу өнөөдрөөс эцэг эх, асран хамгаалагчийн зөвшөөрлөөр 12-15 насны хүүхдүүдийг сайн дурын үндсэн дээр коронавирусийн эсрэг дархлаажуулалтад хамруулна.

Хүүхдүүдэд Pfizer үйлдвэрийн вакцин хийх бөгөөд хүүхдээ дархлаажуулалтад хамруулахыг хүссэн эцэг эх, асран хамгаалагч нь харьяа дүүргийнхээ Pfizer вакцин хийж буй дархлаажуулалтын цэгт хамт очиж зөвшөөрлийг хуудас бөглөх юм.

Хүүхдэд вакцин хийх цэгүүдийн байршлыг доорх хувиараас харна уу.


Categories
мэдээ нийгэм онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Д.Отгонбаяр: Хөл хорио тогтоохгүйгээр тогтоол журмаа бага ч гэсэн сулруулаад өгвөл дотоодын аялал жуулчлал идэвхжих нь тодорхой байна

Монголын аялал жуулчлалын холбооны гүйцэтгэх захирал Д.Отгонбаяртай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.

-Энэ жил гадаадын жуулчидгүй, дотоодын жуулчдаа л тойглох цаг. Гэвч дотооддоо аялах нөхцөл байдал нэлээд хязгаарлагдмал болоод байна уу даа?

-Өнгөрсөн жилээс цар тахалтай холбоотойгоор дотоодын аялал жуулчлал өссөн үзүүлэлттэй гарсан. Тиймээс бид дотоодын аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх чиглэлээр гишүүн байгууллагууд буюу гадаадаас жуулчин оруулж ирдэг болон гадагшаа жуулчин аялуулдаг үндэсний суурь оператор компаниудтай хамтран нэлээд ажилласан. Гэвч одоогоор бүх зүйл тодорхойгүй байна. Бид ковидгүй зун гээд байгаа, гэтэл бодит нөхцөл байдал хүнд байна. Энэ сард бол аялал жуулчлал явагдахгүй нь ойлгомжтой боллоо. Харин долдугаар сард яах эсэх нь тодорхойгүй байна. Хөл хорио тогтооно, тогтоохгүй гээд яриад байдаг. Дээр нь улсын хэмжээнд 16 аймгийн 173 сум хөл хориотой байгааг харахад энэ зуны аялал жуулчлалын салбар бас л бүрхэг харагдаж байна. Хөл хорио тогтоохгүйгээр тогтоол журмаа бага ч гэсэн сулруулаад өгвөл дотоодын аялал жуулчлал идэвхжих нь тодорхой байна.

-Өнгөрсөн жилийн өдийд дотоодын аялал жуулчлал хэр эрчимтэй байсан бэ. Үүнтэй холбоотой тоо баримт, судалгаа дурдаж болох уу?

-Өнгөрсөн жилийн хувьд ковидын халдвар тархаагүй байсан учраас 6-10 дугаар сар хүртэл дотоодын аялал жуулчлал нэлээд идэвхтэй явсан. Зөвхөн наадмаар гэхэд нийслэлийн товчоогоор 30 гаруй мянган автомашин, нэг сая хүн орон нутаг руу гарсан байна гэсэн судалгаа байсан.Цар тахалтай холбоотойгоор олон сар, хоногоор хөл хоригдсон хүмүүс чинь зуны урин дулаан цагт амралт зугаалгаар их явсан нь дотоодын аяллын урсгал нэмэгдэхэд мэдээж нөлөөлсөн. Ингэхдээ дотоодын аялагчдын 95 хувь нь хувиараа, үлдсэн таван хувь нь зохион байгуулалттай аялалд хамрагдсан гэсэн судалгаа бий.

-Тэгэхээр манайхан ихэвчлэн өөрсдийн унаа тэрэгтэй, гэр бүлээрээ аялах илүү сонирхолтой гэж харж болох нь ээ?

-Тэгж болно. Маш бага хувь нь аялал жуулчлалын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг компаниудын зохион байгуулалттай аяллын хөтөлбөрт хамрагдаж явсан гэсэн үг. Ингэхдээ өөрсдөө очих боломжгүй, мэдэхгүй, арай өөр төрлийн аялал сонирхдог хүмүүс зохион байгуулалттай аялалд хамрагддаг нь түлхүү ажиглагдсан. Монголчууд бид чинь эх орноороо аялж байгаа гэдэг утгаараа дураараа, өөрсдөө хүссэн үедээ яваад сурчихсан, учраас нэг их зохион байгуулалттай аялалд хамрагдаж сураагүй. Энэ нь нэг талаараа манайд аяллын боловсрол төдийлөн хөгжөөгүйтэй л холбоотой. Гадны орнуудад өөрсдөө үүргэвчтэй, ганцаарчилсан аялал хийдэг хүмүүс байдаг ч дийлэнх нь зохион байгуулалттай аялалд хамрагддаг. Манайд энэ хэлбэр одоо л тавигдаж байна. Уг нь социализмын үед нийгмийн онцлогоос шалтгаалсан уу зохион байгуулалттай аялалд их явж байсан харагддаг.Бид ч гэсэн гаднаас жуулчдыг хэрхэн татах, жуулчдыг авчрах чиглэлд түлхүү анхаарч ажиллаад ирсэн. Гэтэл ковид гараад нөхцөл байдал өөрчлөгдөж дотоодын аялал жуулчлал руу хандах шаардлагатай болж байна. Тиймээс дотоодын аялал жуулчлалаа ч гэсэн бид зэрэг хөгжүүлээд явах ёстой. Үүнд төрийн бодлого маш чухал байна. Ямартаа ч зохион байгуулалттай аялал өмнөх жилүүдээс өсөх хандлагатай байгаа. Ийм төрлийн аяллаар нэг явсан хүн давуу талыг мэдрээд дахиж зохион байгуулалттай аялалд хамрагдах хүсэлтэй болж байна. Ялангуяа байгууллага, хамт олноороо зохион байгуулалттай аялалд хамрагдах сонирхол их болсон байна. Ойрын хугацаанд аялал жуулчлал зохион байгуулалттай аялал руу чиглэж, энэ хэлбэрийн аялал түлхүү хөгжиж магадгүй байна.

-Зохион байгуулалттай аялалд хамрагдах, өөрөө бэлтгэлээ базаагаад аялалд гарах хоёрын давуу болон сул тал юу вэ?

-Манайхан хувиараа аяллаар явах нь илүү хямд зардалтай гэж боддог. Өөрөө машинаа унаад, гэр бүл, найз нөхдөөрөө дуртай газраа зогсоод цагт баригдахгүй тааваараа явна гэж боддог. Нэг ёсондоо төлөвлөгөөгүй явна гэсэн үг шүү дээ. Ингэж явж байгаа тохиолдолд бүх хариуцлага өөрсдийн нуруун дээр ирдэг. Нөхөр нь машинаа барилаа гэхэд идэж уух юмаа эхнэр нь бэлдэнэ. Дээр нь олон цаг амралтгүй машин барьж яваа хэрнээ хүрэх газар нь дөхсөн байвал “За яадаг юм гүрийгээд оройдоо амжаад оръё” гээд давхичихдаг. Нөгөө газраа арайхийж шөнөдөө хүрнэ. Баахан ядарсан хүмүүс болсон болоогүй хоол идээд л унтдаг. Энэ нь эргээд эрүүл мэндийн асуудал үүсгэдэг. Мөн ядрах, зам тээврийн осол гаргах эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг. Зохион байгуулалттай аялал бол бүх зүйл цаг хугацааны хувьд төлөвлөгдсөн тодорхой машрутын дагуу явдаг учраас аялагч зөвхөн өөрийн аяллын дурсамжийг хэрхэн бүтээх, хувийн авч явах эд зүйлсдээ л анхаардаг. Зохион байгуулалттай лыг үнэтэй байна гэдэг. Уг нь иргэд маань амьдралд тань үлдэх нандин дурсамжийнхаа төлөө мөнгө төлж сурах цаг болсон. Манайхан хүнд мөнгө төлчихөөд ингэх ёстой, тэгэх ёстой гэсэн хандлага гаргадаг. Яг үнэндээ зохион байгуулалт сайтай аяллын газрыг үнэхээр зөв сонгоод явж чадвал тэр аяллаар амьдралдаа үлдэх нандин сайхан дурсамж, мэдрэмж, аяллын таашаалыг тухайн хүн бүрэн утгаар нь авч чадах юм. Наад зах нь манайхан цагаа төлөвлөдөггүй шүү дээ. Өглөө эрт хөдөө аяллаар гарахаар боллоо гэхэд тэгж, ингэсээр байгаад л 11, 12 цаг гээд хотоос гардаг. Зохион байгуулалттай аялал бол яг цагтаа л явна. Явах буцах цаг, хоол, амралтын цаг бүгд тодорой хуваарийн дагуу явдаг. Эрүүл мэнд талаасаа ч давуу тал их бий. Хүмүүс зохион байгуулалттай аяллын мөн чанарыг ойлгоод жилдээ энэ төрлийн аялалд ядаж нэг, хоёр удаа хамрагдаад сурчихвал бидний аяллын хандлага багагүй өөрчлөгдөнө. Ядаж л бидний үр хүүхэд аяллаа төлөвлөдөг болно. Бусад ажлаа ч төлөвлөж сурна гэсэн үг.

-Манай оронд долдугаар сар, наймдугаар сар гэх зэрэг тухайн сарын цаг уурын байдлаас хамаарч аялахад тохиромжтой газар гэж ялгаатай байх уу?

-Манайхан Хөвсгөл, Увс, Хэнтий аймаг руу ихэвчлэн аялдаг. Ер нь судалгаанаас харахад монголчууд ус бараадаж их аяладаг. Гол мөрөн, нууртай газраар ихэвчлэн аялдаг. Яг говь руу аялъя гэх хүн маш цөөхөн. Өнгөрсөн жил дотоодын аялагчид Увс, Хөвсгөл, Завхан зэрэг баруун аймаг руу түлхүү чиглэсэн. Зөвхөн Алтай Таван богдод наймдугаар сарын сүүлээр гэхэд 5000 жуулчин очсон байсан.

-Энэ жил хэрвээ хөл хорио тогтоохгүй, аялах боломж бүрдвэл дотоодын жуулчид хаашаа аялах сонирхол их байх шиг байна вэ?

-Хөвсгөл, Увс, Хэнтий рүү явах байх. Говь руу аяллаа гэхэд Ёлын ам орчихоод ирдэг. Энэ жил Хонгорын баазууд ажиллахгүй сурагтай байна. Тэгэхээр Хонгорын гол, элс рүү явах урсгал жаахан саарах байх. Ер нь Өвөрхангай, Архангай зэрэг төвийн аймгуудаар л энэ зун жуулчдын урсгал ихтэй байх болов уу. Монголчуудын нэг онцлог байдаг л даа. Өнгөрсөн жил Хөвсгөл, Увс руу аялсан бол ойрын хоёр гурван жилдээ тийшээ аяладаггүй. Харин энэ жил Булган, Хэнтий аймаг руу явна гэдэг ч юм уу нэг газраа дахиж очих сонирхолгүй байдаг. Тиймээс Алтай Таван богд, Баян-Өлгий рүү чиглэсэн жуулчид энэ жил өнгөрсөн жилийнхээс ч бага байж магадгүй. Гадаадын жуулчдыг харахад энэ жил аялсан газраа дараа жил дахиад ирэх магадлалтай. Тухайн газар үнэхээр сэтгэлд нь хүрч таалагдсан бол дараа жил дахиад нөгөө газраасаа харж амжаагүй зүйлээсээ арай өөр мэдрэмж авахыг хүсдэг. Бүр есөн жил дараалан нэг л газраа очих гэж зорьж Монголд ирдэг жуулчин хүртэл байдаг. Харин манайхан бол энэ жил очсон бол дараа жил огт өөр газар үзэхийг илүүд үздэг. Магадгүй нэг зүйлээс хурдан уйддаг, сонирхол нь маш хурдан хувьсдагтай холбоотой ч юм уу. Эсвэл хүмүүс “Тэр газар гоё гэж байна. Тийшээ л явъя” гээд хошуурдаг. Аялалын боловсрол зэрэг янз бүрийн л зүйлтэй холбоотой л байх л даа.

-Ялангуяа нэг газарт аялагчдын хөдөлгөөн их төвлөрөх нь тухайн орон нутаг, байгальд ямар эрсдэлийг дагуулдаг бол?

-Массаараа очиж байгаа газар байгаль сүйтгэгдэхгүй байна гэж байдаггүй. Ил задгай бие засна. Хогоо хаяна. Хувиараа аялж байгаа тохиолдолд био нойлыг авч явж сурах хэрэгтэй. Хөдөө хээр майхнаа бариад хоноглож байгаа тохиолдолд тодорхой хэмжээний гүнтэй нүх ухаж хэрэглээд явахдаа булаад явдаг байх хэрэгтэй. Өнгөрсөн жил гэхэд л “Хэцүү хад”-ны ойр хавь ёстой хэцүү болсон байсан. Тиймээс аялагчид маань хөдөө хээр юм чинь гээд ил задгай бие засмааргүй, хогоо хаягмааргүй байна. Дор бүрнээ ухамсартай байгальд ээлтэй аялж суръя гэж уриалмаар байна. Аяллын боловсрол, соёл гэдгийг багаас нь хүн бүрд суулгаж өгөх хэрэгтэй байгаа юм. Үүнтэй холбоотойгоор бид өнгөрсөн жил “Эх орондоо ээлтэй, хариуцлагатай аялцгаая” гээд аян өрнүүлж олны танил хүмүүстэй хамтран шторк бэлтгээд олон нийтэд хандсан суртчилгаа, уриалга явуулсан. Энэ жил халдвар хамгааллын дэглэмээ баримтлаад хэрвээ дотооддоо аялах боломжтой болвол хариуцлагатай, эрүүл аялъя гэсэн уриалгыг гишүүн байгууллагуудаараа дамжуулж явуулж байгаа.

-Орон нутаг руу аялах байдал хязгаарлагдмал хэвээр үлдвэл аялал жуулчлалын салбарыг түшиглэсэн орон нутаг, олон мянган аж ахуйн нэгж, иргэд, хүнд байдалд орох байх даа?

-Мэдээж тэгнэ. Аялагчид хүнсний бүтээгдэхүүн авна, шатахуун авна, ахуйн хэрэглээний зүйл авна, үйлчилгээний газруудаар үйлчлүүлнэ. Цаашлаад аялж буй хүмүүс чинь орон нутгийн иргэдээс цагаан идээ худалдаж авна гээд эдийн засгийн хувьд аяллын салбар маш олон салбартай уялдаа холбоотой хэвтээ чиглэлд ажилладаг. Хэдийгээр аялал жуулчлалын салбар гол салбар гэх боловч төрөөс хэрэгжүүлж буй бодлогын хувьд дутмаг санагддаг. Цар тахалтай холбоотойгоор аялал жуулчлалын салбар үндсэндээ хоёр жил орлогогүй, хөдөлгөөнгүй сууж байна. Энэ жил жуулчин ирнэ гэсэн хүлээлт байхгүй. Магадгүй есдүгээр сараас ганц, нэг жуулчин ирвэл ирэх байх. Тиймээс бид эдийн засаг тал руугаа Засгийн газраас дэмжлэг хүсч, дуу хоолойгоо хүргэхээр зорьж ажиллаж байна. Нөхцөл байдал хүнд байхад бид “Аялаарай, аялаарай” гээд болохгүй шүү дээ. Тиймээс компаниудынхаа хариуцлагыг нэмэгдүүлэх тал дээр анхаарч, ирэх 2022, 2023 оноос аялал жуулчлалын салбар эргээд сэргэвэл хэрхэн ажиллах, алдагдлаа яаж нөхөх талаар бодлого боловсруулах, төлөвлөгөөгөө гаргах зэрэг бэлтгэл ажлуудыг хийгээд явж байна. Бараг долоо хоногийн гурван өдөр хуралдаад, асуудлаа яриад л сууж байна. Хувийн хэвшлийнхний дуу хоолойг хэрхэн төрийн байгууллагад хүргэх вэ, одоо үүсээд буй бэрхшээлийг хэрхэн давах зэрэгт илүү анхаарч ажиллаж байна.

-Төр засгаас энэ хүнд үед аялал жуулчлалын салбарыг сэргээх талаар тодорхой ажлууд хийж байгаа юу?

-Яг үнэндээ аялал жуулчлалын салбарыг дэмжиж байгаа зүйл алга. Эдийн засгаа сэргээх арван их наядын хөтөлбөр зарлаад аж ахуйн нэгжүүдэд зээл олголоо. Манай салбарынхан тэр зээлд хамрагдаж чадсангүй. Тиймээс ирэх долоо хоногт бид Засгийн газарт өргөх бичиг барихаар төлөвлөж байна.Холбооны зүгээс дөрөвдүгээр сард салбарын яам болон холбогдох байгууллагуудтай санал солилцоод “Аялал жуулчлалын үйлчилгээг зохицуулах түр журам” боловсруулаад Монгол Улсын Ерөнхий сайдад хүргүүлсэн. Одоо болтол тэр түр журам батлагдаагүй. Хэрвээ түр журмыг эртхэн батлаад өгчихсөн бол тухайн үед аялал жуулчлалын компаниуд тав нь тав, арав нь арван жуулчин аваад жаахан сэхээ авах боломжтой байлаа. Учир нь гишүүн байгууллагуудаас маш их холбогдож “Долдугаар сард ирэх 10, 15 хүн байна” гэж ярьсан. Тавдугаар сарын сүүл хүртэл аль 2019 оноос хойш манайд ирэх аяллаа хойшлуулсан 40 гаруй мянган жуулчны хүлээлт байсан. Гол нь гадаадын жуулчид “Танайд очлоо гэхэд энэ хүнд үед ямар журмыг баримталж аялах вэ” гэдэг зүйлийг биднээс нэхээд байдаг. Тэр журам нь бидэнд байдаггүй. Уг нь журмыг боловсруулаад бид холбогдох газарт өгчихөөд байдаг, эсвэл УОК нөхцөл байдлаас болоод батлахгүй байгаа юм уу бүү мэд. Саяхан Ерөнхий сайдад энэхүү журмын талаар албан бичиг явуулсан. Уг албан бичигтээ үнэхээр бид сөхөрч байна, ядаж журмаа батлаад өгөөч гэсэн хүсэлтийг илэрхийлсэн байгаа. Ямар ч байсан нааштай хариу гарах болов уу гээд л найдаад хүлээж байна.

Categories
зурхай мэдээ нийгэм цаг-үе

Улаагчин хонь өдөр

Аргын тооллын зургадугаар сарын 28, Сумъяа гариг. Билгийн тооллын 19, Тооно одтой, улаагчин хонь өдөр. Өдрийн наран 4:56 цагт мандан, 20:55 цагт жаргана. Тухайн өдөр гахай, туулай жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр эм, эмнэлгийн элдэв үйл, хагалгаа хийлгэх, биеийн тамирыг сэргээх, хишиг даллага дуудуулах, насан бүтээл хийлгэх, эрдэнийг гадагш өгөх, мал худалдан авах, мал түгээх, сахил санваар авах, огторгуйн үүдийг боох, их хүмүүнтэй уулзахад сайн. Хануур төөнүүр хийлгэх, балгадын суурь тавих, нохой худалдан авахад муу.

Өдрийн сайн цаг нь бар, туулай, могой, бич, нохой, гахай болой. Хол газар яваар одогсод зүүн хойш мөрөө гаргавал зохистой.
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал “Сайн нөхөртэй учрах” хэмээх сайн.
Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

Улаанбаатар хотод өдөртөө 28-30 хэм дулаан байна

УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орохгүй, өдөртөө дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Шөнөдөө 18-20 градус, өдөртөө 28-30 градус дулаан байна.

Хур тунадас: Ихэнх нутгаар үүлшинэ. Шөнөдөө баруун болон төвийн аймгуудын ихэнх нутгаар, өдөртөө баруун аймгуудын нутгийн зүүн хэсэг, төвийн аймгуудын ихэнх нутаг, говийн аймгуудын нутгийн зарим газар, зүүн аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно.

Салхи: Салхи нутгийн баруун хагаст баруун өмнөөс баруун хойш эргэж, бусад нутгаар баруун өмнөөс секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүсэж, нутгийн зарим газраар секундэд 15-17 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна.

Агаарын температур: Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Дархадын хотгор, Хүрэнбэлчир орчим, Байдраг голын хөндийгөөр шөнөдөө 2-7 градус, өдөртөө 12-17 градус, Их нууруудын хотгор, Нууруудын хөндий, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 7-12 градус, өдөртөө 19-24 градус, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсэг, Дорнод, Дарьгангын тал нутгаар шөнөдөө 20-25 градус, өдөртөө 32-37 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 15-20 градус, өдөртөө 26-31 градус дулаан байна.

БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орохгүй, өдөртөө дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 7-12 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Шөнөдөө 15-17 градус, өдөртөө 29-31 градус дулаан байна.

ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орохгүй, өдөртөө дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Шөнөдөө 10-12 градус, өдөртөө 27-29 градус дулаан байна.

Categories
мэдээ нийгэм онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Өдрийн сонинд “Орох ачаа нь овоорч, гарах ачаа нь гацсан Монголын эдийн засаг​” хэмээн өгүүллээ


Өглөө бүр тантай хамт байдаг “Өдрийн сонин”-ы даваа гаригийн дугаар 16 нүүрээр хэвлэгдэж, та бүхний гар дээр хүрч байна.

Өдрийн сонины тэргүүн нүүрт Коронавирусээр
өвчилж нас барсан
хүмүүсийн дурсгалд
зориулан зул өргөсөн
иргэн Д.Монголхүү “Төр нь баярлаж
байхад иргэд нь харуусаж байгааг
харуулахаар зул өргөх, хар шаар
хөөргөх акцыг зохион байгуулсан” хэмээснийг IV нүүрээс уншаарай.

УИХ-ын гишүүн С.Чинзориг “Хөдөлмөрийн хуульд
ажилтны ч, ажил олгогчийн ч эрх
ашгийг тэнцвэртэй хамгаалсан
зохицуулалт оруулсан” гэв.

“Өдрийн сонин”-ы нийтлэлийн бодлогыг тодорхойлогч, ард түмний дуу хоолой болдог “Баримт, үзэл бодол” нүүрт “Орох ачаа нь овоорч, гарах ачаа нь
гацсан Монголын эдийн засаг” хэмээн өгүүллээ.

Монголын Ардчилсан
холбооны удирдах
зөвлөлийн гишүүн, МоАХ-ны Хэнтий
аймгийн салбарын дарга Г.Баасан “Монголын ардчилсан холбоо
бол Монголын түүхт ёс, тусгаар тогтнол,
хараат бус байдал, ёс зүйт болон эрх
зүйт төрийг бий болгохын төлөөх ард
түмний хөдөлгөөн юм” гэснийг “Цаг үе” нүүрээс уншаарай.

“Баримт, үйл явдал”-ын VII нүүрт Анагаах ухааны доктор
клиникийн профессор
Монголын эрүүл мэндийн
нийгэмлэгүүдийн нэгдсэн
холбооны тэргүүн А.Цогцэцэг “Нэгдүгээр хавьтал
болсон хүмүүст цаг алдалгүй угтуулах эмчилгээ хийвэл
эмнэлгийн орны ачаалал, нас баралтын тоо багасна” гэв.

Өмнөговь аймгийн
Ханбогд сумын Баян багийн
тэмээчин, Хөдөлмөрийн
баатар Ж.Тогтохсүрэн “100 гаруй
ботго зэллэчихээд, дотор нь
явж байх сайхан” хэмээн “Өөрөөс нь” нүүрт өгүүллээ.

Дэлгэрэнгүй мэдээллүүдийг уншихыг хүсвэл дараах линкээр бүртгүүлж уншина уу. https://admin.dnn.mn/plugins/news/login/

Эдгээр болон бусад цаг үеийн мэдээ мэдээлэл, ярилцлага, сурвалжлагыг “Өдрийн сонин”-ы даваа гаригийн дугаараас уншаарай.

Эрхэм уншигч та, манай сонины өнөөдрийн дугаарыг “Монгол шуудан” компанийн нийслэл Улаанбаатар дахь 35 салбар, “Түгээмэл” шуудангийн салбаруудаас болон сонин борлуулах цэгүүд, Хэвлэлийн биржээс худалдан авах боломжтой. Мөн “Мөнгөн завъяа” дахь сонин борлуулах цэг, Сансрын үйлчилгээний төв дэх сонин борлуулах цэг, Хан-Уул дүүргийн 19 дүгээр хорооллын үйлчилгээний төвд байрлах сонин борлуулах цэг, Саппорогийн “Миний дэлгүүр” дэх сонин борлуулах гол гол цэгүүдээс худалдан авч болохыг дуулгая. Түүнчлэн “Өдрийн сонин”-ы өөрийн байранд ирж худалдан авч болно. Уншигч та “Өдрийн сонин”-ыг захиалан уншихыг хүсвэл 9911-2954, 8811-1375 дугаарт холбогдоно уу.

Цахим хэлбэрээр нь захиалахыг хүсвэл 99726725 дугаарт холбогдож дэлгэрэнгүй мэдээллийг аваарай.

“Өдрийн сонин”-той холбоотой мэдээ мэдээллийг 19001987-гоос лавлана уу.

“ӨДРИЙН СОНИН” ӨГЛӨӨ БҮР ТАНТАЙ ХАМТ

Categories
мэдээ спорт

Хорватын хөлбөмбөгчин Перишич 1/8 шигшээ тоглолтын өмнө коронавирусээр халдварлажээ

dd

Хорватын шигшээ багийн тоглогч Иван Перишич Европын хөл бөмбөгийн аварга шалгаруулах тэмцээний 1/8 шигшээ тоглолтын өмнө коронавирусээр халдварлажээ.

Энэ тухай Хорватын хөл бөмбөгийн холбооны хэвлэлийн алба мэдээлсэн байна.

Хорватын шигшээ багийн эмнэлгийн алба тоглогчийг тусгаарлаж, тархвар судлалын албанд даруй мэдэгджээ. Перишич 10 хоног тусгаарлагдах бөгөөд тоглолт, бэлтгэл, багийн уулзалтад оролцохгүй. Шигшээ багийн үлдсэн гишүүдийн шинжилгээний хариу сөрөг гарсан байна. Хорватын баг ням гарагт Европын аварга шалгаруулах тэмцээний 1/8 шигшээ тоглолтод испаничуудтай тоглоно. Тоглолт Данийн Копенгаген хотод болно.

Өмнөх тоглолтуудын үеэр Швед, Словак, Шотланд, Португалын шигшээ багт халдвар авсан тохиолдол бүртгэгджээ.

Европын хөл бөмбөгийн аварга шалгаруулах тэмцээн долоодугаар сарын 11-нд дуусах бөгөөд тэмцээний тоглолтуудыг Санкт-Петербург, Амстердам, Баку, Будапешт, Бухарест, Глазго, Копенгаген, Лондон, Мюнхен, Ром, Севиль зэрэг хотууд зохион байгуулж буй юм.

Европын хөл бөмбөгийн аварга шалгаруулах тэмцээн өнгөрсөн оны зургаадугаар сарын 12-ноос долоодугаар сарын 12-ны хооронд болох ёстой байсан боловч коронавирусний цар тахлын улмаас нэг жилээр хойшлуулсан билээ.

Categories
амьдралын-өнгө мэдээ

Явган замын эко хавтангийн үйлдвэр ашиглалтад орлоо

Аймаг орон нутгийн удирдлагуудын дэмжлэгтэйгээр “Баянхонгор тохижилт үйлчилгээ” ОНӨААТҮГ явган замын эко хавтангийн үйлдвэртэй боллоо.

Тус газрын Тохижилт үйлчилгээ техникийн албаны ажилчид энэ сарын 05-ны өдрөөс үйлдвэрийн техник хэрэгслийг угсарч, суурилуулах, тохиргоо зэргийг хийн, үйлдвэрлэлээ бүрэн ажиллаж эхлэх хүртэл өөрсдийн нөөц боломжоо дайчлан ажиллаж байсан юм. Тэгвэл өчигдөр үйлдвэрийн үйл ажиллагаа бүрэн жигдэрч, бүтээгдэхүүнээ албан ёсоор үйлдвэрлэж эхлээд байна.

Тус хамт олон стандартад нийцсэн гадна тохижилтын өнгөтэй, өнгөгүй явган замын хавтан, бродюр, эко хавтан үйлдвэрлэж, хонгор нутгийнхаа өнгө үзэмжийг сайжруулах, тоосжилтыг багасгах, тав тухтай орчин нөхцөлийг бий болгон ажиллах юм.

Дээрх үйлдвэрлэл нь баруун аймгууд руу явах зам дагуух кемп дээр байрлаж байна. Кемпийг тус газрын харьяанд шилжүүлснээр харуул хамгаалалтыг сайжруулан, цэвэрлэгээ үйлчилгээг хийж, тохижуулан үйлдвэрлэл үйлчилгээгээ эхлүүлжээ.

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

“Ковид-19”-ийг харшил, ханиад томуугаас ялгарах шинж тэмдэг

Шинэ короновируст халдвар “Ковид-19”-ийн харшил, ханиад томуугаас ялгарах шинж тэмдэг

Categories
гадаад мэдээ

Испанид задгай орчинд амны хаалт заавал зүүх журмыг цуцлав

Испани улсад өчигдрөөс эхлэн задгай орчинд амны хаалт заавал зүүх журмыг цуцаллаа. Гэхдээ хүн хоорондын 1.5 метрийн зай барьсан тохиолдолд амны хаалт заавал зүүх шаардлагагүй гэж зөвлөж байна.

Хэдийгээр журмыг сулруулсан ч битүү орчинд, олон нийтийн газарт, олон хүн цугласан урлаг соёлын том үйл ажиллагаанд оролцоход, нийтийн тээврээр зорчих зэрэгт амны хаалт заавал зүүх журмыг үргэлжлүүлэн мөрдөх юм байна.

Хэрвээ эдгээрийг зөрчвөл 100 хүртэлх еврогийн торгууль ногдуулахаар заажээ. Тус улсад “Ковид-19” цар тахлын халдварын тархалт харьцангуй буурч, вакцинжуулалт эрчимтэй урагшилж байгаатай холбогдуулан Ерөнхий сайд Педро Санчес амны хаалт зүүх журмыг цуцалж байгаагаа 7 хоногийн өмнө зарласан.

Испанийн Засгийн газрын энэхүү шийдвэрийг иргэд жуулчид хамгийн таатайгаар хүлээн авч байна. Харин иргэдийн дунд явуулсан судалгаагаар оролцогчдын 46 хувь нь гудамжинд амны хаалт зүүх журмыг цуцалж байгааг дэмжсэн бол 42.5 хувь нь цар тахлын халдвар авах эрсдэл өндөр хэвээр байна гэж үзэж, уг шийдвэрийг эсэргүүцжээ.

Гудамж, задгай орчинд амны хаалт заавал зүүх журмыг Испани улсад нэг жил орчим мөрджээ. Нийт 47 сая гаруй хүн амтай Испанид цар тахал дэгдсэнээс хойш 3.7 сая гаруй халдварт тохиолдол, 80 гаруй мянган нас барсан тохиолдол бүртгэгдсэн байна.

Одоогоор тус улсын хүн амын 50 гаруй хувь нь коронавирусний вакцины эхний тунд хамрагдсан байна. Энэ сарын дундуур тус улсад халдварт шинэ тохиолдлын тоо өнгөрсөн оны наймдугаар сараас хойш анх удаа 100-гаас буурчээ.