Categories
мэдээ улс-төр

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр Ж.Эрдэнэбулганыг томилуулах саналыг дэмжив

Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хорооны өнөөдрийн (2021.03.24) хуралдаан Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.16-д заасны дагуух дэгээр 9 цаг 18 минутад 15 гишүүн бүртгүүлснээр эхэллээ.

Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжлээ

Засгийн газраас 2021 оны гуравдугаар сарын 19-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх эсэхийг хуралдааны эхэнд шийдвэрлэв. Төсөл санаачлагчийн илтгэлийг Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар танилцууллаа.

Монгол Улсын Их Хурлын 2017 оны 11 дүгээр тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын хууль тогтоомжийг боловсронгуй болгох үндсэн чиглэл”-д “Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн төслийг боловсруулж, УИХ-д өргөн мэдүүлэх” гэж, мөн түүнчлэн Улсын Их Хурлын 2020 оны 24 дүгээр тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр”-ийн 4.4.5-д “Гэмт хэргийн хохирогч болсон хүүхэд, хүүхдийн тэтгэмж тогтоох болон газар өмчлөх эрх нь хөндөгдсөн төлбөрийн чадваргүй иргэний хууль зүйн туслалцаа авах эрхийг хангах хууль, эрх зүйн орчныг бүрдүүлнэ.” гэж тус тус заасан.

2014 онд мөрдөгдөж эхэлсэн Төлбөрийн чадваргүй яллагдагчид үзүүлэх хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн зохицуулалтаар төрийн хууль зүйн үнэ төлбөргүй туслалцааг зөвхөн төлбөрийн чадваргүй яллагдагчид үзүүлж байна.

Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны харьяа Хууль зүйн туслалцааны төвийн “Улсын өмгөөлөгч” нь төлбөрийн чадваргүй яллагдагдагчид өмгөөллийн үйлчилгээ үзүүлэх, хууль зүйн зөвлөгөө өгөх үндсэн чиг үүргийг хэрэгжүүлдэг байна.

Хууль зүйн туслалцааны төв нь нийслэлийн 8 дүүрэг, 21 аймаг, 2 суманд нийт 31 салбар, 72 албан хаагчтайгаар улсын хэмжээнд хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх ажлыг зохион байгуулан ажиллаж байгааг төсөл санаачлагчийн илтгэлд дурдсан. Тус төв нь 2014-2020 онуудад нийт 62502 иргэнд хууль зүйн зөвлөгөө өгч, 17506 эрүүгийн хэргийн 19042 холбогдогчид өмгөөллийн үйлчилгээ үзүүлжээ.

2019-2020 онд зөвлөгөө авсан нийт иргэдийн 53.5 хувь нь эрүүгийн хэрэг, 39.1 хувь нь иргэний маргаан, 7.4 хувь нь төрийн байгууллага, албан тушаалтан, түүний шийдвэрийн талаар хандсан байна. Хууль зүйн зөвлөгөө авсан иргэдийн ихэнх нь үнэ төлбөргүй өмгөөлөл болон улсын өмгөөлөгчийн талаарх мэдээллээс гадна өмчлөх эрх, хүний эрүүл мэнд, бэлгийн эрх чөлөө, халдашгүй байдлын эсрэг гэмт хэргийн хохирогч, ялангуяа насанд хүрээгүй хохирогчийн эрхийг хэрхэн хамгаалах, мөн хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах, эцэг тогтоолгох, гэр бүлийн хөрөнгийн маргааны асуудлаар хууль зүйн зөвлөгөө авчээ.

Хуулийн хэрэгжилттэй холбогдох судалгаа, олон улсын туршлагаас харвал төрөөс үзүүлэх хууль зүйн туслалцааг эрүүгийн хэргийн яллагдагчаас гадна иргэний болон захиргааны зарим төрлийн хэрэг, маргаанд оролцогч төлбөрийн чадваргүй хүн, зорилтот бүлгийн иргэдэд үзүүлэх асуудлыг хуульчлах нь зүйтэй гэж үзсэн гэв.

Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн төслийг шинэчилсэн найруулгын хэлбэрээр боловсруулсан бөгөөд төрөөс хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх хүрээг өргөжүүлэх, хууль зүйн туслалцааны байгууллагын одоогийн тогтолцоог хэвээр үлдээх, одоогийн хуулийн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох хэрэгцээ, шаардлагад үндэслэн зарчмын шинжтэй зохицуулалтуудыг хуулийн төсөлд тусгажээ.

Тодруулбал, улсын өмгөөллийн үйлчилгээг зөвхөн төлбөрийн чадваргүй яллагдагчаар хязгаарлахгүйгээр, Эрүүгийн хуулийн 12 дугаар бүлэгт заасан “Хүний бэлгийн эрх чөлөө, халдашгүй байдлын эсрэг” гэмт хэрэг, 16 дугаар бүлэгт заасан “Хүүхдийн эсрэг” гэмт хэргийн арван найман насанд хүрээгүй хохирогч, Эрүүгийн хуулийн 11.7 дугаар зүйлд заасан “Гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэх” гэмт хэрэг, 13.1 дүгээр зүйлд заасан “Хүн худалдаалах” гэмт хэргийн төлбөрийн чадваргүй болон насанд хүрээгүй хохирогч, түүнчлэн гэмт хэргийн гэрч хүүхэд, хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох болон газар өмчлөх эрх нь зөрчигдсөн төлбөрийн чадваргүй хүн, мөн Зөрчлийн тухай хуулийн 5.4 дүгээр зүйлд заасан “Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хууль зөрчих”, 6.20 дугаар зүйлд заасан “Хүүхдийн эрхийг зөрчих” зөрчлийн улмаас эрх нь зөрчигдсөн болон Хүүхэд хамгааллын тухай хуульд заасан эрсдэлт нөхцөлд буй хүүхдэд үзүүлэхээр тогтоож, хамрах хүрээг өргөжүүлсэн байна.

Мөн хууль зүйн туслалцаа үзүүлэхээс татгалзах үндэслэл, татгалзах шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гомдол гаргах эрхийг тодорхой болгох, түүнтэй холбоотойгоор хууль зүйн туслалцаа авч байгаа иргэн болон хуулийг хэрэгжүүлэгч байгууллагын хариуцлагын асуудлыг тусгасан гэлээ. Түүнчлэн улсын өмгөөлөгчийн эрх зүйн байдал, ажиллах нөхцөл, баталгаа түүнтэй холбоотой бусад харилцааг тодорхойлж, хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх үйл ажиллагааны санхүүжилтийг бусад орлогын эх үүсвэрээс санхүүжих эрх зүйн орчныг бүрдүүлжээ. Хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх үйл ажиллагаан дахь бусад байгууллагын оролцоо, хувийн өмгөөлөгч оролцуулах журам, өмгөөллийн хөлсний санхүүжилтийн талаар тодорхой болгож тусгасан байна.

Хуулийн төсөл батлагдсанаар төлбөрийн чадваргүйн улмаас хууль зүйн туслалцаа авч чадахгүй иргэдийн эрхийг хангах хууль зүйн туслалцааны тогтолцоо боловсронгуй болж, Монгол Улсын Үндсэн хуульд заасан иргэн бүр хууль шүүхийн өмнө эрх тэгш байх, Монгол Улсын хууль, олон улсын гэрээнд заасан эрх, эрх чөлөө нь зөрчигдсөн гэж үзвэл уул эрхээ хамгаалуулахаар шүүхэд гомдол гаргах, өөрийгөө өмгөөлөх, хууль зүйн туслалцаа авах зэрэг иргэний үндсэн эрхийн баталгаа сайжирна гэж төсөл санаачлагчид үзжээ.

Төсөл санаачлагчийн илтгэлтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Алтанхуяг, Ц.Сандаг-Очир, Ш.Адьшаа, Ц.Мөнхцэцэг нар асуулт асууж, Х.Нямбаатар сайд болон ажлын хэсгийн гишүүдээс хариулт авав.

Хууль зүйн туслалцааны төвийн нийт 31 салбарын 72 албан хаагч хууль зүйн зөвлөгөө өгөх болон өмгөөлөл үзүүлэх үйлчилгээг үзүүлэн ажилладаг байна. Эдгээр албан хаагч төсвөөс цалинждаг бөгөөд сард гар дээрээ 640 мянган төгрөгийн цалин авч байгаа ч үйл ажиллагааны явцын зардлыг хувиасаа гаргадаг болохыг тайлбарлаж байв. Хууль зүйн туслалцааны төвийн төсөв хангалтгүйн улмаас үйл ажиллагааны хүртээмжийг нэмэгдүүлэх бололцоо хязгаарлагддаг гэх хариултыг Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Баасандорж өглөө. Тус төв нь улс даяарх 31 салбараараа дамжуулан эрүү, иргэн, захиргааны чиглэлд хууль зүйн зөвлөгөө, туслалцаа үзүүлдэг ч 2021 онд 900 гаруй сая төгрөгийн төсөвтэй байна.

Төслийн хэлэлцэх эсэхтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил хуулийн зөвлөгөө, өмгөөллийн үйлчилгээнд цахим хэлбэрийг нэвтрүүлэхэд холбогдох талууд онцгойлон анхаарах, нийтийн өмч болсон радио долгионуудыг бага өртгөөр ашиглаж буй өргөн нэвтрүүлгийн телевиз болон богино долгионы радио станцуудаар хууль, эрх зүйн сурталчилгааг тогтмол явуулахыг хуульчлан үүрэгжүүлэх саналыг хэлсэн. Н.Алтанхуяг гишүүн, дээрх хэмжээний цалинтай төрийн албан хаагчдын орон тоог нэмэгдүүлснээр өмгөөллийн чанар сайжрахгүй гэдгийг анхаарч, энэ төрлийн үйлчилгээг олон улсын чиг хандлагад нийцүүлэх маягаар буюу төр-хувийн хэвшлийн түншлэлийн хэлбэрээр зохион байгуулах механизмийг бүрдүүлэх нь зүйтэй гэдэг саналыг хэллээ. Тэрбээр төлбөрийн чадваргүй хүмүүст эрх зүйн дэмжлэг үзүүлэх зохицуулалт бүхий хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжиж буйгаа илэрхийлсэн. Энэхүү төсөл нь батлагдвал хохирогчдын эрх зүйн байдлыг дээшлүүлэхэд дэвшилт болж байгааг Ц.Мөнхцэцэг гишүүн онцлоод, иргэд олон нийтэд хууль сурталчлах, мэдээлэл түгээх чиглэлд онцгой анхаарах шаардлагатайг хэлж байв. Хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх төвийн үйл ажиллагааг чанаржуулах, улсын өмгөөлөгчдийн цалин хангамжийг анхаарах саналуудыг хэлсэн. Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Сүхбаатар, улсын өмгөөлөгч гэдэг нэр томьёог зохисгүй хэмээн үзэж байгаагаа илэрхийлсэн. Тэрбээр “Улсын гэх өмгөөлөгчдийг “төрийн албан хаагч” гэж тодорхойлсон нь ч оновчгүй. Энэ тохиолдолд Төрийн албаны зөвлөлийн саналыг авах, байр суурийг сонсох нь зүйтэй. Төрийн албаны зардал хэтэрч байгаа, төрийн албан хаагчдын тоог нь бууруулах арга замыг эрэлхийлж байхад ийм төрлийн эрх зүйн зохицуулалтыг оруулж байгаа нь зохисгүй” гэв. Хууль дахь оновчгүй нэр томьёоноос үүдэн гажуудал үүсэх, цаашлаад “улсын” гэсэн тодотголтой өөр ажил, үйлчилгээнүүд нэмэгдэх эрсдэлийг ч дурдаж байлаа. Ийнхүү гишүүд төслийн хэлэлцэх эсэхтэй холбогдуулан үг хэлж, байр сууриа илэрхийлсний дараа санал хураалт явуулсан. Төслийг үзэл баримтлалын хүрээнд хэлэлцэхийг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон 16 гишүүний ес нь буюу 56.2 хувь нь дэмжнээр энэ талаарх санал, дүгнэлтийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар боллоо.

Хүний эрх хамгаалагчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийв.

Дараа нь Хүний эрх хамгаалагчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг хийж, төслийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн талаарх Ажлын хэсгийн танилцуулгыг Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнхцэцэг танилцууллаа.

Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Цогтбаатараас 2020 оны тавдугаар сарын 7-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн дээрх төслүүдийг хэлэлцэх эсэх асуудлыг Улсын Их Хурал 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 15-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж, анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Хууль зүйн байнгын хороонд шилжүүлсэн.

Байнгын хорооны 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 28-ны өдрийн 10 дугаар тогтоолоор дээрх төслүүдийг нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэх, бэлтгэл хангах, санал, дүгнэлтийн төсөл боловсруулах Ажлын хэсгийг байгуулсан. Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнхцэцэг ажлын хэсгийн ахлагчаар, бүрэлдэхүүнд Улсын Их Хурлын гишүүн С.Одонтуяа, Ц.Сандаг-Очир, Ж.Сүхбаатар, Б.Энхбаяр нар болон холбогдох бусад албан тушаалтнууд орж ажилласан байна.

Ажлын хэсэг 2021 оны нэгдүгээр сарын 12, 18, 25, гуравдугаар сарын 23-ны өдрүүдэд тус тус хуралдаж, танилцуулга болон зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллыг гаргажээ.

Хуулийн үйлчлэх хүрээний хэсэгт Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж байгаа хүний эрх хамгаалагчаас гадна гадаад улсын нутаг дэвсгэрт хүний эрх хамгаалах үйл ажиллагаа явуулсан Монгол Улсын иргэний эрх зүйн байдлыг зохицуулах харилцааг тусгаж, нэр томьёоны хэсэгт хүний эрх хамгаалагч, хүний эрх хамгаалах үйл ажиллагааг тодотгож, хуулийн зарчим хэсгийг хүний эрх хамгаалагчийн үйл ажиллагааны үндсэн зарчим болгон өөрчилж, хүний эрх хамгаалагч нь үйл ажиллагаандаа Үндсэн хууль болон бусад хуулийг сахин биелүүлэх, шударга, хүнлэг ёсыг эрхэмлэх, авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс ангид байх, ялгаварлан гадуурхахгүй байх, бусдын нэр төр, алдар хүнд, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хүндэтгэх зэрэг зарчмыг тусгасан байна.

Төрийн байгууллага, албан тушаалтан, хуулийн этгээдийн зүгээс хүний эрх хамгаалагчийн эрхийг хүндэтгэх, хамгаалах, тэдний үйл ажиллагааг дэмжих, хүний эрх хамгаалагчийн эрх зөрчигдсөн тохиолдолд хуулиар хариуцсан чиг үүргийн хүрээнд шуурхай арга хэмжээ авч ажиллах, байгууллагынхаа дотоод журамд хүний эрх хамгаалагчийн үйлдлийг хамгаалах зохицуулалтыг тусгах, сургалт зохион байгуулах гэх мэт тодорхой үүрэг хүлээхээр хуулийн төсөлд тусгажээ.

Хүний эрх хамгаалагчийг хамгаалах хорооны гишүүнийг сонгон шалгаруулах механизмыг илүү тодорхой болгох үүднээс Комисс олон талын төлөөллөөс бүрдсэн ажлын хэсэг байгуулж, ашгийн төлөө бус хуулийн этгээдийн төлөөллөөс дөрвөн гишүүнийг нээлттэй сонгон шалгаруулалтаар сонгох зохицуулалтыг боловсруулсан байна.

Хорооны гишүүн нь орон тооны бус байх бөгөөд хороонд туслах чиг үүрэг бүхий орон тооны нэгж ажиллахаар хуулийн төсөлд тусгажээ. Ингэснээр хүний эрх хамгаалагчийн эрх зөрчигдсөн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авах, баримт, нотолгоо цуглуулах, хадгалах, мэдээллийн сан үүсгэх зэрэг Хорооны гишүүний үйл ажиллагааг байнгын тасралтгүй явагдаж байх нөхцөлийг хангах юм.

Хүний эрх хамгаалах үйл ажиллагаанд зарцуулагдсан санхүүгийн нөөц, эх үүсвэр нь илт, тод, нээлттэй байхаар хуулийн төсөлд тусгасан бөгөөд хүний эрх хамгаалагч нь санхүүгийн эх үүсвэрээ хүн, хуулийн этгээдээс өгсөн хандив, тусламж, төрөөс үзүүлсэн мөнгөн болон бусад хэлбэрийн санхүүгийн дэмжлэг, хууль тогтоомжоор хориглоогүй бусад эх үүсвэрээс бүрдүүлэхээр тусгасан болохыг Ц.Мөнхцэцэг гишүүн танилцуулав.

Ажлын хэсэг төслийн талаарх зарчмын зөрүүтэй 24, найруулгын шинжтэй 4, дагасан хуулийн төслийн талаарх 4 саналыг бэлтгэн томьёолжээ.

Ажлын хэсгийн танилцуулгатай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, хариулт хэлэх шаардлагагүй хэмээн үзсэн. Иймд Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 39 дүгээр зүйлийн 39.10-т заасны дагуу Байнгын хорооны хуралдаанаар хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэг явуулахдаа хуулийн төслийг зүйл бүрээр хэлэлцэн, Ажлын хэсгээс бэлтгэсэн зарчмын зөрүүтэй болон найруулгын шинжтэй саналын томьёоллуудаар нэгбүрчлэн санал хураалт явуулан шийдвэрлэсэн юм. Энэ талаарх санал, дүгнэлтийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар тогтлоо.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр Ж.Эрдэнэбулганыг томилуулах саналыг дэмжлээ

Байнгын хорооны хуралдаанаар үргэлжлүүлэн Улсын дээд шүүхээс ирүүлсэн, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнийг томилуулах саналыг хэлэлцэв. Нэр дэвшигчийн талаар Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн Г.Алтанчимэг танилцууллаа.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Жарантавдугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Үндсэн хуулийн цэц есөн гишүүнээс бүрдэнэ. Тэдгээрийн гурвыг Улсын Их Хурал, гурвыг Ерөнхийлөгч, гурвыг Улсын дээд шүүхийн санал болгосноор Улсын Их Хурал зургаан жилийн хугацаагаар томилно” хэмээн заасан байдаг. Шүүхийн тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.8.7-д “Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд нэр дэвшүүлэх, эгүүлэн татах хуульд заасан үндэслэл бий болсноос хойш 30 хоногийн дотор санал гаргах” бүрэн эрхийг хэрэгжүүлэхээр заасан байдаг. Улсын дээд шүүхийн саналаар Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнээр томилогдсон хоёр гишүүний бүрэн эрхийн хугацаа дууссантай холбогдуулан нэр дэвшүүлэх асуудлыг нээлттэйгээр зохион байгуулсныг танилцуулгад дурдав. 2021 оны гуравдугаар сарын 22-ны өдөр Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчдийн хуралдаан болж, 18 хүн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд нэрээ дэвшүүлэх хүсэлт гаргажээ. Нийт нэр дэвшигчдийн хоёр нь төрийн албан хаагчийн насны дээд хязгаарыг давсан гэх үндэслэлээр оролцуулаагүй бол гурав нь нэрээ татсан байна. Ийнхүү дээрх хуралдаанаар 13 нэр дэвшигч өрсөлдөж, Жуужаагийн Эрдэнэбулган нь хамгийн олон санал авсан гэв. Иймд Улсын дээд шүүхээс Жуужаагийн Эрдэнэбулганыг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнийг томилуулахаар саналаа хүргүүлжээ.

Нэр дэвшигч Жуужаагийн Эрдэнэбулган нь 1970 онд Дундговь аймгийн Мандалговь суманд төрсөн. 51 настай, эхнэр, хоёр хүүхдийн хамт амьдардаг. Тэрбээр 1988 онд Дундговь аймгийн I арван жилийн сургууль, 1994 онд МУИС-ийн Нийгмийн ухааны факультетийн Хууль зүйн дээд сургуулийг эрх зүйч мэргэжлээр төгссөн, 1995 онд хууль зүйн ухааны магистр, 2012 онд хууль зүйн ухааны докторын зэргийг тус тус хамгаалсан. Ж.Эрдэнэбулган нь 1988-1989 онд Дундговь аймгийн шүүхэд зарлага, нарийн бичгийн даргаар, 1995-2015 онд МУИС-ийн Хууль зүйн дээд сургуулийн Эрүүгийн эрх зүйн тэнхимийн багш, ахлах багш, дэд профессор, 2004-2005 онд МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийн сургалтын албаны эрхлэгч, 2012-2014 онд мөн сургуулийн Эрдмийн зөвлөлийн гишүүн, 2012-2015 онд мөн сургуулийн Ёс зүйн зөвлөх, 2013 оноос Монголын хуульчдын холбооны Удирдах зөвлөлийн гишүүн, Хуульчдын мэргэжлийн шалгалт хариуцсан хорооны дарга, гишүүн, 2015-2018 онд Нотариатчдын мэргэжлийн хорооны гишүүн, 2016 оноос МУИС-ийн Эрдмийн зөвлөлийн гишүүн, 2015 оноос одоог хүртэл МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийн захирал, МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийн Эрдмийн зөвлөлийн даргаар ажиллаж байгаа юм байна.

Танилцуулгатай холбогдуулан, нэр дэвшигчээс Улсын Их Хурлын гишүүн Ш.Адьшаа, Н.Алтанхуяг, Ц.Сэргэлэн, Ж.Сүхбаатар, Ц.Сандаг-Очир, Ш.Раднаасэд нар асуулт асууж, хариулт авав. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил, Н.Алтанхуяг, Ш.Адьшаа, Ш.Раднаасэд, Ж.Сүхбаатар, Б.Пүрэвдорж нар үг хэлж, байр сууриа илэрхийллээ. Ингээд Жуужаагийн Эрдэнэбулганыг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнийг томилуулах Улсын дээд шүүхийн саналыг дэмжих томьёоллоор санал хураалт явуулахад гишүүдийн олонх дэмжив. Иймд энэ талаарх санал, дүгнэлтийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар шийдвэрлэж, Хууль зүйн байнгын хорооны өнөөдрийн хуралдаан өндөрлөлөө гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Categories
мэдээ улс-төр цаг-үе

Азийн хөгжлийн банкнаас 15 жилийн хугацаатай 100 сая ам.долларын зээл авахаар төлөвлөжээ

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан боллоо.

Тус хуралдаанаар “Эрүүл мэндийн аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх хөтөлбөр- Дэд хөтөлбөр-1”-ийн Зээлийн хэлэлцээрийн төслийг дэмжив.

Азийн хөгжлийн банкнаас 15 жилийн хугацаатай 100 сая ам.долларын зээл авахаар төлөвлөж байна. Үүнийг цар тахлын эдийн засаг, төсөв, эмзэг бүлэгт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах, төсвийн алдагдлыг санхүүжүүлэхэд зарцуулах юм.

Мөн дараах асуудлыг хэлэлцжээ.
– Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай, Нийтийн мэдээллийн тухай болон дээрх хуулиудын төсөлтэй холбогдуулан боловсруулсан бусад хуулийн төсөл, Гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр болов.
– Улсын хэмжээнд 233 орчим мянган иргэнийг дархлаажуулалтад хамруулаад байна. Зургаан эмнэлгийг 1,440 ороор өргөтгөж, Уламжлалт анагаах ухааны зургаан эмнэлгийн 400, есөн тусгаарлах байранд 620 орыг нөөцөд авчээ. Тусгай үүргийн нислэгээр ирэх иргэдийг тусгаарлахаар 11 зочид буудалд 932 ор бэлтгэж, Дотоод хэргийн их сургуулийн оюутны дотуур байранд 300, Батлан хамгаалах их сургуулийн сонсогчдын байранд 200, Яармаг дахь спортын ордонд 400, Бөхийн өргөөнд 100 ор дэлгэхээр бэлдэж байна.
– “Соёл, боловсрол, шинжлэх ухааны салбарт хамтран ажиллах тухай Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Армени Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр”-ийн төслийг дэмжив. Хэлэлцээр байгуулснаар оюутан солилцоог баталгаажуулах, ялангуяа анагаах ухааны чиглэлээр монгол оюутнуудыг бусад оронд сургах, соёл, урлагийн салбарын хамтын ажиллагааг сэргээх, шинжлэх ухаан, технологийн хамтарсан судалгааны төсөл хэрэгжүүлэх зэрэг боломж бүрдэнэ. Арменийн анагаах ухааны их сургуулийн диплом нь Европын орнуудад хүлээн зөвшөөрөгддөг байна.
– Орчин цагийн боловсрол, шинжлэх ухааны салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой 10 дугаар сард болно. Ойн хүрээнд Олон улсын боловсролын сайд нарын чуулга уулзалтыг 10 дугаар сард зохион байгуулахаар болов. Уулзалтаар цахим шилжилт, шинэ зууны иргэн бэлтгэх багш, тэгш хамран сургалт, насан туршийн боловсрол, боловсрол дахь түншлэл зэрэг асуудлыг хэлэлцэж, гэрээ, хэлэлцээр байгуулах юм. Уулзалтад 30 гаруй орны сайд оролцох төлөвтэй байна.
Categories
мэдээ нийгэм

Нийслэлийн хэмжээнд хамгаалалтад авсан байршил

2021 оны гуравдугаар сарын 24-ний 14:00 цагийн байдлаар нийслэлийн хэмжээнд хамгаалалтад авсан байршил:

1. ЧД: 4-р хороо 20-р байр
2. ЧД: 4-р хороо 24-р байр
3. ЧД: 6-р хороо 47-р байр
4. НД: 5-р хороо 72-р байр
5. НД: 2-р хороо 1-р байр
6. НД: 8-р хороо 31б байр
Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

Яармаг дахь спортын ордонд 400, Бөхийн өргөөнд 100 ор дэлгэнэ

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан боллоо.

Хуралдаанаар дараах асуудлыг хэлэлцжээ. Улсын хэмжээнд 233 орчим мянган иргэнийг дархлаажуулалтад хамруулаад байна. Зургаан эмнэлгийг 1440 ороор өргөтгөж, Уламжлалт анагаах ухааны зургаан эмнэлгийн 400, есөн тусгаарлах байранд 620 орыг нөөцөд авчээ.

Тусгай үүргийн нислэгээр ирэх иргэдийг тусгаарлахаар 11 зочид буудалд 932 ор бэлтгэж, Дотоод хэргийн их сургуулийн оюутны дотуур байранд 300, Батлан хамгаалах их сургуулийн сонсогчдын байранд 200, Яармаг дахь спортын ордонд 400, Бөхийн өргөөнд 100 ор дэлгэхээр бэлдэж байна.
– “Эрүүл мэндийн аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх хөтөлбөр-Дэд хөтөлбөр-1”-ийн Зээлийн хэлэлцээрийн төслийг дэмжив. Азийн хөгжлийн банкнаас 15 жилийн хугацаатай 100 сая ам.долларын зээл авахаар төлөвлөж байна. Үүнийг цар тахлын эдийн засаг, төсөв, эмзэг бүлэгт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах, төсвийн алдагдлыг санхүүжүүлэхэд зарцуулах юм.
– “Соёл, боловсрол, шинжлэх ухааны салбарт хамтран ажиллах тухай Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Армени Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр”-ийн төслийг дэмжив. Хэлэлцээр байгуулснаар оюутан солилцоог баталгаажуулах, ялангуяа анагаах ухааны чиглэлээр монгол оюутнуудыг бусад оронд сургах, соёл, урлагийн салбарын хамтын ажиллагааг сэргээх, шинжлэх ухаан, технологийн хамтарсан судалгааны төсөл хэрэгжүүлэх зэрэг боломж бүрдэнэ. Арменийн анагаах ухааны их сургуулийн диплом нь Европын орнуудад хүлээн зөвшөөрөгддөг байна.
– Орчин цагийн боловсрол, шинжлэх ухааны салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой 10 дугаар сард болно. Ойн хүрээнд Олон улсын боловсролын сайд нарын чуулга уулзалтыг 10 дугаар сард зохион байгуулахаар болов. Уулзалтаар цахим шилжилт, шинэ зууны иргэн бэлтгэх багш, тэгш хамран сургалт, насан туршийн боловсрол, боловсрол дахь түншлэл зэрэг асуудлыг хэлэлцэж, гэрээ, хэлэлцээр байгуулах юм. Уулзалтад 30 гаруй орны сайд оролцох төлөвтэй байна.
Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

Өнөөдрийн байдлаар 130 хөтөлбөрийн магадлан итгэмжлэл хүчинтэй байна

Л.Энх-Амгалан: Нэг хөтөлбөрийн үр дүн гартал тууштай хэрэгжүүлнэ

Улсын хэмжээнд 88 дээд боловсролын байгууллага байгаагаас 72 нь магадлан итгэмжлэл хийлгэжээ.
Боловсролын магадлан итгэмжлэлийн үндэсний зөвлөл 20 хүнтэй ч 12 зөвлөлөөр дамжуулан 5000 орчим хүний оролцоотойгоор магадлан итгэмжлэлийг хийж байгаа аж. Манай улсад дээд боловсролын байгууллага заавал магадлан итгэмжлэл хийлгэх зохицуулалттай бол хөтөлбөрийг сайн дураар магадлан итгэмжилдэг.
Харин хөтөлбөрийн тухайд 3361 хөтөлбөр байгаагаас өнөөдөр хүчинтэй нь 130 хөтөлбөр байна. Магадлан итгэмжлэлийг 5 жил тутамд нэг удаа хийдэг. 2005 оноос хойш 4 удаа магадлан итгэмжлэл хийлгэсэн 4 сургуулийн 4 хөтөлбөр байна.
1. АШУҮИС-ийн “НҮҮР АМ СУДЛАЛ” хөтөлбөр
2. ШУТИС-ийн “ЦАХИЛГААН ХОЛБОО” хөтөлбөр
3. МУБИС-ийн “БАГШ СӨБ” хөтөлбөр
4. Мандах их сургуулийн “НЯГТЛАН БОДОХ БҮРТГЭЛ” хөтөлбөр
Манай улсаас 110 хөтөлбөр олон улсын магадлан итгэмжлэл хийлгэсэн байна. Хамгийн олон хөтөлбөрөө ШУТИС магадлан итгэмжлүүлжээ.


Categories
мэдээ улс-төр

ТББХ: Улсын Их Хурлын гишүүний халдашгүй байдлын дэд хорооны дүрмийг батлав

Улсын Их Хурлын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны өнөөдрийн (2021.03.24) хуралдаан 11 цаг 18 минутад эхэлж, гурван асуудал хэлэлцэж шийдвэрлэлээ. Байнгын хорооны 19 гишүүнээс 7 гишүүн хуралдааны танхимд хүрэлцэн ирж, 4 гишүүн цахимаар оролцсон юм.

Байнгын хорооны хуралдаанаар эхлээд Улсын Их Хурлын гишүүний халдашгүй байдлын дэд хорооны дүрэм батлах тухай Байнгын хорооны тогтоолын төслийг хэлэлцсэн юм. Дэд хорооны дүрмийн төслийг хэлэлцсэн талаарх санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн, тус Дэд хорооны дарга Н.Энхболд Байнгын хорооны хуралдаанд танилцуулав.

Улсын Их Хурлын гишүүний халдашгүй байдлын дэд хороо өчигдөр хуралдаж, тус Дэд хорооны дүрмийн төслийг анх удаа боловсруулан хуралдаанаараа хэлэлцэж дэмжжээ. Дэд хорооны хуралдааны явцад гишүүд дүрмийн төсөлтэй холбогдуулан асуулт асууж тодруулан үг хэлж байр сууриа илэрхийлсэн байна. Мөн Монгол Улсын Их Хурлын тухай, Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд зохих нэмэлт, өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй гэж хуралдаанд оролцсон гишүүд санал нэгтэй үзэж, хуулийн төслүүдийг боловсруулан Байнгын хороогоор хэлэлцүүлэхээр тогтжээ.

Дэд хорооны санал, дүгнэлт, дүрмийн төсөлтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ё.Баатарбилэг, М.Оюунчимэг, Д.Тогтохсүрэн нар Дэд хорооны даргаас асуулт асууж тодруулан байр сууриа илэрхийлсэн юм. Дэд хорооны дүрмийн төслийг боловсруулах явцад гадаадын зарим орны парламентын гишүүний халдашгүй байдлын асуудал эрхэлсэн хорооны үйл ажиллагааг зохицуулж байгаа эрх зүйн орчин, туршлагын талаарх харьцуулсан судалгааг захиалгаар гүйцэтгүүлсэн. Тухайлбал, Австрали, ХБНГУ, Унгар, БНСУ, ОХУ зэрэг орнуудын хууль тогтоох дээд байгууллагын гишүүний халдашгүй байдалтай холбоотой асуудал эрхэлсэн бүтцийн нэгжийн эрх зүйн орчин, чиг үүрэг, хуралдааны дэг, туршлагын талаар судалсан, шаардлагатай бол дэлгэрэнгүй судалгаа хийлгэх талаар чиглэл өгөх боломжтой гэдгээ Дэд хорооны дарга хэллээ.

Дэд хороо нь Улсын Их Хурлыг хугацаанаас нь өмнө тараах; Улсын Их Хурлын гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх; Улсын Их Хурлын гишүүний эгүүлэн татахтай холбоотой асуудлын хүрээнд хуульд заасан байгууллага, албан тушаалтнаас Улсын Их Хуралд ирүүлсэн саналыг судалж санал, дүгнэлт гаргах үндсэн чиг үүргийг хэрэгжүүлэхээр дүрмийн төсөлд тусгажээ. Дэд хороо энэхүү чиг үүргийг хэрэгжүүлэх хүрээнд Улсын Их Хурал тарах; Улсын Их Хурлын гишүүний бүрэн эрхийг хууль тогтоомжид заасны дагуу түдгэлзүүлэх болон бүрэн эрхийг нь зөрчсөн асуудал, эгүүлэн татах саналын талаар холбогдох байгууллага, албан тушаалтнаас амаар болон бичгээр тайлбар, тодруулга авах, холбогдох судалгаа хийлгэх; Дэд хорооны хуралдаанд холбогдох гэрч, шаардлагатай этгээдийг дуудан оролцуулах; тодорхой асуудлыг судалж, санал, дүгнэлт боловсруулах, хяналт шалгалт явуулах үүрэгтэй ажлын хэсгийг дангаараа болон хамтарсан хэлбэрээр байгуулах, Дэд хорооны санал, дүгнэлтийг Төрийн байгуулалтын байнгын хороо, чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулж хэлэлцүүлэх зэрэг бүрэн эрх эдлэхээр дүрмийн төсөлд тусгасан байна.

Улсын Их Хурлын гишүүний халдашгүй байдлын дэд хорооны дүрэм батлах тухай Байнгын хорооны тогтоолын төсөлтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ё.Баатарбилэг, Д.Тогтохсүрэн, Н.Энхболд нар үг хэлж, тогтоолын төсөл болон Дэд хорооны дүрмийн төслийг дэмжиж буйгаа илэрхийлэв. Ингээд санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүд санал нэгтэйгээр Байнгын хорооны тогтоолын төслийг дэмжиж, Дэд хорооны дүрэм батлагдлаа.

Дэд хорооны бүрэлдэхүүнд өөрчлөлт оруулахыг дэмжив

Дараа нь тус Байнгын хорооны харьяа Сонгогчийн нэрийн жагсаалт, бүртгэлийн хяналтын дэд хорооны бүрэлдэхүүнд өөрчлөлт оруулах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцэв.

Монгол Улсын Их Хурлын тухай хууль болон Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн холбогдох зохицуулалтыг үндэслэн Улсын Их Хурлын гишүүн С.Амарсайханыг Сонгогчдын нэрийн жагсаалт, бүртгэлийн хяналтын дэд хорооны бүрэлдэхүүнээс чөлөөлж, Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Ганболдыг тус Дэд хорооны гишүүнээр батлахаар уг тогтоолын төсөлд тусгажээ.

Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүд санал нэгтэйгээр уг тогтоолын төслийг дэмжиж, энэ талаарх санал, дүгнэлтээ чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлж батлуулахаар тогтов.

Түр хороо байгуулах тогтоолын төслийг хэлэлцэхийг дэмжлээ

Дараа нь Түр хороо байгуулах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж, төсөл санаачлагч гишүүдийг төлөөлж Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Даваасүрэн танилцуулга хийсэн юм.

Улсын Их Хурлын нэр бүхий 20 гаруй гишүүн Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 29 дүгээр зүйлийн 29.1 дэх хэсгийг үндэслэн “Оюутолгой ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах тухай” Улсын Их Хурлын 2019 оны 92 дугаар тогтоолын хэрэгжилтэд хяналт тавих, санал боловсруулж, дүнг нэгдсэн чуулганд танилцуулах үүрэг бүхий Түр хороо байгуулах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл санаачлан боловсруулжээ.

Оюутолгойн ордын гэрээг Монгол Улсын эрх ашигт нийцүүлж ашигтай болгох, Дубайн гэрээг цуцлах асуудал Улсын Их Хурал, Засгийн газрын түвшинд идэвхтэй өрнөж, ажлын хэсгүүд байгуулагдан ажиллаж, улмаар талууд хэлэлцээр хийж нэгдсэн шийдэлд хүрэхээр ажиллаж байна. Иймээс үүсээд буй одоогийн нөхцөл байдлын үед асуудалд хувь гишүүний бус улс орны эрх ашгийн үүднээс нэг мөр ойлголттой, нэгдсэн байр суурьтай хандах шаардлагыг харгалзан Улсын Их Хурлын бүтцэд уг асуудлыг хариуцсан Түр хороо байгуулах нь зүйтэй гэж төсөл санаачлагч гишүүд үзсэн байна.

“Оюутолгой ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах тухай” Улсын Их Хурлын 2019 оны 92 дугаар тогтоолын хэрэгжилтэд хяналт тавих, шаардлагатай бол санал боловсруулж, дүнг нэгдсэн хуралдаанд танилцуулах үүрэг бүхий Түр хороог Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Даваасүрэнгээр ахлуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ш.Адьшаа, П.Анужин, Т.Аюурсайхан, Ё.Баатарбилэг, Б.Бат-Эрдэнэ, Х.Болорчулуун, С.Бямбацогт, С.Ганбаатар, Г.Ганболд, Н.Ганибал, Х.Ганхуяг, Г.Дамдинням, Б.Дэлгэрсайхан, Б.Жаргалмаа, Ж.Мөнхбат, Ц.Сандаг-Очир, Ж.Сүхбаатар, Г.Тэмүүлэн, Ч.Ундрам, С.Чинзориг, Б.Энхбаяр нарын бүрэлдэхүүнтэй байгуулж ажиллуулахаар уг тогтоолын төсөлд тусгажээ.

Тогтоолын төсөлтэй холбогдуулан гишүүд асуулт асууж тодруулан байр сууриа илэрхийлсэн бөгөөд Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх нь Түр хороо байгуулах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг үзэл баримтлалын хүрээнд хэлэлцэхийг дэмжлээ гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.

Categories
мэдээ эдийн-засаг

Г.Дөлгөөн: Монголбанк бодлогын хүүг 6 хувьд хэвээр хадгална

Монголбанкнаас Мөнгөний бодлогын хорооны ээлжит хурлын шийдвэрийн талаар мэдээлэл өгч байна.

Монголбанкны Тэргүүн дэд ерөнхийлөгч Г.Дөлгөөн “Монгол банк бодлогын хүүг 6 хувьд хэвээр хадгална. Урт хугацаат дахин санхүүжилтийн хэрэгсэлд энэ оны хоёрдугаар улиралд нийт 350 хүртэл тэрбум төгрөг олгоно. Энэ санхүүжилтийг 200 хүртэл ажилтантай худалдаа үйлчилгээ, боловсруулах салбарын ААН-д олгож, хамрах хүрээг өргөтгөжээ.

Инфляци улсын хэмжээнд 2.6 хувь, Улаанбаатарт 2 хувь байна. Цаашид эдийн засаг идэвхжих хэрээр инфляци өсөх төлөвтэй байна. Мөн шатахуун, сайжруулсан түлшний үнэ инфляцид нөлөөлнө. Вакцинжуулалт амжилттай үргэлжилбэл эдийн засаг сэргэн, ААН-үүдийн үйл ажиллагаа хэвийн хэмжээндээ хүрнэ

Оны өмнө Хаан банкны хүү 9.8 хувьтай байсан бол Төрийн банк 8.6 хувь байна. 200 гаруй хувь хүн ААН-үүд 57 орчим тэрбум төгрөгийн үйлчилгээ үзүүлсэн” гэв.

Categories
мэдээ онцлох-нийтлэл туслах-ангилал эдийн-засаг

“Эдийн засгаа сэргээх 10 их наядын цогц төлөвлөгөө”-ний хүрээнд 330.3 тэрбум төгрөгийн зээл олгожээ

Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанд Сангийн сайд Б.Жавхлан “Эрүүл мэндээ хамгаалж, эдийн засгаа сэргээх 10 их наядын цогц төлөвлөгөө”-ний хэрэгжилтийн талаар танилцууллаа.

Төлөвлөгөөнд тусгагдсан 10 их наяд төгрөгийн үндсэн ажлуудын хүрээнд авч үзвэл, гуравдугаар сарын 23-ны байдлаар Ажлын байрыг дэмжих зээл, Төв банкны репо санхүүжилтийн зээл болон ипотекийн зээлээр нийт 330.2 тэрбум төгрөгийн зээл олгогджээ. Мөн Улаанбаатар хотын төв цэвэрлэх байгууламжийн төслийн санхүүжилтэд 66.5 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэл гарсан байна.

Ажлын байрыг дэмжих зээлийн хувьд гэрээ байгуулснаас хойш ажлын 11 хоногийн хугацаанд банкууд 25.9 мянган зээлдэгчийн 3.8 их наяд төгрөгийн зээлийн хүсэлтийг хүлээн авсан байна. Улмаар 615 зээлдэгчид 41.8 тэрбум төгрөгийн зээл олголоо. Энэ нь бизнесийн зээл судалж, шийдвэрлэхэд дунджаар 30 хоног зарцуулдаг жишигтэй харьцуулахад зээл олголт богино хугацаанд харьцангуй сайн гарч байна гэсэн үг юм.

Банкуудын олгосон ажлын байрыг дэмжих зээлийн хэмжээ гуравдугаар сарын 17-ны байдлаар 6.1 тэрбум төгрөг байсан бол, 22-ны мэдээгээр 41.8 тэрбум төгрөг болж хурдацтай нэмэгдсэн байна.

Урт хугацаат репо санхүүжилтийн зээлийн хувьд нийт 391.5 тэрбум төгрөгийн хүсэлт ирүүлснээс 166.9 тэрбум төгрөгийн зээлийг 16283 иргэн, аж ахуйн нэгжид олгожээ. Түүнчлэн 3 дугаар сарын 22-ны өдрийн байдлаар 361.5 тэрбум төгрөгийн ипотекийн зээлийн хүсэлт банкуудад ирснээс 16603 иргэнд 121.4 тэрбум төгрөгийн зээл олгогдсон байна.

Цаашид, Сангийн яам цогц төлөвлөгөөнд тусгагдсан зээлийн үйл ажиллагаанд олон нийтийг төлөөлж хяналт тавих “Олон нийтийн хяналтын зөвлөл’’-ийг байгуулан ажиллуулахаар төлөвлөж байна. Улмаар цогц төлөвлөгөөнд тусгагдсан зээлийн мэдээллийг долоо хоног тутам олон нийтэд мэдээлэх, оролцогч талуудын уялдааг сайжруулж, үйл ажиллагааг идэвхжүүлэн ажиллах юм.

Эх сурвалж: Сангийн яам

Categories
мэдээ нийгэм

Манай улсад жилд дунджаар 4000 гаруй сүрьеэгийн шинэ тохиолдол бүртгэгдэж байна

Өнөөдөр Дэлхийн сүрьеэ өвчинтэй тэмцэх өдөр. Манай улсад жилд дунджаар 4000 гаруй сүрьеэгийн шинэ тохиолдол бүртгэгдэж байна. Үүний 10 хувь нь хүүхдэд тохиолдож буй бөгөөд нийт өвчлөгсөдийн 70 хувь нь хөдөлмөрийн буюу 16-45 насныхан байгаа юм.

Жилд 200 орчин хүн энэ өвчнөөс болж хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлж, зөвхөн 2016 онд 2380 хүн хөдөлмөрийн чадвар алдалтын улмаас группт орсон байна.

Arslan.mn

Эрүүл мэндийн сайд С.Энхболд сүрьеэ өвчинтэй тэмцэх дэлхийн өдөрт зориулсан, 200 гаруй улсын төлөөлөл оролцсон Эрүүл мэндийн сайд нарын хуралд оролцож, үг хэлжээ.

Categories
мэдээ спорт

Их аварга Какүрюү М.Ананд зодог тайллаа

Мэргэжлийн сүмо бөхийн 71 дэх Ёкозүна Какүрюү М.Ананд их спортоосоо зодог тайлж буйгаа албан ёсоор зарлалаа.

Какүрюү Хаврын тэмцээнд оролцохоор бэлтгэл хийж байсан ч бэлтгэл дээр зүүн хөлөө гэмтээснээр зодоглож чадаагүй. Ингэснээр өнгөрсөн оны долоодугаар сарын тэмцээнээс хойш таван тэмцээн дараалан башёд оролцоогүй нь Японд ихээхэн шүүмжлэл дагуулж байлаа.

Ёкозүна Какүрюү дээд зиндаанд зургаан удаа түрүүлсэн. Мэргэжлийн сүмод нийт 785 барилдаж, 497 давж, 236 унажээ. Мэргэжлийн сүмод 20 жил барилдахдаа тусгай шагналыг 9 удаа хүртсэн сайхан аварга байлаа. Тэрээр цаашид Какүрюү нэрээрээ Сүмогийн холбоонд ажиллана. Ёкозүна цолтон зодог тайлаад нэрээрээ таван жил холбоонд ажиллах эрхтэй байдаг аж.