Month: January 2021

Categories
мэдээ нийгэм

Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн алба хаагчаас халдвар илэрчээ

ХӨСҮТ-ийн Тандалт, судалгааны албаны дарга А.Амбасэлмаа “Халдвар авсан хүмүүсийн дийлэнх нь 24-49 насныхан байна. Халдвар авсан иргэд эмнэлэгт хандсан тохиолдол хэд хэд гарлаа. Тухалбал:

  • Халдвар авсан нэг иргэн Төрийн тусгай албан хаагчдын нэгдсэн эмнэлэгт 2-3 удаа очиж, тусламж авсан. Тиймээс тус эмнэлгийн 100-гаад ажилтнаас шинжилгээ авахад коронавирус илрээгүй.
  • Мөн ХСҮТ-д нэг хавдартай өвчтөн очиж, тусламж авсан. Тус эмнэлгийн эмч, мэргэжилтнүүдээс шинжилгээ авч, хавьтал болсон 21 хүнийг тусгаарласан.
  • “Энэрэл” эмнэлэгт халдвар авсан нэг хүн очиж тусламж авсан учир эмнэлгийн ажилтнуудыг шинжилгээнд хамруулсан.
  • Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн газрын нэг иргэн халдвар авсан нь батлагдсан тул Цагдаагийн газрынхныг шинжилгээнд хамруулж, 10 хүнийг тусгаарласан.

Баянзүрх дүүргийн 17-р хорооны 3000 гаруй хүнийг шинжилгээнд хамруулснаас 2000-аад хүний шинжилгээний хариу гарсан, коронавирус илрээгүй гэв.

Categories
мэдээ нийгэм

Голын мөсөн дээгүүр зорчихгүй байхыг анхаарууллаа

Цаг уурын байгууллагын ирүүлсэн мэдээллээр нэгдүгээр сарын 11-ний өдрийн байдлаар манай орны ихэнх гол мөрөн, нуур битүү мөсөн бүрхүүлтэй, мөсний зузаан эрчимтэй нэмэгдэж байгаа хэдий ч нуурын толио болон гол мөрний нийт уртын дагууд мөсний зузаан харилцан адилгүй байна.

Мөсний даац хүн, мал, машин тэрэг явахад аюулгүй хэмжээнд хүрч бэхжээгүй цөмрөх эрсдэлтэй байгаа тул цаг хугацаа хожих, зам товчлох зэргээр мөсөн дээгүүр мал тууварлах, тээврийн болон ердийн хэрэгсэлтэй зорчихгүй байхыг Онцгой байдлын ерөнхий газраас анхаарууллаа.

Categories
булангууд мэдээ цаг-үе шинжлэх-ухаан-технологи

Дэлхийн эрдэмтдийн анхаарлыг татсан агь хэмээх ургамал коронавирусийг устгах шидтэй юү

Агь буюу artemisia annua

АГЬ ГЭЖ ЮУ ВЭ

Шинжлэх ухааны нэршил нь Artemisia annua буюу агь хэмээх ургамал коронавирусээр өвчилсөн хүмүүсийг эмчлэхэд өндөр үр нөлөөтэй байх боломжтойг олон улсын эрдэмтэд онцолжээ. Өнгөрсөн оны дөрөвдүгээр сараас Африк тивийн Мадагскар улсын ерөнхийлөгч Андри Ражоелина өөрийн биеэр тус ургамлын хандаар хийсэн ундааг сурталчилж, коронавирусийг эмчлэх чадалтай хэмээн мэдэгдсэнээс хойш олны анхааралд өртөх болсон байна. Агь ургамал Ази тивээс гаралтай боловч дэлхийн нарлаг, дулаан орнуудад өргөн тархжээ. Африкийн хойд хэсэгт ихээр ургана. Монгол орны тухайд гол төлөв ойт хээр болон хээр талын бүсэд элбэг тохиолддог. Энэ ургамал олон наст, анхилуун хурцлаг үнэртэй. Тийм ч учраас агь таанын үнэр хэмээн хэлж ирсэн нь ийм учиртай. 10-40 см өндөр, сарвагар иштэй. Мөн шаравтар өнгөтэй жижиг бөмбөлөг хэлбэрт сагс баг цэцэгтэй. Түүний иш, навч гадуураа саарал юмуу, бор ногоон өнгөтэй торгомсог үсээр хучигдсан байдаг. Агь хавар эрт цухуйдаг, малд өндөр тэжээллэг чанартай ургамал аж. Монголчууд агийн хандаар үсээ угаавал үсний уналтыг зогсоож, тэжээл өгнө. Мөн агиар хийсэн дэр тархины даралтыг багасгаж тайвшруулдаг хэмээн үзэж хэрэглэсээр ирсэн. Үүнээс гадна агийг уламжлалт анагаах ухаанд эртнээс элэг, цөсний суваг, цөсний хүүдий, хоол боловсруулах эрхтний эмчилгээнд хэрэглэсээр ирсэн нь монголчуудад өндөр үр дүнгээ өгчээ.

ХУМХАА ӨВЧИНТЭЙ ТЭМЦЭХ ГОЛ ЭМ БОЛДОГ

Мадагаскар улсын ерөнхийлөгч Андри Ражоелина агийн хандаар хийсэн ундааг “Ногоон алт” хэмээв

Монголчууд биеийг хорт бодис, шимэгчээс салгахад агийг өндөр үр дүнтэй хэрэглэж ирсэн бол Африк зэрэг халуун орны халдварт өвчин болох хумхааг дарангуйлдаг бодисыг агийн ханднаас гарган авч ашигладаг. Хумхааны вирус тээгч 41 төрлийн 3600 зүйлийн шумуулаас болж жилд дэлхий даяар 3.3 тэрбум хүн халдвар авах вий хэмээн айдастай амьдарч, 250 сая нь өвчилж, 500 мянгаас нэг сая нь хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлдэг гэсэн статистик бий аж.Тэгвэл Хятадын Анагаах ухааны академийн эрдэм шинжилгээний ажилтан Юүюү Ту 1969 онд Хятадын удирдагч Мао Зэдуны даалгавраар хумхааны эсрэг шинэ эм гаргах ажилд ханцуй шамлан оржээ. 1960-аад он бол хумхаа өвчнийг тээгч шумуул Ази, Африкийн халуун уур амьсгалтай ихэнх улс, түүний дотор Хятадын олон мужид юу болов гэмээр өсч үржиж, үүнээс үүдэн хумхаа өвчний дэгдэлт гамшгийн хэмжээнд тулсан үе байжээ. Нөгөөтэйгүүр хумхааны эсрэг хэрэглэж байсан эм, бэлдмэлүүд урьд өмнөх шигээ үйлчилж чадахаа больсон байв. Юүюү Тутай зэрэгцэн олон зуун эм зүйч, эрдэмтэн хумхааны эсрэг үр дүнтэй эмчилгээний арга олохоор шинжилгээ судалгаа, туршилт явуулжээ. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын гаргасан тооцоогоор нийт 240 мянган сорилын ажил хийсэн байдаг. Гэсэн хэдий ч ямар ч нааштай сайн үр дүн гарсангүй. Харин Юүюү Тугийн ахалсан эрдэм шинжилгээний багийнхан 1971 он хүртэлх хоёр жилийн хугацаанд Хятадын эртний эмийн 2000 сударт дүн шинжилгээ хийж 200 гаруй ургамлаас 380 төрлийн эмийн бэлдмэл шинээр зохиож хулгана дээр туршсанаас ердөө ганцхан нь буюу 1600 жилийн өмнөх эмийн сударт бичсэн халуун бууруулах зориулалттай “Artemisia annua” буюу агь хэмээх ургамлаас гаргасан эмийн шинэ ханд л хумхааны эсрэг үйлчилгээ үзүүлэх шинж чанартай байгааг тогтоосон байдаг. Улмаар 1973 он гэхэд хумхааг эмчлэх шинэ эмээ бүрэн боловсруулж гарган авч чаджээ. Тэрбээр уг бүтээлээр Нобелийн шагнал хүртсэн юм. Агийг хумхаа өвчнөөс гадна олон өвчнийг эмчлэх, мөн өвчин намдаах, халуурахтай тэмцэх зорилгоор ашиглаж ирсэн тухай түүхэн сурвалжид дурдсан байдаг аж. Хятадын анагаах ухаанд үүнийг “чинхао” гэж нэрлэдэг.Мөн амтат шарилж ч гэж нэрлэх нь бий аж.

Үүнийг эмчилгээнд ашиглаад зогсохгүй зарим согтууруулах ундааны найрлагад ч оруулдаг байна. Өнөөгийн байдлаар дэлхий дахинд artemisia буюу агь дээр суурилсан хосолсон эмчилгээг ACT гэж товчлон нэрлэдэг бөгөөд ДЭМБ-аас хумхаа өвчний эсрэг үндсэн эмийн эмчилгээ хэмээн зөвлөдөг байна. Уг эмчилгээ сүүлийн 15 жилд хумхаа өвчний өвчлөлийг бууруулахад гол хүчин зүйл болсон хэмээн дүгнэдэг байна. Тиймээс агь хэмээх энэ ургамал Хятад, Африкийн олон оронд эмийн чухал бүтээгдэхүүн болдог. Харин манай улсын хувьд шумуулаар дамжин хумхаа өвчний халдвар авах эрсдэл тэг хувь тул агийг толгойн өвчин, биеэс хор гадагшлуулах, гоо сайхан зэрэгтээ хэрэглэдэг. Мөн малын элдэв өвчнийг анагаахад агь олон талаар тустай хэмээн хашир малчид хэлдэг:

ОЛОН УЛСЫН ЭРДЭМТЭД АГЬ КОРОНАТАЙ ТЭМЦЭХ ҮР НӨЛӨӨТЭЙ БОЛОХЫГ ХЭЛЖ БАЙНА

Тэгвэл биеийн хорт бодис, элдэв шимэгчдийг биеэс салгаж, халуун орны элдэв нянтай амжилттай тэмцдэг агь буюу Artemisia хэмээх ургамал Мадагскар улсын ерөнхийлөгчийн мэдэгдсэн шиг коронавирусийг амжилттай дарангуйлж чадах уу. ДЭМБ-ын албан ёсны вэб сайтад уг ургамал коронавирусийн халдвартай тэмцэхэд үр нөлөөтэй болохыг үгүйсгээгүй ч эмчилгээний үр дүн, гаж нөлөө зэргийг бүрэн баталгаажуулж шалгах ёстой гэсэн байр суурийг илэрхийлсэн байна. Харин Мадагскар улсын тухайд эмнэл зүйн туршилт хийж эхэлсэн бөгөөд агийн тариалалтыг нэмэгдүүлж, ханд бүхий уусмал үйлдвэрлэж эхэлсэн байна. Түүнчлэн, Өмнөд Африкийн эрдэмтэд “Covid-19”-ийн эсрэг үр дүнтэй хэмээхх artemi­sia annua болон ургамлын өөр төрөл зүйл болох artemi­sia afra дээр лабораторийн шинжилгээ хийж байгаа аж. Тус улсаас гадна Герман, Дани, Америк зэрэг олон орны эрдэмтэд artemisia an­nua ургамлын хандыг туршиж үзсэн. Хамгийн гайхалтай нь лабораторийн нөхцөлд шинэ коронавирусийн эсрэг уг ханд зарим үр дүнг үзүүлж байгааг мэдэгджээ. Уг хандыг цэвэр этанол, эсвэл нэрмэл усаар хэрэглэхэд вирусийн эсрэг үйлчилгээ үзүүлдэг болохыг тогтоожээ.

Мөн этилийн спиртийн хандыг кофетой хослуулснаар вирусийн эсрэг үйлчилгээ илүү нэмэгдэж байгааг тогтоосон тухай вирус судлалын профессор Клаус Остерредер BBC телевизэд ярьсан байна. Гэхдээ өнөөг хүртэл ДЭМБ-аас уг хандаар коронавирусийн эсрэг амжилттай тэмцэх эм бүтээх боломжтой хэмээн албан ёсоор мэдэгдээгүй байгаа юм. Эмчилгээний эмнэл зүйн маш нарийн туршилт, шалгууруудаар энэ бүхнийг баталгаажуулах ёстой тухай ДЭМБ-ын холбогдох албаныхан мэдэгджээ. Дашрамд сонирхуулахад, 2015 онд анагаах ухаан, физиологийн салбарын Нобелийн шагналыг Америкийн шимэгч хорхой судлаач Уильям Кемпбелл, Японы микробиологич Сатоси Омура нар хүртсэн юм. Тэд шимэгчээс үүдэлтэй өвчнийг эдгээхэд агийг үр дүнтэй ашиглаж амжилтад хүрсэн байдаг. Түүнчлэн, тус ургамал хорт хавдрын эсийг устгах чадвартай хэмээн Калифорнийн их сургуулийн Америкийн эрдэмтдийн дүгнэлт ч гарсан байдаг. Агь хэмээх ургамалд витамин А, B3, B6, C, K, танин, амин хүчил, кали болон олон төрлийн шим тэжээл агуулагдсан байдаг аж.

Г.БАТ

Categories
мэдээ улс-төр

Нөхөн олговор олгох тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүллээ

УИХ-ын нэр бүхий 54 гишүүний санаачлан боловсруулсан Нөхөн олговор олгох тухай хуулийн төслийг 2021 оны нэгдүгээр сарын 14-ний өдөр УИХ-ын гишүүн Ц.Цэрэнпунцаг, С.Бямбацогт, Ш.Адьшаа, Х.Нямбаатар, Ж.Ганбаатар нар УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт өргөн мэдүүллээ.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 7 дугаар зүйлийн 1-д “Монголын ард түмний түүх, соёлын дурсгалт зүйл, шинжлэх ухаан, оюуны өв төрийн хамгаалалтад байна”, 9 дүгээр зүйлийн 1-д “Монгол Улсад төр нь шашнаа хүндэтгэж, шашин нь төрөө дээдэлнэ “ гэж, Төр, сүм хийдийн харилцааны тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 2-т “Төрөөс Монголын ард түмний эв нэгдэл, соёл иргэншлийн түүхэн уламжлалаа эрхэмлэхийн үүднээс Монгол Улс дахь буддын шашны зонхилох байр суурийг хүндэтгэн үзнэ. Энэ нь иргэд бусад шашин шүтэхэд саад болохгүй” гэж тус тус хуульчилсан байдаг.

Улс төрийн их хэлмэгдүүлэлтээр Монголын соёл, оюуны өв болсон Бурхны шашин, соёлын биет болон биет бус өвийг хамгийн ихээр устгаж, хойч үедээ үнэлж баршгүй хохирол учруулсан. Судалгаанаас үзвэл улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдүүлсэн 30 орчим мянган хүнээс 19758 лам байснаас 14 мянга гаруйг нь буудаж, үлдсэнийг нь 10 жил хорих ялаар шийтгэсэн бөгөөд хэлмэгдүүлэлтийн жилүүдэд уран барилгын цогцолборууд болох 750 гаруй сүм хийдийг устгаж сүйтгэжээ.

6e3bdc59-08c7-4c46-90af-1a297f4a8fb7 Нөхөн олговор олгох тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүллээ

УИХ-ын 2010 оны 48 дугаар тогтоолоор баталсан Үндэсний аюулгүй байдлыг үзэл баримтлалын 3.1.4.8-д “Уламжлалт Бурхны шашин соёлыг сэргээн хөгжүүлж, сүм хийдийн үйл ажиллагааг нийгмийн оюун санааг гэгээрүүлэх, үндэсний эв нэгдлийг бэхжүүлэх, ядуурлыг бууруулах, зовлон гамшигт нэрвэгдсэн хүн ардад туслалцаа үзүүлэх, байгаль орчныг хамгаалах үйлсэд чиглүүлэхэд төрөөс анхаарч, дэмжлэг үзүүлнэ”, 3.1.4.9-т “Монголын ард түмний олон зуун жилийн оюуны өвийг тээж, хадгалж ирсэн Монголын Бурхны шашны өв соёлын судалгааг төрөөс онцлон дэмжинэ” гэж заасан байдаг.

Иймд 1930-1940 онд Монгол Улсад устаж үгүй болсон Бурхан шашин, соёлын биет болон биет бус өв соёлыг сэргээн хөгжүүлэх зорилгоор 6 зүйл бүхий хуулийн төслийг боловсруулсан байна.

Уг хуулийн төсөл батлагдсанаар Монгол Улс Үндсэн хууль болон бусад хууль тогтоомжид заасан уламжлалт шашинтай холбоотой заалтуудыг хэрэгжүүлэх хууль эрх зүйн орчин бүрдэнэ. Ингэснээр Бурхны шашны ном сургаалаар дамжуулан иргэдэд зөв амьдрах ухааныг түгээх, оюун санааг соён гэгээрүүлэх, Монгол ёс, зан заншлыг хойч үедээ өвлүүлэхэд чухал ач холбогдолтой гэж төсөл санаачлагчид үзжээ.

УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс

Categories
мэдээ нийгэм

Төрийн албанд шударга ёс байгаа эсэхийг харах цаг иржээ

Ө.Энхтүвшин Шадар сайдаар ажиллаж байхдаа албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, танил тал татаж Б.Билгүүнийг Стандарт, хэмжил зүйн газрын Дэд даргаар хууль бусаар томилсон байдаг. Улмаар Шадар сайд асан дахин тушаал үйлдэж, тус байгууллагын даргын Түр орлон гүйцэтгэгчээр томилсон нь хууль ёсны хугацааг 510 хоног хэтрүүлжээ. Ийнхүү Б.Билгүүнийг өдгөөгийн Шадар сайд Я.Содбаатар цар тахлын үед дагаж мөрдөх “Цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хууль”-ийг үндэслэн, 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 31 хүртэл 125 хоног Түр даргаар ажиллуулсан байна.

“Төрийн албаны тухай хууль”-ийн 27.2-д “Төрийн жинхэнэ албан хаагчийн сул орон тоо гарсан тохиолдолд томилох эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтан олон нийтэд мэдээлэх үүрэгтэй. Томилох эрх бүхий албан тушаалтан сул орон тоо гарсан өдрөөс хойш энэ тухай мэдээллийг долоо хоногт, сонгон шалгаруулалт явуулах захиалгыг 21 хоногт багтаан Төрийн албаны зөвлөлд хүргүүлнэ” гэж заасны дагуу орных нь хүнийг нээлттэй сонгон шалгаруулалтаар томилдог. Гэтэл Б.Билгүүнд энэ хууль үйлчлэлгүй нийт 635 хоног ажиллажээ. Өнөөх шударга ёс, хууль дээдлэх зарчим ярьдаг дарга сайд нар маань ийм хууль бус зүйлтэй 635 хоног эвлэрэн ажиллажээ гэдгийг эндээс харж болно. Ерөнхий сайд, Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын даргаасаа эхлээд “Шударга ёсыг сахиулна, бүх зүйлийг хуулийн дагуу” гэсэн зарчим хий хоосон сүржигнэл, лоозон байв уу. Үүнийг дараах баримтуудаас харж болно.

Б.Билгүүн Дэд даргаар хууль бус томилогдлоо

Шадар сайдын 2016 оны аравдугаар сарын 3-ны өдөр Стандарт, хэмжилзүйн салбарт өмнө нь огт ажиллаж байгаагүй мэргэжлийн бус Б.Билгүүнийг Төрийн албаны зөвлөлийн дүгнэлтгүйгээр шууд томилсон. Ингэхдээ “Төрийн албаны тухай хууль”-ийн 17.1-д заасан “Төрийн жинхэнэ албан тушаалын сул орон тоо гарсан тохиолдолд тухайн байгуулагад ажиллаж байгаа буюу төрийн холбогдох бусад байгууллагад ажиллаж байгаа төрийн жинхэнэ албан хаагчдаас үйл ажиллагааны үр дүн, мэргэшлийн түвшингээр нь сонгон шалгаруулах замаар уг орон тоог нөхнө” гэх хуулийг зөрчөөд зогсохгүй мөн хуулийн 17.4-д заасан “Төрийн жинхэнэ албан тушаалын сул орон тоог энэ хуулийн 17.1-д заасан албан хаагчдаас нөхөх боломжгүй бол төрийн жинхэнэ албан тушаалд анх орох иргэний нөөцийн жагсаалтад бүртгэгдсэн иргэдээс уг албан тушаалд тавих онцлог шаардлагыг харгалзан шалгаруулах хүсэлтээ Төрийн албаны төв байгууллагад тавина” гэсэн заалтыг ч зөрчсөн байна.

Монголд Төрийн албаны зөвлөл гэж байна уу

Монгол Улсад Б.Баатарзориг даргатай Төрийн албаны зөвлөл гэж чухал үүрэгтэй алба байх учиртай. Гэтэл энэ мэт хууль бус зүйл төрийн албанд бодитоор оршиж байхад ямар ч арга хэмжээ авахгүй байгааг юу гэх вэ. Тухайлбал, “Төрийн албаны тухай хууль”-ийн 16.2-д “Төрийн албан тушаалд дараах тохиолдолд авч ажиллуулахыг хориглоно” гэж заасан. Хуулийн16.3-д “Энэ зүйлийн 16.2, мөн хуулийн 17.1,17.4-т заасныг зөрчиж иргэнийг төрийн жинхэнэ албан тушаалд томилсон төрийн байгууллагын эрх бүхий албан тушаалтны шийдвэрийг Төрийн албаны төв байгууллага хүчингүйд тооцож, буруутай албан тушаалтанд шүүгч хуульд заасны дагуу хариуцлага хүлээлгэнэ” гэж заасан. Гэтэл Төрийн албаны зөвлөл энэ мэт зүйлийг хараагүй мэт өнгөрөөсөн учраас Б.Билгүүн 510 хоног хууль бусаар ажиллажээ.

Ө.Энхтүвшингийн Балаг өнөөДөр хүртэл үргэлжилж байна

Ө.Энхтүвшин сайд хууль ёсоор 30 хоногийн настай албанд очсон Б.Билгүүнд давуу байдал эдлүүлсэн нь өнөөдөр ч үргэлжилж 635 хоног боллоо. Тодотговол, Шадар сайд Ө.Энхтүвшин 2019 оны дөрөвдүгээр сарын 22-ны өдөр Стандарт, хэмжилзүйн газрын хамт олонтой уулзаж худал мэдээлэл хийж,тус газрын хамт олныг Б.Билгүүнтэй хамтран ажиллахыг уриалах үүрэгдэхийн завсарт хуудуутай томилгоо хийсэн байна. Ингэхдээ Ө.Энхтүвшин “Г.Гантөмөр дарга тэтгэвэрт гарсан, өөрөө өргөдлөө өгсөн учраас төрд зүтгэсэн хүн гавьяаныхаа амралтыг авдаг, асуудлыг шийдсэн” хэмээжээ. Гэтэл Г.Гантөмөр тэтгэвэрт гарах тухай өргөдөл өгөх нь бүү хэл харин ч цаашид төрийн албанд үргэлжлүүлэн ажиллуулах хүсэлтээ өгч байсныг Ө.Энхтүвшин дарагдуулж, ээлжийн амралттай байхад нь ажлаас чөлөөлсөнийг шүүх нэгэнт тогтоожээ.

Үүнээс харахад тэрээр Дэд дарга Б.Билгүүнд давуу байдал олгон, дэмжиж ажиллахыг уриалсан нь “Төрийн албаны хууль”, Засгийн газрын тогтоолыг мушгин гуйвуулсан нь тодорхой харагдана.Төрийн албаны хуулийн 43.3.1-ээс харахад “Байгууллагын даргын албан үүргийг түүний Дэд дарга орлон гүйцэтгэх” гэж заасны дагуу Засгийн газрын 2019 оны 131 тогтоолд “Стандарт, хэмжилзүйн газрын даргыг шинээр томилох хүртэлх хугацаанд Стандарт хэмжил зүйн газрын даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэж байхыг Дэд дарга Б.Билгүүнд үүрэг болгосугай” гэжээ. Тэгвэл Түр орлон гүйцэтгэгч нь хуульд зааснаар Төрийн албаны зөвлөлд мэдэгдэх долоо хоног, сонгон шалгаруулалт явуулах 21 хоног гэх мэтээр нийтдээ 30 хоногийн настай түр алба юм. Харин Ө.Энхтүвшин Б.Билгүүнийг даргын албан тушаалд томилсон мэтээр танилцуулж, дэмжихийг уриалж байгаа нь албан тушаалаа урвуулан ашиглаж байгаа авлигын шинжтэй үйлдэл гэдэг нь харагдана.

Цар тахлаар далимдуулан 125 хоног сунгалаа

Монгол оронд нүүрлэсэн цар тахлын үед эрх зүйн орчинг бий болгохын тулд баталсан хуулийн 3.2 дахь хэсгийг үндэслэн түүнийг Түр даргаар томилох Засгийн газрын 2020 оны наймдугаар сарын 25-ны өдрийн 78 тоот тогтоол гарчээ. Өөрөөр хэлбэл цар тахлын онцгой байдал үүссэн үед зарим ажилтны томилгоог түр хийж болох зохицуулалт аж. Хууль зөрчин 510 хоног ажиллаж байгаа Б.Билгүүний хувьд энэ заалт яав ч тохирохгүй заалт байв. Тухайн үед одоогийнх шиг дотооддоо цар тахал алдаагүй, тэгээд ч цар тахлын комисс ажлын хэсгийн үйл ажиллагаанд Стандарт, хэмжилзүйн байгууллагын оролцоо төдийлөн идэвхтэй биш. Гэтэл цар тахлын үеийн хуулийг далимдуулан, Б.Билгүүний түр даргын албаны хугацааг дахин сунгасан явдал юм.

Дур зоргоороо нөхрийн өмнө төр хүчгүйдэх үү

Хууль ёсоор бол Б.Билгүүн 30 хоногийн настай албанд очсон ч 635 хоног ажилласан амжилтаар рекорд тогтоох байх. Үүний цаана авлига албан тушаалын томоохон луйвар оршиж байж болох юм гэх хардлага ч төрж байна. Уг нь бусад байгууллага, агентлаг газрын удирдах ажилтны сонгон шалгаруулалтыг төрөөс явуулж байгаа ч Б.Билгүүний хаагуур өнгөрч байгааг ойлгох юм алга. Тухайлбал өнгөрөгч 2020 онд Гадаад хэргийн яам, Батлан хамгаалах яам, Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга нарын гэх мэт арваад яам, агентлагийн удирдах ажилтны сонгон шалгаруулалт зарлагдсан. Гэтэл Стандарт, хэмжилзүйн газрын даргын сонгон шалгаруулалтыг ковидын хуульд удаа дараа хамруулан үлдээсэн нь оньсого мэт үлдлээ. Үүнийг Шадар сайд Я.Содбаатар тайлбарлах биз ээ.

Ахиад л хууль зөрчихөөр улайрах уу

Төрийн албаны зөвлөлөөс Стандарт, хэмжилзүйн газрын даргын албан тушаалын сонгон шалгаруулалтыг зарласан нь хэдийгээр оройтсон ч чихэнд чимэгтэй мэдээ. Гэтэл “Төрийн албаны хууль”-ийг 635 хоног зөрчиж чадсан Б.Билгүүн ямар нэгэн аргаар жинхэнэ дарга болох гэж улайрах юм биш биз гэсэн хардлага салбарын алба хаагчид дунд байна. Яагаад гэхээр түр даргаар хууль зөрчин ажиллаж байгаа Б.Билгүүний цаана эрх мэдэл бүхий хүн, асар их хөрөнгө байж болзошгүй гэх хардлага ч байна.

Түр хорооноос Ерөнхий сайд, Шадар сайднарт ханджээ

Салбарын сонгон шалгаруулалт болох тухай сонссон төрийн алба хаагчид, тэр тусмаа салбарынхан нь “Стандарт, хэмжилзүйн салбарын шинэчлэлийн түр хороо”-нд санал гомдол ирүүлсээр байна. Учир нь тэд Түр даргын хугацаа дууссан ч цар тахлын үеийг далимдуулан ажилласаар байгаа Б.Билгүүн нь тухай байгууллагын жинхэнэ дарга болохоор улайран хууль зөрчин зүтгэж байгааг хязгаарлах, салбарыг ширээ сандал, өрөө тасалгааны засвараар бус хуулийн шинэчлэлийг үргэлжлүүлэн хийх, иргэд, бизнес эрхлэгчдэд ээлтэй бодлого боловсруулах чадвартай, салбараа хөгжүүлэх сэтгэлтэй, мэргэшсэн хүнээр удирдуулах саналыг хүргүүлжээ. Үүгээр ч тогтохгүй Б.Билгүүний дэд дарга, түр орлон гүйцэтгэгч, түр даргаар гэх мэт хууль бус томилгооны сөрөг үр дагаврыг арилгахыг хүссэн иргэдийн саналыг нэгтгэн Төрийн албаны зөвлөлд шалгуулахаар Түр хорооноос өгчээ. Үүнийг дурдвал “Төрийн албаны хууль”-ийн дагуу дэд даргын албан тушаалд нээлттэй өрсөлдөх боломжийг хууль зөрчиж сүүлийн дөрвөн жилийн хугацаанд байхгүй болгосон. Мөн иргэн бүрт тэгш үйлчлэх зарчмыг алдагдуулан хууль зөрчиж Агентлагийн даргын Түр орлон гүйцэтгэгчээр ажилласан 510 хоногт ногдох хугацааг Б.Билгүүний дэд даргаар ажилласан жилээс хасаж тооцон хууль бус тушаалыг хүчингүй болгох, Б.Билгүүнд хэтэрхий давуу байдал олгон дэд дарга, түр орлон орлон гүйцэтгэгчээр хуулийн хугацааг 17 дахин хэтрүүлж ажилуулсанд санал асуулгад оролцогчид иргэд маш их бухамдалтай байгаа бөгөөд энэ асуудалд онцгой анхааран хууль зөрчин томилогдсон, хууль дээдлэх, төрийн албан хаагчдад тэгш боломж олгох, шударга ёсыг хэрэгжүүлэх зорилгоор Монгол Улсын хууль, тогтоомжуудыг удаа дараалан зөрчиж авлига, албан тушаалын ноцтой зөрчлүүд гарган АТГ, Төрийн албаны зөвлөлөөс шалгаж байгаа Б.Билгүүнийг Стандарт, хэмжилзүйн агентлагийн даргын албан тушаалын сонгон шалгаруулалтад нэр дэвшүүлэхгүй байхыг хүссэн иргэдийн саналыг Түр хорооноос Ерөнхий сайд, Шадар сайд нарт тус тус хүргүүлжээ.

Д.БАТБОЛД

Categories
мэдээ цаг-үе

ХӨСҮТ: Улаанбаатарт 12 тохиолдол бүртгэгдэж, нийт халдварын тоо 1491 боллоо

Коронавируст халдварын нөхцөл байдлын талаар Эрүүл мэндийн яам ээлжит мэдээллээ хүргэж байна.

ХӨСҮТ-ийн тандалт судалгааны албаны дарга А.Амбалмаа “Нэгдүгээр сарын 14-ний өдөр улсын хэмжээнд 16,854 хүнд PCR шинжилгээ хийхэд 12 хүнээс коронавирусийн халдвар илэрлээ. Шинээр илэрсэн тохиолдлууд Улаанбаатар хотод бүртгэгдсэн. Тэдгээрийг задалж танилцуулбал,

“Мөнххада” компанийн ажилтнуудын гэр бүлийн гишүүдийг тусгаарласан байсан бөгөөд давтан шинжилгээгээр 4 хүнээс халдвар илэрлээ.

БЗД-ийн 12, 17 дугаар хорооны оршин суугч гэр бүлийн гишүүд болох 8 хүний шинжилгээгээр коронавирус илэрсэн. Эдгээр тохиолдлууд бүгдээрээ хяналтанд орсон, тусгаарлалтад байсан.

Сүүлийн 24 цагт ХӨСҮТ-өөс 14, Цэргийн төв эмнэлгээс 38 хүн гарч дараагийн шатны ажиглалт руу буюу ХУД-ийн 300 ортой эмнэлэг шилжсэн байна.

Улсын хэмжээнд халдварын батлагдсан тохиолдол 1,491 болсон бол үүнээс 909 хүн эдгэрсэн байна. Эмчлэгдэж байгаа 571 хүний биеийн байдлыг үнэлбэл, маш хүнд 2, хүнд 12, хүндэвтэр 72, хөнгөн 485 байгаа” гэв.

Categories
мэдээ цаг-үе

Дуудлага худалдаагаар зарах азын дугааруудыг зарлалаа

Автомашины азын дугаарыг дуудлага худалдаанд оруулж, олсон орлогыг сайн үйлсэд зарцуулах саналыг ШӨХТГ-аас холбогдох газруудад тавьснаар хэрэгжихээр болсон билээ.

Улмаар Зам тээврийн хөгжлийн сайдын 2020 оны 11 дүгээр сарын 18-ны өдрийн А/222 тоот тушаалаар батлагдсан “Автотээврийн хэрэгслийн бүртгэл хөтлөх улсын дугаар олгох журам”-ын хүрээнд тээврийн хэрэгслийн улсын бүртгэлийн дараах дугааруудыг худалдах нээлттэй цахим дуудлага худалдааг зарласан байна. Дуудлага худалдаа 2021 оны 02 дугаар сарын 15-ны өдрөөс 2021 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн хооронд цахимаар зохион байгуулагдах аж.

Хамгийн өндөр үнэ өгсөн оролцогч тухайн дуудлага худалдааны ялагч болох бөгөөд худалдан авсан улсын дугаарын үнийг 24 цагийн дотор төлж, “Улсын бүртгэлийн дугаар олгох гэрээ” байгуулснаар баталгаажих гэнэ.

Дуудлага худалдаанд тавих дэнчингийн хэмжээ 50 мянган төгрөг байх бөгөөд оролцогчдыг дуудлага худалдаа явагдахаас гурав хоногийн өмнөөс хүлээн авч бүртгэн дэнчинг хүлээн авах бөгөөд дуудлага худалдаа явагдах өмнөх өдрийн 23 цаг 00 минутад бүртгэл хаагдана гэж Автотээврийн үндэсний төвөөс мэдээллээ

Categories
мэдээ эдийн-засаг

АНУ-ын Засгийн газраас Монгол Улсад 8.5 тэрбум төгрөгийн нэмэлт санхүүжилт олголоо

Америкийн Нэгдсэн Улс өөрийн Олон Улсын Хөгжлийн Агентлагаар (ОУХА) дамжуулан Монгол Улсын Сангийн яамтай хийсэн хоёр талын хамтарсан гэрээндээ 8.5 тэрбум төгрөгийн (3 сая ам. доллар) өргөтгөл хийж гарын үсэг зуржээ. Энэхүү өргөтгөл нь Монгол Улсад эдийн засгийн сайн засаглал, найдвартай, үр ашигтай, хямд эрчим хүч болон тогтвортой, хувийн хэвшил тэргүүлсэн өсөлтийг дэмжих зорилготой юм.

Нэмэлт санхүүжилт нь 17 жилийн түүхтэй гэрээнд оруулсан АНУ-ын хувь нэмрийн нийт дүнг 360 тэрбум орчим төгрөгт (126 сая ам. доллар) хүргэж байна.

Элчин сайд Майкл Клечески “АНУ болон Монгол Улс хүртээмжтэй ардчилсан засаглал, жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн өсөлт, тогтвортой санхүүжилт бүхий эрчим хүчний салбарыг хөгжүүлэх хамтын зорилготой. Хоёр талын өргөтгөсөн гэрээ нь жижиг, дунд үйлдвэрлэл (ЖДҮ) эрхлэгчдэд үзүүлэх дэмжлэгээ үргэлжлүүлэх замаар Монгол Улсын эдийн засгийг өсгөх, төрөлжүүлэхэд туслах болно

ЖДҮ-г санхүүжилт авахад дөт байлгах болон компанийн засаглалыг сайжруулах, ил тод байдал ба хариуцлагын чадавхийг бэхжүүлэх сургалт явуулах, эмзэг бүлгийн аж ахуйн нэгжүүдэд бага хэмжээний тусламж үзүүлэх зэргээр ЖДҮ-ийн өсөлтөд таатай орчин бүрдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэхийн төлөө ОУХА төр болон хувийн хэвшилтэй хамтран ажиллах болно. Түүнчлэн ОУХА нь чадавхийг бэхжүүлэх, техникийн туслалцаа үзүүлэхэд чиглэсэн тогтвортой эрчим хүчний шинэ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх юм байна.

Монгол Улсыг эрчим хүчний хараат бус байдалд хүргэхэд дөхөм болох өрсөлдөх чадвартай, төрөлжсөн, орчин үеийн бөгөөд санхүүгийн хувьд тогтвортой эрчим хүчний салбарыг бий болгоход энэ хөтөлбөр туслах юм. АНУ-ын ОУХА нь өмнөх хөтөлбөрүүдийн амжилтад тулгуурлан авлигыг бууруулах, ил тод байдлыг нэмэгдүүлэх, захиргааны шинэтгэлийг сайжруулах, боловсрол, иргэний оролцооны соёлыг сурталчлах чиглэлээр явуулж буй Монгол Улсын Засгийн газрын хүчин чармайлтыг дэмжиж, хувийн хэвшлийн өсөн дэвжих орчныг сайжруулахад хувь нэмрээ оруулах болно” гэжээ.

Эх сурвалж: Монгол Улс дахь Америкийн Нэгдсэн Улсын Элчин сайдын яам

Categories
мэдээ нийгэм

Хан-уул дүүрэгт нэг иргэн автомашины төмөр хийцэд хавчуулагдаж нас баржээ

Нийслэлийн Хан-Уул дүүргийн 3 дугаар хороо, Таван богдын урд замд Зам тээврийн осол болж автомашины төмөр хийцэд хүн хавчуулагдсан байна гэсэн дуудлагыг 1 сарын 15-ны өдрийн 06:13 цагт Нийслэлийн Аврах анги-105-ын алба хаагчид хүлээн авч 1.5 км замыг туулан 06:16 цагт очиж Приус-20 загварын суудлын автомашин нь замын хажуу талын гэрлийн шон мөргөж Сонгинохайрхан дүүргийн иргэн Б/38 настай, эрэгтэй/-гийн зүүн талын хөлний хэсэг хавчуулагдсаныг, иргэн Ц /33 настай, эмэгтэй/ автомашины төмөр хийцэд хавчуулагдаж нас барсан байсныг /цогцсыг/ 21 минут ажиллаж гарган Нийслэлийн Тээврийн цагдаагийн зохицуулагчид хүлээлгэн өгсөн байна.

Categories
мэдээ улс-төр

УИХ-ын чуулган хуралдаж эхэллээ

УИХ-ын чуулган хуралдаж байна.

“Монгол Улсын хууль тогтоомжийг 2024 он хүртэл боловсронгуй болгох үндсэн чиглэл батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийж эхэллээ.