Монголд Улсад суугаа БНСУ-ын Элчин сайдын яамны Ерөнхий консул Кил Кан Мүгтэй цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
-БНСУ-д анх халдвар гарч тархаж байх үеийн нөхцөл байдал одоогийн нөхцөл байдал хэр ялгаатай болсон бэ?
-Солонгост хоёрдугаар сарын 18-наас эхлэн “Covid-19” халдвартай холбоотой нөхцөл байдлын хувьд маш их өөрчлөлтүүд гарсан. Учир нь хоёрдугаар сарын 17-нд 31 дэх халдварын тохиолдол илэрсэн. 31 тохиолдол маань нэр бүхий шашны байгууллагаас гарсан, шашны байгууллагын гишүүн коронавирусээр өвчилсөн нь илэрсэн.
Тэр хүнээс эхлээд нэг, хоёр, гурав дахь хавьтал гээд маш олон хүнийг хамарч Солонгосын ард иргэдийн 80 хувийг эзлэхүйц хэмжээнд хүрсэн.Тэгэхээр 31 дэх тохиолдол бол эмэгтэй. Энэ эмэгтэй машины осолд орж гэмтэл авч эмнэлэгт анх хандсан байдаг. Улмаар халдвар илэрсэн учраас эмнэлэгт байнга хэвтэн эмчлүүлэх ёстой байсан. Гэтэл эмэгтэй эмнэлгээс гарч шашны цуглаан, хоёр ч хурим, нас барсан хүний буяны үйл ажиллагаанд оролцсон байдаг. Энэ хүний хувьд анх халдвар илэрсэн өдрөөс өнөөдрийг хүртэл бараг хоёр сар гаруй хугацаанд эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгаа. Би яагаад энэ эмэгтэйг онцолж хэлээд байна вэ гэхээр нийгэмд түүнийг ямар нэг байдлаар буруутгах, ад үзэх гэж бус нэг хүний хариуцлагагүй үйлдлээс болж нийгэмд хэрхэн асуудал томорч болохыг л хэлээд байгаа юм. Харин өнөөдрийн хувьд амьдрал хэвийн явагдаж байна. Зөвхөн Хятадын Ухань хотоос иргэдийг хил нэвтрүүлэхгүй байгаа.
-Тухайн үед БНСУ-ын Засгийн газраас халдварын тархалтыг хумих талаар ямар шийдвэрүүдийг гаргаж байв?
-31 дэх тохиолдол илэрсний маргаашнаас л өдөрт 800-900 халдвартай хүн шинээр бүртгэгдэх болсон. Өдөрт халдвартай 800-900 хүн гэдэг тоо бол улсын аюулгүй байдлын түвшинд хүрсэн үзүүлэлт. Нийгэмд нэлээд үймээн самуун үүссэн байсан үе. Тэгсэн ч манай улсын Засгийн газраас хэрэгжүүлсэн бодлого бол бүх зүйлийг хааж, хөл хорио тогтоосон зүйл байхгүй. Харин халдвар илэрсэн шашны байгууллагыг хааж, халдварын нэг, хоёр дахь хавьтлыг тогтоож карантилах арга хэмжээ авсан. Ард иргэдийн тайван байдлыг бүрдүүлэхийн тулд хувийн ариун цэвэр, байгууллагын ариун цэврийг хэрхэн сахих талаар заавар, зөвлөмжүүдийг сайн өгсөн байгаа.
-Гэхдээ хөл хорио тогтоогоогүй нь халдварын тархалтыг алдах шалтгаан байгаагүй гэж үү. Эргээд харахад тухайн үедээ гаргасан шийдвэр нь үнэхээр оновчтой байсан гэж үзэж байгаа юу?
-“Covid-19” халдвартай холбоотойгоор хоёр асуудал тулгарч байгаа юм. Карантилах, эсвэл эдийн засгаа бодох. Аливаа улс орон өөрсдийн нөхцөл байдалд таарсан арга хэмжээ авах байх. Солонгосын хувьд энэ хоёрыг тэнцвэртэй авч явах чухал байсан. Хүмүүсийн орж гарах хөдөлгөөнийг хязгаарлах нь ажил төрөлдөө явах, амьжиргаагаа залгуулах хүний эрх зөрчигдөх талтай. Нөгөө талаар карантин тогтоосноор иргэдийн худалдан авалт багасч эдийн засгийн сөрөг нөлөө үзүүлнэ. Тиймээс тухайн үед зөвхөн халдварын эх үүсвэртэй газрыг буюу Кёнсан аймгийн Тэгү хотыг хаасан нь Солонгосын хувьд зөв шийдвэр болсон.
“СОЛОНГОСТ 90 ХҮН ТУТМЫН НЭГ НЬ ШИНЖИЛГЭЭНД ХАМРАГДСАН”
-Судалгаанаас харахад Солонгосын нийт иргэдийн шинжилгээнд хамрагдсан тоо нэлээд өндөр үзүүлэлттэй байсан?
-Солонгосын Засгийн газраас авсан арга хэмжээ бол нэг тохиолдол илэрхэд түүний орсон гарсан явсан газрыг ССТV-ийн хяналтын камераар илрүүлээд анхны болоод хоёр гурав дахь зэрэг хавьтагчууд хэн байсныг шууд олоод коронавирусийн шинжилгээ авсан. Шинжилгээг түргэн шуурхай авч халдварыг эрт илрүүлэх нь хамгийн гол ажил байсан. Анх өдөрт 800-гаас дээш тохиолдол бүртгэгдэж байх үед ард иргэдийн 200 хүн тутмын нэг нь шинжилгээнд хамрагдсан гэж үзэж байсан бол өнөөдрийн хувьд 90 хүн тутмын нэг нь шинжилгээнд хамрагдсан статистик судалгаа байна. Солонгосын хувьд эрт илрүүлэх шинжилгээг сайн хийж байсан нь халдварыг тархаахгүй бас нэг шалтгаан байсан болов уу. Гадаад иргэдэд ч гэсэн шинжилгээнд хамрагдах боломжийг нээж өгсөн. Коронагийн шинжилгээ 160 мянган вонын төлбөртэй. Энэ төлбөрийг гадаад иргэдээс авахгүй байхаар зохицуулсан байгаа. Тухайн үед халдвартай хүнийхээ тоогоор Хятад улс тэргүүлж Солонгос 7000 гаруй халдварын тохиолдол илэрчихсэн хоёрт бичигдэж байсан. Нийгмийн, олон улсын харилцаанд сөргөөр нөлөөлж болзошгүй байсан бол өнөөдрийн байдлаар зургаан хүн, өчигдөр найман хүн халдварын шинэ тохиолдлоор бүртгэгдэж тоо эрс багасч байна.
-Хэдий халдварын тархалт нэмэгдсээр байсан ч Солонгосын зүгээс хилээ хаах шийдвэр гаргаагүй. Үүнтэй холбоотойгоор орох гарах иргэдийн урсгал их байсан байх. Тэгвэл гаднаас орж ирэх болон дотоод иргэдийн асуудлыг хэрхэн зохицуулж ажилласан бол?
-Солонгосын хувьд өнгөрсөн хугацаанд коронавирусийн улмаас агаарын хилээ хаагаагүй. Олон улсын нислэгүүд хэвийн явагдаж байсан. Гадаад иргэдэд виз олгохоо зогсоо, хязгаарлалт хий гэсэн зүйл бол байхгүй. Гэхдээ хоёр том асуудал үүссэн. Гадаадад ажиллаж амьдарч байгаад эх орондоо ирсэн солонгос иргэдийн тал хувиас нь халдвар илэрсэн. Нөгөө нь Солонгост орж ирж буй гадаадад иргэдийг өөрсдийгөө гэртээ 14 хоног карантилах ёстой гэдэг зөвлөмжийг өгчихөөд байхад шаардлагыг биелүүлэхгүйгээр гадуур гарч халдварыг тараах асуудал гарч ирсэн. Анх иргэдийг гэрт нь тусгаарлах буюу карантилахдаа улсаас төлбөрийг нь төлөх байсан болов ч иргэд удирдамжийг дагахгүй гадуур дэлгүүр хэсэх ч юм уу гадаад иргэдийн хувьд гадуур аялах, зугаалах зэрэг зөрчил гаргах болсон учраас тусгаарлах төлбөрийг өөрсдөөс нь гаргуулах буюу 14 хоног гэртээ тусгаарлагдах удирдамжийг өгөөд байна. Монголын хувьд тогтоосон 21 хоног тусгаарлагдаад гэртээ дахин 14 хоног гээд явж байгаа шүү дээ. Солонгосын хувьд бол карантиныг 14 хоног заасан байгаа.
-Тэгвэл визний хязгаарлалтыг хийх болсон шалтгаан нь юу байв. Өмнө виз мэдүүлсэн иргэн дахин мэдүүлнэ гэсэн журам гарсан байсан?
-14 хоногийн тусгаарлалтыг иргэд биелүүлэхгүй байх явдал их гарсан учраас өмнө нь виз авсан байгаа иргэдийн визийг түр хугацаагаар хязгаарласан. Энэ ямар учиртай юм бэ гэхээр та өмнө нь виз авсан ч гэсэн Солонгос явах хүсэлтэй бол дахиад виз мэдүүлэх хэрэгтэй. Дахиж виз мэдүүлсэн тохиолдолд хариуг 14 хоногийн дотор гаргахаар удирдамж ирсэн. Тухайн иргэн дахиж виз мэдүүлэхдээ гурван төрлийн бичиг баримтыг бүрдүүлэх шаардлагатай болсон. Нэгт Солонгост очоод 14 хоног карантинд байхыг зөвшөөрөх зөвшөөрлийн бичиг, коронагийн шинж тэмдэг байхгүй гэсэн эмчийн магадлагаа, гуравт манайхаас бэлдсэн асуумжийг өөрийн гараар бөглөх юм. Харин 14 хоногийн дотор хариуг бид гаргахдаа тухайн хүнийг ажиглана аа гэсэн үг. Хэрэв халдвартай бол 14 хоногийн шинж тэмдэг илрэх хангалттай хугацаа гэж үзэж байгаа юм. Гол нь коронагийн шинж тэмдэггүй хүнийг хилээр нэвтрүүлье гэсэн зарчмыг баримталж байна.
-Солонгосын хувьд халдварыг бараг хяналтдаа авчихлаа гэж харж байна. Үүнд Засгийн газрын шийдвэрээс гадна эрүүл мэндийн салбарын чадавх нөлөөлсөн үү?
-Таны энэ асуултад би маш болгоомжтой хариулахыг хүсч байна. Манай улсад “эрүүл мэндэд бардам зан гаргаж болдоггүй” буюу монголоор бол ам гарч болдоггүй гэдэгтэй адилхан утгатай үг бий. Тиймээс одоогоор халдварыг хяналтандаа бүрэн авчихлаа гэж хэлэхгүй ч халдварыг тархаахгүй барьж чадлаа. Өмнө нь би халдварыг эрт илрүүлэх шинжилгээний талаар дурдсан. Энэ бол гол нөлөөлсөн зүйлийн нэг. Тэгвэл эрт үед нь иргэдийг шинжилгээнд хамруулахдаа ямар нэгэн шаардлага, болзол тавиагүй. Зарим оронд 37 хэмээс дээш халуураад дөрөв хонож байхад шинжилгээнд хамруулах жишээтэй. Ямар нэг шинж тэмдэг илрээгүй бол шинжилгээнд хамруулах боломжгүй гэж мэдээлж байсан. Энэ тохиолдолд яагаад заавал дөрөв хоног хүлээх гэж. Энэ хооронд аль хэдийнэ халдвар цааш хэдэн арван хүнд тархана шүү дээ.
Тиймээс Солонгосын зүгээс шинжилгээнд хамрагдах хүсэлтэй иргэдэд болзол тавиагүй. Энэ хүн сэжигтэй байж магадгүй, нэг, хоёрдугаар хавьтал байж магадгүй гэсэн хүмүүсийг зөв тодорхойлж шууд шинжилгээ аваад явсан. Анхан үед нь шинжилгээ өгнө гэдэг маш бага галыг ус цацаад унтраахтай адил арга барилаар л ажилласан хэрэг л дээ. Хамгийн эхний асуудал бол энэ өвчнийг халдаахгүй байх. Эмчлэх шатанд хүргэхгүйгээр яаж урьдчилан сэргийлэх вэ гэдэг чухал байсан. Иргэдэд эмнэлэгт очихгүйгээр шинжилгээ өгөх боломжийг олгохын тулд тусгай анхан шатны эмнэлгийн байгууллагыг бүрдүүлсэн. Халдвар авсан хүн шууд эмнэлэг дээр очих нь тухайн эмнэлэг тэр чигтээ халдвар тархчихлаа гэсэн үг. Тиймээс халдвар авсан иргэдийг их хүнтэй эмнэлэгт очуулахгүйгээр анхан шатны шинжилгээнүүдийг өгөх байруудыг хотуудад бэлдсэн. Халдвартай хүн шинжилгээ өгөхөөр ирэхэд аль хэдийнэ ариутгал, халдваргүйжүүлэлт, хамгаалалтыг хийчихсэн байх жишээтэй. Хоёрт иргэд машинаасаа буух шаардлагагүйгээр шинжилгээгээ машин дотроосоо өгдөг болгосон. Жолооч 20 минут хүлээгээд хариу эерэг гарвал машиныг нь халдваржуулах зэрэг дараагийн арга хэмжээг авах бол сөрөг гарсан тохиолдолд явуулах зэрэг тухайн иргэнд чирэгдэл учруулахгүйгээр зохион байгуулалтыг шийдсэн. Мөн явган хүн шууд ороод шинжилгээ өгөөд хүлээж байгаад хариугаа аваад гарах боломжтой жижиг байрыг бэлдсэн. Тэрнээс эмнэлгээр хэдэн цаг дугаарлаад шинжилгээ өгөх нь халдвар авах, тархаах эрсдэлтэйгээс гадна иргэдийн хувьд хүндрэлтэй. Ийм тохиолдолд иргэд идэвхтэй шинжилгээ өгөх тоо ч буурна. Аль болох иргэдэд хүндрэлгүй байхыг л бодож хийсэн нь хүмүүст маш амар санагдсан байх. Энэ нь шинжилгээнд хамрагдсан иргэдийн тоо өндөр гарахад нөлөөлсөн. Гурав дахь түргэвчилсэн оношлуур буюу тест. Зарим орнуудын хувьд энэ тестийн хариу зөв оношлох магадлал 35 хувь гэдэг бол Солонгосын хувьд 90-95 хувийн оновчтой оношилгоо хийдэг гэж үзээд байгаа. Энэ тестийг манай улс аль хэдийнэ үйлдвэрлээд хэрэглээд эхэлчихсэн. Тест үйлдвэрлэж олон улсын стандартыг авч хэрэглэж чадсанаараа маш олон хүнийг шинжилгээнд хамруулж чадсан. Энэ гурван арга барил бол эрүүл мэндийн хувьд авсан чухал арга хэмжээ.
“МОНГОЛ ИРГЭДИЙН ТООГ ЦӨӨЛӨХ ҮНДЭСЛЭЛ, ШАЛТГААН БАЙХГҮЙ”
-Солонгосын талаас цар тахлын энэ үед гадаад иргэдийн тоог цөөлөх, визийг цуцлах бодлого барина гээд байгаа. Энэ үнэн үү?
-Энэ асуултыг тавьсанд таньд баярлалаа. Иргэдийн дунд нэлээд төөрөгдөлтэй, хүлээлттэй байгаа мэдээллүүд. Солонгост байгаа гадаад иргэдийг цөөлөх талаар мэдээлэл юуны өмнө ор үндэсгүй худал гэдгийг хэлэх хэрэгтэй. Ялангуяа монгол иргэдийн тоог багасгах үндэслэл шалтгаан байхгүй. Солонгост байгаа монгол иргэдийн тоо 50 мянга хүрэхгүй. Гадаадын 2.7 сая хүн Солонгост бий. Тэгэхээр 50 мянга гэдэг тоо бага шүү дээ. Хэрвээ ийм шийдвэр гаргахад хүрвэл монгол иргэдийг биш, харин хүн амтай улсаас эхлэх болов уу.
“СОЛОНГОС ЯВАХ ГЭРЭЭТ АЖИЛЧДЫНТОО ЖИЛ ИРЭХ ТУСАМ БАГАСЧ БАЙГААГ МОНГОЛЫН ЗАСГИЙН ГАЗРААС АНХААРЧ БОДЛОГООР ДЭМЖИХ ХЭРЭГТЭЙ САНАГДДАГ”
-Гэрээт ажилчдын квотыг багасгана гэсэн мэдээлэл бий. Энэ тухайд?
-Солонгосын хувьд Монголоос авах гэрээт ажилчдын квотыг жил бүр нэмж байсан. Гэвч бодит байдал дээр явж байгаа монгол ажилчдын тоо маш багассан. 2017 онд 1700 квот байхад 1400 хүн явсан. 2018 онд 2400 квот байхад 780 хүн явсан, 2019 онд 2100 квот байхад 790 хүн явсан. Харин 2020 онд 950 квот болгосон байгаа. Энгийн иргэдийн хувьд харахад квот нь багасаад байгааг хараад Солонгосын засгийн газраас гэрээт ажилчдын тоог хязгаарлах гээд байгаа юм байна гэж харах нь аргагүй л дээ. Солонгосын талаас нөхцөл байдлыг бодож үзэхэд тэдэн хүн ирэх ёстой гэж бодож байтал ажилчдын тоо дутуу очих нь тооцоолсон ажиллах хүчин дутагдаж тэр хэмжээгээр үйлдвэрүүд, байгууллагуудын үйл ажиллагаа алдагдах, доголдох эрсдэлтэй. Монголын талаас аваад үзэхэд иргэд квотыг ашиглаад тоогоо гүйцэд хүрээд Солонгост очиж ажиллаад, тэр хөдөлмөрөө үнэлүүлээд цалин мөнгөө аваад яваасай гэж би их хүсдэг. Гэвч явж чадахгүй байгаа нь Монголын эдийн засагт нэлээн хохиролтой гэж хараад байгаа юм.
-Тэгж харах шалтгааныг нь сонирхож болох уу?
-E9 буюу гэрээт ажилчдын ажиллах хугацаа дээд тал нь 9,8 жил буюу бараг 10 жил байдаг. Квотоо дүүргээд 10 жил Солонгост ажиллаад Монголд оруулж ирэх мөнгө нь нэг их наяд гэж тооцоолдог. Квотоо өдийг хүртэл дүүргэж чадахгүй байна гэдэг тэр их мөнгийг алдсан гэсэн үг. Гэтэл квотоо дүүртэл ажиллаад улсынхаа эдийн засагт хангалттай хувь нэмрээ оруулж болох тэр боломжоо алдчихаад иргэд санаа зовохгүй байгааг харах надад сэтгэл дундуур санагддаг. Гаднаас орж ирэх их хэмжээний валютаа алдчихлаа гэдэгт иргэн ч төр нь ч анхаарахгүй санаа зовохгүй байна. Энэ тал дээр төр засгийн зүгээс ямар нэг юм хийхгүй байгаад би жаахан харамсдаг. Үүнийг анхаарч хараасай гэж бодож явдаг.
-Гэрээгээр явах ажилчдын тоо буурахад гол нөлөөлж буй хүчин зүйл юу байна вэ?
-Гэрээт ажилчид авах шаардлага бүх оронд адилхан тавигддаг. Суурь шалгуур бол солонгос хэлний түвшин тогтоох шалгалт. Солонгос хэлний түвшин зургаан шаттай. Гэрээт ажилтнаар явахын тулд та анхан шатыг л хангахад болно. Гэвч анхан шатыг давах хэлний мэдлэгтэй хүн маш ховор байдаг. Эхний шатаа давж чадахгүйгээс болоод дараа дараагийн шатанд орох хүмүүсийн тоо багасчихаж байгаа юм. Солонгос хэлний түвшин тогтоох шалгалтад бэлдэхийн тулд хүмүүс сургалтын төвд ханддаг юм билээ. “Гэрээт ажилчдын хэлний шалгалтад 40 хоног бэлдээд тэнцүүлнэ” гэсэн рекламыг ч би харж байсан. Энэ аюултай зүйл. Хүн гадаадад 10 жил ажиллаж амьдрах гээд байна. Ганц ажил хийгээд зогсохгүй гадуур гарна, дэлгүүр орно гээд нийгмийн харилцаанд орно. Тийм байтал яагаад дөчхөн хоног бэлдэж байгааг ойлгохгүй байна. Улсаас яагаад энэ тал дээр бодлого хэрэгжүүлээд явж болохгүй гэж. Тэгэхгүй бол иргэд ганц ганцаараа болсон болоогүй оролдоод квотоо алдаж байгаа нь үнэхээр харамсалтай.
“БОГИНО ХУГАЦААНЫ ВИЗТЭЙ ИРГЭДИЙГ НУТАГ БУЦАХ ХҮРТЭЛ НЬ ХЭДЭН Ч УДАА ХАМААГҮЙ СУНГАЛТ ХИЙНЭ”
-Богино хугацааны визтэй иргэдийн визийг БНСУ-ын зүгээс сунгаж байгаа. Тэгвэл иргэдийн хувьд визний сунгалт дууссан тохиолдолд дахин сунгуулах эсэх талаар ойлголтгүй байна?
-Солонгост богино хугацаагаар очоод буцаад гарч чадахгүй байгаа иргэд их байгаа. Энэ хүмүүсийн визийг нэг удаа, хоёр удаа гэсэн юм байхгүй. Эх орондоо буцах хүртэл хугацаанд хэдэн ч удаа сунгасан болно. Онцгой нөхцөл байдал учраас эх орондоо буцах хүртэл бид тэднийг ямар нэг асуудалгүй байлгах тал дээр ойлгож байгаа.
-Тусгай үүргийн нислэгтэй холбоотой хэрхэн хамтарч ажиллаж байгаа вэ?
-Онгоц нисэх нисэхгүй гэдэг нь ганц Монголын талаас шийдэгдэх асуудал биш. Солонгосын тал дээр онгоц бууж байгаа учраас мэдээж манай зүгээс санал тавих, хамтран ажиллах үүрэгтэй. Гэхдээ хэнийг авчрах вэ гэдэг нь Монгол талын асуудал. Мэдээж бүх шийдвэрийг Монгол Улс гаргадаг.
“СОЛОНГОСЫН ГОЛЛОХ ХЭВЛЭЛД МОНГОЛЫН ЦАР ТАХЛЫН ҮЕД ХЭРХЭН АЖИЛЛАЖ БАЙГАА ТАЛААР ГАРСАН НИЙТЛЭЛИЙГ ХАРААД БИ БАХАРХСАН ШҮҮ ”
-Та манай улсад багагүй хугацаанд ажиллаж амьдарсан. Энэ утгаараа манай соёл, улсын онцлогийг ч мэдэх байх. Таны хувьд цар тахлын үед авч байгаа Монгол Улсын шийдвэрийг хэрхэн харж байна вэ?
-Түрүүнээс хойш Солонгос маш зөв шийдвэр гаргалаа, сайн ажиллаж байгаа гэж ярьсан хэдий ч үүнийг өнөөгийн нөхцөл байдалд дагах, дуурайх ёстой гэж хэлэх гээгүй юм шүү. Аливаа улсын шийдвэр бодлого гэдэг маань тухайн орныхоо газар зүйн байрлал, онцлогоос хамаарч гардаг. Монголын засгийн газраас өнөөдрийг хүртэл 60-90 хоногийн турш хөл хорио тогтоож карантин тогтоолоо. Энэ бол маш зөв шийдвэр. Монголдоо таарсан оновчтой шийдвэр. Монгол Улсын Ерөнхий сайдаар ахлуулсан ажлын хэсгүүдийн гаргаж байгаа шийдвэрүүд үнэхээр оновчтой байна. Үүнийг би юу гэж сайшаахаа үгээр хэлж мэдэхгүй байна. Сая хоёрдугаар сарын эхээр Солонгосын үндэсний голлох хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр Хятад улстай 5000км зайтай оршиж байж Монгол Улс коронагийн халдвар илрээгүй нь дэлхий нийтийг анхаарлыг татаж байгаа талаар маш томоор нийтэлсэн байсан. Би хараад их гайхсан. Бас бахархсан. Тэр хэмжээгээр Солонгос ч тэр бусад орнууд ч тэр Монголын талаар сайшааж байгаа. Монголын Засгийн газраас маш сайн ажиллаж байгааг би харж байна. Улаанбаатар хотод нийт иргэдийн дийлэнх хувь нь төвлөрч амьдарч байна. Гэтэл халдварыг дотооддоо гаргахгүй ажиллаж байгаа нь үнэхээр сайшаахаас аргагүй байна гэдгийг хэлмээр байна.
-Монголд байгаа солонгос иргэдийн хувьд нутаг руу гаа явах хүсэлтэй байна уу. Сэтгэл санааны хувьд хэр тогтвортой байх шиг байна?
-Одоогийн байдлаар Монголд 2100 солонгос иргэн байна. Монголд амьдарч байгаа боловч Солонгос руугаа буцмаар байна гэхээс илүүтэйгээр Солонгос руу амралтаар ч юм уу түр зуур явчихаад буцаж наашаа ирж чадахгүй байгаа байнгын оршин суугчид их байна. Яг нарийн судалгаа хийгээгүй боловч Консулын хувьд миний мэдэрсэн, сонссон зүйл бол энэ. Тэр хэмжээгээр Монголд итгэж байна гэж хэлж болно. Дээрээс нь Монголд амьдарч байгаа солонгос иргэд хариуцлагатай хандаж байгаа. Солонгос иргэд маань Монголыг эх орон шигээ бодож анх халдварын тохиолдол бүртгэгдээгүй байхад “бид л гаднаас корона авчирч хүндрэл учруулахгүй юм шүү”, “бид л лай төвөг удахгүй юм шүү”, “анхдагч болохгүй юм шүү” гэсэн хандлагатай байсан.
Тийм ч учраас ариун цэврээ сайн сахиж гадуур хүнтэй уулзахгүй хичээж байгаа гэсэн иргэдийн яриаг би сонссон. 2-3 долоо хоногийн өмнө Монгол дахь солонгос иргэдийн нийгэмлэгээс иргэдээ уриалаад Монголын эмнэлэгт 2000 гаруй түргэвчилсэн оношлуур хандивласан байгаа. 2000 гэхээрээ 2000 иргэнд шинжилгээ хийнэ гэсэн үг биш. 4000-5000 иргэнд шинжилгээ хийх боломжтой түргэвчилсэн оношлуурыг хандивласан байгаа.
