Монгол Улс үйлдвэрлэлд суурилж хөгжинө гэдгийг бүгд л хүлээн зөвшөөрдөг. Тийм ч учраас жижиг, дунд үйлдвэрлэлд олгох зээлийн санхүүжилт олон бизнес эрхлэгчийн хувьд “амь тариа”-тай дүйцэхүйц үнэ цэнэтэй байдаг. Уг санхүүжилтийг авч чадаагүйгээс болж үйл ажиллагаа нь зогсож, мөрөөдөл нь замхран алга болсон тохиолдол тоймгүй. Ийм шалтгаанаар олон иргэн үйлдвэрлэл эрхэлж бизнесээ тэлэх мөрөөдлөө орхиход хүрсэн юм. Энэ УИХ-ын өнгөнд төрийн түшээд нь иргэдийнхээ энэ боломжийг сийх ч үгүй хулгайлж байсан нь илрээд байна. Төрийн хөрөнгийг төрийн түшээд өөрсдийн бизнесээ “угжихад” зориулсанд иргэд өнөөг хүртэл бухимдаж буй. Уг үйлдлээр нь тэд чухам ард түмний сайн сайхны төлөө зүтгэх гэж улс төрд орсон уу, эсвэл халаасаа түнтийлгэж, бусдын боломжийг хулгайлах гэж энэ төрийг гишгүүрээ болгож байна уу гэсэн асуултад үнэлэлт дүгнэлт өгөхөд ядах юм алга. Ард түмний боломжийг хулгайлчихаад шударга ёс, хөгжил, үйлдвэрлэлийн тухай ичих ч үгүй яриад суугаа ЖДҮ-чин гишүүдэд олон нийт итгэхээ болиод удаж байна. Иргэдийнхээ боломжийг хулгайлж, ЖДҮДС-гаас зээл хүртсэн түшээ нарын нэг бол УИХ-ын гишүүн Б.Жавхлан. Дарханаас сонгогдсон гэдгээр нь олон нийт энэ эрхмийг андахгүй. Үнэн хэрэгтээ энэ мэт хүмүүст төрийн түшээ хэмээх үг гоёдоно.
Анх эрх баригч намын голдуу төрийн түшээд, албан тушаалтнууд, намын ажилтнууд жижиг, дунд үйлдвэрлэгчдэд хүрэх ёстой байсан зээлийн хөрөнгийг өөрсдөдөө авцгаасан гэх гэмт хэргийн шинжтэй байж болзошгүй мэдээлэл 2018 оны зун Авлигатай тэмцэх газарт ирж, мөрдөн шалгах ажиллагаа эхэлсэн билээ. Улмаар тус оны арваннэгдүгээр сард олон нийтэд ил болж байв. Уг хэргийг шалгах явцад хэд хэдэн УИХ-ын гишүүний нэр холбогдсон ч АТГ, прокурорын байгууллагаас бараг 30 гаруй гишүүний асуудлыг нягталж шалгаад “…гэмт хэргийн шинжгүй” хэмээн хаасан. Уг нь зөвхөн ёс суртахууны ноцтой зөрчил гаргасныхаа төлөө ЖДҮ-чин “түшээд” улс төрөөс сайн дураар холдох учиртай. Гэтэл удахгүй болох УИХ-ын сонгуульд өнөөх ЖДҮ-чин гишүүд дахин нэр дэвшиж, сонгуульд өрсөлдөхөөр бэлтгэлээ базаагаад эхэлчихэж. Бас юу ч болоогүй юм шиг, бараг л ард түмэн андуурч эндүүрч ойлгон тэднийг хэлмэгдүүлсэн мэтээр ааш үзүүлэх болсонд олон нийт дургүйцэж байна.
Хоёр, гурав хоноод нэг шуугианыг магтдаг сэтгэл зүй сошиалд давамгайлсан энэ үед иргэдийнхээ боломжийг хулгайлж, улсынхаа хөгжихөд саад болсон ЖДҮ-чин гишүүдийн хэрэг явдлыг нэхэн сануулахад буруудах зүйл байхгүй. ЖДҮ-гийн хэрэг анх мандахад нэр холбогдсон гишүүд хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын дэлгэсэн мэдээллийг илтэд үгүйсгэж байлаа. Тэдний нэг нь УИХ-ын гишүүн Б.Жавхлан юм. Дарханы олон мянган иргэний төлөөлөл болж сонгогдсон эрхэм “түшээ” маань “Примеринвестмент групп” ХХК-иар 900 сая, “Жетте майнинг” ХХК-иар 800 сая төгрөг тус тус авсан гэх мэдээлэл байсан юм. Харин тэрбээр 2018 оны арваннэгдүгээр сарын 5-нд “…Өчигдрөөс эхлэн твиттер, фэйсбүүк, хэдэн сайтаар зохион байгуулалттайгаар надтай холбоотой мэдээлэл явууллаа. Харамсалтай юм болж байна. Миний нэр холбогдоод байгаа “Примеринвестмент групп” компанид хүсэлт тавьж, өчигдөр уулзлаа. Яах аргагүй Дархан-Уул аймагт үйл ажиллагаа явуулж байгаа, жижиг, дунд үйлдвэр мөн байна. Төрөөс явуулж буй Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх хөтөлбөрт хамрагдсан нь үнэн байна. Миний хувьд ямар ч холбоо байхгүй. Тус компани анх 2014 онд байгуулагдсан. Ингэхдээ “Долоон болдог” ХХК-ийн 25 хувийн оролцоотой байжээ. Харин жилийн дараа “Долоон болдог” ХХК-иас хамааралгүй болсон юм байна. Миний хувьд 2010-2015 онуудад “Долоон болдог” ХХК-ийн бага хэмжээний хувьцаа эзэмшигч гэдгээ Хөрөнгө орлогын мэдүүлэгтээ мэдүүлж ирсэн. Харин 2015 оноос хувьцаа эзэмшихээ больсон. Тэгэхээр намайг холбогдуулаад байгаа “Примеринвестмент групп” компанитай холбоогүй” гэж байв. Тухайн үед тэрбээр “Жеттемайнинг” ХХК-ийн талаар тодорхой мэдээлэл өгөөгүй байдаг.
Тэгвэл УИХ-ын гишүүн Б.Жавхлан ХХААХҮ-ийн сайд, ЖДҮХС-гийн захирал нарт нөлөө үзүүлж дээрх хоёр компанид хүссэн мөнгийг нь “зээлж” өгсөн нь үнэн гэдэг нь сүүлд тодорхой болсон байдаг. Тэрбээр “Примеринвестмент групп” ХХК, “Жеттемайнинг” ХХК-иудад зээл олгуулахын тулд Б.Батзориг сайдаар дамжуулж болон өөрөө шууд ЖДҮХС-гийн захирал С.Төгсбилэг рүү утсаар ярьж хэлснийг хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд тухайн үед онцлон мэдээлж байсан билээ. ЖДҮХС-гийн захирал С.Төгсбилэг болон Б.Жавхлан нар эртний танилууд гэдгийг ч ойр тойрных нь хүмүүс хэлдэг. Тодруулбал, С.Төгсбилэг нь 2002 онд ШУТИС-ийн Холбоо мэдээллийн дээд сургуулийг төгсөж, төрийн байгууллагад ажиллаж байгаад 2005-2007 онд АНУ-ын Калифорни мужийн Олон улсын их сургуульд Олон улсын бизнесийн удирдлагын чиглэлээр мастерт суралцаж төгссөн байна. Энэ үеэр Б.Жавхлан гишүүнтэй танилцжээ. Б.Жавхлан 2007-2010 онд АНУ-д байж Калифорнийн их сургуулийн Риверсайдын хэлний сургууль, Индианагийн их сургууль төгссөн гэнэ. Ийн харилцаа холбоотой явсаар Б.Жавхлан гишүүн С.Төгсбилэгийг ЖДҮХС-гийн захирлаар “шургуулж” чадсан гэх мэдээллийг хэвлэлийн хуудаснаас харж болно.
С.НАРАНБИЛЭГ