Categories
мэдээ нийгэм

Цагаан гаа, гоньд, яншуй, лимоноор давсыг орлуулж болно

Монгол Улсын хүн амын нийт нас баралтын 77 хувийг халдварт бус өвчин (ХБӨ) эзэлж байгаа нь дэлхийн хүн амын ХБӨ-нөөс шалтгаалсан нас баралтаас 6 пунктээр өндөр байна. Үйлдвэрийн аргаар боловсруулсан хүнсний бүтээгдэхүүний 83.6 хувь, нийтийн хоолны 81.6 хувь нь давс ихтэй байдаг аж.

Нийгмийн Эрүүл Мэндийн Үндэсний Төвийн судалгаагаар 15-64 насны гурван хүн тутмын нэг нь 70 нас хүрэхээсээ өмнө зүрх судасны өвчин, чихрийн шижин, амьсгалын замын архаг өвчин болон хорт хавдарын аль нэгээс шалтгаалан нас барах эрсдэлтэй гэсэн судалгааг гаргажээ. Насанд хүрсэн 10 хүн тутмын найм нь таван граммаас их (хоногт дунджаар 11 г) давс хэрэглэж, 19.5 хувь нь давс ихтэй хоол, хүнсний талаарх ойлголт мэдлэггүй байна.

Нэгдсэн Үндэсний Байгууллагын “2030 он хүртэлх Тогтвортой хөгжлийн зорилт”-д 2025 гэхэд дэлхийн хүн амын давсны хэрэглээг 30 хувь бууруулахаар, Монгол Улсын “Давсны хэрэглээг бууруулах үндэсний стратеги (2015-2025)”-д хүн амын давсны хэрэглээг 2025 он гэхэд 2013 оны түвшингээс 30 хувиар, үйлдвэрийн аргаар боловсруулсан хүнс болон хоолны давсны агууламжийг 40 хувиар бууруулахаар тус тус заажээ.

image

“Давс ба эрүүл мэнд” Дэлхийн хөдөлгөөний санаачлагаар улс орнууд “Давсны мэдээлэл сурталчилгааны долоо хоног”-ийг жил бүр гуравдугаар сард тэмдэглэн өнгөрүүлдэг уламжлал тогтсон билээ. Энэ жил хоолны давс, ялангуяа хүүхдэд өгч буй хоол хүнсний давсыг багасгах, улмаар давсыг хоолны цэснээс хасах асуудалд дэлхий нийтийн анхаарлыг хандуулж байна. Уг хөдөлгөөнд Монгол Улс 2012 онд нэгдэн орсон бөгөөд энэ жил “Давсыг хоолны цэснээс хасъя” гэсэн уриан дор ЭМЯ, НЭМҮТ, ХХААХҮЯ, БСУШСЯ, МХЕГ хамтран 2019 оны гуравдугаар сарын 25-ны өдрөөс дөрөвдүгээр сарын 01-ны хооронд тэмдэглэн өнгөрүүлж байна.

Сүүлийн жилүүдэд Монгол хүний давсны дундаж хэрэглээ ДЭМБ-ын зөвлөмжөөс 2.5 дахин өндөр (11,5 гр) байгаа. Түүнчлэн түүнээс шалтгаалсан, артерийн даралт ихсэх, цус харвалт зэрэг зүрх судасны өвчлөл буурахгүй байгаа нь эрүүл мэндийн статистик дүн, хүн амын дунд хийсэн халдварт бус өвчлөл, хоол тэжээлийн судалгааны дүн нотлоод байна. Энэ жил хоолны давс, ялангуяа хүүхдэд өгч буй хоол хүнсний давсыг багасгах, улмаар давсыг хоолны цэснээс хасах асуудалд дэлхий нийтийн анхаарлыг хандуулж байна.

Монголчууд “Давсгүй хоол хоолойгоор давахгүй” гэж ярьдаг. Харин давсны оронд цагаан гаа, гоньд, яншуй, улаан сонгино, лимон, ногоон сонгино зэрэг байгалийн гаралтай амтлагчаар хоолоо амтлах боломжтой талаар мэргэжилтнүүд зөвлөж байна.

image

Дэлхийн Эрүүл мэндийн байгууллагын Монгол дахь суурин төлөөлөгч Сергей Диордица:“Монгол хүний хоногийн давсны хэрэглээ ДЭМБ-ын зөвлөмж болох хоногт 5 граммаас хоёр дахин их байдаг нь тогтоогдоод байгаа. Насанд хүрэгсдийн хоногт хэрэглэх давсны хэрэглээг 5 грамм хүртэл болгож бууруулах нь хувь хүн болоод улс орны эрүүл мэнд, эдийн засгийн салбарт мэдэгдэхүйц эерэг үр дүнг авчирдаг. НҮБ-ын шинжээчдийн баг Монгол Улс дахь зүрх судасны өвчлөлийн хүчин зүйлийг бууруулах арга замын талаарх судалгаа явуулахад давсны хэрэглээг буруулах нь хамгийн үр дүнтэй арга зам гэсэн дүгнэлтэд хүрээд буйг онцлон тэмдэглэмээр байна. Түүнчлэн давсны хэрэглээ бууруулахад зарцуулсан нэг төгрөг тутам 15 жилийн дараа 16.9 төгрөгийн эрүүл мэнд болон эдийн засгийн үр өгөөжийг эргэн авчирдаг гэсэн судалгаа ч байдаг” хэмээлээ.

Иргэд давсыг хоолны цэснээс хасах хамгийн эхний алхамд цайнаасаа давсны агууламжаа бууруулахыг эрүүл мэндийн салбарынхан зөвлөж байна. Учир нь давстай болон давсгүй цай уудаг хүмүүсийн сүүлийн 24 цагийн шээснээс шинжилгээ авахад давстай цай уудаг хүмүүсийн давсны хэрэглээ хоёр граммаар их буй нь тогтоогджээ. Тийм учраас эхний ээлжид цайгаа давсгүй ууж заншсанаар давсны хэрэглээгээ хоёр граммаар бууруулах боломжтойг хэвлэлийн бага хурлын үеэр дурдлаа.

Categories
мэдээ улс-төр

Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар захирамж гаргалаа

“УИХ-ын ээлжит бус чуулган товлон зарлах тухай” 2019 оны 54 дүгээр захирамжид нэмэлт оруулах тухай захирамжийг УИХ-ын дарга Г.Занданшатар гаргалаа.

Захирамжаар ээлжит бус чуулганаар хэлэлцэх асуудлын дараалалд Шүүгчийн эрх зүйн байдлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслийг нэмсэн байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс өргөн барьсан дээрх хуулийн төслийн үзэл баримтлалд “Үндэсний аюулгүй байдлын чухал бүрэлдэхүүн хэсэг болох Монгол Улсын оршин тогтнохуйн аюулгүй байдал, нийгэм-төрийн аюулгүй байдал, иргэдийн эрх, эрх чөлөөний аюулгүй байдалтай холбоотой үүссэн нөхцөл байдлыг дүгнэхэд шүүх, прокурорын байгууллага, авлигатай тэмцэх байгууллага, Цагдаагийн ерөнхий газар, Тагнуулын ерөнхий газар зэрэг эрүүгийн хэрэг мөрдөн шалгадаг, түүнийг хянадаг, шүүн шийдвэрлэдэг шүүх эрх мэдлийн байгууллагын удирдлага нь улс төр-эдийн засгийн бүлэглэлд харьяалагдсан, тэдний хууль бус үйл ажиллагааг хамгаалдаг хуйвалдааны тогтолцоо бүрджээ.

Хууль хяналт, шүүхийн байгууллагын удирдах албан тушаалтнууд өөрийг нь санал болгосон, томилсон албан тушаалтандаа үйлчилдэг, улс төрийн захиалгаар эрүүгийн хэрэг үүсгэдэг, улстөрчдөд үйлчилдэг бол уг байгууллагын гүйцэтгэх албан тушаалтнууд нь мэргэжлийн чадавхигүй, хууль дээдлэх биш, “дээрээс” ирсэн зааврыг биелүүлдэг, илэрхий гэмт хэргийг шийдвэрлэхгүй удаашруулж, саармагжуулах үйл ажиллагааг биелүүлэгч болжээ. Хууль шүүхийн байгууллагын албан тушаалтнуудын ёс зүйгүй байдал хэрээс хэтэрч, хууль, шүүхийн байгууллагад итгэх ард түмний итгэлийг байхгүй болгож, улмаар Монгол төрийг нэр хүндгүй, улс орноо удирдах чадавхигүй болгож байна. Энэ нөхцөл байдал нь Монгол Улсын оршин тогтнохуйн аюулгүй байдалд сөрөг нөлөө үзүүлж, цаашид Монгол Улсын тусгаар тогтнол, аюулгүй байдалд ноцтой аюул учруулах түвшинд хүрчээ гэж дүгнэж байна.

Үүнтэй холбогдуулан Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл 2019.03.25-ны өдөр хуралдан, Н-09/08 дугаар зөвлөмж гаргаж, “Бүх шатны шүүхийн удирдах албан тушаалтан, Ерөнхий прокурор, Ерөнхий прокурорын орлогч, Авлигатай тэмцэх газрын дарга, дэд дарга нарыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх, хугацаанаас нь өмнө чөлөөлөх нэмэлт, өөрчлөлтийг холбогдох хуулиудад оруулах тухай хууль санаачилж, нэн яаралтай горимоор УИХ-д өргөн мэдүүлэхийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид даалгасан болно.

Иймд Монгол Улсын язгуур ашиг сонирхлыг хамгаалж ажиллаж чадахгүй байгаа шүүх, хууль хяналтын байгууллагын удирдлагын үйл ажиллагааг үндэсний язгуур ашиг сонирхолд нийцүүлж, үндэсний аюулгүй байдалд учирч байгаа ноцтой эрсдэлийг арилгах зорилгоор холбогдох хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг санаачилсан болно” гэж дурдсан байна.

Хуулийн төслийг намын бүлэг, Байнгын хороод, чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх юм.

Categories
мэдээ улс-төр

Н.Алтанхуяг Экс ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийг шүүхэд өгчээ

Экс Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийг Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг шүүхэд өгч, нэг тэрбум төгрөг нэхэмжилжээ. Энэ тухайгаа “Шинэчлэлийн Засгийн газраа огцруулаад өгөөч гэж өргөдөл өгсөн мэтээр намайг гүтгэсэн Ц.Элбэгдоржийг шүүхэд өглөө. Түүний мэддэг тооны нэгж нь тэрбум учраас 1 тэрбум төгрөг нэхэмжиллээ. Энэ мөнгийг түүний бий болгосон шударга бусын хонгилыг нураахад бүрэн зарцуулна!!!” хэмээн цахим хуудсанаа бичсэн байна.

Categories
мэдээ улс-төр

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар: БНСУ-ын “Иргэн та эрх баригч” хөтөлбөр, Зөвлөлдөх санал асуулгын туршлага сонирхол татаж байна

Монгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхийн урилгаар манай улсад албан ёсны айлчлал хийж буй БНСУ-ын Ерөнхий сайд Ли Наг Ён-ыг Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар хүлээн авч уулзлаа.

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар эрхэмсэг ноён Ли Наг Ён тэргүүтэй төлөөлөгчид Монгол Улсад айлчилж байгаад баяртай байгаагаа илэрхийлж, Монгол Улсад тавтай морилохыг хүсэв. Мөн 1990 оны гуравдугаар сарын 26-ны энэ өдөр Монгол Улс, БНСУ-ын хооронд дипломат харилцаа тогтоож байсныг дурдаад, зочдодоо ойн баярын мэнд дэвшүүллээ.

Эрхэмсэг ноён Ли Наг Ён хүлээн авч уулзаж буйд нь УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт талархал илэрхийлээд, олон зууны түүхэн харилцаатай, хэл, соёл, ёс заншлын хувьд адил төстэй зүйл олонтой хоёр улс, ард түмний найрамдалт харилцааг улам бэхжүүлэн хөгжүүлэх нь бидний үүрэг. Хоёр улс Иж бүрэн түншлэлийн харилцааг хөгжүүлж байна. Үүнийг нэг шат ахиулан Стратегийн түншлэлийн түвшинд хүргэх нь чухал юм гэв.

Тэрбээр Засгийн газар хоорондын харилцаа, хамтын ажиллагаа мэдээж чухал. Үүний зэрэгцээ ард түмний төлөөлөл болсон Парламент хоорондын харилцааг бататган хөгжүүлэх нь түүнээс дутуугүй эрхэм зорилт юм хэмээн онцоллоо.

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар улс төрийн итгэмжилсэн харилцааг гүнзгийрүүлж, харилцааны эрх зүйн орчныг улам бэхжүүлэх зорилгоор бид хууль тогтоох дээд байгууллага хоорондын хамтын ажиллагааг идэвхжүүлэхийн төлөө байна. Энэ дашрамд БНСУ-ын Үндэсний Ассамблейн дарга Мүн Хи Сан-д миний мэндчилгээг уламжилж өгнө үү. Үндэсний Ассамблейн дарга энэ онд манай улсад айлчилна гэдэгт итгэж байна гэв.

Мөн Парламент дахь бүлгүүд хоорондын солилцоо, хамтын ажиллагааг дэмжиж, цаашид идэвхжүүлэх нь чухал байна. Таны тэргүүлсэн төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд Үндэсний Ассамблей дахь БНСУ-Монголын бүлгийн гишүүд багтаж ирсэнд баяртай байна хэмээн Г.Занданшатар хэллээ.

Тэрбээр “Цаашид хамтын ажиллагааны боломж нөөцийг бүрэн ашиглах, Монгол Улсад БНСУ-аас хэрэгжүүлэх төсөл, хөтөлбөрийг нэмэгдүүлэх, БНСУ-ын хөрөнгө оруулалт, шинэ техник, технологи, ноу хауг Монголд нэвтрүүлэхийг бид эрмэлзэж байгаа. Энэ талаарх эрх зүйн таатай орчныг бүрдүүлэхэд УИХ-ын зүгээс онцгой анхаарч ажиллах болно” гэв.

Түүнчлэн БНСУ-ын парламентын туршлагаас судалж, суралцахад анхаарч байгаагаа тэмдэглээд тухайлбал, “Иргэн та эрх баригч” гэсэн хөтөлбөр бидний сонирхлыг татаж байна. 200.000-аас дээш иргэний санал ирсэн тохиолдолд парламент, Засгийн газрын түвшинд асуудлыг хэлэлцэж, тулгамдсан асуудал, ээдрээт хэргийн үнэн мөнийг тодруулдаг нь сайн туршлага гэж бодож байна. Мөн БНСУ цөмийн реактор барих, эсэх асуудлыг иргэдээсээ асууж, Зөвлөлдөх санал асуулгаар шийдсэн байсан. Бид ч гэсэн Зөвлөлдөх санал асуулга явуулж, иргэдийн оролцоотойгоор шийдвэр гаргадаг байхыг эрмэлзэж байгаа гэж онцоллоо.

Ноён Ли Наг Ён “Иргэн та эрх баригч” хөтөлбөр, Зөвлөлдөх санал асуулга явуулж шийдвэр гаргадаг талаараа танилцууллаа. БНСУ-ын Хөх ордонд тухайлсан нэг асуудлаар 200.000-аас дээш иргэн цахимаар саналаа ирүүлсэн бол нягтлан шалгаж, хэлэлцэн шийдвэрлээд, хариу өгөх ёстой байдаг аж. Мөн БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Мүн Жэ Иний мөрийн хөтөлбөрт цөмийн реактор барихгүй хэмээн тусгасан байсан ч ард иргэдийн дунд Зөвлөлдөх санал асуулга явуулахад барих нь зүйтэй гэсэн үр дүн гарсан тул иргэдийн саналаар шийдвэрлэхээр болсон байна. Уулзалтын үеэр БНСУ-аас олгож буй 500.0 сая ам долларын хөнгөлөлттэй зээлээр хэрэгжүүлэх төслүүдийн талаар болон ирэх жил тохиох хоёр орны хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 30 жилийн ойн хүрээнд хийх ажлын талаар санал солилцлоо. УИХ-ын дарга Г.Занданшатар эдгээр арга хэмжээг амжилттай хэрэгжүүлж, үр дүнд хүргэхэд УИХ-ын зүгээс бүх талын дэмжлэг үзүүлэх болно гэдгээ илэрхийллээ.

Мөн хоёр талын парламентын гишүүд парламентын бүлэг хоорондын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх талаар санал солилцлоо.

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар Монгол Улс Солонгосын хойгийг цөмийн зэвсгээс ангижруулах асуудлыг яриа хэлэлцээний замаар шийдвэрлэх ёстой гэсэн байр суурийг тууштай баримталж ирснээ дурдаад, “Улаанбаатарын яриа хэлэлцээ” санаачилгыг БНСУ-ын тал үргэлжлүүлэн дэмжинэ гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийлэв.

Ноён Ли Наг Ён Солонгосын хойгт яриа хэлэлцээний зарчмаар энхтайван тогтоох Монголын талын санаачилгыг бүрэн дэмжиж байна гээд, БНСУ, БНАСАУ нэг зүгт харж, хамтдаа хөгжин дэвжих ёстой гэсэн байр суурийг бид баримталж байна гэлээ.

Уулзалтад УИХ-ын гишүүн, Монгол-БНСУ-ын парламентын бүлгийн дарга Б.Батзориг, УИХ-ын гишүүн, Монгол-БНАСАУ-ын парламентын бүлгийн дарга О.Баасанхүү, УИХ-ын гишүүн Б.Ундармаа, Гадаад харилцааны дэд сайд Б.Батцэцэг, БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Жон Жэ Нам, БНСУ-ын Үндэсний Ассамблейн гишүүн, БНСУ-Монголын парламентын бүлгийн дэд дарга Ким Сон Тэ, Ю Сон Ёб, Үндэсний Ассамблейн гишүүн Пак Бён Сог, БНСУ-ын Гадаад хэргийн дэд сайд Жу Хён нарын зэрэг албаны хүмүүс байлцав гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Categories
мэдээ улс-төр

Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын Ерөнхий сайд Ли Наг Ён Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгад бараалхав

Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийхээр хүрэлцэн ирсэн Бүгд Найрамдах Солонгос Улс (БНСУ)-ын Ерөнхий сайд Ли Наг Ён өнөөдөр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгад бараалхлаа. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга БНСУ-ын Ерөнхий сайд Ли Наг Ёнг Монгол Улсад тавтай морилохыг хүсээд өнгөрсөн онд ОХУ-ын Владивосток хотод болсон Дорнын эдийн засгийн IV чуулга уулзалтын үеэр уулзсанаас хойш ийнхүү дахин уулзаж байгаадаа баяртай буйгаа илэрхийллээ.

Ноён Ли Наг Ён БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Мүн Жэ Иний халуун дотно мэндчилгээг дамжуулж, танд чин сэтгэлийн мэндчилгээ хүргүүлсэн гэлээ.

2020 онд Монгол Улс-БНСУ хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 30 жилийн ой болох бөгөөд энэ ойг өндөр хэмжээнд, үр дүнтэй тэмдэглэн өнгөрүүлэх саналтай буйгаа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга илэрхийлж, энэ хүрээнд хоёр улсын залуусын бизнес зөвлөл байгуулах зэрэг бодит санал, санаачилга гаргаж байгаагаа хэллээ. Тухайлбал, Монгол Улсад хөдөө аж ахуй, хүнс, аялал жуулчлал зэрэг салбарт бизнесийн орон зай, харин БНСУ-д ноу-хау, технологи байгаа учраас хоёр орны залуусыг уялдаа, холбоотой болгон, бизнес зөвлөл байгуулах бүрэн боломжтой гээд энэ хүрээнд хийгдсэн судалгаа, төслүүдийг БНСУ-ын Ерөнхий сайд Ли Наг Ёнд гардуулан өгөв. Мөн БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Мүн Жэ Иний санаачилсан зүүн Азийн төмөр замын сүлжээг дэмжин ажиллаж байгаагаа илэрхийлж, энэ нь бүс нутгийн дэд бүтэц болоод далайд гарцгүй Монгол Улсад хэрэгтэй санаачилга хэмээв.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга өнгөрсөн онд ОХУ-ын Владивосток хотод болсон Дорнын эдийн засгийн IV чуулганд оролцохдоо Зүүн хойд Азийн эрчим хүчний супер сүлжээ байгуулах хамтарсан ажлын хэсэг, байгууллага байгуулах санал гаргасанталаараа эргэн сануулж:

Монгол Улс нар, салхи, нүүрсний зэрэг хямд эрчим хүч үйлдвэрлэлээр БНСУ, Япон улсуудын эрчим хүчний оргил цагийн ачааллыг хөнгөвчлөх боломжтой талаар төсөл, судалгааг товч танилцуулав. Бүс нутгийг хамарсан хамтын ажиллагааны дээрх хэлбэрүүд нь бүс нутгийг энх тайван байлгах, итгэлцлийг нэмэгдүүлэх өндөр ач холбогдолтой хэмээн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга цохон тэмдэглэлээ.

БНСУ-ын Ерөнхий сайд Ли Наг Ёнг 2020 онд болох Монгол Улс-БНСУ хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 30 жилийн ойн хүрээнд одоогийн Иж бүрэн түншлэлийн харилцааг Стратегийн түншлэл болгохын тулд хичээн ажиллахаа хэлээд, ойн хүрээнд олон арга хэмжээ зохион байгуулахаар төлөвлөсөн талаар ярив.

Тухайлбал, дээр яригдсан төслүүд болоод агаарын тээвэр, улс хооронд зорчих асуудал зэргийг сайтар ярилцахаар болсон талаар мэдээлэл өгч, эдгээр асуудалд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгыг анхаарч өгөхийг хүслээ. Мөн залуусын бизнес зөвлөл байгуулах саналыг дэмжиж байгаагаа илэрхийлж, холбогдох байгууллагуудаар дамжуулан үр дүн гаргахад нь анхаарч ажиллахаа илэрхийлэв.

Уулзалтын үеэр мөн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга БНСУ-руу зорчих визийн асуудлыг хөндөн ярьсан юм. Жишээ нь, монгол иргэд БНСУ-д богино хугацаанд зорчин ирдэг ч буцаж явахад нь асуудал тулгардаг. БНСУ-д байх хугацаандаа визийн зөрчил гаргаагүй иргэдийн визийг хүндрэлгүй гаргаж өгөхөд анхаарч ажиллахыг БНСУ-ын Ерөнхий сайд Ли Наг Ёнгоос хүслээ.

Уулзалтын төгсгөлд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Ерөнхий сайд Ли Наг Ёны Монгол Улсад хийх албан ёсны айлчлалд нь амжилт хүсч, тус улсын Ерөнхийлөгч Мүн Жэ Инд мэндчилгээ дамжууллаа.

Categories
мэдээ улс-төр

Татварын багц хуульд орсон өөрчлөлтүүд

Татварын багц хуулийг өнгөрсөн долоо хоногт баталсан. Үүнтэй холбогдуулан Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар мэдээлэл хийлээ. Тэрбээр “2006 оноос хойш эдийн засаг, бизнесийн харилцаа өргөжин төрөлжиж, даяарчлагдсан нарийн төвөгтэй, техник технологийн хурдацтай өөрчлөлтийн орчинд явагдаж байна. Дэлхийн түвшний үндэстэн дамнасан корпорациуд манай улсад үйл ажиллагаагаа явуулж байна.Эдгээр корпорациуд улс хооронд үнэ шилжилт хийн татвараас зайлсхийх эрсдэл үүсч татварын маргаан, үл ойлголцол нэмэгдэж байгаа учраас хуульд өөрчлөлт оруулах шаардлагатай болсон” гэлээ.

Шинэчлэн батлагдсан Татварын багц хууль 2020 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжинэ.

Categories
мэдээ нийгэм

Түймрийн улмаас хоёр хүн амь насаа алджээ

Image result for онцгой байдлын ерөнхий газар

Чингэлтэй дүүргийн 18 дугаар хороонд гэр шатаж хоёр хүн амь насаа алджээ. Галын дуудлага 26-ны 02:34 цагт Онцгой байдлын албанд ирж, Сүхбаатар дүүргийн онцгой байдлын алба хаагчид ажиллаж гал түймрийг унтраасан байна. Уг гал түймэрт тус дүүргийн харьяат иргэн 58 настай эмэгтэй Б, зургаан сартай эмэгтэй А нар угаартаж нас баржээ.

Categories
мэдээ нийгэм эдийн-засаг

ЭЗБХ: Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ

Улсын Их Хурлын Эдийн засгийн байнгын хорооны өнөөдрийн (2019.03.26) хуралдаан гишүүдийн 52,6 хувийн ирцтэй эхэлж, хоёр асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэв.

Хуралдааны эхэнд Засгийн газраас 2018 оны 11 дүгээр сарын 21-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ. Хуралдаанд Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам болон Монголбанкны холбогдох албан тушаалтнууд оролцсон.

Эцсийн хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулж Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Ганбаатар, Б.Баттөмөр, Ж.Бат-Эрдэнэ, Х.Болорчулуун нар асуулт асууж, санал хэллээ. Гишүүдийн зүгээс хуулийн төсөл батлагдсанаар алт олборлодог аж ахуйн нэгжүүд нийт хэчнээн хувийн татвар төлөх, татварын хувь, хэмжээний өөрчлөлт олборлолтод нөлөөлдөг эсэх, алт цэвэршүүлэх үйлдвэр барихад эдийн засгийн ач холбогдлыг хэрхэн тооцсон талаар илүүтэй тодруулж байлаа. Мөн хууль бусаар хилээр алт нэвтрүүлэх үйлдэлд оногдох торгууль, ял шийтгэлийн талаар лавлав.

Ажлын хэсгийн зүгээс, Ашигт малтмалын тухай хуультай холбоотой рояалти татварыг аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвартай хольж ойлгож болохгүй. Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварыг үйл ажиллагааныхаа орлогоос хамаарч төлнө. Үүнээс гадна алт олборлогч хувь хүн хуулийн этгээд рояалти татвар төлж байгаа юм. Өмнө нь зөвхөн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчээс авдаг байсан бол одоо алт олборлож байгаа бичил уурхай эрхлэгч, хувь хүн бүрээс авна гэж байлаа. Мөн 1990 оноос хойш өнөөг хүртлэх хугацаанд алтны татварын ачаалыг гаргасан. “Алт 2” хөтөлбөр хэрэгжиж байхад 7 тонныг авч байсан бол 2006 оноос татварыг 68 хувиар нэмэгдүүлсэн таван жилийн хугацаанд хоёр тонн хүртлээ буурсан үзүүлэлт байдаг. 2010-2013 онд үндсэн 5+5 хувьтай байхад алтны олборлолт таван тонн хүртэл өссөн байдаг. 2014 оны холбогдох хуулиар алтны рояалтын татвар 2.5 хувь болоход өнөөдрийг хүртэл олборлолт 5-22 тонн хүртэл өсөлттэй байна. Татварын хувь хэмжээнээс хамаарч алт олборлолтын хэмжээ өсөж, буурч байгаа нь судлагаагаар гарсан. Түүнчлэн, 2010-2018 оны хооронд хилээр хууль бусаар 204 кг алт нэвтрүүлэхээр завдсан нь бүртгэгдсэн байна. Энэ асуудлын эсрэг тодорхой хэмжээнд тэмцэж байгаа гэв. 2019 оны төрөөс мөнгөний бодлогын талаар баримтлах үндсэн чиглэл, Эдийн засгийн байнгын хорооны тогтоолоор алт цэвэршүүлэх үйлдвэр байгуулах асуудлыг судалж шийдвэрлэх талаар Монголбанкинд үүрэг болгосны дагуу Ажлын хэсэг байгуулаад ажиллаж байна. Монголбанк өнөөдрийн байдлаар алтыг 1 унцийг нь 1-1.5 ам.доллараар Швейцарьт цэвэршүүлдэг. Монгол улс алт цэвэршүүлэх үйлдвэр байгуулбал урьдчилсан судлагаагаар энэ зардал 3-4 дахин өснө гэсэн тооцоо бий ч. Гэхдээ Монгол Улс алт цэвэршүүлдэг үйлдвэр барих нь стратегийн ач холбогдолтой гэж Ажлын хэсгийнхэн хариуллаа.

Ингээд Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлэг хийсэн талаарх Байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар тогтов.

Үргэлжлүүлэн Монгол Улсын экспортыг дэмжих чиглэлээр төрөөс баталсан бодлогын шийдвэртдүн шинжилгээ хийх асуудлаар Ажлын хэсгийг байгуулах, Байнгын хорооны тогтоолын төслийг хэлэлцлээ. Энэ талаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн эдийн засаг, аж үйлдвэрийн бодлогын асуудал хариуцсан зөвлөх Ц.Эрдэнэбат танилцуулга хийсэн.

Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулж Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Ганбаатар, Б.Баттөмөр, Ж.Бат-Эрдэнэ, Х.Болорчулуун, Т.Аюурсайхан, Б.Дэлгэрсайхан, Б.Жавхлан нар асуулт асууж, санал хэлж , байр сууриа илэрхийлэв. Монгол Улсын экспортыг дэмжих бодлогын санал, дүгнэлтийн төслийг боловсруулах үүрэг бүхий Ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Жавхлан ахалж, Х.Болорчулуун, З.Нарантуяа, Ж.Ганбаатар, Ж.Бат-Эрдэнэ нар ажиллахаар болж, Байнгын хорооны хуралдаанаар тогтоолын төслийг эцэслэн боловсруулж, хэлэлцүүлэхээр боллоо гэж УИХ-ын хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Хойд эцэгтээ зодуулснаас болж хагалгаанд орсон хүү ухаан оржээ

Хойд эцэгтээ хэвтэрт ортол зодуулсан дөрвөн настай хүү Гэмтэл согог судлалын төвийн эрчимт эмчилгээний тасагт хэвтэн эмчлүүлж хоёр удаа яаралтай хагалгаанд орсон билээ.

Дээрх асуудлаар холбогдох мэргэжилтнээс тодруулахад “Хүү одоо нүдээ нээж, нэрээр нь дуудахад анзаардаг болсон. Биеийн байдал нь тогтвортой болсон гэж хэлэхэд эрт байна. Бидний зүгээс хүүгийн ар гэрийнхэнтэй ойр ажиллаж туслалцаа үзүүлж байгаа. Хүүгийн тухайд хагалгааны дараах эрсдэлийг даваад гарах нь чухал байна” гэсэн мэдээллийг өглөө. Хэргийг сануулахад, дөрвөн настай дагавар хүүгээ эхийг нь хөдөө явсан хойгуур “орондоо шээлээ” гэх шалтгаанаар модон хусуураар нүүр, биеийг нь хөх эрээн болтол зоджээ. Дээрх хэрэг энэ сарын 13-нд буюу хүүгийн ээж хөдөөнөөс ирснээр ил болсон байна.

Уг хэргийг Баянгол дүүргийн цагдаагийн хоёрдугаар хэлтэст шалгаж байгаа юм.

Categories
мэдээ нийгэм

15 цагаас төв талбайн арын замыг хаана

Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын Ерөнхий сайдын албан ёсны айлчлалтай холбогдуулан 09:00 цагаас Шангри Ла-Төрийн ордон хүртэлх замыг түр хаагаад хөдөлгөөнийг нээсэн байна. 12.30 цагт Их сургуулийн гудамж буюу Засгийн газрын ордноос урагшаа Шангрилла -ийн уулзвар хүртэл зам түр хаагдана. Харин 15:00 цагаас Төв талбайн арын замыг хаана, мөн Олимпийн гудамж, Их сургуулийн гудамж, Чингэлтэйн өргөн чөлөө, Дамбадаржаагийн гудамж, Их Монгол улсын гудамж, Энхтайвны өргөн чөлөө, Чингисийн өргөн чөлөө зэрэг автозамд хамгаалалт, зохицуулалтууд хийгдэнэ гэж Тээврийн цагдаагийн албанаас мэдээллээ.