Монгол Улсын шинэ Үндсэн хууль батлагдсаны 27 жилийн ой, “Үндсэн хуулийн өдөр”-ийг тохиолдуулан УИХ-ын дарга М.Энхболд мэндчилгээ дэвшүүлснийг бүрэн эхээр хүргэж байна.
Мэндчилгээ:
Бүрэн эрхт, тусгаар тогтносон Монгол Улсын Эрхэм хүндэт иргэд ээ, Та бүхэндээ Монгол Улсын Үндсэн хуулийн өдрийн мэндчилгээ өргөн дэвшүүлье.
Хорин долоон жилийн тэртээ 1992 оны нэгдүгээр сарын 13-ны өдөр монгол түмэн шинэ Үндсэн хуулиа баталж, “МЭДЭГТҮН, САХИГТУН” хэмээн даяар олноо зарлан тунхагласан билээ. Энэ бол шинэ эриний эхлэлийг тавьж, иргэний эрх, эрх чөлөөг дээдэлсэн нийгмийн дэвшлийн төлөө бидний хийсэн түүхэн сонголт байлаа.
Үндсэн хуулийн төслийг боловсруулах, хэлэлцэх төрийн үйл хэрэгт монголчууд чин сэтгэлээр, гүн хүндэтгэлтэй хандаж, 900 гаруй мянган хүн оролцсон байдаг. Энэ бол сонгуулийн насны нийт иргэд бараг бүгдээрээ Үндсэн хуульдаа санал бодлоо тусгасан гэсэн үг. Шинэ Үндсэн хуулиа бид монголчуудын оюун санааны хамтын бүтээл, нийгмийн зөвшилцлийн тунхаглал хэмээн үнэлдгийн учир энэ ээ.
Шинэ Үндсэн хуулиараа Та бид улсынхаа тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдлыг бататган бэхжүүлж, хүний эрх, эрх чөлөө, шударга ёс, үндэснийхээ эв нэгдлийг эрхэмлэн дээдэлж, эх орондоо хүмүүнлэг, иргэний ардчилсан нийгэм цогцлуулан хөгжүүлэхийг эрхэм зорилгоо болгосон. Тэр цагаас хойш 27 он улираад байна.
Энэ хугацаанд улс гэрээрээ Та бидний олсон ололт, хүрсэн үр дүн чамлахааргүй их бий. Сургамж ухаарал, туршлага санамж ч бага биш хуримтлагдлаа. Энэхүү ололтоо бататгах, сургамжаа цэгнэх нь ялангуяа энэ цаг үед нэн чухал болоод байна.
Улс орон, ард иргэдийнхээ ирээдүйн хувь заяаг хэлтийлгэлгүй зөв тэгш авч явах, улс төрийн богино нүүдэл, ойр зуурын ашиг хонжоо эрэлхийлэхээс ангид байх нь өнөөгийн Монголын төр, засгийн түшээ нарын эх орон, иргэдийнхээ өмнө хүлээх ариун үүрэг, хүндэтгэлт хариуцлага мөнийг тэмдэглэхийн ялдамд нийт улс орны хөгжил дэвшил, нэгдмэл үндэстний эв эеийг эрхэмлэх түүхэн цаг үе ирээд байгааг гүнээ ухамсарлах ёстой гэж үзэж байна.
Иргэд Та бүхэн ч Үндсэн хуулийнхаа үзэл санаан дор нэгдэж, болзошгүй буруу алхам, болчимгүй хазгай үйлдлээс өөрийгөө төдийгүй улс түмнээ сэргийлэн сэрэмжлэхийг санаж явууштай гэдгийг тэмдэглэж хүсэхийг хүсэж байна.
Үндсэн хуулийн энэ өдөр бол Монгол Улс туурга тусгаар оршин байгаагийн баталгаа юм. Үндэстнийхээ түүх, соёлыг уламжлан хадгалсаар буйн бахархал, дэлхийн дайдад Монголоороо бахархах омогшил билээ. Улмаар Монгол хүн ардчилсан эх орондоо эрх чөлөөт эзэн нь байгаагийн илэрхийлэл мөн.
Тиймээс Монгол эх орны Хүндэт иргэн Танд мэргэн холч ухаан, тэгш дүүрэн амьдрал, ирээдүйгээ дархлах эрмэлзэл тэмүүллийг ерөөе.
Монгол төрийн сүлд хийморь ямагт бадран мандах болтугай.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА МИЕЭГОМБЫН ЭНХБОЛД
2019 оны нэгдүгээр сарын 13-ны өдөр
Хүн төрөлхтний түүхэнд хэдэн мянган сод ухаантан, авьяас билэгт эрдэмтэн мэргэд төрөн гарсныг тоолж тооцоолоход нэн бэрх билээ. Эртний Роек, Ромын агуу их сэтгэгчдээс эхлэн өнөөг хүртэл төрөн гарсан суут эрдэмтдээс түүвэрлэн гаргасан олон ном зохиол бий. Харин “Болор судар” хэвлэлийн газраас орчуулж, “Мөнхийн үсэг” ХХК-д хэвлэсэн “Дэлхийг өөрчилсөн эрдэмтэд буюу Шинжлэх ухааны 88 суут хүн” номыг эрхгүй онцолмоор санагдлаа. Гиппократаас Стивен Хокинг хүртэлх үе үеийн агуу суут эрдэмтдийг багтаасан уг бүтээлд тэдгээрийн тухай туйлын тодорхой бөгөөд ойлгомжтой, уншихад хялбараараа онцлог болжээ гэмээр байна. Номын бүтцийн хувьд эрдэмтдийн тухай өгүүлэхдээ он тооллын дарааллаар байрлуулж, тухайн эрдэмтний товч намтар, голлох бүтээлүүд, болон нээлтүүдийн ач холбогдол, хувь нэмрийнх нь талаар дүгнэн бичсэн аж. Мөн хавсралтаар нэр томьёоны тайлбар сэлтийг ч оруулж өгчээ. Дэлхийн олон оронд тухайн эрдэмтэн мэргэдийг өөр өөрийнхөөрөө дуудан нэршсэн бий. Харин энэхүү номд дэлхий дахинд нийтлэгээрээ дуудаж нэршиж хэвшсэнээр нь оруулсан нь бас л хялбар, ойлгомжтой болжээ.
Улаанбаатар-Замын-Үүд чиглэлд зорчигч тээврийн үйлчилгээнд явдаг 47 хүний суудалтай том оврын автобус осолдсон харамсалтай хэрэг энэ сарын 8-ны үүрийн таван цагийн орчимд гарсан. Ослын улмаас автобусны жолооч 30 настай эрэгтэй Б болон зорчигч 60 настай эмэгтэй Я нар эмнэлгийн тусламж авч чадалгүй газар дээрээ нас барсан бол 45 хүн хүнд болон хүндэвтэр гэмтэлтэйгээр тухайн өдөр Дорноговь аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт хүргэгдсэн юм. Орон нутгийн эмнэлгээс таван хүний бүрэлдэхүүнтэй тусламжийн баг гарч, ослын газарт анхан шатны туслалцааг өвчтөнүүдэд үзүүлжээ. Өвчнүүдийг гэмтлээр нь эрэмбэлэн, ЭХО, рентген оношлогоо хийж, энэ сарын 9-ний өдөр Улаанбаатар хот руу ирүүлсэн юм. Ингэхдээ хүнд гэмтсэн гурван иргэнийг онгоцоор хүргэж ирсэн бол үлдсэн хүмүүсийн 37-г нь гал тэргээр тээвэрлэн нийслэлд авчирсан юм. Тэднийг нийслэлд хүрч ирмэгц нь ГССҮТ, Нийслэлийн түргэн тусламжийн төвийн тусламжийн 11 автомашин болон эмч нар өвчтөнүүдийг Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвд хүргүүлсэн. Одоогоор өвчтөнүүд тус эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгаа бөгөөд үлдсэн иргэдийг өчигдөр том оврын автобусаар тээвэрлэн Улаанбаатарт авчирсан байна. ГССҮТ-ийн эмчилгээний тасагт хэвтэж буй иргэдийн 20 нь хүнд буюу тархи нугасны гэмтэлтэй, мөчдийн хугарал ихтэй гэж тогтоогдсон бол дөрвөн өвчтөн оношлогооны түвшинд, бусад нь ослоос үүдсэн гэмтэл багатай гэж тогтоогдон эмчийн хяналтад оржээ. Зорчиж явсан иргэдийн дунд найман сартай жирэмсэн хүн хүртэл байжээ. Түүний биеийн байдал маш хүнд, хүүхэд нь хэрхсэн нь одоогоор мэдэгдэхгүй байна. Мөн нэгэн гэр бүлийн эхнэр, нөхөр байсан бөгөөд эхнэр 25 настай Н-ийн зүүн хөлийн шилбэний яс хугарч, өсгийгөө өрөмдүүлж, төмөр суулгуулжээ. Шилбэний арьс, мах нь төө хэрийн шархтай бөгөөд түүнийг нь эдгээж байж, шилбэний хугарлыг нь хадах ажээ. Харин түүний нөхөр 28 настай Г-ийн хоёр хөлийн шилбэ хугарсан, тархи доргилттой, аарцаг цуурсан гэж оношлогджээ.
“Яс үений гэмтлийн тасагт” хэвтэн эмчлүүлж байгаа нэрээ нууцлахыг хүссэн иргэн Н-ээс ослын талаар болон одоо бие нь ямархуу байгаа тухай нь асуусан юм.
