Month: December 2017

Барилгын салбарт ирэх жилүүдэд хийх бүтээн байгуулалт, түүнд шаардлагатай хөрөнгө оруулалтын хэмжээг олон нийтэд танилцуулах зорилго бүхий “Барилга, хот байгуулалтын салбарын зөвлөлдөх уулзалт” боллоо.

БХБЯ-аас Улаанбаатар хот, 21 аймгийн төвийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг боловсруулах ажлыг олон улсын хөрөнгө оруулагчидтай хамтран эхлүүлээд байна. Улаанбаатар хотын 2030 он хүртэлх хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө батлагдсан. Нийслэлийн хүн амын хэт төвлөрөл жил ирэх тусам нэмэгдэж байгаа юм. Тиймээс 2030 он хүртэлх хөгжлийн төлөвлөгөөнд нийслэлийг төв, дунд болон захын хэсэг гэсэн гурван хэсэгт хувааж, төвлөрлийг сааруулах, захын хэсгүүдийг хөгжүүлэх талаар түлхүү тусгасан гэдгийг БХБ-ын сайд Х.Баделхан уулзалтын эхэнд танилцуулав.

Тэрбээр, “Нийслэлийн төвийн бүст ихэвчлэн өндөр, томоохон барилгууд барина. Харин дундын бүст буюу гэр хорооллын 200 айл тутмын дунд “Сервис центр” байгуулж, цахилгаан, дулаан зэрэг инженерийн шугам сүлжээгээр хангана. Харин захын хэсэгт аж үйлдвэрийн парк байгуулна. Тухайлбал, Налайх дүүрэгт барилгын материалын, Эмээлтэд хөнгөн үйлдвэрийн, Багануурт аж үйлдвэрийн парк байгуулах юм.

БНХАУ-ын 2 тэрбум юанийн буцалтгүй тусламжийн хүрээнд гэр хорооллын инженерийн дэд бүтцийг сайжруулах, “Сервис центр” байгуулах ажлыг зохион байгуулна. Мөн тус улсын 350 сая юаны хөнгөлөлттэй зээлээр Дэнжийн мянгад 1000 айлын түр орон сууц барина. Түүнчлэн Улаанбаатар хотын тулгамдсан асуудал болох цэвэрлэх байгууламжийг шинэчлэх ажил эхэлж байна. Саяхан Засгийн газрын хуралдаанаар БНХАУ-ын Засгийн газрын хөнгөлөлттэй зээлээр шинэ цэвэрлэх байгууламж барих шийдвэр гарсан. Одоогоор судалгааны ажил үргэлжилж байна. Mүрээсийн орон сууц, ипотекийн зээлийн хөтөлбөр зэргийг ямар журмаар, хэрхэн үргэлжлүүлэх талаар бодлого, шийдвэр гаргахаар БХБЯ, Сангийн яамны төлөөллөөс бүрдсэн ажлын хэсэг ажиллаж байна. 2018 он гарахаас өмнө тодорхой шийдвэр гарах болно. Мөн 21 аймгийн төвүүдийн цэвэрлэх байгууламжийг шинэчлэх ажил эхэлсэн. Тухайлбал, Орхон аймгийнх удахгүй ашиглалтад орох бол Дархан-Уул аймагт тендер шалгаруулах шатандаа яваа. Энэ ажлыг Азийн хөгжлийн банк (AХБ), Франц болон бусад улсуудын хөнгөлөлттэй зээл болон дэмжлэгээр хэрэгжүүлэх юм” гэлээ.

Мөн үеэр хөрөнгө оруулагчид Монгол Улсад хэрэгжүүлж буй төсөл, хөтөлбөрүүдээ танилцуулав. Тухайлбал, АНУ-ын Мянганы сорилын корпораци Улаанбаатар хотын ус хангамжийг сайжруулах чиглэлд ирэх таван жилийн хугацаанд 350 сая ам.долларын буцалтгүй тусламж олгох болжээ.

Энэ талаар Монгол Улсын Засгийн газар, Мянганы сорилын корпорацитай хоёр дахь компакт гэрээ байгуулах үндэсний ажлын албаны дарга Э.Содонтогос, “Бид өнгөрсөн хугацаанд Улаанбаатар хотын ус хангамжийг 30 жилийн хугацаанд тогтвортой байлгах боломжийн талаар судалгаа явуулж, гурван төсөл хэрэгжүүлэх боллоо. Тухайлбал, “Улаанбаатар хотын усан хангамжийг нэмэгдүүлэхэд гүний усны худгуудын ашиглалтын нөөцийг нэмэгдүүлэх төсөл” хэрэгжүүлнэ. Мөн цэвэрлэх байгууламжийн дэргэд “Ус дахин цэвэршүүлэх үйлдвэр” байгуулна. Энэхүү үйлдвэр өдөрт цэвэрлэх байгууламжаас гарч буй 50 мянган шоо дөрвөлжин метр усыг дахин цэвэршүүлж, ДЦС III, IV-т нийлүүлэх юм. Ингэснээр ДЦС-ууд гүний цэвэр ус хэрэглэхээ больж, жилд 18 сая шоо дөрвөлжин метр ус хэмнэх юм. Түүнчлэн “Туул голын тэжээмжийг хиймэл аргаар нэмэгдүүлэх төсөл” байгаа. Бороо хур ихтэй улиралд усыг хуримтлуулах цөөрмийг Туул голын эх орчимд байгуулна. Туул голын ус татарсан үед тус цөөрмөөс усыг нэмж, тэжээл болох юм. Эдгээр төслийг хэрэгжүүлэх эцсийн шатны хэлэлцээр ирэх оны хавар дуусах төлөвтэй байна” хэмээв.

Харин АХБ-ны тухайд боловсрол, эрүүл мэнд болон хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд чиглэсэн төслүүдийг өнгөрсөн 25 жилийн хугацаанд амжилттай хэрэгжүүлж эхэлсэн. Харин ойрын жилүүдэд Улаанбаатар хот, 21 аймгийн гэр хорооллын дэд бүтэц болон ус хангамжийг сайжруулах чиглэлд хөрөнгө оруулалтаа чиглүүлж байгааг АХБ-ны Монгол дахь Суурин төлөөлөгчийн газрын Хот байгуулалтын ахлах мэргэжилтэн Арнод Хэкман дурьдлаа.

Тухайлбал тус банк Өвөрхангай, Өмнөговь, Дорноговь болон Архангай аймгийн төвд тус бүр 3000 шоо дөрвөлжин метр ус цэвэршүүлэх хүчин чадалтай цэвэрлэх байгууламж барих юм. Энэхүү төслийг хэрэгжүүлэхэд нийт 21.7 сая ам.доллар шаардлагатай бөгөөд Монгол Улсын Засгийн газар 1.74 сая ам.доллар гаргах бол Билл Гейтсийн сан нэг сая ам.долларын буцалтгүй тусламж болгон олгох юм. Харин үлдсэн 19.43 сая ам.долларыг АХБ хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр, 25 жилийн хугацаатай зээлээр олгох аж. Төслийн удирдлага,барилга угсралтын ажлын тендерийн баримт бичиг боловсруулах зөвлөхөөр БНХАУ-ын “Изень интернэшнл” ажиллах бол туслан гүйцэтгэгчээр Монголын “Монхидро констракшин” компани шалгарчээ. АХБ 1991 онд Монгол Улстай хамтран ажиллаж эхэлснээс хойш барилгын салбарт 312.4 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийсэн байна.

Зөвлөлдөх уулзалтад БХБЯ-ны удирдлагууд, гадаад орнуудаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яамд болон олон улсын хөрөнгө оруулагчдын төлөөлөл оролцлоо.

Монгол Оросын хамтарсан “Монголросцветмет”-ийн захирал До.Ганболдыг энэ сарын 7-8-нд шилжих шөнө АТГ-аас баривчилжээ. Түүнийг улсад онц их хэмжээний хохирол учруулж, БНХАУ-ын компаниас их хэмжээний авлига авсан гэх үндэслэлээр Цагдан хорих 461 дүгээр хорих ангид саатуулан шалгаж байгаа аж. Монголросцветмет ХХК нь манай улсын хайлуур жоншны олборлолт үйлдвэрлэлийн салбарт тэргүүлэх зэргийн компани.

Харин дэлхийн түвшинд БНХАУ, Мексик, ӨАБНУ зэрэг орнуудын дараа буюу дөрөвдүгээр байрт явдаг. Дэлхийн зах зээл дээр хүчлийн болон металлургийн зориулалтын хайлуур жоншны баяжмал үйлдвэрлэдэг, худалдан борлуулдаг гэдгээр нь андахгүй. Хайгуул болон ашиглалт явуулах 36 тусгай зөвшөөрлийг эзэмшиж байгаа компани юм. Компанийн хувь нийлүүлэх өмчийн 51 хувийг Монгол Улсын Засгийн газар, 49 хувийг ОХУ-ын төрийн өмчит “Ростек” корпораци эзэмшдэг.

До.Ганболдыг ямар хэрэгт саатуулан шалгаж байгаа талаар эх сурвалжуудаас тодрууллаа. Бидэнд олдсон мэдээллээр өнгөрсөн гуравдугаар сард Үндэсний аудитын газраас тус компанид шалгалт хийсэн байна. Шалгалтаар 78 тэрбум төгрөгийн өртэй байгаа талаар ноцтой зөрчил илэрчээ. Үндэсний аудитын газраас санхүүгийн бичиг баримт, гэрээ хэлэлцээр, олборлож байгаа хайлуур жонш, төмрийн хүдрийг хэдэн төгрөгөөр хэнд, хааш нь худалдаалж байгаа талаар шалгалт хийжээ. Улмаар Аудитын шалгалтаар дахин эрсдлийн хяналт шалгалтыг хийж, 78 тэрбум төгрөгийн өртэй гарсан нь удирдлагуудын буруутай үйлдлээс болсон байна гэх дүгнэлт гаргаж, хууль хяналтын байгууллага цаашид үргэлжлүүлэн шалгах ёстой хэмээн үзэж АТГ-т асуудлыг хүргүүлсэн байна. АТГ-аас “Монголросцветмет” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал До.Ганболд нь хилээр их хэмжээний төмрийн хүдрийг холбогдох байгууллагын тогтоосон ханшаас бага үнээр гаргаж их хэмжээний ашиг хувьдаа олж байгааг тогтоосон байдаг. Тухайлбал, 2015 оны дундуур До.Ганболд нь Монросцветмент ХХК-ийн Ерөнхий захирлын ажлыг хүлээн авсан байдаг. Албан тушаалд томилогдсоныхоо дараа дэд захирал, удирдах албан тушаалтнуудынхаа хамт БНХАУ-ын компанитай төмрийн хүдэр нийлүүлэх гэрээ хийсэн байна. Ингэхдээ дэлхийн зах зээлийн үнээс хэт бага үнээр төмрийн хүдэр нийлүүлэх гэрээг хийсэн гэнэ. Өөрөөр хэлбэл, улсын хөрөнгийг үр ашиггүй зарж үнэгүйдүүлж, компанийг өрөнд оруулжээ. АТГ энэ сэжүүрээс эхлэн хэргийг шалгасан байдаг аж.

Төмрийн хүдрийг хаана ч худалдаалсан 68.50 ам долларын үнэ ханштай байгаа гэнэ. Гэтэл дэлхийн зах зээлд дөрөвдүгээрт бичигдэж байгаа сайн чанарын төмрийн хүдрийг дээрх үнээс хэд дахин бага үнээр борлуулах гэрээ хийсэн нь цаанаа эрх мэдэл, албан тушаалаа урвуулан ашиглаж, улсад онц их хэмжээний хохирол учруулж байж болзошгүй. Мөн үүний цаана авлига хээл хахуулийн асуудал байх магадлалтайг нягталжээ.

Түүнчлэн Монросцветмент ХХК-ийн ерөнхий захирал До.Ганболд БНХАУ-ын компанитай 2016-2020 оны хооронд тус компанийн эзэмшлийн Баргилтын уурхайгаас олборлох Төмрийн хүдрийг худалдах гэрээ хийсэн байдаг аж. АТГ-ын Мөрдөн байцаах хэлтсийн алба хаагчдаас тодруулахад “ До.Ганболдын гэр бүлийн хүний дансаар маш их хэмжээний мөнгө орж гарсан байдаг. БНХАУ-ын нэр бүхий компани До.Ганболдын эхнэрийн хувийн данс руу хэд хэдэн удаа их хэмжээний мөнгөн шилжүүлэг хийсэн нь тогтоогдсон” гэсэн юм.

ДО.ГАНБОЛД ГЭЖ ХЭН БЭ

До.Ганболд нь 1996-2000 оны үед Ардчилсан холбоо эвсэл Засгийн газрын эрх мэдлийг атгаж байхад “Элсний 13” гэгчийг үүсгэж байсан нэгэн. “Соус говь сэндс” хэмээх Канадын хөрөнгө оруулалттай Өмнөговь болон хэд хэдэн аймагт нүүрс гэх мэт ашигт малтмалын томоохон ордыг эзэмшдэг компанитай нэр холбогдож явсан юм. 1992 онд Улсын бага хурлын гишүүн, Монголын Ардчилсан намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга, 1996-2000 онд УИХ-ын гишүүн, УИХ-ын дэд дарга, Монголын Үндэсний Ардчилсан намын дэд дарга гэсэн томоохон албан тушаал хашиж явсан нэгэн.

Э.БААТАР

Авлигын эсрэг олон улсын өдрийг тохиолдуулан авлигаас урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх чиглэлээр Монголын Залуучуудын холбоо, Монголын Оюутны холбоо, Монголын Сурагчдын холбоотой хамтран ажиллах ажиллах санал, санаачилгыг Авлигатай тэмцэх газар дэмжиж “Авлигатай тэмцэхэд залуу үеийн үүрэг оролцоо” сэдэвт уулзалт, хэлэлцүүлгийг өнөөдөр зохион байгууллаа.

Уулзалт, хэлэлцүүлэгт Авлигатай тэмцэх газрын Тамгын хэлтсийн дарга, эрхэлсэн комиссар З.Баасанням, Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтсийн дарга, эрхэлсэн комиссар Т.Баярхүү, Монголын Залуучуудын холбооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Бэлгүтэй, мэргэжилтэн Б.Төрболд, Монголын Оюутны холбооны ерөнхийлөгч Н.Удаанжаргал, ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Жигжид, Монголын Сурагчдын холбооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Г.Төгсөө, мэргэжилтэн А.Саруул нар оролцож, илтгэл хэлэлцүүлж санал бодлоо солилцов.

Монголын залуу үеийн төлөөлөл авлигын эсрэг эрх зүйн баримт бичгүүдийн хүрээнд авлигаас урьдчилан сэргийлэх, олон нийтийг соён гэгээрүүлэх, төрийн байгууллагын үйл ажиллагаанд хяналт тавихад залуу үеийг татан оролцуулах, тэдгээрийн идэвх санаачилгыг дэмжиж хамтран ажиллахаа илэрхийллээ.

“Авлигатай тэмцэхэд залуу үеийн үүрэг оролцоо” сэдэвт уулзалт, хэлэлцүүлэгт А.Оюун-Эрдэнэ, Н.Уянга, Т.Алтансувд, Э.Лхагважав нарын сурагчид, Г.Мандах, Е.Тэмүүжин, С.Болд-Эрдэнэ нарын оюутнууд, мөн төрийн өмчийн болон хувийн хэвшлийн их, дээд сургуулиудын Оюутны холбооны тэргүүн, гишүүд оролцлоо.

Уулзалт, хэлэлцүүлгийн төгсгөлд Авлигатай тэмцэх газрын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтэс Монголын Залуучуудын холбоо, Монголын Оюутны холбоо, Монголын Сурагчдын холбоотой хамтын ажиллагааны санамж бичигт гарын үсэг зурав.

-ГЭРЭЭС НЬ ГАРЧ ИРСЭН ИХ ХЭМЖЭЭНИЙ МӨНГИЙГ ХААНААС АВСАН ГЭДГЭЭ ТАЙЛБАРЛАЖ ЧАДАХГҮЙ БАЙГАА ГЭНЭ-

Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын удирдах албан тушаалтан бүхий арав гаруй хүнийг АТГ-аас шалгаж эхэлжээ. АТГ гүйцэтгэх ажиллагааг энэ сарын 7-нд хийсэн байна. Эрх мэдэл албан тушаалаа урвуулан ашиглаж тусгай зөвшөөрөл олгож, хилээр бараа бүтээгдэхүүн хууль бусаар оруулж ирдэг сүлжээ бүхий гэмт хэргийн бүлэглэл бий болоод байгааг АТГ тогтоосон гэнэ. Үүний дагуу төрийн алба хаагчид болоод хувийн компанийн захирлуудыг шалгаж байсан аж. Энэ сарын 7-ны өдөр Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын Хилийн хорио цээрийн хяналтын газрын дарга Э.Аззаяа, хэлтсийн дарга Т.Баярсайхан нарын арав гаруй алба хаагч Баянзүрх дүүргийн нутаг дэвсгэр нэгэн амралтын газарт уулзалт зохион байгуулсан байна. Үүний дагуу гэнэтийн шалгалт хийж, бусдаас онц их хэмжээний авлига авч байхад нь үйлдэл дээр нь барьжээ.

30 ГАРУЙ САЯ ТӨГРӨГИЙН АВЛИГА АВЧ БАЙХЫГ ҮЙЛДЭЛ ДЭЭР НЬ ИЛРҮҮЛЖЭЭ

АТГ-ын алба хаагч нарын бидэнд өгсөн мэдээллээр Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын Хилийн хорио цээрийн хяналтын газрын дарга н.Аззаяа, хэлтсийн дарга н.Баярсайхан нарын арав гаруй алба хаагч тус бүртээ юань, ам.доллар, төгрөг зэргийн их хэмжээний мөнгө авч байхад нь барьсан гэнэ. Тэнд байсан төрийн алба хаагчдаас нийтдээ 30 гаруй сая төгрөг хураан авсан байна. Дээрх мөнгөнд юань, ам.доллар зэрэг багтсан байжээ. АТГ-аас мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын алба хаагчдыг тус бүрт нь гэр рүү нь авч яваад үзлэг, нэгжлэг хийжээ. Хилийн хорио цээрийн хяналтын газрын дарга н.Аззаяа, хэлтсийн дарга н.Баярсайхан нарын гэрээс онц их хэмжээний мөнгө илэрсэн байна. Тэд ямар нэгэн хувийн бизнес хийдэггүй. Энд тэндээс орлого орж ирдэг талаар ямар ч мэдээлэл байхгүй мөртлөө 200 гаруй сая төгрөг тус бүртээ хадгалж байсан аж. Их хэмжээний мөнгө хаанаас авсан. Ямар замаар ийм мөнгөтэй болсон талаар хэргийг шалгаж байгаа мөрдөн байцаагч нартаа тайлбарлаж чадахгүй байгааг эх сурвалж онцолж байв. Үүнээс үүдэлтэйгээр Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газарт АТГ-аас хяналт шалгалт хийж эхэлжээ. Дээрх арав гаруй нэр бүхий албан тушаалтны гаргаж байсан шийдвэр, харилцагч компаниудын талаарх мэдээлэл, хилээр оруулж ирсэн бараа бүтээгдэхүүний талаарх баримт зэргийг хуулбарлан авсан гэнэ. Мөн шалгагдаж байгаа байцаагч бүрээс мэдүүлэг авч эхэлжээ. Түүнчлэн өөрийнх нь болоод ойр дотны хүмүүсийн дансны мэдээлэл зэргийг нь нарийвчлан шалгаж байгаа аж. Мөрдөн шалгах ажиллагааны үеэр нэгэн компаниар байнга үнэ төлбөргүй үйлчлүүлдэг болох нь тогтоогджээ.

Э.ХҮРЭЛ

Өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Замын цагдаагийн албанд зам тээврийн ослын 391 дуудлага бүртгэгджээ. Ослын улмаас 26 хүн гэмтэж бэртсэний тав нь бага насны хүүхэд байсан байна. Гудамж замуудад хийсэн шалгалтаар согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 85 жолоочийг илрүүлэн саатуулжээ.