Month: December 2017

Шинэ жилийн баяр, амралтын өдрүүдэд зохих зөвшөөрөлгүй газраас болон иргэдийн гар дээрээс пиротехникийн хэрэгсэл буюу салютыг худалдан авч ашиглах, хэрэглэх, буудуулахгүй байхыг НОБГ-аас анхааруулж байна.

Шинэ жилийн баяр, амралтын өдрүүдийг тохиолдуулан Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн байгууллагын хэмжээнд өнөөдрөөс эхлэн 2018 оны нэгдүгээр сарын 02-ны өдрийн 09:00 цаг хүртэл албаны өндөржүүлсэн бэлэн байдлын зэрэгт шилжлээ.

Цаг уур, орчны шинжилгээний газраас 29-нд ихэнх нутгаар, 30-нд нутгийн зүүн хагаст ахиухан хэмжээний цас орж, цасан шуурга шуурч, хүйтрэхийг онцгойлон анхааруулж байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар өнөөдөр зарим хүмүүсийг Төрийн дээд одон, медалиар шагналаа. Тэдний нэг нь МУСТА, чөлөөт уран бүтээлч Б.Базаррагчаа байж МУГЖ цол тэмдгээр шагнуулав.

Тэрбээр 1985 оноос кино урлагийн босгыг алхаж, “Бид мартахгүй” киноны Аюуш, “Мандах нарны туяа”-гийн Д.Сүхбаатар, “Ирж яваа цаг”-ийн Готов зэрэг дүрээрээ үзэгчдийн сэтгэлд хоногшсон билээ.

МУГЖ Б.Базаррагчаа олон жил БНСУ-д ажиллаж амьдарч байгаад 2014 Монголдоо ирснээсээ хойш 10 гаруй кинонд дүр бүтээжээ.

Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээсний 106 жилийн баярын өдөр тохиож буй тул өнөөдөр автомашины дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй.

Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 106 жилийн ойг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч зарлиг гаргаж, шүүхийн байгууллагад олон жил үр бүтээлтэй ажилласан Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч асан Лувсаншаравын Даваасүрэн, Дархан-Уул аймгийн шүүхийн шүүгч асан Ёндонгийн Ринзаан нарыг “Монгол Улсын Гавъяат хуульч” цол, тэмдгээр тус тус шагнажээ. Шагналыг гардуулан өгөх ёслолын ажиллагаа өнөөдөр Улсын Дээд шүүхэд болов.

Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зориг шагнал гардуулах үеэр хэлсэн үгэндээ “Та бүхэндээ Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 106 жилийн ойн баярын мэндийг хүргэж хамгийн сайн сайхныг хүсэн ерөөе. Монголд 106 жилийн өмнө болсон түүхэн үйл явдал бол Их Монгол Улсаа байгуулснаас хойш болсон хамгийн гайхамшигтай түүхэн үйл явдал байсан гэж хэлж болно. Монголчууд бид энэ эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо 106 жил эрхэмлэн хамгаалж яваа. Үүнд орчин цагийн шүүхийн үүрэг ч багагүй байсныг тэмдэглэн хэлэх нь зүйтэй. Хүн төрөлхтний хөгжлийн түүхээс харахад шударга ёсыг тогтоох үйл хэрэг нь тухайн цаг үеийн хүмүүний оршихуйн ёс заншил, үнэт зүйлс, уламжлал, итгэл бишрэлийн тогтолцоог өөртөө агуулан хөгжсөөр иржээ. Шүүн таслах ажиллагаа, түүнд холбогдох түүхэн эх сурвалжууд, энэ талаарх баримт сэлт нь хосгүй нандин дурсгал болон үлддэг билээ. Энэ өвийг хойч үедээ өвлүүлж, үлдээх хариуцлагатай бөгөөд хүндтэй үүргийг Монголын шүүхийн үе үеийн шүүгчид амжилттай гүйцэлдүүлж, хөгжлийнхөө бүх цаг үед нэр төртэй биелүүлж ирснийг бахархан хэлэх нь зүйтэй. Монголын шүүх нь шүүн таслах ажлыг эрхлэх зохион байгуулалтын бүтцээс хальж дэлхий нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн эрх зүйт төрийн загвар тийш тэмүүлж, шүүх эрх мэдэл болтлоо хөгжиж, Үндсэн хуулиар баталгаажсан байна. Энэ бол зөвхөн шүүх, зөрчигдсөн эрхээ шүүхийн журмаар нөхөн сэргээлгэж буй этгээдэд мэдрэгдэх дэвшил биш харин Монгол төрийн, Монгол Улсын хөгжлийн түвшинг илтгэх томоохон шалгууруудын нэг юм. Монголын шүүх өнөөдрийн шүүх эрх мэдлийг хэрэгжүүлэгч болтлоо хөгжихөд энд уригдан ирсэн хоёр шүүгчийн маань зүтгэл санаачлага зохих хувь нэмрээ оруулсныг тэмдэглэн хэлэх хэрэгтэй. Энд хүрэлцэн ирсэн Та бүхэндээ дахин энэ ойн мэндийг дэвшүүлье. Шинэ оны мэндийг дэвшүүлье. Монгол түмний минь хийморь үргэлж өөдөө байх болтугай.” гэв.

Шинэхэн гавъяат хуульч Л.Даваасүрэн үе үеийн Дээд шүүх, Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлийн удирдлага, 37 жилийн турш хамтран ажилласан бүх шүүгч нар, шүүхийн захиргааны ажилтнуудад баярлаж талархсанаа илэрхийлээд “Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгч нар, захиргааны ажилтнууд та бүхний хүч хөдөлмөрийн үр дүнг би амсаж байна. Та бүхэндээ маш их баярлаж байна.” хэмээн онцоллоо. Гавъяат хуульч цол хүртсэн Ё.Ринзаан “Монгол Улс Үндсэн хуультай болсноос хойш хугацаанд миний бие орон нутагт төрийн захиргаа болон өөрөө удирдах ёсны байгууллага, шүүхэд нийтдээ 40 шахам жил ажиллажээ. Энэ хугацаанд надтай мөр зэрэгцэн ажиллаж байсан нийт шүүгч нар, нэн ялангуяа Булган, Увс, Дархан-Уул, Төв аймагт ажиллаж байсан шүүгч нар, шүүхийн захиргааны ажилтнууд, туслахууддаа баярласнаа илэрхийлж, эрүүл энх, сайн сайхныг хүсье.” хэмээв.

Ийнхүү Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 106 жилийн ойн үеэр шүүхээс төрсөн “Монгол Улсын Гавъяат хуульч” цолтон хоёроор нэмэгдсэнээр нийт 31 гавъяаттай боллоо.

Сүүлийн саруудад иргэдэд татвар нэмлээ, бензиний үнэ өслөө гэх мэтчилэн таагүй шийдвэрүүдийг дараалан гаргасаар байсан билээ. Харин энэ сарын 27-ны өдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийн хувь хэмжээг бууруулах шийдвэр гаргалаа. Ингэснээр нэг талаараа хувиараа эрүүл мэндийн даатгал төлдөг иргэдэд татварын ачааллыг багасгаж буй мэт боловч нөгөө талаасаа Засгийн газраас илүү олон иргэдийг бага мөнгөөр ч болтугай татвар төлүүлэх бодлого бололтой.

Долоон төрлийн татвар шатлалтайгаар нэмэгдүүлэх шийдвэрийн араас ийнхүү нэг төрлийн зорилтот бүлэгт хамааралтай татварыг багасгасан байна. Засгийн газрын хуралдаанаас олон улсын жишгээр иргэдийг татвар төлүүлнэ хэмээн мэдэгдсэн билээ. Харин иргэд олон улсын жишигт нийцсэн татвар төлөх ч харин эргүүлээд олон улсад нийцсэн үйлчилгээг иргэдэд үзүүлэхийг хүсэж буйгаа ч илэрхийлээд эхлээд байна.

Тодруулбал, тухайн ажилтны сард төлөх эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийн хэмжээг түүний сарын хөдөлмөрийн хөлс, түүнтэй адилтгах орлогын дөрвөн хувь, үүнээс ажил олгогч хоёр, ажилтан хоёр хувь байхаар тогтов.

Мөн хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч, малчин, их, дээд сургууль, коллеж, Мэргэжлийн сургалт, үйлдвэрлэлийн төвийн суралцагч, 0-18 насны хүүхэд болон Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулийн 6.1.12-т заасан иргэний жилийн шимтгэл 24 мянга, гадаадын иргэн, харьяалалгүй иргэн, тэтгэврээс өөр тогтмол мөнгөн орлогогүй иргэн, нийгмийн халамжийн дэмжлэг, туслалцаа зайлшгүй шаардлагатай өрхийн гишүүн, хүүхдээ хоёр /ихэр бол гурав/ нас хүртэл өсгөн бойжуулж байгаа эх, эцэг, хугацаат цэргийн албан хаагч, ял эдэлж байгаа ялтны шимтгэлийг 4800 төгрөгөөр тогтоожээ.

Шимтгэлийн хэмжээг шинэчилснээр тогтмол орлогогүй, өөрөө шимтгэлээ төлдөг хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч, малчин, ажилгүй иргэний сард төлөх хэмжээ буурч байна. Мөн эрүүл мэндийн даатгалд даатгуулах иргэдийн тоо өсөж, даатгалын сангийн чадавх нэмэгдэн, даатгуулагч иргэн эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ авах нөхцөл бүрдэнэ гэж үзсэн аж.

Харин өмнөх жилүүдэд дээрх иргэд жилд 46080 мянган төгрөгийг эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлд төлдөг байсан юм. Харин ирэх онд 50%-иар буурч, 28800 төгрөг жил бүр иргэн өөрөө төлж байхаар болсон байна.

Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Г.Занданшатар хэлэхдээ “Эрүүл мэндийн тухай хуулийн наймдугаар зүйлд заасны дагуу Эрүүл мэндийн үндэсний зөвлөлийн саналыг үндэслэн эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг Засгийн газраас тогтооно гэсний дагуу 2018 онд баримтлах эрүүл мэндийн даатгалын хувь хэмжээг тогтоосон байна.

Ингэхдээ эрүүл мэндийн даатгалын хувь хэмжээг өнгөрсөн онуудын хувь хэмжээтэй адил хэмжээтэй барихаар заасан байгаа. Харин малчид, тогтмол орлогогүй иргэдийн хувьд эрүүл мэндийн даатгалын хувь хэмжээ хэт өндөр байна. Үүний улмаас эрүүл мэндийн үйлчилгээ авч чадахгүй байгаа зэрэг саналуудыг үндэслээд малчид, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчид болон хөдөлмөр эрхлээгүй иргэдийн эрүүл мэндийн даатгалын хувь хэмжээг 50 хувиар бууруулж жилийн 28 мянга 800 төгрөг болгож бууруулсан. Нийгэмд татвар нэмэгдлээ гэсэн яриа хүчтэй явж байна.

Эдийн засагт болсон хямрал, хүндрэлээс болоод дэлхийн бүх улсуудад байдаг татварын шаталсан тогтолцоог хэрэгжүүлэхийг ОУВС-гаас зөвлөсөн. Жишээ нь, Шведэд 45 хувь хүртэл татвар төлдөг. Монголд 1.5 сая төгрөгөөс дээш орлогод нь таван хувийн татвар авах болж байгаа. Нөгөө талаас орлого багатай, хүндрэлтэй байгаа иргэдийнхээ эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг бууруулж байна” гэжээ.