Month: May 2017

Нийслэлийн “Хот тохижилтын газар” мод үржүүлгийн газартай аж ахуйн нэгжүүдэд хандан шаардлага хангасан Монгол хайлаас нийлүүлэхийг урьжээ. Монгол хайлаасны нэгж үнэ нь 700 төгрөгт багтсан байх шаардлагатай гэнэ. Монгол хайлаас нийлүүлэх хүсэлтийг энэ сарын 11-18 хүртэл авах бөгөөд шаардлагад нийцсэн аж ахуйн нэгжүүдтэй шууд гэрээ байгуулан ажиллах юм байна. Хүсэлтийг Баянзүрх дүүрэг 14 хороо Жуковын өргөн чөлөөнд байрлах “Хот тохижилтын газар” ОНӨААТҮГ-т авч байна гэж нийслэлийн Хот тохижилтын газраас мэдээллээ.

Монгол хайлааст тавигдах шаардлага:

Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт “Аялал жуулчлалын гол чиглэлийн дагуу байгальд ээлтэй зогсоол, үйлчилгээний төвийг олон улсын стандартад нийцүүлэн байгуулахыг дэмжинэ” гэсэн зорилт дэвшүүлсний хүрээнд Горхи-Тэрэлжийн байгалийн цогцолборт газарт олон улсын стандартад нийцсэн цогцолбор барих ажлыг БОАЖЯ-наас санаачлаад байгаа. Энэ хүрээнд Мэлхий хадны орчимд автомашины 170, дугуйн 60, Агуй хад орчимд автомашины 70, дугуйн 50, автомашины 250 орчим ил зогсоолтой, эко бие засах газартай, нэгдсэн посттой, кофе шоп, бэлэг дурсгалын дэлгүүр, амрах цэг, тоглоомын талбайтай, ногоон байгууламжтай, 24 цагийн камер, харуул хамгаалалттай авто зогсоолыг барьж байгуулах юм.

Нийтийн авто зогсоолыг байгуулснаар тусгай хамгаалалттай газрыг хамгаалах, горим дэглэмийг мөрдүүлэх, хүн амын төвлөрлөөс үүдсэн бохирдлыг бууруулах төдийгүй аялагчдын ая тухтай амрах боломж бүрдэх юм. Өнгөрсөн жил л гэхэд Горхи-Тэрэлжийг гадаад, дотоодын 300 орчим мянган жуулчин зорьжээ. Горхи-Тэрэлж нь нийслэлд хамгийн ойр, дэд бүтэц сайн хөгжсөн байгалийн үзэсгэлэнт газар бөгөөд зуны улиралд өдөрт дунджаар 2000-3000 хүн аялдаг гэсэн статистик тоо байдаг. Эдгээр аялагчдын 80 хувь нь авто цогцолбор байгуулахаар төлөвлөсөн Мэлхий хад, Зуун ламын агуйг үзэж сонирходог юм.

“School police” эцэг эхийн эргүүлийн нээлттэй хаалганы өдөр өнөөдөр боллоо. 2016 – 2017 оны хичээлийн жилд хэрэгжсэн “School police – эцэг эхийн эргүүл” хөтөлбөрийн үр дүнг үнэлэх зорилгоор Улаанбаатар хотын нийт 160 гаруй сургуулиудаас эцэг эхийн эргүүлийг үр дүнтэй хэрэгжүүлсэн шилдэг 30 сургуулийн нэгдсэн тайлан, танилцуулга болсон бөгөөд эргүүлийн үүргээ нэр төртэйгээр гүйцэтгэсэн эцэг эхчүүдийг Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын хүндэт шагналаар шагнаж урамшуулсан байна.

Нээлттэй хаалганы өдрөөр сургуулийн орчинд үүргээ гүйцэтгэх явцдаа хүүхдийн амь насыг учирч болзошгүй аюулаас хэрхэн аварч чадсан тухай ярилцсан бөгөөд хулгай дээрэм, үе тэнгийн дарамт хүчирхийлэл, цахим гадуурхалаас урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсооход бодитой хувь нэмэр оруулсан эцэг эхийн эргүүлийн төлөөлөл оролцож, сайн туршлагаа 600 гаруй иргэдтэй хуваалцжээ.

Улаанбаатар хотын хэмжээнд давхацсан тоогоор нэг өдөрт 1400, сард 33.600 эцэг эх эргүүлд гарч байна. 2017 оны эхний улирлын байдлаар өмнөх онтой харьцуулахад сургуулийн орчинд үйлдэгдсэн гэмт хэрэг, зөрчил 35,3 хувиар буурсан байна гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Үндэсний бичиг үсгийн өдрийг Сүхбаатарчууд сүүлийн жилүүдэд өргөн дэлгэр тэмдэглэж ирсэн. Уг өдрийн хүрээнд үндэсний бичиг үсгээ сурталчлан таниулах олон төрлийн ажил зохион байгуулдагийн нэг нь Хүмүүн бичиг-Хүн бүрийн бичиг уралдаан юм. Тус уралдаанд албан байгууллага, аж ахуйн нэгж, ард игэдийн төлөөллүүд оролцдог бөгөөд тэдний монгол бичгийн мэдлэгийг сорьсон том тэмцээн болдог. Энэ жил хоёр дахь жилдээ зохион байгуулагдсан тус тэмцээний аварга багаар Баруун-Урт сумын 9 дүгээр цэцэрлэгийн Монгол бахархал баг шалгарчээ.

Монгол Улсын ерөнхийлөгчийн 2003 оны 105 дугаар зарлигийг хэрэгжүүлэх, орон нутгийн хэмжээнд тэмдэглэн өнгөрүүлэх, эх хэлээ эрхэмлэн дээдлэх, бичиг үсгийн соёлоо сурталчилах зорилгоор зохион байгуулагддаг Хүмүүн бичиг-Хүн бүрийн бичиг уралдаанд таван багийн 25 хүн оролцож оюун ухаанаа сорин өрсөлджээ.

“Оролцогчдын тоо өнгөрсөн жилээс буурсан хэдий ч баг бүрийн гишүүдийн монгол бичгийн талаарх мэдлэг, ур чадвар сайн байсан гэж хэлмээр байна. Өнгөрсөн жил 10 гаруй баг оролцож байсан. Энэ жилийн хувьд уралдааны зар орой хүрсэн, дээрээс нь байгууллагуудад маш олон ажил давхацсан учир оролцоо жаахан муу байсан гэж үзэж байна. Гэхдээ тэмцээн маань маш өрсөлдөөнтэй сайхан болж өнгөрлөө. Ялангуяа багууд гэрийн даалгавар болох ханын сониндоо маш их ач холбогдол өгсөн байна. Зөвхөн энэ тэмцээнд зориулж дээл хүртэл урласан байсан. Дээлэн дээрээ монгол бичгээ сурталчлсан уриалгануудыг хонин холбоо болон шигтшээ наамлаар хийсэн байсан. Энэ нь маш их өргөн утга агуулгатай, содон ханын сонин байж чадлаа. Энэ мэтчилэн энэ жилийн тэмцээн маань онцлог сонин зүйлтэй, өрсөлдөөн ихтэй болж өнгөрлөө. Дараа дараагийн жилүүдэд тэмцээн маань хүрээгээ тэлэх болно. Тиймээс зохион байгуулагчдын зүгээс анхаарах, үйл ажиллагаагаа сайжруулах зүйл их байна…” хэмээн аймгийн Боловсрол соёл урлагийн газрын Монгол хэл, бичгийн сургалт хариуцсан мэргэжилтэн П.Амартуяа хэллээ.

Тус тэмцээнийг аймгийн Боловсрол соёл урлагийн газар, Нийтийн номын сан, Гуравдугаар бүрэн дцнд сургуулиуд хамтран зохион байгуулдаг билээ. Тэмцээний аварга багаар Баруун-Урт сумын 9 дүгээр цэцэрлэгийн Монгол бахархал баг шалгарсан бол 5 дугаар цэцэрлэгийн Хүмүүн бичиг, 4 дүгээр бүрэн дунд сургуулийн эцэг эхийн төлөөллийн Эх хэл-Эх орон багууд удаах байрыг эзэлжээ.

Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газраас сургуулийн өмнөх боловсролын байгууллагуудад хийсэн хяналт шалгалтынхаа талаар мэдээллээ. Нийслэлд ажилладаг төрийн өмчийн 52, төрийн бус өмчийн 70, нийт 122 цэцэрлэгийг хамруулан төлөвлөгөөт шалгалт хийсэн байна.

Шалгалтын явцад хүүхдийн өдрийн хоол, ус, агаараас сорьц, дээж авч, хөрс, тоглоом, арчдас шинжилгээ авч лабораторид шинжлүүлжээ. Цэцэрлэгийн хүүхдийн нэг өдрийн хоолны илчлэг, шимт бодисын хэмжээнд дүгнэлт өгөх зорилгоор төрийн өмчийн 35 цэцэрлэгийн өдрийн хоолноос дээж авч шинжлүүлэхэд хоолны нийт илчлэг норм хэмжээнд байгаа ч, шимт бодисын хэмжээ нь бүрэн хүрэхгүй байжээ.

Хяналт шалгалтаар дараах зөрчлүүд илэрчээ.

1. Төрийн өмчийн Сонгинохайрхан дүүргийн 176, 156, 188, Багануур дүүргийн 132, Баянзүрх дүүргийн 45, 115, Сүхбаатар дүүргийн 150 дугаар цэцэрлэгүүд нь гэр бүлэг нээж ажиллуулж байгаа боловч тухайн цэцэрлэгийн сургалтын ажил эрхлэх тусгай зөвшөөрөлд нэмэлт өөрчлөлт оруулаагүй байна.

2. Төрийн бус өмчийн 34 цэцэрлэгийн / Сүхбаатар дүүргийн Цасан гоо, Хан-Уул дүүргийн Нарны хаан хүүхдүүд, Хүүхдийн ивээл, Баянзүрх дүүргийн Булганзул, Жаргалан, Баянгол дүүргийн Шүтээн үрс, Хатан манцуй, Буман жаалууд гэх мэт/ эрхлэгчид нь сургуулийн өмнөх боловсролын чиглэлээр мэргэжил эзэмшээгүй мэргэжлийн бус хүмүүс ажиллаж байна.
3. Шалгалтанд хамрагдсан төрийн бус өмчийн цэцэрлэгийн 72 хувь нь мэргэжлийн багшгүй, 59 хувь нь багшлах эрхгүй, 56 хувь нь туслах багшийн сургалтанд хамрагдаагүй багш нар ажиллаж байна.

4. Хан-Уул дүүргийн 27 дугаар цэцэрлэгт 2015-2016 оны хичээлийн жилд шинээр өргөтгөл баригдсан боловч барилгын зарим хэсэгт суулт өгч цууралт үүссэн, барилгын баруун жигүүрт инженерийн шугам сүлжээний /коллектор/ гэмтэл гарсантай холбоотой хоёрдугаар сараас хойш дөрвөн ангийн хэрэглээний халуун ус тасарсаныг засуулаагүй байна. Мөн барилга шинэчлэн баригдсантай холбогдуулан 2016-2017 оны хичээлийн жилд анги танхимын тохижилт үйлчилгээнд гэх зориулалтаар эцэг эхээс хууль бусаар 22039100 төгрөгийн хандив авч ашигласан.

5. Шалгалтад хамрагдсан цэцэрлэгүүдийн 30.8 хувь нь эдэлбэр газар хүрэлцээгүй, 33.3 хувь нь сургалтын зориулалтын гадна тоглоомын талбай, тоног төхөөрөмж дутагдалтай, аюулгүй байдлыг хангахгүй байна. Тухайлбал: Хан-Уул дүүргийн 41-р цэцэрлэгийн гадна тохижилт хангалтгүй, “Буурай ээж” цэцэрлэг гадна тоглоомын талбайгүй, Налайх дүүргийн 123-р цэцэрлэгийн хоёр, гуравдугаар салбарууд эдэлбэр газрыг зүлэгжүүлээгүй.

6. Шинээр байгуулагдсан төрийн бус өмчийн цэцэрлэгүүд зориулалтын бус байранд ажиллаж байна. Тухайлбал: Сүхбаатар дүүргийн “Үзэм”, “Том жаал”, Баянгол дүүргийн “Мон-Эрин”, Хан-Уул дүүргийн “Буурай ээж” цэцэрлэг нь үйлдвэрийн зориулалтай барьсан байрыг цэцэрлэгийн зориулалтаар тохижуулсан боловч барилгын төлөв байдалд дүгнэлт гаргуулаагүй байна.

7. Шалгалтанд хамрагдсан зарим цэцэрлэгүүдийн барилга шаардлага хангахгүйгээс сургалтын хэвийн үйл ажиллагаанд хүндрэл учруулж, суралцагч хүүхдүүд, багш ажиллагсадын эрүүл мэнд, аюулгүй байдалд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй байна. Тухайлбал: Хан-Уул дүүргийн арванхоёрдугаар цэцэрлэгийн дээврийн хучлага төмөр зэвэрч, цоорон бороо цасны ус нэвчснээс модон хийц ялзарч, барилгын бат бөх чанарт сөргөөр нөлөөлөх болсон. Ангиудын унтлага, ариун цэврийн өрөө, эрхлэгчийн өрөө, хөгжмийн заалны хана, тааз хөгцөрч мөөгөнцөртсөн, Баянзүрх дүүргийн найм, Хан-Уул дүүргийн арванхоёрдугаар цэцэрлэгийг сэргээн засварлах тухай барилгын техникийн хяналтын улсын байцаагчийн акт гарсан, 28 цэцэрлэг агааржуулалт хангалтгүй, бохир байнга үнэртдэг. Налайх дүүргийн “Төгсзаяа” цэцэрлэг нь халаалтгүй, ариун цэврийн өрөөний паар хагарсан. Баянзүрх дүүргийн 136 цэцэрлэгийн зоорийн давхарт зэргэлдээх байрнаас ус алдаж, тааз хананд ус нэвчсэн.

8. Шалгалтанд хамрагдсан цэцэрлэгүүдийн 66.6 хувь нь ангид бүлэгт нэг хүүхдэд ногдох талбай нь эрүүл ахуйн нормоос 1.5-2.2 дахин их, 25 хувьд нь угаагуур, суултуур ариун цэврийн байгууламж стандартад нийцэхгүй байна. Мөн цэцэрлэгийн нэг багшид ногдох хүүхдийн тоо 45-72 буюу хүчин чадлыг гурав дахин нэмэгдүүлсэн байна. Энэ нь тухайн цэцэрлэгүүд хамран сургах тойргийн бус хүүхэд элсүүлэн авдагтай холбоотой. Тухайлбал: Сүхбаатар дүүргийн 51, 135, Чингэлтэй дүүргийн 205, 108, Баянзүрх дүүргийн 59, 8, 172, 128, 136, Баянгол дүүргийн 141, 11, 98, 157, 47, 88, 100, Хан-Уул дүүргийн 12, 218, 41 Сонгинохайран дүүргийн 79, 90, 110, 111,116 ,119,156, 163, 192, 227 цэцэрлэгүүдэд энэ зөрчил илэрсэн.

9. Чингэлтэй дүүргийн 154-р цэцэрлэг нь Нийтийн үйлчилгээний Улаанбаатар нэгтгэл ОНӨААТҮГ-ын авто баазын дэргэд байрладагаас хүнд даацын машины дуу шуугиантай, утаа тортог ихтэй, Баянгол дүүргийн “Мон –Эрин”, “Шүтээн үрс”, 57, 157 дугаар цэцэрлэгийн гарах хаалга авто замын дэргэд байрладагаас авто замын хөдөлгөөний аюулгүй байдал алдагдсан.

10. Шалгалтад хамрагдсан цэцэрлэгүүдийн гал тогооны 25 хувь нь механик агааржуулалтын системийн үйл ажиллагаа алдагдсан, 41.6 хувьд хүнсний агуулах эрүүл ахуйн стандартын шаардлага хангахгүй, 25 хувь нь хүнсний агуулахад зориулалтын вандан тавиургүй, 33.3 хувьд нь хоол үйлдвэрлэлийн өрөөний технологи буруу байна. Тухайлбал: Багануур дүүргийн 123 дугаар цэцэрлэгийн II салбар хүнсний агуулахад агааржуулалтгүй. Налайх дүүргийн “Төгсзаяа”, Сүхбаатар дүүргийн “Том жаал”, “Үзэм”, 205 дугаар цэцэрлэг, Баянзүрх дүүргийн 128 дугаар цэцэрлэгийн агааржуулалт хангалтгүйгээс хана, таазанд хөгц үүссэн байна.

Шалгалтын явцад илэрсэн зөрчлийг арилгуулахаар улсын байцаагчийн 988 заалттай 98 албан шаардлагаар хугацаатай үүрэг даалгавар өгч хэрэгжилтэнд хяналт тавин ажиллаж байна. Шинжилгээний дүнг үндэслэн 91 дүгнэлт бичиж, зөрчилтэй 70 газарт 20405000 төгрөгний шийтгэвэр ногдуулж бүрэн барагдуулжээ. Мөн “Үзэм”, “Шүрэн цох” цэцэрлэгийн үйл ажиллагааг зогсоосон байна.

Монголын Сонсголгүй иргэдийн нийгэмлэг, яруу найрагч Б.Галсансүх хамтран өмгөөлөгч Г.Батбаярын ёс зүйгүй үйлдлийн талаар мэдээлэл хийлээ.

Учир нь яруу найрагч Б.Галсансүх 29 дүгээр сургуульд үүссэн нөхцөл байдлын талаар үзэл бодлоо илэрхийлж, хүүхдүүдийн эрх ашгийг хамгаалах нь зөв гэдэг байр суурьтай байжээ. Гэвч үүнээс болж өмгөөлөгч Г.Батбаяртай зөрчилдөж эхэлжээ.

Цагдаагийн байгууллагаас тус сургуульд хяналт шалгалт хийх үеэр өмгөөлөгч Г.Батбаяр мэдүүлэг өгч байгаа хүүхдүүдийг дарамтлах зэргээр өмгөөлөгчийн хувьд ёс зүйгүй хандаж байжээ. Энэ асуудалд нь Б.Галсансүх шаардлага тавихад түүнийг өөрийг нь гүтгэн доромжилсон хэмээн цагдаагийн байгууллагад хандан яруу найрагчаас 50 сая төгрөг нэхэмжилсэн байна.

Энэ талаар Б.Галсансүх “Би 29 дүгээр сургуулийн хүүхдүүдийн хэвлэлийн хурал дээр эдгээр хүүхдийг өмгөөлөх өмгөөлөгч хэрэгтэй байна гэж хэлсэн. Зүгээр мөрөөрөө уран бүтээлээ хийгээд явбал явах байлаа. Энэ хүүхдүүдийн өмнөөс дуугарсныхаа төлөө өнөөдөр өөрөө хэрэгт ороод явж байгаадаа харамсалтай байна” гэв. Мөн энэ үеэр Монголын сонсголгүй иргэдийн нийгэмлэгийн тэргүүн Цэдэнбал “Би 29 дүгээр сургуулийн сурагч байлаа. Энэ сургуульд 50 жил байсан нуугдсан бугшсан асуудлыг сурагчид маань сая гаргаж тавьсан. Гэтэл эдгээр хүүхдүүдийг маань эргээд шоу болгон ашиглаж байгаа хүмүүс байгаад харамсалтай байна. Миний хүүхдүүдийг зүгээр орхиоч ээ гэж Г.Батбаяр өмгөөлөгчид хэлмээр байна” гэлээ.