Categories
мэдээ нийгэм

Стрессээс шалтгаалсан сэтгэцийн өвчин 10 дахин өссөн дүн гарчээ

Дэлхийн хүн амын 4 хувь буюу 300 сая нь сэтгэл гутрах өвчинтэй аж. Сүүлийн 10 жилийн хугацаанд сэтгэл гутралын эмгэгтэй хүний тоо 18 хувиар өссөн нь энэ асуудалд зайлшгүй анхаарах шаардлагатайг харуулж буйг ДЭМБ-ын суурин төлөөлөгч Су Нюунт-У хэлж байна. Мөн тэрбээр нийгэм, эдийн засгийн сөрөг үйл явц хүмүүсийг сэтгэл гутралд хүргэдэг. Сэтгэл гутралаас урьдчилан сэргийлж, эмчлэхэд тодорхой хөрөнгө шаардлагатай. Энэ эмгэгээс урьдчилан сэргийлэхэд зориулсан 1 доллар эргээд эдийн засагт 4 доллар болон өсдөг. Нас, хүйс, нийгмийн гарал, үндэс угсаа харгалзахгүйгээр тусдаг энэ эмгэгийн даван туулах үе хэнд ч ирж магадгүй. Тиймээс гадуурхахгүй байх нь чухал гэдгийг хэлж байна.

Харин манай улсын хувьд 2013 онд хийсэн судалгаагаар хүн амын 6.6 хувь нь сэтгэл гутралтай гэсэн дүн гарчээ. СЭМҮТ-ийн хийсэн судалгаагаар өсвөр насны 5 хүүхдийн нэг, төрсөн 6 эмэгтэйн 1 нь сэтгэцийн асуудалтай байгаа нь тогтоогджээ. СЭМҮТ жилд 40 мянган хүнд үйлчилдэг байна. Тэднээс 1800-2000 нь сэтгэл гутрал, сэтгэцийн ямар нэг асуудалтай байдгийг тус төвийн захирал Л.Насанцэнгэл хэлэв. Тэрбээр 2014 онд стрессын шалтгаантай сэтгэцийн асуудал 10 дахин өссөн дүн гарсныг мөн мэдээлэв.

ДЭМБ-аас гаргасан Номхон далайн эргийн бүсийн 15 орнуудыг зонхилон тохиолдох сэтгэцийн эмгэгийн тархалтаар ихээс бага руу нь эрэмбэлэхэд Монгол Улс VII-д, сэтгэл гутрах эмгэгийн тархалтаар Австрали, Шинэ Зеланд улсын дараа III-т оржээ. Зуун мянган хүн амд амиа егүүтгэх тохиолдлын тоогоор VI-д жагсч байна.

Сэтгэл гутралын ноцтой үр дагавар нь амиа хорлоход хүргэдэг байна. Дэлхийд 40 секунт тутамд нэг хүн амиа егүүтгэдэг. Манай улсын хувьд ч1992-2013 онд хийгдсэн судалгаагаар жил ирэх тусам амиа хорлох тохиолдлын тоо нэмэгдсээр буй аж.

Сэтгэл гутралын шинж тэмдэг:

  • Сэтгэл санаа дундуу, уйтгартай байх
  • Идэвх, сонирхол буурах
  • Амархан ядарч, сульдах
  • Анхаарал төвлөрөхгүй байх
  • Нойргүйдэх
  • Хоолны дур, сонирхол буурах
  • Өтгөн хатах
  • Бэлгийн дур хүсэл буурах
  • Эмэгтэйчүүдэд сарын тэмдгийн мөчлөг алдагдах
  • Өөрийгөө буруутгах
  • Биеийн жин буурах
  • Хэнд ч хэрэггүй болсон мэтээр бодох
  • Үг яриа цөөрөх
  • Хөдөлгөөн удаашрах

Танд бүх шинж тэмдэг илэрч байвал эхний ээлжинд Сэтгэл гутралыг илрүүлэх “Beck”-н сорилыг бөглөх шаардлагатай. Сорилыг энд дарж үзнэ үү. Сорилын үр дүн сөрөг гарвал та сэтгэлзүйч, мэргэжлийн эмчид хандаж, сэтгэл заслын болоод эмийн эмчилгээ хийлгэж болно.

Сэтгэл гутралаас сэргийлэх боломж:

  • Өдөр бүр биеийн тамирын дасгал хийх
  • Эрүүл, зөв хооллоход анхаарах
  • Булчин сулруулах дасгал хийх
  • Сайн унтаж амрах
  • Стресс тайлах ур чадварт суралцах
  • Ажлаа төлөвлөгөөтэй хийх
  • Согтууруулах ундаанаас татгалзах
  • Өөрийгөө хайрлах, халамжлах
  • Өөртэй итгэлтэй байх, бусадтай эелдэг харьцах шаардлагатай юм байна.
Categories
мэдээ нийгэм

М.Мөнхбаатар: 29-р сургууль дээр бэлгийн хүчирхийлэлтэй холбоотой асуудал нотлогдоогүй

БСШУ-ы сайдын тушаалаар 29-р тусгай сургууль дээр гарсан асуудлаар ажлын хэсэг өнгөрсөн долоо хоногт ажиллажээ. Өнөөдөр ажлын хэсэг дүгнэлтээ танилцууллаа. Яамны Бодлого зохицуулалтын газрын дарга М.Мөнхбаатар, Боловсролын газрын дарга Д.Эрдэнэчимэг, Тусгай боловсролын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж, хамтран ажилладаг холбооны орчуулагч Соёлмаа нар оролцлоо.

Бодлого зохицуулалтын газрын дарга М.Мөнхбаатар: 29-р сургуулийн нөхцөл байдал болон хүүхдүүдийн гаргасан гомдлын талаар ажлын хэсэг долоо хоног ажиллаж нэгдүгээрт асуудлын талаар баримт бичиг цуглуулах, хоёрдугаарт сургуулийн багш, сурагчдаас асууж байдлыг тодруулах ажил явуулж, шинжлэн үзэж 10 дүгнэлт гаргалаа.

  • Тусгай хэрэгцээт багшийг гадаадад бэлтгэх ажлыг зохицуулах
  • Хүүхдүүдэд хэрэгтэй тоног төхөөрөмжүүдийг нэмэгдүүлэх
  • Дээд сургуульд ороход нь бэлдэх анги бэлдэх
  • Тус сургуулийн нийт багш нарт дохионы хэлээ сайжруулах үүрэг болгох
  • Сонсголын бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн сурах нөхцөл боломжийг бүрдүүлж, урлаг соёлын ажлыг цаг тухайд нь сайтар зохион байгуулж, сурагчдыг эрх ашгийг дээдлэх
  • Сул сонсголтой хүүхдүүдэд сонсголыг нөхөх аппаратыг сургууль, эцэг эхчүүдийн зүгээс хамтран хэрэгжүүлэх

Сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа.

  • Шалгалтын дүнд ямар нэг багшид хариуцлага тооцсон уу?
  • Мэргэжлийн хэлмэрч хүмүүстэй хамтраад энгийн түвшний шалгалт явуулсан. 94 хувь нь дохих чадвартай байна гэж гарсан. Мэргэжлийн багш нарын хувьд шалгалт авахад 21 багшаас 44 хувь нь хангалттай гэсэн дүн авсан. Үүний дүнд тусгайлсан мэргэжлийн сургалтыг явуулахаар болсон.
  • Хүчирхийллийн хэрэг гарсан гэж мэдээлсэн. Энэ асуудал дээр ажлын хэсэг ямар дүгнэлт гаргасан бэ?
  • Багш нарын чадварын асуудлаар сурагчид хандсан. Нээлттэй санал асуулга бөглүүлж хүүхдүүдээс судалгаа хийсэн. Мөн ярилцлага хийсэн байгаа. Эхний байдлаар мэргэжлийн асуудал бол байж болзошгүй гэсэн дүгнэлт гарсан. Хэвлэл мэдээллээр гараад байгаа бэлгийн дарамттай холбоотой асуудлаар эцэг эхчүүдтэй уулзсан. Одоогоор нотлогдоогүй. Гэхдээ үргэлжлүүлэн судалж байгаа. Үүнийг хууль шүүхийн байгууллага тогтооно.

О.ӨНӨР

Categories
мэдээ нийгэм

ГССҮТ нурууны гэмтэл засах шинэ технологи нэвтэрүүллээ

Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн Хүзүү нуруу нугасны Гэмтэл согогын тасаг энэ оны гуравдугаар сараас эхлэн нурууны гэмтэл засах шинэ технологи ашиглан эмнэлгийн тусламж үйлчилгээг ард иргэддээ үзүүүлж байна. Өмнө нь энэ төрлийн хагалгааг том хүрцээр буюу их хэмжээний зүсэлт хийн эд эсийг гэмтээх эрсэлдтэйгээр хийдэг байсан бол одоо энэхүү шинэ арга нэвтрүүлсэнээр өвчтөнд хөнөөл багатай, арьсны гаднаас нурууны хугаралыг бэхлэх дэлхийн түвшинд хүрсэн дэвшилэт аргыг аргыг хэрэглэж эхэллээ. Энэхүү хагалгааг хийхэд ГССҮТ-өөс 2-3 эмчийг БНСУ-д мэргэжил дээшлүүлэх сургалтанд хамруулан сургасан байна.

Шинэ технологи нэвтрүүлснээр урд нь өвчтөн удаан хугацаанд хэвтэж, зовиур ихтэй байсан бол одоо өвчтөнд өвдөлт багатай, мэс заслын дараа хурдан тэнхэрэх, шууд босч явах боломжтойгоос гадна мэс заслын шарх, халдварын эрсдэл бага, хөдөлмөрийн чадвар хурдан хугацаанд сэргэх, эмнэлэгт хэвтэх хугацаа богинсох зэрэг эерэг сайн талууд бий болж байгаа юм. Ер нь дэлхий даяар энэхүү аргыг өргөн нэвтрүүлж байгаа бөгөөд ГССҮТөвийн нуруу нугасны мэс заслын тасгийн эмч нар ийнхүү дэлхийн түвшинд эн зэрэгцэн ажиллах боломж бүрдэж байна.

Categories
мэдээ эдийн-засаг

“Алт цэвэршүүлэх үндэсний үйлдвэр байгуулах төсөл”-ийг хамтран хэрэгжүүлнэ

Монголбанк 2016 онд 18.3 тонн алт худалдан авсан бөгөөд 2017-2020 онд 20-25 тонн алт худалдан авахаар зорилт тавин ажиллаж байна.

“Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал-2030”-ын 2.1.3 дахь хэсгийн гуравдугаар зорилтын I үе шат, Алт-2 хөтөлбөрийн 3.3.8-д тус тус тусгагдсан “Алт цэвэршүүлэх үндэсний үйлдвэр байгуулах төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх талаар судалгаа хийж санал, дүгнэлт боловсруулах үүрэг бүхий Монголбанк, Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам, “Эрдэнэс Монгол” ХХК, Үнэт металлын сорьцын хяналтын газрын хамтарсан ажлын хэсэг байгуулагдан, 2017 онд хийх ажлын төлөвлөгөөг боловсруулан ажиллаж байна.

Манай улс ОХУ, Их Британи, Япон зэрэг улсад алтаа цэвэршүүлж ирсэн бөгөөд сүүлийн жилүүдэд Швейцарь улсад цэвэршүүлж байна. Гадаадад цэвэршүүлж байгаа алтны тээвэр, даатгал, хамгаалалтын зардал өндөр гардаг. Мөн МонголУлсын олборлон баяжуулж байгаа алт нь дунджаар 85.0 хувийн агуулгатай бөгөөд түүнийг олон улсын зах зээлд борлуулахын тулд 99.99 хувийн цэвэр алт болгох шаардлагатай байдаг.

Иймд Монгол Улс алт цэвэршүүлэх үйлдвэртэй болсноор дээрх хүндрэл бэрхшээлийг шийдвэрлэхээс гадна эдийн засгийн өндөр ач холбогдолтой билээ.

Categories
мэдээ нийгэм

“ЛОНДОН БИЗНЕС ФОРУМ” боллоо

Монгол-Британийн худалдааны танхим, Лондон дахь Монгол Улсын ЭСЯ-тай хамтран жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Лондон бизнес форум ”-ын 6 дахь удаагийн арга хэмжээ 4 дүгээр сарын 05-ны өдөр Лондон хотноо амжилттай болж, хоёр улсын төрийн байгууллагын ажилтнууд, хувийн хэвшлийн төлөөлөгчид, эрдэмтэн судлаачид зэрэг нийт 200 гаруй хүнийг хамрав.

Элчин сайд С.Баяр форумыг нээж хэлсэн үгэндээ энэхүү арга хэмжээнд төр, хувийн хэвшил, судалгааны байгууллагуудын олон төлөөлөгчид оролцож байгаа нь харилцан мэдээлэл солилцох, санал бодлоо илэрхийлэх өргөн боломжийг бүрдүүлж буйг тэмдэглэв.

Форумд Гадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Даваасүрэн оролцож манай улсын эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын өнөөгийн орчин, энэ чиглэлд Засгийн газраас авч хэрэгжүүлж буй бодлого, зорилт, ОУВС-ийн Монгол Улс дахь суурин төлөөлөгч Нэйл Сакер хоёр талын хамтын ажиллагаа, Рио Тинто группын гадаад харилцааны албаны захирал Симон Нивен “Оюу толгой”-н хоёр дахь шатны үйл явц, төсөл хэрхэн амжилттай хэрэгжиж байгаа тухай тус тус дэлгэрэнгүй танилцуулав.

Салбар хуралдаанууд “Монголд хөрөнгө оруулах нь”, “Монголд бизнес эрхлэх нь” сэдвээр болж Монгол Улсын Сангийн яам, Монголын хөрөнгийн бирж, Европын сэргээн босголт хөгжлийн банк, Лондонгийн хөрөнгийн бирж, Британийн “Asia Pacific Investment Partners”, “What3words” компаниуд болон Монголын “Делоитт Онч”, “Thomas Air” компани, “Бизнес мэдээллийн сан”, “Тогтвортой ноос ноолуурын эвсэл” ТББ-ын төлөөлөгчид илтгэл хэлэлцүүлж, мэдээлэл, санал харилцан солилцов. Форумын үеэр Элчин сайд С.Баяр Блүүмберг Монголия ТВ-д ярилцлага өглөө.

Энэ удаагийн форумын нээлтийн ажиллагааны хүрээнд Гадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Даваасүрэн тэргүүтэй төлөөлөгчид Лондонгийн хөрөнгийн биржид зочилж, тус биржийн тухайн өдрийн арилжаа нээх ёслолд оролцов.

“МОНГОЛ ОРНЫ ХӨГЖИЛД” СЭДЭВТ ХИЛИЙН ЧАНАД ДАХЬ МОНГОЛ ИРГЭДИЙН ЧУУЛГА УУЛЗАЛТ БОЛЛОО

Лондон дахь Элчин сайдын яам, Британи дахь Монголчуудын холбоо, “Цахим Өртөө Холбоо” ТББ хамтран зохион байгуулсан “Монгол орны хөгжилд” сэдэвт хилийн чанад дахь монгол иргэдийн 13 дахь удаагийн чуулга уулзалт 4 дүгээр сарын 06-ны өдөр Лондон хотноо болов. Энэ удаагийн чуулга уулзалтад гадаадын 14 оронд ажиллаж, суралцаж байгаа нийт 80 гаруй иргэд оролцов.

Элчин сайд С.Баяр чуулга уулзалтын нээлтэд хэлэхдээ “эх орноо хөгжүүлэхийн төлөө хүсэл, тэмүүллээр сэтгэлээ чилээн явдаг Монгол хүний өөдрөг сайхан сэтгэл энэхүү чуулганы эх үндэс байдаг” гэв.

Чуулга уулзалтын гол зочноор Гадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Даваасүрэн оролцож хилийн чанад дахь Монгол иргэдийн талаар төр, засгаас авч хэрэгжүүлж байгаа бодлого, үйл ажиллагааны талаар дэлгэрэнгүй танилцуулж, иргэдийн сонирхсон асуултад хариулт өгөв.

Энэ удаагийн чуулга уулзалт “Монголын боломж” ерөнхий сэдвийн дор “Монгол дахь бизнес эрхлэлт, бэрхшээл ба боломж”, “Мега төслүүд”, “Нийгэм, эрх зүйн төлөвшил” гэсэн гурван салбар хуралдаанаар болов.

Чуулганд хилийн чанадад ажиллаж, амьдарч байгаа монголчуудаас гадна манай улсын нийгэм, эдийн засгийн төлвийн талаар судалгаа хийдэг ОХУ, Австрали, АНУ-ын эрдэмтэд, судлаачид, “Монголын ардчиллын тэсвэр”, “Мега төслүүдийн төрөлжүүлэлтийг антропологийн үүднээс шинжлэх нь” зэрэг сэдвээр илтгэл хэлэлцүүлж оролцов.

Чуулга уулзалтын ерөнхий ивээн тэтгэгчээр Европын Сэргээн Босголт Хөгжлийн банк, мэдээллийн ивээн тэтгэгчээр “Будда Продакшн”, “Азаа студи” тус тус ажиллав.

Чуулга уулзалтын үеэр Хилийн чанад дахь монгол иргэдийн зөвлөлийн хуралдаан ЭСЯ-нд болсон бөгөөд хуралдаанд Гадаад Харилцааны Яамны Гадаад сурталчилгаа, соёлын харилцааны газраас зохих танилцуулга хийж төлөөлөгчид санал бодлоо солилцов.

“Монгол орны хөгжилд” ээлжит 14 дэх удаагийн чуулга уулзалтыг 2018 онд Берлин хотод зохион байгуулахаар товлосноор энэ удаагийн арга хэмжээ амжилттай өндөрлөв.

“ТАЛ НУТГИЙН САЛХИ” СЭДЭВТ СОЁЛЫН АРГА ХЭМЖЭЭ БОЛОВ

Лондон хотноо болж байгаа Монгол-Британийн бизнесийн төлөөлөл оролцсон “Лондон бизнес форум”, Хилийн чанад дахь монгол иргэдийн санаачилгаар жил бүрийн “Монгол орны хөгжилд” 13 дахь удаагийн чуулга уулзалтын үйл ажиллагааны хүрээнд “Тал нутгийн салхи” сэдэвт соёлын арга хэмжээ “Asia House” байгууллагын танхимд болж өнгөрөв. Энэхүү арга хэмжээг Британи дахь Монгол Улсын Соёлын элч Ж.Өнөрмаа Элчин сайдын яамтай хамтран зохион байгуулсан бөгөөд 100 гаруй хүмүүс оролцов.

Соёлын арга хэмжээний нээлтэд Элчин сайд С.Баярын хэлсэнчлэн ийм арга хэмжээ нь хоёр орны ард түмэн улам ойртон дотносоход чухал ач холбогдолтой юм. Элчин сайд “Asia House” байгууллагын Урлагын зөвлөлийн захирал Памела Кемберээр уламжлан тус байгууллага хамтран ажиллаж, дэмжлэг үзүүлсэнд талархал илэрхийлэв.

Энэхүү арга хэмжээний үеэр Монгол Улсын соёлын хосгүй үнэт өвийг хадгалах, хамгаалах, өвлүүлэн үлдээх, дэлхий дахинд сурталчлан таниулахад үнэтэй хувь нэмэр оруулсаар байгаа Британийн иргэн, Монголын Урлагийн зөвлөлийн олон улсын зөвлөх Сью Бөрнийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар “Алтангадас” одонгоор шагнасныг Элчин сайд С.Баяр гардуулан өгөв.

Соёлын хөтөлбөрт морин хуурч, хөөмийч Ц.Соёл-Эрдэнэ “Чингис хааны магтаал”, “Түмэн агтын төвөргөөн” зэрэг ая, дуу, Италид Улсад уран бүтээлээ туурвиж байгаа дуурийн дуучин С.Аяана, Италийн дуучин Франко Серри, төгөлдөр хуурч Б.Мандахтуяа нар Монголын болон дэлхийн сонгодог дууны хэсгээс сонордууллаа.

Мөн Монголын зураач, барималчдын уран бүтээлээс үзэгчид үзэж сонирхов.

Categories
мэдээ улс-төр

Д.Дорлигжав Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшихээ мэдэгдлээ

Хууль зүйн сайд асан Д.Дорлигжав АН-аас Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшинэ гэдгээ албан ёсоор зарлалаа.

Тэрбээр “Намынхаа Ерөнхийлөгчийн дотоод сонгуульд өрсөлдөнө. Шийдвэр гаргахад хэд хэдэн хүчин зүйлс нөлөөлсөн” гэлээ.

Дашрамд өгүүлэхэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгууль ирэх зургадугаар сарын 26-нд болно. Харин намууд сонгуульд нэр дэвшүүлэх эрхмээ ирэх тавдугаар сард тодруулах юм.

Categories
гадаад мэдээ

АНУ Сирийн баазад пуужингаар цохилт өгчээ

Сирид босогчдын хяналтад байдаг хот руу химийн зэвсэг ашиглан дайралт хийсний хариуд АНУ пуужингаар цохилт өгчээ.

Пентагоны албаны хүний хэлснээр, Сирийн “Шайрат” агаарын цэргийн хүчний бааз руу Газар Дундын тэнгисийн зүүн хэсэгт байрлаж буй Америкийн тэнгисийн цэргийн хүчний хөлөг онгоцноос өчигдөр 50 гаруй “Tomahawk” далавчит пуужин харвасан байна.

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп “энэ баазаас мягмар гарагт химийн дайралт хийсэн” гэж хэлээд, Сирийн зэвсэгт мөргөлдөөнийг дуусгавар болгоход туслахыг “соёлжин иргэншсэн бүх улс орон”-д уриалжээ.

Мягмар гарагт Сирийн Идлиб мужийн Хан-Шейхун хот руу мэдрэлд нөлөөлдөг химийн бодис ашиглан дайралт хийсний улмаас хэдэн арван энгийн номхон иргэн, тэдний дотор хүүхдүүд амиа алдсан юм. Энэ довтолгоог Сирийн засгийн газрын арми хийсэн гэж тусламжийн байгууллагууд болон зарим улс орон үзэж байна.

Сирийн талаарх бодлогодоо Вашингтон гэнэтийн өөрчлөлт оруулсныг АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Рекс Тиллерсон өчигдөр мэдэгдээд, “Сирийн Ерөнхийлөгч Башар аль-Асад энэ улс орныг сайн сайхан болгоход ямар ч үүрэг гүйцэтгэж чадахгүй” гэжээ.

Ердөө өнгөрсөн долоо хоногт, АНУ-аас НҮБ-д суугаа Байнгын төлөөлөгч Никки Хейли хэлэхдээ “Сирийн Ерөнхийлөгчийг зайлуулах гэж Вашингтон яарахгүй байна. Энэ бол эн тэргүүний асуудал биш” гэж хэлж байсан юм.

Categories
мэдээ нийгэм

“Ирээдүйн эзэд” мэргэжил сонголтын үндэсний аяныг эхлүүллээ

Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газар, нийслэлийн Залуучуудын хөгжлийн газар, нийслэлийн Боловсролын газар, Германы хамтын ажиллагааны байгууллагын “Мэргэжлийн чиг баримжаа олгох” төсөл зэрэг байгууллагууд хамтран “Ирээдүйн эзэд” мэргэжил сонголтын үндэсний аяныг нийслэлд эхлүүллээ. Тус аянд нийслэлийн 9 дүүргийн Ерөнхий боловсролын дунд сургуулийн ахлах ангийн сурагчид хамрагдах бөгөөд өчигдөр Баянзүрх дүүргийн сурагчдын дунд зохион байгуулав. 2016-2017 оны хичээлийн жилд улсын хэмжээнд “Ерөнхий боловсролын дунд сургуулийн ахлах ангийн сурагчдад мэргэжлийн чиг баримжаа олгох” төслийн судалгаагаар сургачдын 82.2 хувь нь мэргэжлийн чиг баримжаа олгох сургалт мэдээлэл хэрэгтэй хэмээн хариулсан нь мэргэжил сонголтын талаарх мэдээлэл сурагчдад нэн чухлыг нотолж байна.

Сурагчдад мэргэжлийн чиг баримжаа олгох нь тэдний амьдралын бодит баталгаа болохоос гадна Монгол Улсын хөдөлмөрийн зах зээлийн тэнцвэрт байдал хангагдах хүчин зүйл болох юм. Энэ үеэр Германы хамтын ажиллагааны байгууллагын “Мэргэжлийн чиг баримжаа олгох” төслийн мэргэшсэн зөвлөхүүд сурагчдад ганцаарчилсан зөвлөлгөө өгч байгаа нь аяны үр дүнг нэмэгдүүлсэн гэж нийслэлийн Залуучуудын хөгжлийн газраас мэдээллээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Бээжинд болох “Транзит Монгол-2017” форумаар гурван улс дамнасан төмөр замын асуудлыг ярилцана

“Төмөр замын зорчигч тээврийн олон улсын форум” өчигдөр хаалттай болж өнгөрлөө. Уг форумд гадны төлөөлөгчид болон Улаанбаатар төмөр, Зам тээврийн хөгжлийн яамны төлөөлөлүүд оролцлоо. Уг хурлаар зорчигч тээврийн галт тэрэгний эрхзүйн асуудлаар ярилцаж, санал солилцжээ.

Мөн Зам, тээврийн хөгжлийн яам, “Улаанбаатар төмөр зам” нийгэмлэг хамтран энэ сарын 7-нд Бээжин хотноо “Транзит Монгол-2017” форумыг зохион байгуулах гэж байгаа юм байна. Манай улсын төмөр замын тээврийн коридор нь Ази-Европыг холбосон олон улсын тээврийн коридоруудын нэг. Тиймээс БНХАУ-ОХУ, БНХАУ-Европ болон эсрэг чиглэлд дамжин өнгөрөх тээврийг хөгжүүлэх нь төмөр замын салбарын хөгжилд онцгой ач холбогдолтой гэж үзжээ. Дээрх форумын үеэр гурван улсыг дамнасан төмөр замын коридорт оролцогч төрийн байгууллага, тээвэрлэгч, ачаа илгээгч, хүлээн авагч, хил, гааль, хорио цээрийн байгууллагууд оролцож, асуудлуудаа өргөн хүрээнд хэлэлцэх ажээ.

2016 онд “Улаанбаатар төмөр зам” 2.3 сая тонн дамжин өнгөрөх ачаа тээвэрлэсэн бөгөөд энэ нь тээврийн орлогын 24.5 хувийг бүрдүүлж дотоодын нүүрс тээвэр, зорчигч тээврээс хүлээдэг алдагдлыг нөхөх, төмөр замын их засвар, хөрөнгө оруулалтын ажлуудыг гүйцэтгэхэд чухал дэмжлэг үзүүлдэг байна. Мөн цаашид дамжин өнгөрөх тээврийн хэмжээг нэмэгдүүлснээр тээврийн орлогыг өсгөх, төмөр замын шинэчлэн сайжруулалтын төслүүдийг хэрэгжүүлэх санхүүгийн эх үүсвэрийг бүрдүүлэх боломжтой болох юм байна. Энэ нь “Эдийн засгийн коридор байгуулах хөтөлбөр”-ийн төслүүдийн жагсаалтад багтсан төв коридорыг цахилгаанжуулах, хос зам тавих төслийн эдийн засгийн үндэслэл болно гэдгийг салбарынхан хэлж байна.

2016 оны байдлаар БНХАУ-ын ДНБ-ий хэмжээ 11 их наяд ам.долларт хүрээд байгаа бөгөөд 2020 он гэхэд Европын холбоотой хийх худалдааны хэмжээг 1 их наяд, ОХУ-тай хийх худалдааны хэмжээг 200 тэрбум ам долларт хүргэх зорилт дэвшүүлсэн тухайгаа тус улсын Ерөнхий сайд Ли Көцян илэрхийлсэн байдаг. Тэгвэл дээрх зорилтыг хэрэгжүүлэхийн тулд бараа эргэлтийг хурдасгах шаардлагатай байгаа аж. Далайн тээвэр нь төмөр замаас 2-3 дахин их хугацаа зарцуулдаг учраас БНХАУ Ази-Европыг холбосон төмөр замын тээврийн коридоруудыг хөгжүүлж хуурай газрын логистикийн сүлжээг сайжруулах бодлого баримталж байгаа аж. Энэ хүрээнд Хятад-Орос, Хятад-Европ болон эсрэг чиглэлд 2013 онд 80 буухиа галт тэрэг аялж байсан бол 2016 онд 1702 буухиа галт тэрэг аялж огцом нэмэгджээ. Мөн 2020 он гэхэд чингэлгийн буухиа галт тэрэгний тоог 5,000-д хүргэх зорилт тавиад байгаа бөгөөд тээврийн коридорууд, чиглэлүүд, ачаа илгээгч хотуудыг тодорхойлж авч хэрэгжүүлэх гэж байгаа аж.

Дээрх төлөвлөгөөнд манай улсын төмөр замын коридорыг чингэлгийн буухиа галт тэрэгний төв коридороор тодорхойлсон бөгөөд 2016 онд төв коридороор 167 галт тэрэг дамжин өнгөрсөн нь өмнөх онуудаас огцом өсөлттэй байгаа боловч нийт буухиа галт тэрэгний дөнгөж 9.8 хувийг эзлэж байгаа нь баруун коридор буюу Манжуур-Забайкальск боомт, зүүн коридортой Алашанкоу-Достык боомттой харьцуулахад харьцангуй бага байгаа юм. Мөн УБТЗ-ын одоогийн хүчин чадлаар 2017 онд 400 галт тэрэг хүртэл, цаашид тээх, нэвтрүүлэх хүчин чадлыг сайжруулснаар жилд 1,000 чингэлгийн буухиа галт тэрэг аялуулах нөөц боломж байгаа юм байна.

Тиймээс Монгол Улсын төмөр замын коридороор дамжин өнгөрөх чингэлгийн буухиа галт тэрэгний тоог нэмэгдүүлэх, мөн ОХУ-аас БНХАУ-ын чиглэлд тогтмол тээвэрлэдэг нефтийн бүтээгдэхүүн, мод, бордоо, химийн ачаа зэрэг дамжин өнгөрөх тээврийн хэмжээг нэмэгдүүлж төмөр замын үр ашгийг дээшлүүлэх зорилгоор Монгол Улсын төмөр замын коридорыг Хятад, Оросын ачаа илгээгч, хүлээн авагч, тээвэр зуучлалын компаниудад сурталчлах, “Монгол, Орос, Хятадын эдийн засгийн коридор байгуулах хөтөлбөр”-ийн хүрээнд гурван улсын төмөр замын хамтын ажиллагаа, гурван улсыг дамнасан төмөр замын коридороор дамжин өнгөрөх тээврийг хөгжүүлэх, хил нэвтрэлтийг хөнгөвчлөх чиглэлээр авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээ, тарифын бодлого зэрэг асуудлыг “Транзит Монгол-2017” форум дээр танилцуулах юм байна.

Н.ГАНЧИМЭГ

Categories
мэдээ соёл-урлаг

“Үүр цайгаасай” кино удахгүй нээлтээ хийнэ

Найруулагч Ж.Сэнгэдоржийн дэлгэцийн шинэ бүтээл бүхэн хүлээлт үүсгэн сонирхол татдаг.Тэгвэл тэрээр ээлжит шинэ уран бүтээлээ дэлгэхэээр зэхжээ. Ж.Сэнгэдорж найруулагч энэ удаад “Үүр цайгаасай” нэртэй уран сайхны киногоо бэлэн болгон постероо дэлгэлээ. Өнгөрсөн арванхоёрдугаар сард кино багийнхан “Үүр цайгаасай” киноны ажлаа эхлүүлсэн. Киноны гол дүрд “Гурван охин” хамтлагийн дуучин Г.Анхмаа, жүжигчин Б.Навчаа нар тогложээ.

Найруулагч Ж.Сэнгэдорж тайз, дэлгэцийн олон арван бүтээл өлгийдөн авсан бөгөөд хамгийн сүүлд өнгөрсөн есдүгээр сард “Рио-2016” олимпийн мөнгө, ДАШТ-ий хүрэл медальт, Монгол Улсын гавьяат тамирчин Доржсүрэнгийн Сумъяагийн амьдралаас сэдэвлэсэн “Цагаан хадаг” уран сайхны киногоо үзэгчдэд дэлгэсэн юм. Тэгвэл энэхүү бүтээл нь саяхан Польшийн Кино Клуб олон улсын наадамд 200 гаруй киноноос шилдэг зургаан бүтээлийн нэг болон шалгарсан баярт мэдээг дуулгасан.