Month: April 2017

Categories
мэдээ нийгэм

Нийтийн тээврийн орлого өсчээ

Холбоотой ЗурагНийтийн тээврээр үйлчлүүлж байгаа зорчигч бүр энэ сарын 1-ээс картаар үйлчлүүлэх тогтолцоонд бүрэн шилжсэнээр автобус компаниудын орлого өсчээ.

Өнгөрсөн зургаа хоногийн хугацаанд нийтийн тээврийн орлого 15-20 хувиар нэмэгдсэн гэдгийг албаныхан хэлж байна.

Өмнө нь картаар үйлчлүүлэхээс гадна бэлнээр мөнгөө төлдөг байсан. Гэвч зорчигчид мөнгөний хайрцагт дутуу мөнгө хийх, эсвэл урагдсан төгрөг хийх зэргээр зөрчил олонтаа гаргадаг байснаас нийтийн тээврийн салбар багагүй хохирол учирдаг байсан нь картад бүрэн шилжсэнээр засарч буй ажээ.

Categories
мэдээ цаг-үе

Ноён Бондгор: Ноён Бондгор биш харин Цагаанравдангийн Амарбаяр гэж дуудуулахыг хүсч байна

Ц.Амарбаяр буюу “Ноён” Бондгортой ярилцлаа. Тэрээр тун удахгүй “Монголд төрсөн минь учиртай” тоглолтоо хийхээр болсон байна.

-“Монголд төрсөн минь учиртай” тоглолтоо хийхээр болжээ. Тоглолтод тань хичнээн уран бүтээлчид оролцох бол?

-Тоглолт маань дөрөвдүгээр сарын 15-нд “Монгол бөхийн өргөө”-нд болно. Би тоглолтынхоо зар сурталчилгаан дээр ямар уран бүтээлчид оролцох тухайгаа тавиагүй байгаа. Учир нь уран бүтээлч хүн бүрт тоглолтоо хийх зорилго байдаг. Миний хувьд өөртөө итгэлгүй байгаа юм шиг хэдэн гавьяатын нэр тавьж, эсвэл тоглолтыг бизнес болгож болсон болоогүй хэдэн дуу дуулаад хүмүүсийн халаасан дахь мөнгийг авахыг хүсдэггүй. Тоглолтыг хийж бүтээсэн зүйл минь хэр хэмжээнд явна вэ гэдгийг үзэх, сорих шалгуур л гэж боддог. Миний хувьд арван жил энэ урлагийн зам мөрөөр явж байна. Энэ хугацаанд хөдөлмөрлөж, зүтгэж явсны минь үр шим энэ тоглолтоор гарах болно. Тэгэхээр хэний ч тоглолт гэдэг нь мэдэгдэхгүй олон хүний нэр зоохыг хүсэхгүй байна л даа. Зөвхөн “Ноён Бондгор”-ын тоглолт гэдэг талаас нь хүлээж аваасай гэж бодож байна.

-Тоглолтоо яагаад “Монголд төрсөн минь учиртай” гэж нэрлэх болсон юм бэ?

-Монголд хүн бүхэн учиртай төрсөн. Ер нь бүх зүйл учиртай. Миний дуучин болсон болоод өөрийн тань түмэн олонд мэдээлэл хүргээд явж байгаа зэрэг гээд бүгд л учиртай байгаа. Миний хувьд яагаад Монголд төрсөн учраа олсон шүү. Харин ямар учиртай гэдгээ тоглолтоороо тайлагнахыг хүсэж байна. Мөн үзэгч түмнээ эх нутагтаа ямар учиртай төрснөө ярилцацгаая, дуулцгаая гэж уриалах байна.

-“Би Бондгор биш” гэсэн нэртэй цомгоо гаргасан. Мөн л цомгийн нэр анхаарал татаж байлаа. Энэ тухай яриач?

-Сүүлийн үед надад энэ нэрний тухай асуудал их бодогдож эхлээд байна л даа. Ер нь хүний эцэг эх үр хүүхдэдээ сайн сайхан, эрүүл энх байлгах гэж бэлгэ дэмбэрлийг нь бодож нэр хайрладаг. Гэтэл одоо өнөөх “Нэр бүтэн заяа” гэдэг ойлголт бүр алга болжээ. Хэн хүссэн нь л нэгнийхээ нэрийг товчилж, өөрчилж янз бүрээр дуудах болсон байх юм. Тэгэхээр одоо залуус маань энэ буруу хазгай зүйлсээс аль болох зайлсхийх хэрэгтэй. Бид ийм байхад үр хүүхэд минь бидний өгсөн нэр алдрыг хүссэнээрээ солих элийрэл рүү явна гэсэн үг шүү дээ. Үүний оронд бүтэн нэрээрээ дуудуулж дүүрэн жаргалаа эдэлье л дээ. Энэ нь гоё биш гэж үү.

-Тэгэхээр та “Ноён Бондгор” биш Ц.Амарбаяр гэж дуудуулахыг хүссэн хэрэг үү?

-Аав, ээж өвөө, эмээ минь намайг бүр жаахан байхад “Бомбоолой”, “Бондгор”-оо гэх мэтээр өхөөрдөж, хайрлаж дууддаг байсан. Энэ нэр минь найз нөхөд, анги хамт олны минь дараа нь урлагийн замд ороход минь хүртэл хамтдаа явсаар өнөөг хүрчээ. Харин урлагт орход Ноён гэдэг үг нэмэгдсэн шүү. Мэдээж энэ нэр минь ээж, аавын минь өгсөн нэрнээс илүү түмэн олонд хүрч, цуурайтаад явж байгаад залуу хүний хувьд бахархалтай явдаг л юм. Гэхдээ ямар ч хүнд аавынхаа нэр алдрыг дуурсгаж, ижий, аавдаа бахархуулж амьдрах шиг сайхан зүйл байхгүй байх.

Түүнчлэн хайрласан нэр алдрыг нь үр хүүхэд нь сайн сайхнаар дуудуулах жаргал байдаг болов уу. Яахав, хайртай хүүгээ өхөөрдөж, хайрлаж Бондгор гэж дууддаг байсан хэдий ч аав минь намайг Амарбаяр гэж нэрлэсэн шүү дээ. Тийм учраас би олон мянган үзэгч цугласан тэр их танхимд Цагаанравдангийн Амарбаяр гэж дуудуулахыг хүсч байна. Энэ ч утгаараа цомгоо “Би бондгор биш” гэж нэрлэсэн. Цомгийн нэр маань нэг бодлын заль юм л даа. Бондгор биш гэхээр хэн билээ гэж хүн бодно байх. Тэр үед нь л би бол Ц.Амарбаяр шүү гээд хэлээд өгчихье гэсэн л ухаан юм.

-Таны “Ээжийгээ зүүдэллээ” гэсэн уран бүтээл үзэгчдэд хүрсэн. Энэ дууг дуулах болсон тухайгаа яриач?

-Энэ дууны аяыг Монгол Улсын соёлын тэргүүний ажилтан Б.Пүрэвсүрэн, үгийг П.Далай тэрлэсэн юм. Би Пүүжээ ахтайгаа олон сайхан уран бүтээлүүд хийж байсан л даа. Миний “Амжилт хүсье”, “Миний найз”, “Хайрын солонго” гээд маш олон уран бүтээл дээр хамтарч байлаа. Нэг өдөр би Пүүжээ ахын студи дээр яваад орлоо. Төгөлдөр хуурын ард намуухан хөгжим дараад л сууж байдаг юм байна. Надад нэг ч аавын тухай дуу байдаггүй болохоор аавын тухай дуутай болох зорилготой очсон хэрэг. Гэтэл Пүүжээ ах хэлж байна. “Би удахгүй тоглолтоо хийнэ. Тоглолт дээрээ ээждээ зориулж дуулахаар нэг дуу хийлээ. Ах нь өөрийнхөө хийсэн цөөхөн дууг сонсч л огшиж уйлж байсан юм. Нэг нь чиний “Миний найз” дуу байсан бол өнөөдөр зохиосон ээжийн дуугаа сонсоод яалт ч үгүй уярчихдаг байна шүү. Ах нь нэг дуулаад өгье” л гэлээ. Сонстол үнэхээр сайхан дуу байсан. Би зүгээр ч сонссонгүй. Утасныхаа дуу хураагуур дээр бичээд авчихлаа. Маргааш нь яаруу сандруу ая данг нь тааруулж дуулаад, тоглолтоос нь өмнө бариад очсон юм. Ер нь дуу эзнээ олж, тэр агшинд уран бүтээл төрдөг байх гэж би боддог юм.

-Саяхан үзэгчдэд хүрсэн “Сайн аав” киноны “Амьдрал” дууг дуулсан байсан. Энэхүү саналыг хэрхэн хүлээж авав?

-Энэ их сайхан дуу л даа. Гэхдээ “Амьдрал” дууг яг энэ кинонд зориулж хийгээгүй юм. Өмнө нь энэ дууг хамгийн анх Мөнх-Амьдрал гэж миний хуурай дүү дуулж байсан. Нандинцэцэг гээд бүсгүй шүлгийг нь бичиж Мөнх-Амьдрал аяыг нь хийсэн байдаг юм. Гэхдээ би дуулахдаа шүлгийг нь УИХ-ын гишүүн С.Жавхлан ахаараа нэмүүлж бичүүлсэн. Ингээд дуу маань гараад удаагүй байхад “Сайн аав” киноны дуу болгоочээ гэсэн санал ирсэн юм. Яг энэ кинонд тохирох дуу байна гэсэн учир би ч гэсэн дуртай зөвшөөрсөн. Хүмүүсийн сонсох дуртай дуу болсонд баяртай байгаа.

-Гэр бүлд тань урлагийн хүн байдаг уу. Яагаад дуучин болохоор шийдсэн юм бэ?

-Би нэг ахтай, эхээс хоёулаа л юм. Би урлагийн гэр бүлд төрж өссөн юм шүү дээ. Өвөөг минь Баатарын Лхаасүрэн гэдэг. Бүжиг дэглээч, бий биелгээ судлаач хүн байсан. Өвөөгийн маань судалсан онолоор одоо болтол СУИС, ХБК зэрэг сургуулиудад зааж байгаад баяртай байдаг даа. Мөн дэглэсэн бүжгүүд нь өнөөг хүртэл тоглогдсоор байгаа. Мөн эмээ минь Долгор гэж уртын дууч байлаа. Ээж, аав урлагийн хүмүүс учир би эмээгийнхээ гар дээр л өсөж, хүмүүжсэн. Эмээгийнхээ дуулахыг сонсож, бүүвэйлэгдэж өссөн учир дуучин болсон юм болов уу даа.

Харин аав минь бүжгийн багш бол ээж минь Хилийн цэргийн урдаа барьдаг ганц бүжигчин байлаа шүү дээ. Монгол Улсын гавьяат бүжигчин Эрдэнэчимэг гэж хүн байдаг. Одоо бол ээж, аав хоёр минь хувийн бизнесээ хийгээд явж байна.

-Таныг урлагаас тэс ондоо мэргэжилтэй гэж сонссон…

-Би ШУТИС-д компьютер программистын мэргэжлээр гуравдугаар курс хүртлээ суралцаж байсан. Гэхдээ гуравдугаар курсээсээ хойш би их сургуульд сурах шаардлагагүй болсон. Сургууль надад хэзээ ч амьдралын ухаан, хүндлэлийг заахгүй юм байна гэдгийг ойлгосон хэрэг. Харин одоо би амьдралын их сургуульд сурч байна. Би сургуулиа хаяад Самандын Жавхлан гэдэг их сургуульд элссэн юм. Энэ сургуульд би үхэн үхтлээ л суралцана гэж боддог. Миний хийж бүтээж буй бүх зүйл энэ сургуулиас авч буй абшиг гэж болно. Ер нь өөрийгөө онц сайн сурч байгаа гэж бодож байгаа шүү. Хүмүүс “Чи Жавхланг л дагаад байх юм” гэдэг л юм. Надад бол Монголоо гэсэн сэтгэлтэй ахыгаа дагахад алдах зүйл байхгүй гэж боддог. Хамтдаа л Монголоо гэсэн сэтгэлээр зүтгээд явж байна. Болохгүй зүйл байхгүй шүү дээ. Бид хоёрыг эх оронч үзэл, Монголоо гэсэн сэтгэл нэгтгэж нэгэн зүгт байлгаж чаддаг юм. Ер нь ах минь луйвар хийдэг дарга нар шиг надаар мөнгө тараалгаад яваагүй. Харин надаар Монгол гэсэн сэтгэлгээг сурталчлуулж уран бүтээл хийлгэж байна. Наад захын жишээ л гэхэд ийм ялгаа байна даа.

-Улс төрд орох бодол бий юү?

-Шаардлагатай бол орно шүү дээ.

-Гэр бүлээ танилцуулаач. Хүүхэдтэй болж амжсан уу?

-Миний эхнэрийг Золзаяа гэдэг. СЭЗДС-ийг дүүргэсэн. “Тэгш нийгэм” ТББ-ыг ажиллуулж байна. Тэгш эрхийг бий болгох, зөв, сайхан зүйлийг түгээхийн төлөө тэмцдэг. Санал, санаачилгаа хамтдаа гаргадаг ч миний хувьд уран бүтээл рүүгээ илүү анхаарлаа хандуулж байна.

Одоогоор хүүхэдтэй болоогүй байна. Оройхон гараад ширүүхэн дайрна гэдэг шиг л юм болох гээд байна шүү. Ямартай ч олон хүүхэдтэй болно гэсэн бодолтой байдаг.


Categories
мэдээ цаг-үе

Б.Анхзул: Балетыг бүх бие, сэтгэхүй, тархиараа бүжиглэдэг

Энэ сарын 20-22-ны өдрүүдөд Токио хотноо болж өнгөрсөн “The World Ballet Trial” олон улсын балетын уралдаанд амжилттай оролцож хүрэл медалийн эзэн болсон 11 настай Б.Анхзул охинтой уулзаж ярилцлаа. Түүнийг Монголын сонгодог урлагийн төлөөлөл болох авьяастан хэмээн мэргэжилтнүүд өндрөөр үнэлж байна.

-Олон улсын нэр хүндтэй балетын уралдаан болох “The World Ballet Trial” (To­kyo stage-2)” уралдаанд амжилттай оролцсон байна, баяр хүргэе. Сайн яваад ирсэн үү?

-Баярлалаа. Энэ сарын 21-23-ны өдрүүдэд Токио хотноо зохион байгуулагдсан Олон улсын балетын уралдаан “The World Ballet Trial” тэмцээний 10-13 насны ангилалд амжилттай оролцоод эх орондоо ирлээ. Хамгийн түрүүнд намайг энэхүү амжилтанд хүрэхэд маш их хичээл зүтгэл гаргаж бэлтгэж, зааж зөвлөсөн МУУГЗ Н.Энхтуяа болон “Монголын Үндэсний Балетын сургууль”-ийн багш МУГЖ Д.Алтанхуяг, Б.Батболд, Ц.Жаргалан, С.Ганбат багш нартаа маш их баярлалаа гэж хэлмээр байна. Мундаг гайхалтай багш нарынхаа үргэлжлэл хойч үе нь болж байгаадаа их баяртай байна.

-Уралдааны хамгийн хүчтэй өрсөлдөгчид ямар улсын балетчид байв. Хэдэн хүүхэдтэй өрсөлдөж, хүрэл медалийн эзэн болов?

-Хятад, Сингапур, Япон, БНСУ-ын нийт 120 гаруй хүүхэд оролцсон. Би бага насны хүүхдийн ангилалд 36 хүүхэдтэй өрсөлдөөд хүрэл медалийн эзэн болсон. Мөн дээр нь Бүгд Найрамдах Солонгос Улсад суралцах эрхийн бичгээр шагнуулсан. Ийм өндөр амжилт гаргаж чадсандаа үнэхээр их баяртай байна. Энэ тэмцээнд “Нойрсож буй гүнж”-ийн хөх шувууны гурван акт бүжгээр бусад хүүхдүүдтэй өрсөлдсөн.

-Олон улсын тэмцээнд ямар шалгуураар тэнцэж оролцсон бэ?

-Өнгөрсөн жилийн арваннэгдүгээр сард Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яамны ивээл дор МУГЖ Д. Алтанхуягийн нэрэмжит балетын анхдугаар их наадам “Монголын үндэсний балет”-улсын уралдааны 9-11 насны (junior) ангилалд тэргүүн байр эзэлсэн. Ингээд “The World Ballet Trial” олон улсын балетын уралдаанд оролцох эрхийн бичиг авсан юм.

-Олон улсын ийм томоохон тэмцээнд оролцоход хэцүү байв уу. Хөл нь өвдсөн үү?

-Хэлний хувьд сайн ойлголцож чадахгүй бэрхшээлтэй байлаа. Монголын үндэсний балетын сургуулийн Японд суудаг Б.Батболд багш их туслалцаа дэмжлэг үзүүлсэн. Миний бэлтгэл хийх заалыг бэлдэж өгч, яаж бүжиглэх талаар зааж зөвлөж, бүхий л зүйл дээр гүн туслалцаа үзүүлсэн багшдаа маш их баярласан. Тэмцээнд орохын өмнөх өдөр нь бэлтгэл хийгээд хөл цэврүүтэж бүжиглэхэд хөл өвдөөд их сандарсан. Маргааш нь тэмцээн дээрээ юу ч болоогүй юм шиг бүжиглэж чадсан. Яагаад гэхээр Н.Энхтуяа багшийнхаа хэлсэн “Маш их зоригтой итгэлтэй байгаарай, алдсан ч алдаагүй юм шиг маш тайван байх хэрэгтэй шүү” гэсэн зөвлөгөөг бодоод бүжиглэсэн дээ.

-Шагнал гардаж авч байсан үеийн сэтгэгдлээсээ хуваалцахгүй юу?

-Гүнзгий амьсгалаад аймаар догдлоод л нүднээс нулимс гараад л ээж аав багш нар маань нүдэнд харагдаад л их гайхаж, сандарч, баярласан. Дашрамд хэлэхэд энэ амжилтыг гаргахад маш олон зүйл надад нөлөөлсөн. Нэгдүгээрт, олон мундаг авьяастай багш нар бүхий л үед намайг дэмжиж өгдөг. Монголын үндэсний балетын сургуулийн найзуудын маань намайг явахад хэлж байсан урам зориг оруулах олон сургамжит үг маш их хүч өгсөн. Хоёрдугаарт, миний бүхий л хүсэл сонирхлыг дэмждэг, намайг өсгөж хүмүүжүүлж өдий зэрэгтэй өсгөсөн аав, ээжийн ач гэж бодож байна. Та нартаа маш их хайртай шүү.

–Хэзээнээс балетаар хичээллэж эхэлсэн бэ?

-Анх зургаан настайдаа сонирхогчийн үүднээс “Шелкунчик” балетын сургуульд сурч эхэлсэн. Балетын урлагийн үндэс суурийг Номин-Эрдэнэ багш тавьж өгсөн. Багшийнхаа удирдлага дор гурван жил суралцсан. Балетын урлагийг үндэслэгч П.И.Чайковскийн “Цөмөөхэй” бүжгэн жүжиг анх удаа 2014 онд Монголд тоглогдож байна. “Бостон балет” компанийн гоцлол бүжигчин МУГЖ Д.Алтанхуягийн найруулан тавьсан энэ алдарт бүжгэн жүжигт мэргэжлийн сургуулийн бус 300 гаруй хүүхдээс шалгарч гол дүрд тоглосон. Амжилттай тоглоод МУГЖ Алтанхуяг багшийн нэрэмжит Монголын Үндэсний Балетын сургуульд үнэгүй суралцах эрхээр шагнуулсан. Одоо тэндээ суралцаж байгаа.

-Балетын урлагт хөл тавихад нөлөөлсөн хүчин зүйл юу байсан бэ?

-Би багын бүжиг бүжиглэх дуртай байв. “Шелкунчик” төгөлдөр хуурын сургуульд сурдаг байхад хажуу ангид балетын анги хичээлдэг байсан юм. Бүжигчин охидыг харж балетаар хичээллэх хүсэлтэй болсон. Гэр бүлийнхэн маань намайг энэ урлагт оруулсан. Мөн балетын урлагаар хичээллэхэд намайг маш сайн дэмжиж өгдөг.

-Балетаар хичээллэхэд ямар шалгуурууд байдаг вэ?

-Би мэргэжлийн балетчин биш суралцагч. Гэхдээ балетчин болохын тулд сонсгол, нуруу, царай, биеийн галбир, сунгалт, бүжгийн эвсэл зэрэг маш олон шалгууртай. Энэ шалгуурт тэнцэхээс гадна балетын урлагт чин сэтгэлээсээ хайртай, зөвхөн энэ урлагийн төлөө амьсгалж, зүрх нь цохилж зүтгэдэг байх ёстой. Балетын урлаг бол цэл залуу насны урлаг юм. Балетыг бүх бие, сэтгэхүй, тархиараа бүжиглэдэг. Хөл цэврүүтэж өвдөх үе гарна, энэ бүхэнд асар их сэтгэлийн бэлтгэлтэй, хаттай байх шаардлагатай гэж боддог.

-Балетаар хичээллэдэг учраас зав багатай байдаг уу. Чөлөөт цагаараа юу хийх дуртай вэ?

-Дугуй унах дуртай. Би ерөнхий боловсролын “Шинэ үе” дунд сургуулийн зургадугаар ангид суралцдаг. Өглөө хичээлдээ явчихаад хичээлээ тараад, үргэлжлүүлээд балетын хичээлдээ явдаг. Иймээс надад зав чөлөө маш бага. Заримдаа хичээлээсээ хоцрогдох тохиолдол гарна. Гэхдээ энэ бүхнээ амжуулаад амжилттай суралцахын төлөө зүтгэж байна.

-Цаашдын зорилгоосоо хуваалцаач?

-Маш олон тэмцээнд оролцож өөрийгөө улам хөгжүүлж алдартай балетчин болно. Дахин өөрийн улс орон болон аав, ээжийнхээ нэрийг сайн сайхнаар гаргахын төлөө хичээж илүү сайн суралцана даа. Том том зорилгууд байгаа.

-Цаашдын сурлага, хөдөлмөрт нь өндрөөс өндөр амжилт хүсье.

-Баярлалаа. Танай сонины хамт олонд болон Монголын үндэсний балетын сургуулийнхандаа өндрөөс өндөр амжилт хүсье.

Н.ГАНЧИМЭГ

Б.ҮРЖИГ

Categories
мэдээ цаг-үе

Дэлхийн шинэ тэрбумтан буюу “Snapchat”-ийн Эван Спигел

“Snapchat”-ийг үүсгэн байгуулагч Эван Спигелийн хөрөнгө энэ сарын 1-ний байдлаар 6.2 тэрбум ам.долларт хүрсэн нь дэлхий нийтийн анхаарлыг татлаа. Хөрөнгийн хэмжээ нь богино хугацаанд асар хурдтай нэмэгдэж дэлхийн тэрбумтнуудын жагсаалтын цээжин хэсэг рүү “давхиж” байгаа түүнийг “26 настай залуу дэлхийн тэргүүлэх тэрбумтнуудын жагсаалтад хурдтай явж байна”, “23-хан насандаа тэрбумтнуудын жагсаалтад нэр бичигдсэн Спигелийн нийт хөрөнгө 6.2 тэрбум ам.долларт хүрээд байна”, “Энэ эрчээрээ явбал Спигел “Фэйсбүүк”-ийн Марк Цукербергийн амжилтыг эвдэж мэдэх нь”, “Богино хугацаанд өөрийн хүчээр ингэж тэрбумтан болсон залуус хэр олон байдаг вэ” гэх мэтээр онцолж байна. Гар утсаараа зураг авахаар нохойных шиг чихтэй болж урт гэгчийн хэлээ унжуулдаг хөгжилтэй аппликейшн байдаг шүү дээ. Манайхан энэ программыг ашиглан зургаа янз бүрийн байдалтай даруулсан байдаг. Энэ snapchat гэдэг юмыг зохион бүтээсэн үүсгэн байгуулагч нь Эва Спигел юм.

Эван Томас Спигел 1990 оны зургадугаар сарын 4-нд Лос-Анжелест төржээ. Стэнфордийн их сургуульд сурч байхдаа тэрээр Браун, Бобби нартай танилцсан бөгөөд тэр үед тэд “Snap” компаниа үүсгэн байгуулсан байна. Их сургуулийн оюутнууд лабораторийн хичээл дээрээ өвөрмөц маягийн мессенжер зохиоё. Бичсэн мэдээ, харилцан бичилцсэн бичвэр, зураг сэлт нь тодорхой хугацааны дараа өөрөө устчихдаг байх нь аюулгүй байдал талаасаа хүмүүст таалагдах байх гэсэн санаан дээр тэд нэгдээд snapchat буюу тухайн үед Pictaboo-гоо нийтэд танилцуулжээ. Pictaboo-д 127 хэрэглэгч бүртгүүлсний дараа Браун “Энэ миний санаа байсан. Тиймээс компанийнхаа 30 хувийг эзэмшинэ” гэсэн нь хамтрагчдад нь таалагдаагүй учир нөгөө хоёр нь түүнийг компаниасаа гаргаж, түүний аккаунтуудыг нь блоколжээ. Энэ бол 2011 оны үе. Snapchat-ийн үүсэл эндээс эхтэй.

Ингээд Бобби, Спигел Pict­aboo-гийнхоо нэрийг Snap­chat болгоод хэрэглэгчдээ ахлах ангийн сурагчид байхаар төсөөлж байтал тэр хүрээнээс хальжээ. Энэ нь хөрөнгө оруулагчдын анхаарлыг татаж 2013 онд “Фэйсбүүк”-ийн үүсгэн байгуулагч Марк Цукерберг компанийг нь гурван тэрбум ам.доллараар худалдан авахыг санал болгоход татгалзсан нь тухайн үед шуугиан дэгдээж байсан юм. Алдрын оргилд мөн л гайхамшигтай байдлаар хүрээд байсан Цукербергийн саналаас ийнхүү татгалсан нь эргээд “Snapchat”-ийг дэлхийд сурталчилсан том сурталчилгаа болсон гэж дүгнэх нь бий. Магадгүй тэр үед “Snapchat”-ийг “Фэйсбүүк”-ийн сүрэнд алга болно гэж таамаглаж байсан нь өнөөдөр ийнхүү няцаагдаж байгаа юм. Мэргэжлийн улсууд нь Snap­chat-ийг дагавар программ, хачир төдий аппликейшн маягийн хэмжээнд үнэлсэн нь эндүүрэл байсан гэдэг. 2014 онд “Snapchat” компанид “DST global” сангаас хөрөнгө оруулах үед тус компанийн нийт үнэлгээ хэдийнэ долоон тэрбум ам.долларт хүрээд байлаа. Тэр үеэс “Snapchat”-д хөрөнгө оруулах саналд дарагдаж 2015 онд тус компани 200 сая ам.доллар, өнгөрсөн оны эхээр 175 сая ам.доллараар хөрөнгөө зузаатгасан билээ.

“Snapchat” Америк, Канадад л гэхэд 60 сая гаруй хэрэглэгчтэй болоод байна. Дэлхийн 161 сая хүн өдөрт дунджаар хагас цагийг “Snapchat”-д зарцуулж байгаа нь яалт ч үгүй компанийн үүсгэн байгуулагчдын хөрөнгийг нэмж байгаа үзүүлэлт мөн. Нэг секундэд 9000 пост “Snapchat”-д ордог.

Спигелийн аав Ж.В.Спигел, ээж Анн Мелисса нар нь хоёул хуульч мэргэжилтэй улсууд бөгөөд хүүгээ багаасаа л дайчин чанартай, нэг зүйлд төвлөрвөл ард нь гарч байж санаа амардаг хүү байсан тухай ярьжээ. Спигелийг оюутан байхдаа энд тэнд ажиллаж, “Red bull”-д хүртэл дадлага хийж байхдаа цалин авч байгаагүйг нь онцолсон байна.

Оюутны ширээнээс л цахим ертөнцөд хөл тавьж өдгөө дэлхийн долларын тэрбумтнуудын жагсаалтад нэр төртэйгөөр бичигдэж байгаа Эван Спигелийн хувийн амьдрал ч олны анхаарлыг татдаг. Спигел 2014 онд Нью-Йорк хотноо болсон “Louis Vuitton”-ий үдэшлэг дээр загвар өмсөгч Миранда Керртай анх танилцсан бөгөөд дараа жилээс нь хосууд харилцаатай болж улмаар өнгөрсөн оны долдугаар сард сүй тавьсан юм.

Спигел өнгөрсөн онд дөрвөн тэрбум ам.долларын хөрөнгөөрөө дэлхийн баячуулын 854 дүгээрт эрэмбэлэгдэж байсан бол жил хүрэхгүй хугацаанд хөрөнгө нь 2.6 тэрбумаар нэмэгдсэн нь түүнийг энэ эрчээрээ дахиад гурван жил явбал тэргүүлэх хорин тэрбумтны жагсаалтад орох залуу баян болно гэж таамаглаж байна.

Snapchat-ийн хэрэглэгчдийн тоо өдрөөс өдөрт нэмэгдэж байгаа нь бизнес эрхлэгчдэд “Фэйсбүүк”-ээс гадна өөр сувгаар сурталчилгаагаа хүргэх томоохон боломжийг бүрдүүлдэг гэж үздэг. Хэрвээ танай компани бүтээгдэхүүнээ дэлхийн зах зээлд, хилийн чанадад таниулахыг хүсч байгаа бол snapchat нэг том боломж гэдгийг ажиглагчид хэлдэг, зөвлөдөг.

Манайхан “Твиттер”-т ухаан муутай хүн алга, “Фэйсбүүк”-т царай муутай хүн алга гэдэг. Харин “Snapchat” нь хөгжилдөх, хөгжилтэй байх газар. Энэ чанар нь л “Snapchat”-ийг үүсгэн байгуулагчдыг ийнхүү баян болгоод байгаа юм. Нөгөөтэйгүүр Эван Спигелийг баячуудын эгнээнд хүч түрэн зогсолтгүй дээшилж байгааг “Дэлхий нийт элэгсэг, найрсаг, хөгжилтэй байхыг илүүд үзэж байгаа нь баячуудын эгнээнд “Snapchat”-ийн 26 настай залуу орж ирснээр харагдаж байна” хэмээн дүгнэж байгаа юм.


Categories
мэдээ эдийн-засаг

“Азийн түншлэлийн хурал” өнөөдөр өндөрлөнө

Монгол Улсын Засгийн газар, НҮБ-ын Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах газартай хамтран зохион байгуулж буй “Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах Олон Улсын стратегийн Азийн түншлэлийн хурал” гурав дах өдрөө үргэлжилж байна.

Өнөөдрийн хуралдаан “Сендайн үйл ажиллагааны хүрээ” баримт бичгийн хэрэгжилтэд тавих хяналт, үнэлгээ” сэдвээр голлон явагдаж байгаа бөгөөд оролцогчид багт хуваагдан Сендайн мониторингийн хэрэгжилтэд Азийн улс орнууд болон түншүүдийн оролцоо, санал хүсэлтийг авахад оршиж байна.

Мөн “Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах Азийн сайд нарын II бага хурал-2018”-ын тэргүүлэх чиглэлийг тодорхойлж, багуудын хамтарсан зөвлөмж гаргах юм.

2017 оны 05 дугаар сард Мексик Улсын Канкун хотод зохион байгуулагдах Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах Дэлхийн платформд энэ удаагийн Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах Олон Улсын стратегийн Азийн түншлэлийн хурлаас гаргасан зөвлөмж, үр дүнг танилцуулахаараа ач холбогдолтой юм. Мөн өнөөдрийн хуралдаанаар бүсийн улс орон, олон улсын байгууллагууд тус платформд хэрхэн оролцох талаар төлөвлөгөөг танилцуулна.

Мөн 2016 онд Энэтхэг Улсын Дели хотноо болсон Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах Азийн сайд нарын анхдугаар хуралдаанаас гаргасан Азийн бүсийн төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг улс орнууд хурлын үеэр танилцуулж байгаа юм.

Улаанбаатар хотноо зохион байгуулж буй “Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах Олон Улсын стратегийн Азийн түншлэлийн хурал” өнөөдөр өндөрлөнө гэж Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Б.Чулуудай мэдэгдэл гаргалаа

Ард түмний онц түр зөвлөлд:

2017 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдрийн Баасан гаригт “Сүхбаатарын талбай” дээр Ард Түмний Онц Зөвлөлөөс зохион байгуулсан цуглааны үеэр Эрдэнийн Бат-Үүл болон миний биеийг оффшор бүсэд данстай, тэрхүү дансандаа их хэмжээний мөнгийг нуун дарагдуулсан хэмээн мэдээлэл тараагдсантай холбогдуулан Б.Чулуудай миний зүгээс албан ёсоор энэхүү мэдэгдлийг хийж байна.

Иргэн Б.Чулуудай миний бие 2011 оны 6-р сард Сингапур улсад байрлах, Панамад төвтэй Моссак Фонсека нэртэй хуулийн этгээд байгуулах үйл ажиллагаа эрхэлдэг компаниар дамжуулан Олон улсын хууль дүрмийн дагуу “Strategic Mines Inc” ХХК болон “Eyrie Investment Holding” компанийг байгуулсан.

“Strategic Mines Inc” ХХК нь байгуулагдсан цагаасаа хойш банкны данс нээлгээгүй, үйл ажиллагаа явуулалгүйгээр 2013 оны 11 дүгээр сарын 1-ны өдөр татан буугдсан.

Мөн “Eyrie Investment Holding” компани нь байгуулагдсан цагаасаа хойш банкны данс нээлгээгүй, үйл ажиллагаа эрхлэлгүйгээр 2014 оны 5 дугаар сарын 1-ний өдөр татан буугдсан.

Монгол Улсын Үндсэн Хуулийн 16-р зүйлийн 4 дэх хэсэг, Иргэний хуулийн 30.1, Компанийн тухай хуулийн 12.1-т заагдсан эрхийн хүрээнд би Монгол улсын ямар ч хууль дүрмийг зөрчөөгүй, цаашлаад тус компаниуд нь Виржинийн арлуудын хуулийн дагуу байгуулагдсан ба компанийн нэр дээр ямар нэг банкны данс үүсгээгүй (данс үүсгээгүй учир мөнгө байхгүй, гүйлгээ хийгдээгүй) билээ.

Олон улсын эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн консерциум /ICIJ/-ын гаргасан мэдээлэл гэгчийн дагуу “Монгол HD телевиз” ХХК-ийн 2016 оны 6-р сарын 10-ны өдрийн “Оргил цаг” нэвтрүүлгээр “…иргэн Б. Чулуудайг гүйлгээ хийсэн болохыг нотолж байна…” “…Монгол улсын иргэн Б. Чулуудай эдгээр оффшор буюу эргийн гаднах компаниудыг ашиглан ямар наймаа хийсэн бэ?…” гэсэн бодит байдалд огт нийцээгүй, худал, онц ноцтой гэмт хэрэг үйлдсэн байж болзошгүй мэтээр гүтгэлгийн шинжтэй мэдээлэл тарааж Б.Чулуудай миний нэр төр, ажил хэргийн нэр хүндийг гутааж, цаашлаад миний аав Э.Бат-Үүлийн нэр төр, алдар хүндийг нийгэмд буруугаар ойлгуулах гэсэн оролдлого хийснийг бид өөрсдийн нэр төрийг сэргээлгэхээр шүүхэд хандсан болно.

Монгол Улсын Үндсэн хуулинд иргэн бүр хууль шүүхийн өмнө эрх тэгш байна, хувийн аж ахуй эрхлэх эрхтэй ба үндэс угсаа, үзэл бодол, эрхэлсэн ажил зэргээр ялгаварлан гадуурхаж үл болно хэмээн заасан байдаг. Мөн Монгол Улсын Эрүүгийн болон Иргэний хуулийн дагуу аливаа этгээдийн нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндэд халдах, баримт нотолгоогүйгээр гутаан доромжлохыг хуулиар хориглосон байдаг билээ.

Би та бүхний үйл хэргийг огтхон ч буруутгаагүй бөгөөд харин ч иргэнийхээ үүргийг биелүүлэн нээлттэйгээр үнэнийг тогтоолгоход бэлэн байна. Мөн та бүхнийг дээр дурьдсан асуудлаар холбогдох хууль, шүүхийн байгууллагад хандаж, шалгуулахыг уриалж байна.

Хэрэв миний бие болоод тухайн үед үүсгэн байгуулагдаад татан буугдсан компаниуд оффшор бүсэд данс нээн гүйлгээ хийсэн, хэвлэл мэдээллээр Б.Чулуудай болон Э.Бат-Үүл нар их хэмжээний мөнгийг оффшорт нуусан хэмээсэн нь баримтаар нотлогдвол хуулийн өмнө хариуцлага хүлээхэд бэлэн байна. Та бүхний мэлмий хурц, шударга үнэн ялах болтугай!

МОНГОЛ УЛСЫН ИРГЭН БАТ-ҮҮЛИЙН ЧУЛУУДАЙ

2017 оны 4 дүгээр сарын 4-ний өдөр

Categories
мэдээ нийгэм

Ө.Тамирт “Алтан гадас” одонг гардууллаа

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигиар Монгол цэргийн өдөр-Зэвсэгт хүчний 96 жилийн ой, Казак түмний Наурызын баяр болон Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг тохиолдуулан аж үйлдвэр, хууль эрх зүй, эрүүл мэнд, эдийн засаг, боловсрол, соёл урлаг, спорт, харилцаа холбоо зэрэг салбарт олон жил үр бүтээлтэй ажилласан нэр бүхий хүмүүсийг Монгол Улсын одон медиалаар шагнах шийдвэр гарсан. Үүнтэй холбогдуулан Чингэлтэй дүүргийн иргэн, өндөр настан Ө.Тамирт “Алтан гадас” одонг Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын дарга Ц.Сандуй өнөөдөр гардуулан өглөө. Ө.Тамир нь эрүүл мэндийн салбарт 20 гаруй жил ажиллаж, өдгөө гавьяаныхаа амралтад гараад байна. Тэрбээр “Эрүүлийг хамгаалах албанд 24 жил ажилласан. Анагаахын сургуулийг төгсөөд Шастины нэрэмжит улсын III төв эмнэлгийн Мэдрэлийн мэс заслын тасаг, Яаралтай мэс заслын тасагт ажиллаж байсан. Мөн Уушгины эмгэг судлалын төв, Цалин хөлсний хороо зэрэг төрийн байгууллагад ажиллаж явлаа. Өнөөдөр миний энэ өчүүхэн хөдөлмөрийг үнэлж төрийн одонгоор шагнаж байгаа явдал бол эзэрхийлэх засаглалаас эдүүгээг хүртэл миний ээж, аав, эмээ, өвөө өвөг дээдсийн төр түмний төлөө хоёргүй сэтгэлээр хандаж явсны илрэл юм. Өндөр төрийнхөө сүлдэнд залбирч, өглөө бүр цайныхаа дээжийг өргөж явах болно. Та бүхнийхээ ажилд өндөр амжилт хүсье” гэлээ гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.


Categories
онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Б.Чойжилсүрэн: Засгийн газар, ОУВС-ийн төсвийн алдагдлыг тооцох аргачлал өөр байдаг

Related image

Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хорооны өнөөдрийн /2017.04.07/ хуралдаан 09 цаг 28 минутад гишүүдийн 64.8 хувийн ирцтэйгээр эхэллээ. Хуралдаанаар Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн холбогдох бусад хуулийн төсөл болон Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ. Хуралдаанд Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн, Сангийн яамны төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Нямаа болон ажлын хэсгийн холбогдох албаны хүмүүс оролцлоо.

2017 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцэхийг дэмжив

Хуралдааны эхэнд Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн үзэл баримтлалыг хэлэлцлээ.

Хуулийн төсөл санаачлагчийн илтгэлийг Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн танилцуулав.

Тэрээр танилцуулгадаа, Улсын Их Хурлын 2016 оны 11 дүгээр сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар батлагдсан “Эдийн засгийг сэргээх хөтөлбөр” болон ОУВС-ийн “Өргөтгөсөн санхүүжилтийн хөтөлбөр”-ийг тус тус үндэслэн төсвийн нэгдмэл, тэнцвэртэй байдлыг хангах, сахилга батыг сайжруулах, төсвийн алдагдлыг үе шаттай бууруулах, төсвийн тогтвортой байдлыг хангах зорилгоор Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг боловсруулан танилцуулсан билээ гэж дурдав.

Эдийн засаг уналттай гарч, ажилгүйдлийн түвшин хоёр оронтой тоонд хүрсэн. Төсвийн алдагдлын хэмжээ Дотоодын нийт бүтээгдэхүүний /ДНБ/ 18 хувьд хүрч, уг алдагдлыг зээлээр санхүүжүүлэх шаардлага үүсэв. Гадаад валютын цэвэр нөөц үгүй болж, олон улсын зах зээлд гаргасан бондуудыг хуваарийн дагуу төлөх чадваргүй болсон. Чанаргүй зээлийн хэмжээ нэг их наяд төгрөг давж, санхүүгийн зах зээл дээр зээл олголт тасалдахад хүрч, улмаар дунд хугацаанд өрийн тогтвортой байдал алдагдах эрсдэл тулгарсан зэрэг хүнд нөхцөлд байна.

Иймд нэгдүгээрт, эдийн засгаа эрчимжүүлэх төлөвлөгөө яаралтай хэрэгжүүлж уналтыг зогсоох, хоёрдугаарт, олон улсын байгууллагуудын тусламж, дэмжлэгийг авч эдийн засгийн суурь бүтцээ засах зайлшгүй шаардлага үүслээ гэдгийг Сангийн сайд танилцуулгадаа онцлов.

ОУВС-ын “Өргөтгөсөн санхүүжилтийн хөтөлбөр”-ийн хүрээнд төсвийн орлогын уул уурхайн салбарын үйл ажиллагаанаас хамаарах хамаарлыг бууруулах, төсвийн орлогын тогтвортой эх үүсвэрийг бий болгох, нийгмийн халамжийн зардлыг хүн амын орлого багатай зорилтот бүлэгт чиглүүлэх, хүн ам зүйн бүтэц, хууль тогтоомжийн өөрчлөлтийн улмаас төсөвт үүссэн зардлын ачааллыг бууруулах, тэтгэврийн тогтолцоог шинэчлэх, цалин хөлсийг төсвийн боломжтой уялдуулах, зардлын үр ашгийг нэмэгдүүлэх зарчмыг баримтлан дараах бодлогын арга хэмжээг хэрэгжүүлэхээр төсвийн тодотголын төсөлд тусгасныг Б.Чойжилсүрэн сайд дурдлаа.

Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар, Ч.Улаан, Х.Баделхан, Б.Баттөмөр, Д.Тогтохсүрэн, Д.Сумьяабазар, Ө.Энхтүвшин Г.Тэмүүлэн, Ж.Батзандан, З.Нарантуяа нарын гишүүд асуулт асууж, санал хэлж, байр сууриа илэрхийлэв.

Тухайлбал, Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд “Нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцлийн ДНБ-д ноогдох алдагдлыг 2017 онд 9,9 гэж байсныг 10.6 хувь, 2018 онд 7.5 гэж байсныг 9,5 хувь, 2019 онд 5.5 гэж байсныг 6.9 хувь гэж, 2020 онд алдагдалгүй гэж байсныг 5.1 хувь, 2023 оноос 2.0 хувиас илүүгүй алдагдалтай эсхүл алдагдалгүй” гэж өөрчлөхөөр тусгагдсан байв. Мөн “Төсвийн тогтворжуулалтын санийн хөрөнгө нь ДНБ-ий таван хувиас доошгүй байна, энэ нөхцөлийг 2020 оны төсвийн жилээс өмнө хангана гэснийг хүчингүй болгохоор” тусгажээ. Үүнтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Х.Баделхан, Б.Баттөмөр, Ч.Хүрэлбаатар нар асуулт асуулаа. Гишүүдийн хувьд төсвийн алдагдлыг нэмж байгаагийн шалтгааныг сонирхохын зэрэгцээ ОУВС, Засгийн газрын төслийн алдагдлыг тооцсон тоо, хэмжээ зөрүүтэй байгааг илүүтэй тодруулж байв.

Сангийн сайд Б. Чойжилсүрэн, ОУВС өмнөх туршлагаасаа харахад улс орны эдийн засаг, санхүү хүнд байгаа үед төсвийн алдагдлыг багасгахаар эргээд эдийн засгийн өсөлтөд сөргөөр нөлөөлж байгаа нь анзаарагдсан гэж зөвлөсөн. Өөрөөр хэлбэл, зардлаа хасах нь эдийн засгийн өсөлтөд нөлөөлдөг гэж зөвлөсний дагуу бид төсвийн алдагдлыг ингэж тооцож, оруулж ирсэн.

Харин Засгийн газар, ОУВС-ийн хувьд төсвийн алдагдлыг тооцох аргачлал өөр байдаг учир тооны хувьд зөрүүтэй гарсан. ОУВС-ийн аргачлалаар тооцох гэхээр олон хуульд өөрчлөлт оруулах шаардлагатай байсан. Иймд хоёр тал зөвшилцөн манай аргачлалаар тооцсон тоо, хэмжээг барихаар тохирсон.

Түүнчлэн Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль батлагдсантай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн талаар УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан, Ч.Улаан, Ч.Хүрэлбаатар, Д.Тогтохсүрэн нар санал хэлж, байр сууриа илэрхийлэв. УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан УИХ-ын тогтоолын төсөлд “Төрийн албан хаагчдын албан тушаалын зэрэглэл, цалингийн шатлал ахиулахыг 2017-2019 он хүртэл түр зогсоох, энэ талаар шийдвэр гаргахгүй байхыг бүх шатны төсвийн захирагч нарт даалгах” гэсэн нь Төрийн албаны тухай хуулийг зөрчсөн хэрэг болохвий гэдгийг анхааруулж байсан бол УИХ-ын гишүүн Ч.Улаан төслийн долоод заасан “Улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй концессын барих шилжүүлэх төрлөөр хэрэгжиж байгаа төсөл, арга хэмжээнд хөндлөнгийн аудит хийж, аудитын дүгнэлт гарах хүртлэх хугацаанд санхүүжилтыг түр хойшлуулах” гэснийг эргэн харж, байнгын хороо энэ заалтыг хэрэгжилттэй нэг бүрчлэн танилцаж, засч сайжруулах хэрэгтэй” гэж санал хэлж байв.

Байнгын хорооны хуралдаанаар Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангйин 2017 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн хуулийн төслийг дагалдуулан Төсвийн тогтвортой байдлын тухай, Төсвийн тухай, Хувь хүний орлогын албан татварын тухай, Онцгой албан татварын тухай, Засгийн газрын тухай, Концессын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Загсийн газрын тусгай сангийн тухай, Хууль тогтоомжийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл, Улсын Их Хурлын тогтоолын гурван төслийг нэг бүрээр нь хэлэлцлээ. Хуулийн төсөл болон УИХ-ын тогтоолын төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэхийг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхи нь дэмжив. Хэлэлцэх эсэхийг шийдсэний дараа хууль, тогтоолд өөрчлөлт оруулсан төсөлд засч, сайжруулах зүйл багагүй байгааг гишүүдийн олонхи нь хэлж байлаа.

Ингээд Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн талаархи Байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар боллоо.

2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох хуулийн төслүүдийг хэлэлцэхийг дэмжлээ

Үүний дараа Монгол Улсын 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох Төсвийн тогтвортой байдлын тухай, Засгийн газрын тусгай сангийн тухай, Цэргийн албан хаагчийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай, Нийгмийн халамжийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай, Нийгмийн халамжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай, Нийгмийн даатгалын тухай, Нийгмийн даатгалын тухай хуулиудыг хэрэглэх журмын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцлээ. Хуулийн төсөл санаачлагчийн илтгэлийг Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн танилцуулав.

Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулж асуулт асуух гишүүн байсангүй. Харин УИХ-ын гишүүн Ч.Улаан, Төсвийн байнгын хорооны дарга Ч.Хүрэлбаатар нар 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд батлагдсан тоог хэвээр үлдээх саналаа хэлж байв. Гишүүдийн хувьд дэлхийн зах зээл дээр зэс, нүүрсний үнэ өссөн эерэг үзүүлэлт гарч байхад эдийн засгийн бодит өсөлтийн хэмжээг 3.0 хувь гэж батлачихаад өнөөдөр -0,2 хувь гэж бууруулж баталж болохгүй. Алдагдлыг нэмнэ гэдэг зээл нэмэгдэж, өр нэмэгдэнэ гэсэн үг. Иймд нэгэнтээ баталсан төсвийн орлого, зарлага, төсвийн тэнцлийн тоог өөрчлөхгүй байх талаар хэлэлцүүлгийн үеэр нухацтай хэлэлцэхийг анхааруулж байлаа.

Хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхи нь хэлэлцэж байгаа хуулийн төслүүдийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэхийг дэмжсэн учир Байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Д.Сумьяабазар Улсын Их Хурлын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар болов.

Хуралдааны төгсгөлд хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулж хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэж, батлуулах ажлын хэсгийг Төсвийн байнгын хорооны дарга Ч.Хүрэлбаатар ахлахаар боллоо гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Categories
онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Ерөнхий сайд чуулганд мэдээлэл хийв

УИХ-ын хаврын чуулганы хуралдаанд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат Монгол Улсын Засгийн газар ба Олон Улсын банк, санхүүгийн байгууллагуудын хамтын ажиллагааны талаар мэдээлэл хийснийг бүрэн эхээр нь хүргэж байна.

Улсын Их Хурлын дарга аа,

Улсын Их Хурлын эрхэм гишүүд ээ,

Монгол Улсын Засгийн газар ба олон улсын банк, санхүүгийн байгууллагуудын хамтын ажиллагааны талаар энэ удаагийн Засгийн газрын мэдээллийг бэлтгэн та бүхэнд танилцуулж байна.

Монгол Улс өнөөдрийг хүртэл хугацаанд нийт олон улсын болон бүс нутгийн 74 байгууллага, сан, холбоонд нэгдэн орсноос 12 нь олон улсын банк, санхүү, худалдаа, эдийн засгийн байгууллага байна.

Тухайлбал, Олон улсын хөрөнгө оруулалтын банкинд 1970 онд, Олон улсын валютын сан, Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банкинд 1991 онд, Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банкинд 2000 онд, Азийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын банкинд 2015 онд гишүүнээр элсэн орсон бөгөөд Олон улсын валютын сан, Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банктай хамтран ажилласны 25 жил, Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банктай хамтран ажилласны 15 жилийн ойг тус тус тэмдэглэн өнгөрүүллээ.

Монгол Улс эдгээр олон улсын банк, санхүүгийн байгууллагын гишүүн болсноор зах зээлийн шаардлагад нийцсэн санхүү, эдийн засгийн бодлогыг боловсруулах, эдийн засгийн институцийн үндэс суурийг бий болгохын зэрэгцээ эдгээр байгууллагаас хөнгөлөлттэй зээл, буцалтгүй тусламж авах болон институци, хүний нөөцийн чадавхийг бэхжүүлэх техникийн тусламж авах үүд хаалга нээгдсэн юм.

Монгол Улсын Засгийн газар ба олон улсын банк, санхүүгийн байгууллагуудын хамтын ажиллагааг тус бүрээр нь авч үзвэл:

НЭГ. Монгол Улсын Засгийн газар 1991 оноос хойш Олон улсын валютын сантай хамтран макро эдийн засгийн тогтвортой байдлыг сэргээх, зах зээлийн эдийн засгийн оновчтой бүтцийг бий болгох, ядуурлыг бууруулах болон эдийн засгийн тогтвортой өсөлтийг хангахад чиглэсэн Стэнд-бай хөтөлбөр, ядуурлыг бууруулах, өсөлтийг дэмжих зэрэг 5 хөтөлбөр хэрэгжүүлж, нийт 195.7 сая зээлжих тусгай эрхтэй тэнцэх хэмжээний эх үүсвэрийг авч ашиглажээ.Үүнд Стэнд-бай хөтөлбөрийг 1991, 2009 он, Өргөтгөсөн зээлийн хөтөлбөрийг 1993, 1997, 2001 онд хэрэгжүүлсэн бөгөөд нэг хөтөлбөр дунджаар 30 сар үргэлжилжээ.

Тэгвэл бидний хэрэгжүүлэхээр тохиролцоод буй “Өргөтгөсөн санхүүжилтийн хөтөлбөр” нь Олон улсын валютын сантай хамтран хэрэгжүүлэх зургаа дахь удаагийн хөтөлбөр бөгөөд хугацаа нь 36 сар буюу харьцангуй урт, хүү бага байхаар байна.

Засгийн газар хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хэлэлцээрийг амжилттай хийснээр Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банк, Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банк болон бусад олон улсын банк, санхүүгийн байгууллага, гадаадын хөрөнгө оруулагчдын итгэл улам сэргэж, хамтран ажиллах нөхцөл боломж илүү нээлттэй болж байгааг дурдах нь зүйтэй.

Засгийн газар Олон улсын валютын сангаас санхүү, эдийн засаг, төсвийн чиглэлээр техник туслалцааны арга хэмжээнүүдийг авч байсны зэрэгцээ тус сангийн Дүрмийн дөрөвдүгээр зүйлд заасны дагуу жил бүр Монгол Улсын макро эдийн засаг, санхүүгийн нөхцөл байдалд үнэлэлт дүгнэлт хийх Ажлын хэсэгтэй тогтмол хамтран ажилласаар ирсэн болно.

ХОЁР. Монгол Улсын Засгийн газар Дэлхийн банкны группийн байгууллагуудтай төсөв, макро эдийн засаг, засаглал, удирдлагын чиглэлээр хамтран ажиллаж ирсэн бөгөөд 1991-2016 он хүртэл санхүү, хөдөө аж ахуй, нийгэм, эрчим хүч, уул уурхай, хөдөлмөр эрхлэлт, худалдааны салбаруудад нийт 136 төсөл, арга хэмжээний 837 орчим сая ам.долларын санхүүжилтийг авсан байна.

Дэлхийн банктай хамтран хэрэгжүүлэх төсөл, хөтөлбөрийг Хамтын ажиллагааны стратегийн баримт бичигт үндэслэн шийдвэрлэдэг бөгөөд баримт бичгийг Засгийн газраас баримталж буй бодлогын хүрээнд дөрөв жил тутам шинэчлэн тохирдог. Энэ хүрээнд Засгийн газар 2017-2019 онд Дэлхийн банкны Олон улсын хөгжлийн ассоциацийн 160.0 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлийн эх үүсвэрийг ашиглахаар төлөвлөж байна.

ГУРАВ. Монгол Улс Азийн хөгжлийн банкинд 1991 онд элсэн орсноос хойш нийт 1.6 тэрбум орчим ам.долларын санхүүжилт авч, зээл, буцалтгүй тусламж, техник туслалцааны 260 гаруй төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн байна.

Азийн хөгжлийн банкны санхүүжилтийн багцаас хэрэгжүүлэх төслүүдийг Дунд хугацааны хамтын ажиллагааны стратегийн хүрээнд шийдвэрлэдэг бөгөөд ирэх дөрөв жилд бүс нутгийн хамтын ажиллагаа болон эдийн засаг, нийгмийн тогтвортой байдлыг хангах, дэд бүтцийг дэмжих замаар эдийн засгийг төрөлжүүлэх, байгаль орчны тогтвортой байдлыг хангах чиглэлд хамтран ажиллахаар тохиролцоод байна.

ДӨРӨВ. Монгол Улс 2000 онд Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банкны 61 дэх бүрэн эрхт гишүүн болсноор тус банкны шугамаар хэрэгжүүлж буй үйл ажиллагаанд оролцох, техник туслалцаа авах, тодорхой асуудлаар байр сууриа илэрхийлэх, санал оруулах, Зүүн Европ болон шинээр тусгаар тогтносон улс fорнуудтай хамтран Монгол Улсад төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх чиглэлээр хамтран ажиллаж ирлээ.

Тус банк манай хувийн хэвшлийг дэмжих чиглэлээр идэвхитэй ажиллаж, нийт 1.4 тэрбум гаруй ам.долларын урт хугацааны эх үүсвэрийг олгосноос гадна Дэлхийн банкны группийн Олон улсын санхүүгийн корпораци болон бусад олон улсын хөрөнгө оруулагчтай хамтран Оюутолгойн далд уурхайн төсөлд хоёр тэрбум гаруй ам.долларын хөрөнгө оруулалтыг хийсэн байна.

Мөн гадаад валютын ханшийн эрсдэлийг багасгах зорилгоор манай аж ахуйн нэгжүүдэд төгрөгийн санхүүжилт олгох, дотоодын санхүүгийн зах зээлийг дэмжих санаачилгыг хэрэгжүүлэн ажиллаж байгаа юм.

ТАВ. Монгол Улс 2015 онд Азийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын банкны үүсгэн байгуулагч орнуудын нэг болсон бөгөөд тус банктай хамтран хэрэгжүүлэх тодорхой төсөл, хөтөлбөрийг судлаж байна.

ЗУРГАА. Монгол Улс 1970 онд Олон улсын хөрөнгө оруулалтын банкны гишүүн болсноос хойш өнөөдрийн байдлаар тус банкны дүрмийн сангийн 0.49 хувийг эзэмшиж байна. Цаашид хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх хүрээнд тус банк болон Хөгжлийн банк хооронд байгуулсан “Стратегийн түншлэлийн гэрээ”-ний үйл ажиллагааг өргөжүүлэх, манай улсын эдийн засаг, төсөв, санхүүгийн нөхцөл байдлыг харгалзан 50.0 сая еврогийн зээлийг 7 жилийн хугацаатай олгох талаар урьдчилсан тохиролцоонд хүрсэн.

ДОЛОО. Монгол Улсын Засгийн газар дэлхийн томоохон хөрөнгө оруулагч банкуудтай нягт хамтран ажилласны үндсэн дээр Засгийн газрын дөрөв үнэт цаас, Засгийн газрын баталгаатай гурав үнэт цаасыг олон улсын зах зээлд амжилттай арилжааллаа. Энэ нь хувийн секторын гадаад зах зээл рүү нэвтрэх, санхүүжилтийн эх үүсвэр бүрдүүлж, хөрөнгө босгоход томоохон түлхэц болж байна.

Улсын Их Хурлын эрхэм гишүүд ээ,

Дэлхийд тэргүүлэгч олон улсын банк, санхүүгийн байгууллагууд манай дотоодын санхүүгийн зах зээлд орж ирснээр Монгол Улсын нэр хүнд өсөх, төсөл, хөтөлбөр санхүүжүүлэх боломж нэмэгдэх, хямд өртөгтэй эх үүсвэрийг дотоодын аж ахуйн нэгжүүдэд олгох, цаашлаад урт хугацааны хөгжлийн зээл, төгрөг-юанийн своп хэлцлийн хэмжээг нэмэгдүүлж, хугацааг сунгахад эерэг нөлөө үзүүлсээр ирсэн бөгөөд цаашид ч энэ байдал хэвээр хадгалагдана гэж Засгийн газар үзэж байна.

Өнөөдрийн байдлаар гадаадын банк, санхүүгийн байгууллагууд дотоодын 8 банкинд хөрөнгө оруулалт хийн хамтран ажиллаж байгаа бол тусгай шалгууруудыг хангасан, олон улсад нэр хүнд бүхий таван гадаадын банк Монголбанкны зөвшөөрөлтэйгээр Төлөөлөгчийн газраа нээн ажиллуулж байгаа юм.

Засгийн газар цаашид Төлөөлөгчийн газрыг дэмжиж, тогтвортой ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэхийн зэрэгцээ олон улсын банк, санхүүгийн байгууллагуудын хөгжлийн хамтын ажиллагааг эдийн засгийг төрөлжүүлэх, хүртээмжтэй өсөлтийг хангах, дэд бүтэц, бүтээн байгуулалтын мега төслүүдийг хэрэгжүүлэх замаар үр ашгийг нэмэгдүүлэх, хувийн хэвшил рүү түлхүү чиглүүлэн өргөжүүлэхэд онцгой анхаарч ажиллах болно гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Д.Батчулуун: Хулгайлах гэмт хэрэг 30 гаруй хувийг эзэлж байна

“Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлын өнөөгийн нөхцөл байдал, цаашид анхаарах асуудлууд” сэдэвт онол, практикийн бага хуралд оролцогчийн санал бодлыг сонслоо.

/ЦЕГ-ын Урьдчилан сэргийлэх хэлтсийн дарга, цагдаагийн дэд хурандаа/

-Өнөөдрийн онол-практикийн бага хуралд төв, орон нутгийн цагдаагийн байгууллагын удирдах ажилтнууд, “Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх тухай хууль”-аар гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг хариуцсан, хэрэгжүүлэх чиг үүрэг бүхийн төрийн болон төрийн бус байгууллагуудын төлөөллүүд оролцож байна. Аль ч улс оронд үйлдэгдсэн гэмт хэргийг илрүүлэх нь цагдаагийн байгууллагын үүрэг байдаг. Харин гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажил гэдэг бол төрийн болон төрийн бус байгууллага, бүгдийнх нь хариуцсан ажил байдаг. Монгол Улсад энэ ажлыг бүх шатны “Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах салбар зөвлөл” хариуцан зохион байгуулахаар хуульчилсан.

Өнөөдрийн байдлаар Монгол Улсад 1990 оноос хойш 20 гаруй жилийн хугацаанд гарсан гэмт хэргийн нөхцөлд дүгнэлт хийж үзлээ. Манай улс хуульдаа бид 200 гаруй гэмт хэргийг хуульчилсан. Үүнээс 6-7 төрлийн гэмт хэрэг Монгол Улсад гарч буй нийт гэмт хэргийн 80 гаруй хувийг эзэлж байна. Тухайлбал, хулгайлах гэмт хэрэг нийт бүртгэгдэж буй гэмт хэргийн 30 гаруй хувийг, бусдын бие махбодид гэмтэл учруулах буюу танхайрах төрлийн гэмт хэрэг 30 орчим хувийг эзэлж байна. Үүний ард архидалт, гэр бүлийн хүчирхийлэл байдаг. Мөн залилан мэхлэх гэмт хэрэг өсөх хандлагатай, дангаараа 10 орчим хувийг эзэлсэн. Үүний дараа авто ослын хэрэг байна.

Бидний анхаарах ёстой гол чиглэл бол шинэ төрлийн гэж яриад байгаа хар тамхи, мансууруулах бодис, хүн худалдах, цахим гэмт хэрэг өсөх хандлагатай байгааг сүүлийн таван жилийн судалгаа харуулна. Эдгээр төрлийн гэмт хэргийн нийт тоо улсын хэмжээнд эзлэх хувь бага боловч нийгмийн хор аюул, шинж чанараараа аюултай юм. Энэ бол бидний анхаарч ажиллах нэгэн чиглэл. Тиймээс энэ удаагийн “Онол-практикийн бага хурал”-аар энэ төрлийн ажлыг хариуцсан төрийн болон төрийн бус байгууллагуудын төлөөлөл өнөөгийн нөхцөл байдал, цаашид анхаарах асуудлын талаарх илтгэлийг нарийвчлан хэлэлцүүлж байна. Дараа нь салбар хуралдаанаар дэлгэрэнгүй ярилцана. Түүнчлэн хурлын төгсгөлд дүгнэлт, зөвлөмж гаргах юм.