Categories
онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Нийтлэлч Ц.Баасансүрэнгийн “Татвар ба Валютын сангийн хөтөлбөр” нийтлэл хэвлэгдлээ

“Өдрийн сонин”-ы даваа гаригийн дугаар 20 нүүрээр хэвлэгдэн, захиалагчдадаа хүрлээ. Энэ өдрийн дугаарт гарсан нийтлэл, сурвалжлага, ярилцлага, мэдээ мэдээллээс онцолж, тоймлон хүргэж байна.

Нэгдүгээр нүүрт МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалан: “Эцсийн хариуцлагыг сонгогчид намтай л тооцдог” ярилцлага нийтлэгдлээ. Тэрбээр ярилцлагадаа хэвлэлийн компани эрхэлж, өдөр тутмын сонин гаргаж явснаа ч ярьжээ: “…Тийм ээ би инженер хүн. Мэдээлэл хэмжлийн электроник, цахилгаан холбооны инженер гэсэн хос мэргэжлээр төгссөн ШУТИС- ийн анхны гурван оюутны нэг. Оюутан байх үеэсээ бусдын адил ажил хийдэг байлаа. Манай гэр бүлийнхний бизнес бол хэвлэлийн салбартай холбоотой. Ерээд оны сүүлээс ах нартайгаа нийлж эхлүүлсэн бизнестээ идэвхтэй оролцож явсаар инженерээр төгссөн ч мэргэжлээрээ ажиллаагүй. Харин хэвлэлийн салбарын хүн болж хувирсан. Хэвлэлийн компанийнхаа үйл ажиллагааг өргөтгөх зорилготой явсаар чөлөөт хэвлэлэрхлэх болж, улмаар өдөр тутмын сонин хүртэл гаргаж энэ гал тогоонд чанагдах болсон. Энэ ч утгаараа сонин хэвлэл, пиар улс төрийн намын сонгууль гэж явсаар сүүлдээ сэтгүүлч гэж андуурах болтол хэвлэлийн хүн болж хувирсан юм уу даа.

Улс төрийн 5-р нүүрт УИХ-ын дарга М.Энхболдын Япон улсад айлчилсан айлчлалын үр дүнгийн талаар Хүмүүнлэгийн их сургуулийн Олон улсын харилцааны тэнхимийн багш Б.Майцэцэгтэй хийсэн ярилцлага орлоо. Тэрбээр, “…2014 онд Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн Япон улсад хийсэн айлчлалын үеэр уг хэлэлцээрийг байгуулах асуудлаар зарчмын хувьд эцэслэн тохиролцсон. Энэ нь Монгол Улсаас гадаад улстай байгуулсан анхны чөлөөт худалдааны гэрээ бөгөөд тус гэрээгээр манай тал Япон улсад 5700 нэр төрлийн барааг хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр экспортлох боломжтой болсон. Тухайлбал, оёмол сүлжмэл, ноос ноолууран бүтээгдэхүүн арьсан болон үслэг эдлэл, уул уурхайн гаралтай бүтээгдэхүүн, сүүн бүтээгдэхүүн, гоймон зэрэг гурилан бүтээгдэхүүн, архи дарс, жимсний ундаа зэргийг шууд болон үе шаттайгаар тэглэхээр хэлэлцээрт тусгасан байгаа…” хэмээн ярьсан байна.

“Ард түмнээ хамгаалах үүрэгтэй төрийн цагдаа нар ахыг минь хэвтэрт ортол зодчихоод бичлэгээ устгуулах гээд явж байж болохгүй шүү дээ” хэмээх хохирогчийн дүү Б.Мөнхбадрахтай хийсэн ярилцлага баримт, үйл явдлын 6-р нүүрт орлоо. Тэрээр, “Миний ах зодуулснаасаа болж биедээ маш олон оёдол тавиулсан. Цээж, нуруу, гарын бугуй хөхөрч, няцарсан. Хөл нь хоёр ч газраа хугарсан. Өсгий, шагай хэсэгтээ их хүнд гэмтэж, хугарсан байсан. Хоёр ч удаа хөлний хагалгаанд орлоо. Анх эмнэлэгт ирснээ бодвол арай л дээрдэж байна” хэмээн ярьжээ.

МҮХАҮТ-ын ерөнхийлөгч Б.Лхагважав: “Хувийн хэвшлийнхэн ухаангүй, мэдрэмжгүй, тансаглах дуртай төрийн төлөө мөнгө төлөх үүрэггүй” ярилцлага 13-р нүүрт нийтлэгдлээ. м. Уг нь нийтийн сайн сайхны төлөө татвар төлөх үүрэгтэй. Тэрбээр, “Ухаангүй, мэдрэмжгүй, тансаглах дуртай төрийн төлөө төлөх үүрэггүй. Татвар бол татвар төлөгч, татвар авагч хоёрын хоорондын асуудал. Сангийн яам зөвхөн кондуктор. Биднээс татвар цуглуулаад улсын санд хийдэг газар. Гэтэл Сангийн яам төсвийн тодотголыг оруулж ирэхдээ татвар төлөгчдөөс асуугаагүй. Мал шиг үзэж байна л даа. Ийм шалтгаанаар манай танхимын Удирдах зөвлөл хуралдаад “Уучлаарай, бид мал биш татвар төлөгчид, наад санд чинь жилдээ 3.6 их наядыг өгдөг улс. Яагаад тоглоомын дүрмээ ярихдаа бидэнд хэлээгүй юм” гэсэн” хэмээн ярилцлагадаа дурджээ.

Барилгын материалын үнийн талаарх өдрийн сурвалжлагыг 17-р нүүрээс уншаарай. Барилгын материалын үнэ өмнөх жилээсээ өсчээ.

Эдгээр болон бусад мэдээллүүдийн дэлгэрэнгүйг уншихыг хүсвэл дараах линкээр бүртгүүлнэ үү. https://admin.dnn.mn/plugins/news/login/

Эдгээр болон бусад цаг үеийн мэдээ мэдээлэл, ярилцлагуудыг “Өдрийн сонин”-ы даваа гаригийн дугаараас уншаарай.

Эрхэм уншигч та, манай сонины өнөөдрийн дугаарыг “Монгол шуудан” компанийн нийслэл Улаанбаатар дахь 35 салбар, “Түгээмэл” шуудан, “Улаанбаатар”, “Скай” шуудангийн салбаруудаас очиж авч болох ба сонин борлуулах бүхий л цэгүүд, Хэвлэлийн биржээс худалдан авах боломжтой юм. Мөн “Мөнгөн завъяа” дахь сонин борлуулах цэг, Сансрын үйлчилгээний төв дэх сонин борлуулах цэг, Хан-Уул дүүргийн 19 дүгээр хорооллын үйлчилгээний төвд байрлах сонин борлуулах цэг, Саппорогийн “Миний дэлгүүр” дэх сонин борлуулах гол гол цэгүүдээс худалдах авч болохыг дуулгая. “Өдрийн сонин”-ы өөрийн байранд ирж худалдан авч бас болно.

“Өдрийн сонин”-той холбоотой бүхий л мэдээллийг Мэдээлэх эрхийн утас 19001987-гоос лавлаж болох ба захиалга өгөхийг хүсвэл 9911-2954, 8811-1375 дугаарт холбогдоно уу. Хэрэв цахим хэлбэрээр нь захиалахыг хүсвэл 88071920 дугаарт холбогдож дэлгэрэнгүй мэдээллийг лавлаарай.

“ӨДРИЙН СОНИН” ӨГЛӨӨ БҮХЭН ТАНТАЙ ХАМТ

Categories
онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Ө.Бат-Орших харцага түрүүлж чансааг тэргүүлж эхэллээ

Ө.Бат-Орших харцага зурган илэрцүүд

Ардчилсан нам байгуулагдсаны 27 жилийн ойд зориулсан барилдаан чансаа өндөр боллоо. Харцага Ө.Бат-Орших түрүүлж, арслан Н.Батсуурь үзүүрлэв, Их шөвөгт аварга С.Мөнхбат, арслан Э.Оюунболд нар шалгарав.

Нэг аварга, таван арслан, гурван заан магнайлан барилдсаны дотор наадмаас хойш огт барилдаагүй Х.Мөнхбаатар арслан зодоглосон нь эхний сонин байлаа. Мөнхбат аварга хамгийн эхэнд давж тугаа тойрсон бөгөөд дөрвийн онолт дээр а.з Т.Түмэндэмбэрэл аваргыг нэлээд “зулгааж” барилдсаныг эс тооцвол шуурхай, дайчин барилдсаар их шөвөгт шалгарлаа. Харин их шөвөгт харцага Бат-Оршихтой нэлээд удаан барилдсаны эцэст барьц сонгуулаад хашиж мордоход нь бараг тэмцэлгүй унасан. Улмаар Бат-Орших харцага нутгийн арслан Батсуурьтай түрүү булаалдаж, давхар шуудагнаас мушгиж давснаар энэ өдрийн түрүү бөхөөр тодорч 5 сая төгрөгийн бай шагнал гардлаа. Харцага тахиа жилд тун өнгөтэй байх бололтой. Дөрвөн барилдаанд барилдахдаа дөрвүүлэнд нь шөвөг алдсангүй.

Үзүүр бөхийн хувьд их шөвөгт Оюунболд арслантай ёстой л хүчээ “дуустал” барилдсан болов уу? Үндсэн цаг дуусч барьц сонголцсоноор эхлээд Оюунболд арслангийн талаар шоо бууж, барьц сонгоход Батсуурь зовлонгүй барьцыг задлав. Тэгээд өөрийн боломж дээр сугадсан барьцтай түрж хөөн мушгиж, давхар хутган давсан бөгөөд Оюунболд арслан “бариагүй байсан” хэмээн бага зэрэг маргах маягтай л байсан. Гэхдээ хөлийн цэцийн шийдвэрийг сонсонгуутаа шууд элэг бүсээ тайлан гүйж ирэн Батсуурь арсланд тахимаа өгөв.

Бат-Орших харцага Пүрэвсайхан заанаас даагаа амжилттай нэхлээ. Цагаан сараар тэдний барилдаан бас л янзтайхан болсныг үзэгчид санаж буй биз ээ. Энэ удаа харцага давхар шуудагнаас шахаж татангуут түрээд давна лээ.

Өсөх ирээдүйтэй бөхийн шагналыг Төв аймгийн Баянчандмань сумын харьяат, Сүлд спорт хороо, Дүнжингарав дэвжээний бөх аймгийн арслан Э.Ууганбаярт гардуулав.

Categories
мэдээ нийгэм

Эрлийн ажиллагаа үргэлжилж байгаа

ОБЕГ зурган илэрцүүдӨвөрхангай аймгийн Тарагт сумын Арвайн тал багийн “Усчны хоолой” гэдэг газар иргэн Д /42 настай, эмэгтэй/ 2017.03.22-ны өдрийн 16:00 цагт малдаа яваад сураггүй болсон дуудлага 2017.03.23-ны өдөр аймгийн Онцгой байдлын газарт иржээ. Тэгвэл орон нутгийн 19 иргэн, нийт 46 хүн, Арвайн тал багийн “Хараацай хайрхан” уулын өврөөс 63 км газрыг явганаар болон автомашинаар эрэн хайх ажиллагааг зохион байгуулсан. Эрлийн ажиллагаа үргэлжилж байгаа аж.

Мөн Хөвсгөл аймгийн Тариалан сумын Давааны-Ар багийн “Буянт гол” гэдэг газар /сумын төвөөс хойд зүгт 60 км/ иргэн Б /27 настай, эрэгтэй/ 2017.04.02-ны малдаа яваад сураггүй болсон тухай дуудлагыг 2017.04.03-ны авч тус аймгийн Онцгой байдлын газрын 7 албан хаагч, Булган аймгийн Тэшиг сумаас 14 хүн, нийт 21 хүн, 4 техник хэрэгсэлтэйгээр Дулаан хаан уул, Тастын ой уул, Зорлигийн гол, Буянт голын бургас зэрэг газруудад эрэн хайх ажиллагааг зохион байгуулжээ. Эрлийн ажиллагаа үргэлжилж байна.

Categories
мэдээ нийгэм

Зэрлэгшсэн нохойн устгалыг дахин Богдхан ууланд явуулав

Богдхан уулын амуудад зэрлэгшсэн ноход элбэгшин зэрлэг амьтад барьж, ууланд аялж буй иргэд рүү дайрсан явдал удаа дараалан гарсантай холбогдуулан нийслэлийн Засаг даргаас шуурхай арга хэмжээ авах үүрэг өгч, Хот тохижилтын газар, нийслэлийн Байгаль орчны газраас Богдхан уулын дархан цаазат газрын хамгаалалтын захиргаатай хамтран нохой устгалын ажлыг зохион байгууллаа. Энэ ажлын хүрээнд энэ сарын 5-7-ны өдрүүдэд нийт 214 нохой устгажээ.

Богдхан уул нь улсын тусгай хамгаалалттай газар нутаг, бие даасан хамгаалалтын захиргаатай тул байгаль хамгаалал, биотехникийн арга хэмжээг нийслэл хотоос зохион байгуулах үүрэг хүлээдэггүй. Гэвч нийслэлийн иргэдийн аюулгүй байдлыг хангах үүднээс уг арга хэмжээг авсан байна.

Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт 2016 онд хийгдсэн агнуур зохион байгуулалтын тайлангийн зөвлөмж хэсэгт хот орчимд олноор сүрэглэн явж, зэрлэг амьтдаар хооллодог болсон зэрлэгшсэн ноход устгах ажлыг нэн тэргүүнд хэрэгжүүлэхээр тусгагдсаны дагуу нийслэлийн ногоон бүсийн Их, Бага Баян, Ухаагийн өвөр, Зүрх ууланд устгалын ажлыг өнгөрсөн оны 11, 12 дугаар саруудад зохион байгуулж байсан юм.

Тархац нутаг нь хумигдаж буй зэрлэг амьтдыг хамгаалах зорилгоор нийслэлийн ногоон бүсийн ойд нохой, мууртай аялахгүй, нохой төөрүүлж хаяхгүй, тэжээвэр нохойг сул чөлөөтэй тавихгүй байхыг нийслэлийн Байгаль орчны газар, Хот тохижилтын газраас анхааруулж байна гэж нийслэлийн Байгаль орчны газраас мэдээллээ.


Categories
онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

БНСУ хууль бусаар хил давсан Монголын үлэг гүрвэлийн олдворуудыг буцаалаа

Монголоос хууль бусаар хил давуулж БНСУ руу оруулсан үлэг гүрвэлийн олдворыг эх оронд нь буцаасан талаар БНСУ-ын Ерөнхий Прокурор өнөөдөр мэдэгдэл хийлээ.

Тус улсын Ерөнхий Прокурорын газар Монгол Улсаас хууль бусаар хил давуулж оруулж ирсэн үлэг гүрвэлийн олдворыг эх оронд нь буцаах болсноо өнгөрсөн баасан гаригт олон нийтэд зарласан юм. Тэгвэл өнөөдөр өндөр албан тушаалтан нь дээрх мэдэгдлийг ийнхүү баталгаажууллаа.

БНСУ-ын хоёр иргэн монголчуудтай үгсэн хуйвалдаж, Тарбозавр батаар, протоцерапторын яс, өөр бусад үлэг гүрвэлийн чулуужсан өндөг зэргийг 2014 онд Монгол Улсаас хууль бусаар гаргаж, БНСУ руу оруулж ирсэн байжээ. Дээр дурдсан үлэг гүрвэлийн үлдэгдлүүд нь зөвхөн Монголоос олддог нь гарал үүслийг нь тогтоох ажлыг хөнгөвчилж өгсөн байна.

БНСУ-ын Ерөнхий прокурор мэдэгдэлдээ Сөүл гадаадын улсаас хууль бусаар орж ирсэн соёлын өвийг эх оронд нь буцаасан анхны тохиолдол болж байгааг цохон тэмдэглэсэн байна.

Монголын эрх баригчид Сөүлийн энэ үйлдлийн хариуд баяр талархал илэрхийлж, Монголын үлэг гүрвэлийн үзвэрийг БНСУ-д удаан хугацаагаар үзмэр болгох санал тавьсан гэж уг мэдээг уламжилсан “Ёнхап” агентлагийн мэдээлэлд дурджээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Орон нутгийн замд осол гарч 4 хүн амиа алджээ

Дундговь аймгийн Луус сумын нутагт зам дээр зогсож байсан “Jianghuai HFC4253” маркийн автомашины араас T.Corolla маркийн автомашин мөргөж, дөрвөн иргэн амиа алдсан байна. Мөн уг ослын улмаас нэг хүн гэмтжээ. Уг хэргийг одоогоор Дундговь аймгийн Цагдаагийн газарт шалгаж байна. Иймд, Замын цагдаагийн албанаас хөдөө, орон нутгийн замд жолооч нар хурд хэтрүүлэх, согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох, хэт ядарсан үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодох, шөнө оройн цагаар гэрэл шилжүүлэхгүй байх, нарийн замд гүйцэж түрүүлэх үйлдлийг буруу хийх, анхаарал болгоомжгүйн улмаас зам тээврийн осолд өртөж, холбогдон амь нас, эрүүл мэндээрээ хохирч байгааг Замын цагдаагийн албанаас анхаарууллаа.

Categories
мэдээ нийгэм

Үс сайхан бол зүс сайхан

Үс сайхан бол зүс сайхан зурган илэрцүүд

Үс сайхан бол зүс сайхан гэдэг үг байдаг шүү дээ. Та өдөр тутмын амьдралдаа дараах зөвлөгөөг хэвшүүлснээр эрүүл, өнгөлөг,гялалзсанүстэй харагдах болно.

1.Шампунь хэрэглэсний дараа заавал ангижруулах хэрэгтэй. Ингэснээр үс тань уян хатан байдлаа хадгалж чадна.

2.Зарим тохиолдолд үсэндээ түүхий өндгөөр массаж хийх. Хачин санагдаж болох ч байгалийн гаралтай бүтээгдэхүүн таны үсэнд гайхалтай өнгө нэмнэ.

3.Хэт их угаах нь муу. Үсний чийгшлийг алдагдуулаад зогсохгүй. Шампуны найрлагад орсон зүйлс химийн бодис гэдгийг санаарай.

4.Хэрвээ шингэн үстэй бол үсээсүлжихэдгэмгүй.

5.Үсний самаа зөв сонгох ялангуяа үс, хуйханд массаж хийх зориулалттай сам хэрэглэх нь чухал. Таны цусны эргэлтийг сайжруулна.

Эцэст нь эрүүл шим тэжээлтэй хоол идэж, амралтаа зөв зохицуулж чадвал таны үс эрүүл хэвээр байх болно.

Categories
мэдээ нийгэм

Солонгост гэрээгээр ажиллах залуусын хэлний шалгалтыг хурууны хээгээр баталгаажуулна

Энэ сарын 10-наас БНСУ-д хөдөлмөр эрхлэх сонирхолтой иргэдийн солонгос хэлний төвшинг тогтоох шалгалтыг эхлүүлэх аж.

Шалгалт ирэх наймдугаар сарын 16-ныг хүртэл үргэлжлэх ба ажлын өдрүүдэд гурван ээлжээр авах юм байна. Шалгалтад орох өдөр, цаг, ээлжийг өөрчлөх боломжгүй учир заасан өдөр, цагт Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний ерөнхий газарт ирсэн байх ёстой юм байна.

Шалгалт өгөх иргэд иргэний цахим үнэмлэх, гадаад паспорт хоёрын аль нэгтэй нь EPS-TOPIK шалгалтын компьютер тестийн танхимд очих аж.
Ямартай ч хэн нэгнийг өөрийнхөө өмнөөс шалгалтад оруулах боломжгүй. Учир нь хурууны хээ уншуулж бичиг баримтын тулгалтыг гурван удаа хийх юм байна.

Хэрэв хуурах үйлдэл гаргах гэж оролдвол солонгос хэлний төвшин тогтоох шалгалт өгөх эрхийг 3 жилээр хязгаарлана. Бүртгэлийн дугаарын кодоор дамжуулж хэзээ шалгалт өгөхөөр хуваарьт орж вэ гэдгээ нягтлах шаардлагатай гэнэ.

Эхний ээлжийн шалгалтын дүн тавдугаар сарын 10-наас гарахаар төлөвлөгджээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Шүдний өвчлөл хорт хавдрын үндэс болдог

Шүд хорхойтох буюу цоорох гэдэг нь шүдний хатуу эдийн эрдэсжилт алдагдсаны улмаас хатуу эд зөөлөрч шүдэнд хөндий үүсэх эмгэг процесс юм. Шүдний өвчлөл сүүлийн жилүүдэд ихэсч байна. Өвчлөл нь хүүхдийн дунд илүү өндөр байгаа аж. Үүний гол шалтгаан нь тэд чихэрлэг бүтээгдэхүүн их хэрэглэдэгтэй холбоотой. Шүдний “дайсан” нь чихэрлэг бүтээгдэхүүн хэмээн шүдний эмч нар үздэг. Ингээд эрүүл биеийн үндэс болсон шүдээ хамгаалах энгийн аргуудаас танд хүргэж байна.

Шүд яагаад өвддөг вэ?

Шүд халуун хүйтэн зүйлийг мэдэрч сэнгэнэх нь шүд цоорлын эхэн үе шатанд шүдний хатуу эд гэмтсэнийг илтгэнэ. Шүд ямар нэг шалтгаангүйгээр өвдөөд байвал шүд цоорлын үйл явц хүндэрч, зөөлөн эдийн үрэвсэл эсвэл шүдний сурвалжийн оройн холбоос эдийн үрэвсэл үүссэнийг илтгэнэ. Шүдний зөөлөн эдийн хурц үрэвслийн үед шүд голдуу шөнийн цагаар өвддөг. Шүдний өвдөлт нь хэдэн минутаас, хэдэн цаг хүртэл ч үргэлжилдэг. Шүд өвдөлтийн үргэлжлэх хугацаа нь шүдний зөөлөн эд хэр их гэмтсэнээс шалтгаална. Хэрэв шүд ямар ч завсарлагагүй байнга янгинаж, лугшин өвдөж байвал магадгүй шүдний сурвалжийн оройн холбоос эдийн үрэвсэл байж болно. Ер нь бол шүд өвдөнө гэдэг нь шүдний өвчин хүндэрч буйн дохио юм шүү.

Шүдний өвчлөл хорт хавдрын үндэс болдог

Шүдний өвчлөлөөс үүдэж улаан хоолой, толгой, хүзүү болон уушгины хорт хавдар үүсдэг болохыг Японы эрдэмтэд тогтоожээ. Шүдний өвчин нь улаан хоолойн хорт хавдар үүсэх эрсдэлийг 136, толгой болон хүзүүний хорт хавдар үүсэх эрсдэлийг 54, уушгины хорт хавдар үүсэх эрсдэлийг 68 хувь нэмэгдүүлдэг болох нь тогтоогдсон. Мөн эдгээр эмгэг үүсэх магадлал нь өвчилсөн шүдний тоотой шууд хамааралтайгаар өсдөг.

Шүдний цоорлыг гүнээр нь:

Толбон цоорол/Macula cariosa/: Энэ нь өвчтөнд зовиургүй, зөвхөн урьдчилан сэргийлэх үзлэгээр илэрдэг бөгөөд шүдний бүрэн бүтэн байдал алдагдаагүй, цагаан болон хар өнгөтэй толбо байдаг.

Өнгөц цоорол/Caries superficialis/: Чихэрлэг болон исгэлэн зүйл идэхэд өвдөнө. Зарим хүнд өвдөлтгүй ч явагддаг. Шүдний паалангийн түвшинд бүрэн бүтэн байдал алдагдах буюу паалан барзгар болно.

Дунд цоорол/Caries media/: Дунд цоорол нь хурц ба архаг 2 хэлбэрээр явагдана.

-Хурц үед нь халуун хүйтэн, исгэлэн зүйлд мэдрэх бөгөөд шүдний хатуу эд зөөлөрсөн, цагаан өнгөтэй байна.

-Архаг үед өвчтөнд зовиургүй, тугалмай нь хатуу хар хүрэн өнгөтэй байна.

Гүн цоорол/Caries profunda/: Энэ үед шүд халуун хүйтэн, исгэлэн, чихэрлэг зүйл идэхэд, мөн цоорлын хөндийд хоол хүнсний зүйл ороход богино хугацаанд өвдөлт өгдөг. Шүдний доторх зөөлцөд маш их ойртсон, цоорлын том хөндийтэй байна. Аль ч цоорол архаг нь удаан явцтай, хурц нь хурдан явцтай учир яаралтай эмчид хандах хэрэгтэй.

Хэрвээ та шүдээ хайрладаг бол:

Халуун, хүйтэн хосолсон хоол хүнсэнд шүдний паалан цочирдог. Ингэж гэмтээхгүйн тулд шоколад, кофе, зайрмагаас татгалзах хэрэгтэй. Орчин үеийн хоол хүнс хэт чихэрлэг болсон тул чихэр идэхээс аль болох зайлсхий. Чихэрлэг хүнс нь шүд болон шүдний пааланг маш ихээр гэмтээдэг. Түүний оронд жимс идэж, жинхэнэ натурал жимсний шүүс уух нь зөв.

Шүд юунд дуртай вэ?

Фтор болон кальци нь шүдэнд хамгийн тустай элемент юм. Эдгээр нь шүд хорхойтохоос сэргийлж, шүдний пааланг бэхжүүлэхэд нөлөөлдөг байна. Иймд өдөр тутмын хүнсэндээ сүү, сүүн бүтээгдэхүүн, хатаасан жимс зэргийг хэрэглэ. Эдгээр хүнсэнд фтор болон кальци нь маш их байдаг. Далайн гаралтай бүтээгдэхүүн ч кальциар баялаг байдаг. Шүдний пааланг бэхжүүлэхэд алим, лууван, өргөст хэмх, зэрэг жимс ногоо ашигтай.

Буйлнаас тань цус гардаг бол:

Шүдээ угаах үед буйлнаас цус гарах нь буйл үрэвссэний шинж. Буйлны үрэвсэл нь С аминдэмийн дутагдалтай холбоотой. Хүний биед С аминдэм дутагдахад, коллаген нь задарч эхэлдэг байна. Энэ үйл явц буйланд эхлэн явагддаг аж. Эмчлэхийн тулд өглөө бүхэн С амин дэмээр баялаг усан үзэм идэхийг зөвлөж байна.

Шүдээ хамгаалах энгийн аргууд

Шүдний пааланг хортой нөлөөллөөс хамгаалахын тулд фтор агуулсан оо хэрэглэ. Фтор агуулсан оо-нд байдаг пирофосфат хэмээх бодис нь шүдний чулуу үүсэхээс сэргийлдэг байна. Түүнчлэн амттан идсэний дараа шүдээ угаах эсвэл амаа зайлах, алим идэх зэрэг нь шүдний пааланг гэмтээхээс сэргийлдэг сонгодог арга юм. Хэрэв та аяллаар явах үедээ шүдээ байнга арчлах боломжгүй байгаа бол алим нөөцөлж аваарай. Хоол идсэний дараа алим идвэл шүдэнд үржсэн микроб устаж амны хөндийн эвгүй үнэрийг арилгадаг.

Хүний эрүү нүүрний цогц системээс нэг л шүд авахад тэр системийн үйл ажиллагаа, байрлал алдагдан гоо сайхны дараа дараагийн асуудлууд урган гарч ирдэг. Шүдийг аль болох авахуулахгүй, эмчлүүлж үлдээхийн төлөө бололцоотой бүгдийг хийх хэрэгтэй. Шүдийг гаднаас нь харахад нарийхан харласан зураастай, бүтэн шүд мэт боловч, мэргэжлийн эмчид үзүүлэхэд дунд эсвэл гүн цоорсон байдаг. Учир нь шүдний паалан бол хүний биений ясан дахь хамгийн хатуу хэсэг учир, шүд нь дотроо хөндий үүсэн цоорч байгаад хамгийн сүүлд гаднах паалан нь эмтрэн унаж, цоорсон хөндий ил болдог байна. Энэ үед хүмүүс өчигдөр миний шүд цоорчихлоо гэж хэлдэг. Тэгвэл энэ цоорол аль эрт үүссэн байдаг. Ийм учраас 6 сар тутамд эмчид үзүүлж, цоорлоос урьдчилан сэргийлж байх нь чухал. Шүд цоорвол бие цоорсонтой адил.

Categories
мэдээ нийгэм

Нийтийн тээврийн мөнгөний хайрцгийг авснаар орлого өсчээ

Нийтийн тээврийн мөнгөний хайрцаг зурган илэрцүүдНийтийн тээврээр үйлчлүүлж байгаа зорчигч бүр энэ сарын 1-ээс картаар үйлчлүүлэх тогтолцоонд бүрэн шилжсэн билээ. Ингэснээр автобус компаниудын орлого өсчээ.Тодруулбал, өнгөрсөн зургаа хоногийн хугацаанд нийтийн тээврийн орлого 15-20 хувиар нэмэгдсэн гэдгийг албаныхан хэлж байна.

Өмнө нь картаар үйлчлүүлэхээс гадна бэлнээр мөнгөө төлдөг байсан билээ. Гэвч зорчигчид мөнгөний хайрцагт дутуу мөнгө хийх, эсвэл урагдсан төгрөг хийх зэргээр зөрчил олонтаа гаргадаг байсан. Иймд, нийтийн тээврийн салбарт багагүй хохирол учирдаг байсан нь картад бүрэн шилжсэнээр засарчээ.