АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын Германы “Bild”, Их Британийн “Times” сонинуудад өгсөн ярилцлагыг орчуулан өчигдөр нийтэлсэн билээ. Ярилцлагын үргэлжлэлийг хүргэж байна.
-Тэгэхээр таны бодлоор хэн буруутай вэ. Обама юу, Пакистан уу. Хэн үүний хариуцлагыг хүлээх ёстой вэ?
-Афганистанд нөхцөл байдал сайнгүй байгаа. Болж байгаа юм байхгүй. Бид 17 жил Афганистанд байсан. Эргээд харахад бид тэдэнд зорилгодоо хүрэх юмыг нь хийлгээгүй байна. Манайх ер бусын армитай. Манай ер бусын армид бид ялалт байгуулах боломж олгоогүй. Boeing, Loocked Martin компаниуд нь манай томоохон түнш. Манайх F-55 хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаа. Төлөвлөснөөсөө илүү зарлагатай байгаа учраас одоо жаахан саатсан. Үүнийг сайжруулах хэрэгтэй.
-Зэвсэгт хүчний ерөнхий командлагчийн хувьд манай цэрэг зэвсгийн давуу байдал таны хувьд юу гэсэн үг вэ?
-“Исламын улс” бүлэг.
-“Исламын улс” бүлэглэлийн талаар та ямар бодлого баримтлах вэ?
-Энэ талаар юм хэлэхгүй. Би Обамагийн бусад шиг баймааргүй байна. Би үргэлж Мосулын тухай ярьдаг. Мосул үнэхээр гамшиг болсон. Одоогоос дөрвөн сарын өмнө Мосулыг эзэлнэ гэж хэлэхэд нь би “Та нар яагаад ингэж мэдэгдээд байгаа юм бэ?” гэсэн. Энэ нь таны “Та хамгийн эхлээд юу хийх вэ? Хэзээ эзэлж авах бэ? Үүнийгээ хэзээ, хэрхэн хийх вэ? Ямар зэвсэг хэрэглэх вэ? Хэдийд яах вэ?” гэсэн асуулттай ижилхэн сонсогдож байна.
-Б.Обама дайралт хийх гэж байгаагаа “Telegram”-аар мэдээлсэн гэж хэлэх гээд байна уу?
-Мосул гамшиг болчихоод байна. Учир нь бид таван сарын өмнө Мосулыг авна гэж мэдэгдсэн. Гэтэл дөрвөн сарын өмнө “Бид бэлдэж байна” гэсэн. Үүний дараа биднийг тэнд орчихсон хойно энэ талаар маш их ярьсан. Мосул хотыг авахад хэцүү байсан шүү дээ.
-Оросын Ерөнхийлөгч В.Путин Сирийн асуудалд оролцсон нь сайн уу, муу юу?
-Энэ бол нэлээд төвөгтэй хэрэг, маш муу. Бидэнд ямар нэгэн арга хэмжээ авах боломж байсан. Бид үйлчлэхээ больсон улаан шугамыг татсан хойно юу ч болоогүй. Энэ бол цорын ганц боломж байсан бөгөөд одоо бүх юм оройтсон. Дэндүү оройтсон, бүх юм ард хоцорлоо. Хэзээ нэгэн цагт энэ бүхэн дуусах боловч Аллепо бол аймаар байсан. Хотоос явж байгаа настай эмэгтэйчүүдийг буудахыг харахад аймшигтай. Зүгээр л зугаагаа гаргах гэж тэднийг буудаж байгаа мэт санагдсан, үнэхээр аймшигтай. Аллепо бол хүмүүнлэгийн хувьд үнэхээр хүнд байдалтай байгаа.
-Оросын талаар ярихад А.Меркел бол В.Путиныг сайн мэддэг. А.Меркел оросоор, В.Путин германаар чөлөөтэй ярьдаг. Та энэ хоёрын хэнд нь илүү итгэдэг вэ?
-Одоогоор хоёуланд нь итгэж байна. Гэхдээ энэ нь аль зэрэг удаан үргэлжлэхийг харж л байя. Удахгүй ч байж магад.
-Зүүн Европын иргэд Оросоос, В.Путинээс айдаг гэдгийг та мэдэх үү?
-Тэгэлгүй яахав, мэднэ. Өөрөөр хэлбэл тэнд юу болоод байгааг би ойлгож байгаа. НАТО асуудалтай байна гэдгийг ч би нэлээд дээрээс хэлсэн. Маш олон жилийн өмнө байгуулагдсан тул НАТО хуучирсан. Хоёрдугаарт, улс орнууд төлөх ёстой мөнгөө өгөхгүй байгаа. Би НАТО-г хуучирсан гэж хэлээд маш том шахалтанд орсон.
Терроризмд анхаараагүй тул НАТО хуучирсан. Хоёр хоногийн туршид намайг дарамтлаад дараа нь Трампын хэлж байгаа үнэн гэсэн. Энэ тухай Wall Street Journal сэтгүүлийн нэгдүгээр нүүрэнд хүртэл бичсэн. Энэ сэтгүүлийн газар терроризмын асуудлыг судалдаг бүхэл бүтэн хэлтэстэй боллоо. Сайн хэрэг. Улс орнууд төлөх ёстой мөнгөө өгөхгүй байгаа нь өөр асуудал. Өөрөөр хэлбэл бид эдгээр орнуудыг хамгаалах ёстой, гэтэл тэдний дийлэнх нь мөнгөө өгөхгүй байна. АНУ-ын хувьд энэ нь шударга бус юм. Гэсэн хэдий ч би НАТО-г чухал гэж үздэг.
-Их Британи мөнгөө төлдөг үү?
-Их Британи мөнгөө төлдөг. Төлбөр өгөх ёстой орнуудаас таван орон мөнгөө өгдөг.
-Европын аюулгүй байдал нь хэдэн арван жилийн туршид АНУ-аас хамаарсан. Энэ баталгаа ирээдүйд байх уу?
-Би өөрийгөө Европтой маш их холбоотой гэдгээ мэдэрдэг. Энэ холбоо нь маш хүчтэй.
-ОХУ-ын эсрэг тавьсан Европын хоригийг та дэмжиж байна уу?
-Миний бодлоор хүмүүс хоорондоо учраа олох ёстой, шударга байхын тулд хийх ёстой зүйлээ хийх нь зүйтэй. Тийм биш гэж үү? Оросын эсрэг хориг тавьсан, бид хэдэн сайхан гэрээ байгуулж чадах эсэхийг харж л байя. Нөгөө талаас нь авч үзвэл миний бодлоор цөмийн зэвсэг бага байх ёстой бөгөөд түүнийг хорогдуулах нь зүйтэй. Гэвч энэ хоригоос болоод Орос нэлээд хохирол амсч байгаа.
-Та Ирантай байгуулсан цөмийн хэлэлцээрийг хүчингүй болгох уу?
-Ираны цөмийн хөтөлбөртэй холбоотой асуудлаар яахыг би хэлэхгүй. Нууцаа дэлгэмээргүй байна. Хар даа, би улстөрч биш, би гарч ирээд “Би ингэнэ, тэгнэ” гэж хэлэхгүй. Би хийх ёстой юмаа л хийнэ. Хөзөр тоглож байгаа хүн модоо гаргахаасаа өмнө дэлгэдэг гэж үү? Ираны хэлэлцээрт би сэтгэл дундуур байгаа бөгөөд байгуулсан хэлэлцээрүүдээс хамгийн муу нь гэж үздэг. Миний мэдэхийн хамгийн тэнэг гэрээ. Тохиролцооны хувьд аваад үзье 1.7 тэрбум ам.доллар бэлнээр авчихаад 150 тэрбум ам.доллар өгнө. Та нэг сая ам.долларыг бэлнээр нь, зуутын дэвсгэртээр байгааг харсан уу? Энэ бол маш их мөнгө. Тэгвэл 1.7 тэрбум ам.доллар бэлнээрээ хэр зэрэг их болох бол? Нэг онгоц дүүрэн мөнгө үү, нэлээд хэдэн онгоц шүү дээ. 1.7 тэрбум ам.доллар бэлнээр нь гэдгийг би ойлгохгүй байна. Энэ бол зүгээр л Ерөнхийлөгчийн эрх мэдлийг харуулж байгаа хэрэг. Улс орны Ерөнхийлөгч 1.7 тэрбум ам.долларыг бэлнээр нь өгүүлэх шийдвэр гаргана гэдэг маш их эрх мэдэл.
-Таны бодлоор энэ мөнгөөрөө терроризмыг санхүүжүүлж байна уу?
-Үгүй, миний бодлоор Швейцарийн дансанд байгаа. Тэдэнд энэ мөнгө хэрэггүй, тэд өөр мөнгөө хэрэглэнэ. Тэд энэ мөнгийг аваад л өөртөө үлдээчихсэн. Энэ бол миний бодол.
-Зул сарын өмнөхөн НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлөөс Израилийн талаар гаргасан тогтоолын талаарх Б.Обамагийн баримталж буй бодлогын талаар ямар бодолтой байна?
-Миний сонссон буруу биш бол удахгүй Их Британи хориг тавих эрхтэй болно. Тэд энэ долоо хоногийн эцсээр уулзана. Ингэх тусам хэлэлцээ хийхэд хэцүү болж байгаа нь миний асуудал болчихоод байна. Учир нь палестинчуудад урьдчилаад нэлээд юм өгсөн. Хуулийн хүрээнд ингэх ёстой боловч сэтгэл зүйн хувьд надад хэлэлцээ хийхэд хэцүү байна. Та ойлгож байгаа биз дээ.
-Таны бодлоор Ойрхи Дорнодын асуудлаар НҮБ-ын Аюулгүй Зөвлөлөөс ямар ч тогтоол гаргасан байсан Их Британи хориг тавих ёстой юу?
-Британи хориг тавибал би баярлах болно. Яагаад гэхээр хамгийн гайхалтай нь АНУ ингэнэ гэдэгт би итгэлгүй байна. Тэд ингэхгүй биз, тийм үү? Эсвэл та Их Британи хориг тавина гэж бодоод байгаа юм уу? Миний еврей найзууд Б.Обамад зориулан хандивын арга хэмжээ зохион байгуулсан. Би тэднээс “Та нар чинь яаж байгаа юм бэ?” гэж асуусан л даа.
-Таныг Тель-Авив дахь АНУ-ын ЭСЯ-ыг Иерулсамд нүүлгэн аваачих гэж байгаа гэсэн, үнэн үү?
-Би одоо энэ талаар юм хэлэхгүй, харж л байя.
-Г.Киссинжерийн “Европтой утсаар ярих бол ямар дугаараар холбогдох вэ?” гэсэн нэг алдартай үг байдаг. Та бол ямар дугаараар холбогдох вэ?
-А.Меркел бол яахын аргагүй улс орнуудын Засгийн газрын тэргүүнүүдээс чухал нь. Их Британи, Европын Холбоог хар л даа, үндсэндээ Герман гэсэн үг. Европын Холбоо гэдэг Германы зорилгодоо хүрэх нэгэн хэрэгсэл нь. Тиймээс ч Их Британи тус холбооноос гарах болсон нь ухаалаг шийдвэр. Тэгтэл “Удахгүй BREXIT-тэй болно гэж Трамп хэлсэн” гэж гарчиг дээрээ хүртэл бичсэн. Эхэндээ хэн ч учрыг нь мэдээгүй, бүгд л намайг солиотой гэж бодож байх үед ийм юм болсон шүү дээ. Хэрвээ Европын Холбооноос гарах юм бол Их Британи бусдын адил дараалалд зогсоно гэж тэр үед Обама хэлсэн байдаг. Гэтэл дараа нь хэлсэн үгээ буцаах хэрэг гарсан. Обама ингэж хэлсэн нь буруу байсан. Миний бодлоор бүх юм гайхалтай сайхан байна.
-Та Европын Холбооны ирээдүйг ямраар төсөөлж байна. Бусад орнууд нь ч гэсэн гишүүнчлэлээс татгалзах уу?
-Маш хэцүү байх болно. Би Европын Холбооны тэргүүнтэй ярьсан. Маш найрсаг хүн над руу залгасан л даа.
-Ноён Юнкер үү?
-Тиймээ, надад сонгуульд ялалт байгуулсан гэж утасдсан. Миний бодоход энэ бүхэн тун амаргүй. Учир нь улс орон, үндэстэн бүхэн өөрийн гэсэн онцлогоо хадгалж үлдэхийг эрмэлзэж байна. Их Британи ч ялгаагүй. Хэрвээ тэдэнд ийм олон цагаачийг хүлээн авахыг тулгаагүйсэн бол ийм их тулгамдсан асуудал бий болж, BREXIT бий болохгүй байх сан. Бүх юм сайхан байх байсан бөгөөд европчуудыг тэвчээр барагдахгүй байсан. Гэтэл энэ нь европчуудын тэвчээрийг барсан. Хүмүүс өөрийн гэсэн онцлогоо хадгалан үлдэхийг хүсч байна. Та үнэхээр миний санаа бодлыг сонирхож байгаа бол бусад орнууд ч Европын Холбооноос гарна.