Month: September 2016

“Мишээл экспо” төвд албан ёсоор нээлтээ хийсэн “Намрын ногоон өдрүүд” үзэсгэлэн ху­далдаа хоёр сарын хуга­цаатай дэлгэгдэх бөгөөд нийс­лэлийн зургаан дүүр­гийн 43 байршилд 434 цэгт хүнсний ногоо борлуулж байна.

Энэ удаагийн үзэс­гэлэнд үндэсний томоохон 20 гаруй аж нэгж оролцож бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ танилцуулж байна. Үүнээс гадна 14 аймгийн 13 сум, нийслэлийн таван дүүргээс нийт 300 орчим аж ахуйн нэгж, хоршоо, ногоочин, зөгийчин иргэд оролцож буй юм. Ховдын тарвас, Сэлэнгийн Шаамарын зөгийн бал, хүнсний ногоо, Увсын чацаргана, Хөвсгөлийн жимс гээд үзэсгэлэнд оролцож буй орон нутгийн брэндүүдийг нэг бүрчлэн тоочвол нэлээд урт жагсаалт гарах нь тодорхой. Харин энэ бүгдийг халуун нарнаас халш­ралгүй тордож услан, зунжингаа хорхой шавьжнаас харамлан, зэрлэгтэй “тулалдаж”, өвөл нь болохоор хүйтэн нойтон байна гэж цэрвэлгүй хойтон жилдээ тарих ногооны үрээ яг л нялх амьтан бөөцийлөх мэт арчлан хамгаалах но­гоочдын хөдөлмөр үнэндээ жилийн дөрвөн улирал үргэлжилдэг. Зарим нь энэ их ажлынхаа хажуугаар бүр эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, таваглаад идэхэд бэлэн болгосон жимс, ногооны чанамал, дарж, даршилсан ногоо, салаттай сууж байгаа нь бахархууштай.

Бөхийн өргөө болон, “Sky” худалдааны төвийн гадна задгай талбайд тарьсан ногоогоо зарж борлуулж буй ногоочидтой уулзлаа. Тэд банкны зээлийн хүүг бууруулах, эсвэл хөнгөлөлттэй нөх­цөлтэй зээл, төсөл хөтөл­бөрт бодлогоор хам­руулж дэмжээсэй гэж хүсдэг аж. Мөн жилийн дөрвөн улиралд нийслэлчүүд эх орныхоо хөрсөнд тарьсан органик ногоо, жимсийг хэрэглэх боломжтой гэнэ. Гэтэл ногоо, жимсээ хадгалах зоорь, өөрсдөө хүнсний зах, худалдааны төвүүд дээр суух лангуу, павильонгүйгээс энэ нь бүтдэггүй юм байна.

Хүнс, хөдөө аж ахуйн тэргүүний ажилтан О.Оюунчимэг: АРАЙ НААШТАЙ ХАНДАЖ БАЙСАН НЬ АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

-Би Сэлэнгэ аймгийн Шаамар сумаас ирсэн зөгийчин, ногоочин хүн байна. 20 гаруй жил энэ хоёр аж ахуйгаа эрхэлж байгаа. Бид намрын налгар сайхан цагт ногоогоо борлуулах боломж нь арай илүү байдаг. Өвөл болохоор битүү байр сав хэрэгтэй болдог. Өвөл ногоо гадаа зарвал хөлдөнө. Ингээд л байгалийн эрхшээлээр өвөл нь борлуулалт зогсдог. Уг нь бид өөрсдийнхөө өвөл хэрэглэх болон илүү гарсан ногоогоо зоорьлоод хадгалчихдаг. Тиймээс өвөл байр савтай бол зөгийн бал, ногоогоо нийслэлийн иргэддээ борлуулах боломжтой. Бидэнд тулгамддаг нэг асуудал нь орон нутагтаа бол боломж нөхцөлдөө тохируулаад барьчихсан зоориуд бий. Нийслэлд ирэх гэхээр ногоогоо хадгалах зоорьгүй, өөрсдөө зогсох павильон, лангуугүй. Аж үйлдвэрийн яамтай байхад зоорьны асуудлыг шийдэж өгнө гэж байсан юм. Үнэндээ яам байгуулагдахаас ч өмнө энэ асуудал яригддаг байлаа. Зоорьтой болох гэхээр хөрөнгө мөнгө хүрэлцэхгүйн зовлон бий. Ногоочид банкны зээл авч л ажлаа амжуулдаг. Намар нь хэдэн төгрөг олохоороо хүүхдийн сургалтын төлбөр, өвлийн бэлтгэл, зээлээ эргүүлж төлөх гэж эргэлдсээр байтал олсон хэд нь дуусдаг. Тиймээс ногоочид өөрсдөө нэгдээд том хэмжээний зоорь барья гэхээр бүтдэггүй юм. Бидний энэ хүндрэл бэрхшээлийг ойлгож, арай нааштай шийдвэр гаргаж, шийдэхийг оролдсон нь Аж үйлдвэрийн яам. Гэтэл татан буугдчихсан.

Өмнөговь аймгийн Булган сумын Дал багийн ногоочин Ц.Цэцэгмаа: БИД НОГООГОО МАНАЖ ГАДАА ХОНОДОГ

-Нутгийн зөвлөлийн тэргүүн Н.Хүрлээ гэдэг хүн маань энд асар майхан авч өгч бид говийн шимтэй хөрсөнд тарьсан улаан лоолио нийслэлийнхээ хэрэглэгчдэд хүргэж байна. Энд ирээд 10 гаруй хонолоо. Би энэ хугацаанд 800 орчим кг улаан лооль зарлаа. Өмнөговь аймгийн Булган сумаас Улаанбаатарт жил бүрийн намар 20 тонн улаан лооль авчирдаг. Ил задгай талбайд ундаргын рашаанаар усалж тарьдаг учраас манай улаан лоолийн амт, чанар сайн. Ямар ч химийн бордоо хэрэглэдэггүй. Бид уг нь бүхий л төрлийн ногоог тарьдаг ч 700 км-ийн алсаас тээвэрлэдэг учраас тэр бүгдийг нааш нь тээвэрлэх боломжгүй. Харин Сэлэнгээс төмс, хүнсний ногоо тээвэрлэх бүрэн боломжтой шүү дээ. Төмөр замтай гээд дэд бүтцийн хувьд давуу тал олон бий. Гэтэл эд маань ирэхээрээ ногоогоо хадгалах зоорьгүй, өөрсдөө суух байр савгүйдээд байдаг. Ер нь говь, хангайгүй л зоорьны асуудлыг шийдэж өгөх хэрэгтэй л дээ. Бид авчирсан ногоогоо манаж хонодог. Ингэхгүй бол авчирсан ногоогоо алдчих гээд зовлонтой. Намрын налгар цаг учраас л ногоотойгоо гадаа хонодог. Түүнээс биш өвөл бол ингэж зарах боломжгүй шүү дээ. Үүнээс гадна намар ургац хураах үеэр Хятадаас оруулж ирдэг ногоонд хориг тавьдаг болмоор байна. Ингэхгүй бол бидний дундуур улайм цайм ченжүүд орж ирчихээд хятад, монгол ногоог хольж зараад байх үе ч бий. Адилхан ногоогоо борлуулах гэж ядаж байгаа учраас бид “Наадах чинь хятад ногоо хольчихсон шүү дээ” гээд шууд хэлж чадахгүй бүлтэгнээд суудаг. Хэрэв хориг тавьчихвал зарж байгаа, авч байгаа аль алиндаа итгэлтэй, амар шүү дээ.

Энэ сарын 23-24-нд шилжих шөнө өвлийн цагийн хуваарьт шилжин цагийг нэг цагаар ухраана. Монгол Улс 1960 онд анх “цаг урагшлуулах” зохицуулалт хийж байсан бөгөөд үүнийг 1999 онд хүчингүй болгож, 2001 онд дахин сэргэж байжээ.

Энэ зохицуулалт мөн 2005 онд хүчингүй болсон бөгөөд өнгөрсөн оны гуравдугаар сард сэргээн “цаг урагшлуулах, ухраах горим”-д шилжсэн юм.

Өдөр уртсаж байгаатай холбогдуулан нарны эртийг ашиглаж ажлаа амжуулах, цахилгааны хэмнэлт гаргах зорилгоор өнгөрөгч гуравдугаар сарын 25-26-нд шилжих шөнө 02:00 цагт цагийг нэг цагаар урагшлуулаад байсан юм. Тэгвэл энэ сарын 23-24-нд шилжих шөнө өвлийн цагийн хуваарьт шилжин цагийг нэг цагаар ухраах аж.

Замын цагдаагийн газрын ЖШУХ дээр энэ сарын 19-ний өдөр нийт 382 дуудлага, мэдээ мэдээлэл хүлээн авснаас, зам тээврийн ослын 301 дуудлага бүртгэгдсэн байна.

Үүнээс гэмт хэргийн шинжтэй гомдол мэдээлэл 16 бүртгэгдэж, 23 хүн хүнд, хөнгөн гэмтсэн. Зам тээврийн осолд сургуулийн өмнөх насны 3 хүүхэд, сургуулийн насны 2 хүүхэд өртсөн байна.

Согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ хөдөлгөөнд оролцсон жолооч гурав, явган зорчигч гурав, согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 56 жолоочийг илрүүлж гарч болзошгүй осол хэргээс урьдчилан сэргийлж ажилласан .

Тухайлбал, Хан-Уул дүүргийн нутаг Буянт-Ухаа-2 хорооллын зогсоолд “Tiida” автомашины жолооч О нь ганцаараа гадаа тоглож байсан 5 настай С-г мөргөж гэмтээсэн хэрэг гарсан байна. Мөн Чингэлтэй дүүргийн нутаг Далан давхарын замд “Prius-30” маркийн автомашины жолооч Д нь явган зорчигч 5 настай, эмэгтэй Г-г мөргөж гэмтээжээ.

Түүнчлэн Хан-Уул дүүргийн нутаг “Japan town”-ны баруун замд “RX” маркийн автомашины жолооч Д нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодож хашаа мөргөж, жолооч Д нарын 2 хүн гэмтээсэн байна.

Нийслэлийн Мэргэжлийн Хяналтын Газараас өнөөдөр импортоор орж ирсэн бараа бүтээгдэхүүнд гарсан зөрчлийн талаар мэдээллээ. Хэвлэлийн бага хуралд НМХГ-ын Экспорт, Импортын хэлтсийн дарга Г.Батсүрэн, Улсын байцаагч Т.Лхагвабуян, О.Энхсаран нар оролцсон юм.

Хэлтсийн дарга Г.Батсүрэн хяналт шалгалтын явцад гарсан зөрчилтэй бүтээгдэхүүнүүдийн талаар дараах мэдээллийг өглөө.

• АНУ-аас импортолсон 3.4 сая төгрөгийн 217 кг “Buttermilk Ranch” нэрийн пиццаны амтлагч нь хадгалалтын хугацаа дууссан байсан нь “Хүнсний тухай” хуулийг зөрчсөн тул 8,640,000 төгрөгийн шийтгэвэр ноогдуулан бүрэн барагдуулж, саатуулах акт үйлдэн бүтээгдэхүүнийг хурааж, гаалийн хяналтын талбайд саатуулсан.
• БНСУ-аас импортолсон 250,0 мянган төгрөгийн 32.5 кг “Berrymix” нэрийн жимстэй тараг нь лабораторийн шинжилгээгээр хүнд металлын үлдэгдэл буюу хар тугалгын агууламж зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээнээс их байсан. Хүнд металлын лабораторийн шинжилгээгээр шаардлага хангахгүй гарсан тул журмын дагуу хяналтын дээжийг давтан шинжилгээнд хамруулахад дахин шаардлага хангахгүй гарсан. Иймд лабораторийн шинжилгээний дүнг үндэслэн улсын байцаагчийн дүгнэлт үйлдэж бүтээгдэхүүнийг хураан авч “Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай, “Төрийн хяналт шалгалтын тухай хууль”-уудын холбогдох заалтын дагуу арга хэмжээ авсан.
• ОХУ-аас импортолсон 2.1 сая төгрөгийн 25 кг хэмжээтэй “Фуросемид” нэрийн эм эмийн бүртгэлийн хүчинтэй хугацаа дууссан гүний хяналтын бүсээр нэвтэрсэн нь эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийг зөрчсөн тул бүтээгдэхүүнийг хурааж, устгах тухай акт үйлдэж гаалийн горимоор устгасан.
• Грек улсаас импортолсон 2 сая төгрөгийн үнэтэй 77.8 кг хэмжээтэй “Septona” хуруу лент нь импортын лицензгүй гүний хяналтын бүсээр нэвтэрсэн нь Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийг зөрчсөнийг илрүүлж, бүтээгдэхүүн хурааж, устгах тухай акт үйлдэж гаалийн горимоор устгасан.
• БНХАУ-аас 2016 оны хоёрдугаар сарын 4-ний өдөр импортолсон 6 сая төгрөгийн үнэ бүхий 178 хайрцаг “Вэй Эр” нэрийн биологийн идэвхит бүтээгдэхүүнээс дээж авч МХЕГ-ын лабораторит шинжлүүлэхэд шинжилгээний хариу шаардлага хангахгүй гарсан тул шинжилгээний дүнг үндэслэн эд зүйлийг хураах, улсын орлого болгох, устгах, үнэлэх орон тооны бус зөвлөлд шилжүүлсэн.

Дээрхи илэрсэн зөрчлүүд нь Монгол улсын “Хүнсний аюулгүй байдлыг хангах тухай”, “Хүнсний тухай”, “Төрийн хяналт шалгалтын тухай”, “Эм эмнэлгийн хэрэгслийн тухай” зэрэг хуулиудын холбогдох заалтуудыг зөрчсөн бөгөөд хариуцагч иргэн, ААН-үүдэд 9,408,000 төгрөгийн торгуулийн арга хэмжээ авсан байна.

Цаашид импортын худалдаа эрхлэгч байгууллага, аж ахуйн нэгж нь Монгол улсад мөрдөж байгаа хууль, тогтоомж, стандартад нийцсэн бодис бараа бүтээгдэхүүнийг холбогдох баримт бичгийн бүрдэлтэй, зориулалтын тээврийн хэрэгслээр тээвэрлэлтийн горимыг баримтлан импортлоход анхаарч ажиллах шаардлагатай байна гэдгийг МХЕГ-ын Экспорт, Импортын хэлстсээс анхааруулж байна.

Манай улсад жилдээ 180 мянга орчим оюутан 100 гаруй их, дээд сургууль, коллежид элсэн суралцдаг бөгөөд Эрүүл мэндийн сайдын 2013 оны 309 тоот тушаалын дагуу жил бүрийн есдүгээр сарыг “Оюутны эрүүл мэндийг дэмжих сар” болгон тэмдэглэдэг уламжлал тогтжээ. Үүнтэй холбогдуулан Нийгмийн Эрүүл Мэндийн Хүрээлэн, Засгийн газрын Хэрэгжүүлэгч агентлагийн Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газар хамтран өнөөдөр 16:00 цагт Монгол Бөхийн Өргөөнд “Эерэг хандлага-Эрүүл оюутан” өдөрлөгийг зохион байгуулах гэж байна.

ДЭМБ-ын 2015 оны судалгаагаар нийт хүн амын гуравны нэг буюу 989 мянга нь 18-35 насныхан байдаг. Харамсалтай нь ирээдүйн гэр бүл болсон, ид хийж бүтээх насны залуусын дунд халдварт болоод халдварт бус өвчлөл их байгааг мэргэжилтнүүд онцоллоо. Тухайлбал, БЗДХ-аар өвчлөгсдийн 43.4 хувь нь 15-24 насны залуус байна. Мөн үр хөндөлтийн 18.168 тохиолдол бүртгэгдэж, 1000 амьд төрөлтөд 224.6 ногдож байна. Ийм учраас оюутан, залуусыг аливаа нэгэн өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх, хандлагыг нь өөрчлөх, өөрийгөө хөгжүүлэхэд нь зориулсан арга хэмжээг зохион байгуулж байгаагийн эхлэл нь энэхүү өдөрлөг юм.

Өдөрлөгт Монгол Улсын Засгийн газар, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам, Эрүүл мэндийн яам, Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газар, Нийгмийн эрүүл мэндийн хүрээлэн, НҮБ-ын Хүн амын сан, ДЭМБ болоод албаны хүмүүс оролцохоос гадна Uvertura, Extasy, Мотив хамтлаг болон залуу дуучин Б.Болд, Э.Чулуунчимэг, Мөрөөдлийн театрын жүжигчин Г.Алтаншагай зэрэг уран бүтээлчид оролцож ая дуугаа өргөх ажээ.

Мөн өдөрлөгийн үеэр өндөр шагналтай хөгжөөнт тэмцээнүүд зохион байгуулж оюутан, залуучуудын эрүүл мэндэд хэрэгтэй хувь хүний хөгжлийн болон эрүүл мэндийн чиглэлийн лекц зохион байгуулах юм байна.