МЗЭ-ийн гүйцэтгэх захирал, “Болор цом” наадмын тэргүүн шагналт яруу найрагч Гомпилдоогийн Мөнхцэцэгтэй уулзаж эл тодруулгыг авлаа.
-Монголын утга зохиолын оны шилдэг бүтээл шалгаруулах “Алтан-Өд” наадамд сойх бүтээлүүдийг авч эхэлсэн гэж сонссон. Энэ жил хэдэн номинациар шалгаруулах товтой байна?
-“Алтан-Өд-2015” наадамд нэр дэвших бүтээлүүдийг энэ сарын 4-ний өдрөөс авч эхэлсэн байгаа. Энэ жил хүүрнэл зохиолын богино болон томоохон хэмжээний бүтээл, баримтат уран зохиолын бүтээл, жүжиг-киноны зохиол, хүүхдийн зохиол, утга зохиолын судлал, шүүмж, утга зохиолын орчуулга, яруу найраг гэсэн найман төрлөөр оны шилдгүүдийг шалгаруулж, цом гардуулна. Жүжиг-киноны зохиолууд тайз, дэлгэцнээ тавигдсан байх шаардлагатай. Төрөл тус бүрийн зөвхөн энэ онд хэвлэгдэж, тавигдсан уншигч, үзэгчдэд толилуулсан бүтээлүүд байх учиртай.
-“Алтан-Өд” хэдийгээр болох бол гэсэн уран бүтээлч, уншигчдын хүлээлт байгаа?
-Улиран буй 2015 онд Монголын уран зохиолын сор болсон ардын суу билигт олон сайхан зохиолч, яруу найрагчийн тэгш ой таширлаж байгаа. Монгол Улсын төрийн шагналт зохиолч, билгүүн номч Бямбын Ринченгийн мэндэлсний зуун жилийн ойг Монголын зохиолчдын эвлэл, Шинжлэх ухааны академи, орон нутгийн удирдах байгууллагууд хамтран өргөн дэлгэр тэмдэглэн өнгөрүүллээ. Ирэх онд Монголын уран зохиолыг үндэслэгчдийн нэг, Монгол ардын суут хүмүүн, их зохиолч Дашдоржийн Нацагдоржийн мэндэлсний түүхт их ой болно. Монгол Улсын төрийн шагналт зохиолч, яруу найрагч Сормууниршийн Дашдооровын наян насны тэгш ой болж өнгөрлөө. Энэ олон суу билэгт зохиолчдодоо хүндэтгэл үзүүлж Монголын зохиолчдын байгууллага үүсэн бий болсон нэгдүгээр сарын 9-ний билигт сайн өдөр “Алтан-Өд” наадмаа явуулъя гэж МЗЭ-ийн Удирдах зөвлөл шийдвэр гаргасан.
-Наадмын бүртгэл хэдний өдөр хүртэл, хаана явагдах вэ?
-Бүтээлүүдийг энэ сарын хорин тавны өдрийг дуустал МЗЭ-ийн 206 тоотод бүртгэж авна. Бүртгэлтэй холбоотой зүйлсийг манай байгууллагын 327964 дугаарын утаснаас лавлаж болно.
-Оны шилдэг найрагч тодруулах “Болор цом” наадмыг ард түмэн жил бүр тэсэн ядан хүлээдэг. Гэвч, сүүлийн жилүүдэд түмний үзэх дуртай наадам маань хөдөө орон нутгаар нүүдэллэх болсонд гундуухан хандах болсон нь нууц биш. Энэ жил хаана болох бол?
-МЗЭ-ээс зохион явуулдаг “Болор цом” наадам сүүлийн жилүүдэд орон нутагт зохиогдсон нь үнэн. Тухайн орон нутгийн ард түмнийг уран зохиол, яруу найргаар соён гэгээрүүлэх, түрүү нийгмийн үед төр засгийн дэмжлэгтэйгээр түлхүү болдог байсан “Утга зохиолын өдрүүд”-ийг хамтатгах зорилгоор Өвөрхангай аймгийн Арвайхээр хот, Төв аймгийн Зуунмод хотуудад “Болор цом” наадам зохиогдож байсан. Ардын уран зохиолч, төрийн шагналтнууд, “Болор цом”-ын эзэдтэй уншигчдыг уулзуулах гүүр болсон ажлуудыг зохион байгуулахад орон нутгийн уншигчид таатай хүлээж авсныг дурдах учиртай. Энэ жил “Болор цом” наадам улсын нийслэл Улаанбаатар хотдоо болно. Монголын уран зохиолыг үндэслэгчдийн их ойнууд болж байгаа гэдэг утгаараа ч, ард түмний хүлээлт гэдэг талаасаа нийслэлдээ явуулах нь тодорхой байгаа. “Болор цом” хугацааны хувьд өмнөх жилүүдийн адил сар шинийн өмнө болно. Шинэ он гаруут шүлгүүдээ хүлээн авч эхэлнэ.
БНН-ын дарга Б.Жаргалсайханы ярилцлага “Өдрийн сонин”-ы пүрэв гаригийн дугаарт нийтлэгдлээ. Тэрбээр улс төр, эдийн засаг, нийгэм цаг үеийн асуудлаар илэн далангүй ярилаа. Тухайлбал, “Манайхан чинь нэг хэсэг Сайншандад Аж үйлдвэрийн парк барих юм болоод баахан бужигнаж байгаад чимээгүй болчихлоо. Аж үйлдвэрийн парк барих боломж байна уу” гэсэн манай сэтгүүлчийн асуултад “Тэр хэзээ ч бүтэхгүй” гэж хариулжээ. Мөн “Гуравхан сая хүнийг зовоогоод хэрэггүй. Туршилтын туулай болгох бүр хэрэггүй” гэж ярьсан байна. Түүний ярилцлагыг “Өдрийн сонин”-ы маргаашийн дугаараас дэлгэрүүлэн уншаарай.
Луизиана мужийн их сургуулийн харьяа хөдөө аж ахуйн сургуулийн судлаачид нэгэн сонирхолтой судалгаа явуулсан байна. Эрдэмтэд лийрийг хоол хүнсэндээ тогтмол хэрэглэдэг хүмүүсийн бэлхүүс нарийн байдаг болохыг тогтоожээ. Уг жимсийг огт хэрэглэдэггүй хүмүүстэй харьцуулахад тэдний биеийн жин 35 хуваарь буурсан байжээ. Дээрх сургуулийн судалгааны багийн ахлагч доктор Карл О’Нэйл онцлохдоо “Лийр болон хүний биеийн жингийн хоорондох холбоо нь бидний анхаарлыг татаад байгаа юм. Учир нь лийр хэрэглэгдэг болон үл хэрэглэгчдийг харьцуулахад энерги зарцуулалт, биеийн үйл ажиллагааны хооронд ялгаа байдаггүй ч лийрийг тогтмол хэрэглэсэн хүмүүсийн биеийн жин буурсан байсан” гэв. Амин дэм С, нүүрс ус, магни, калийгаар баялаг лийрийг тогтмол хэрэглэснээр эдгээр бодисын хэрэгцээгээ хангаж болох юм байна.
Мэргэжлийн сагсан бөмбөгт сонгогдож, анхныхаа гэрээг байгуулж байхдаа, 20 настай Шакил О’Ниэл цаг хүрэхгүй хугацаанд нэг сая ам.доллар үрсэн гэдэг. 2015-2016 оны шинэ улирлын өмнө CNN-ний сурвалжлагчид өгсөн ярилцлагадаа чухам юунд их хэмжээний мөнгө үрснээ тайлбарлахдаа “Хамгийн түрүүнд миний хийсэн зүйл бол аав ээжийнхээ ажлыг хөнгөвчлөх байсан. Мөн ээжийгээ баярлуулах, ээжийнхээ байшингийн өрийг дарах, ээждээ мөрөөдөөд ч авч чадахааргүй “Мерседес бенз” машиныг нь авч өгөх, аавдаа, мөн өөртөө нэгийг гээд. Би үнэхээр сайн хүү, энэ бүгдийг хийсэндээ баярлаж явдаг” гэжээ. Шакил О’Ниэл ид тоглож байх үедээ 291 сая ам.долларын гэрээг байгуулж тухайн үед лигтээ давамгайлсан тоглолтыг үзүүлсэн гэдэг. Одоо тэрээр Ти Эн Ти телевизийн NBA- ийн дотоод ертөнц шоунд шинжээчээр ажилладаг юм байна.
Энэ сарын 4-ний байдлаар өмнө нь орон сууцны
Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн урилгаар БНСУ-ын Ерөнхий сайд Хван Гё Ан энэ сарын 15-17-нд Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийнэ.
Нийслэлийн төв зам дагуу байрлуулсан сурталчилгааны самбаруудад “ТҮЦ машин нэвтрүүлж, төрийн үйлчилгээг түгжрэлгүй болгосон хэний гавьяа вэ?”, “Иргэн таны сонголтын гавьяа” гэх мэтчилэн цагаан дээр хараар тодоос тод гэгч нь бичсэн нь олон нийтийн анхаарлыг ихэд татсан. Үүнтэй холбогдуулан Улаанбаатар хотын Гадна зар сурталчилгааны Зөвлөлөөс дараахь мэдэгдлийг гаргажээ. Үүнд “Зар сурталчилгааны самбаруудад иргэдийг төөрөгдүүлсэн, тэдний итгэл үнэмшил, ухамсарт шууд бус замаар нөлөөлөх, ойлгомжгүй зар сурталчилгаа байрлуулсан нь Зар сурталчилгааны тухай хуулийн 6.1, 7.1, 7.5, 7.7-дэх заалтуудыг зөрчжээ.
Оюутолгойн ордын 80 хувийг далд уурхайгаас олборлох тооцоо байгаа юм. Бүтээн байгуулалтын ажилд нь нийтдээ 16 тэрбум ам.доллар шаардлагатай байгаагаас эхний ээлжинд 4.2 тэрбум долларыг олон улсын арилжааны 15 банкнаас авахаар болсон билээ. Тэгвэл албаны хүмүүсийн мэдээлж байгаагаар далд уурхайн бүтээн байгуулалтад шаардагдах санхүүжилт авах асуудал шийдэгдсэн байна.
