Month: September 2015

Нийслэлийн удирдлагууд энэ сарын 1-ний өдрөөс Улаанбаатар смарт картгүй тохиолдолд 1000 төгрөгөөр зорчих шийдвэрийг гаргасан билээ. Энэхүү 3600 төгрөгийн үнэтэй Улаанбаатар смарт карт нь хүүхдийн, ахмад настан хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн, оюутны болон энгийн гэх төрлүүдтэй. Гэтэл өнөөдрийн байдлаар оюутнуудад зориулсан карт нь тараагдаагүй байна.

2010 онд батлагдсан “Нийтийн тээврийн хэрэгслээр хичээлдээ зайлшгүй явах шаардлагатай сурагч, оюутныг тээвэрлэх журам”-аар оюутнууд үнэ төлбөргүй автобусаар зорчдог байсан юм. Тус журмын дагуу 2015-2016 оны хичээлийн жилд нийтийн тээврийн хэрэгслээр зорчих 113 мянган оюутны “Эрхийн үнэмлэх” буюу Төрийн банкны смарт картны захиалгыг цахим систем нэвтэрч байгаатай уялдуулан 2015 оны дөрөвдүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн 8900 төгрөгөөр авчээ.

Нийт 64000 оюутны смарт карт хэвлэгдэж, наймдугаар сарын 15-ны өдрөөс эхлэн тараагдах ёстой байсан ч өнөөдрийг хүртэл тэд гар дээрээ аваагүй байгаа тул нийтийн тээвэрт бэлэн мөнгөөр зорчиж буй оюутнуудыг төлөөлж Монголын оюутны холбооноос өчигдөр Нийслэлийн Засаг дарга Э.Бат-Үүлд шаардлага хүргүүлсэн юм. Уг шаардлагын хариу ирээгүй тул яг одоо Монголын оюутны холбоо болон их дээд сургуулийн оюутнууд Чингисийн талбайд суулт зарлав.   

Энэ үеэр Монголын оюутны холбооны дэд ерөнхийлөгч Н.Санчирбаатар хэлэхдээ “Нийтийн тээврийн шинэчлэлтэй холбоотойгоор оюутнууд тайван суулт зарлаж байна. Улс орны эдийн засаг хүнд байна. Их дээд сургуулийн төлбөр нэмэгдээд байгаа энэ хүнд үед нийтийн тээврийн асуудал бас нэгэн дарамт болж байна. Тиймээс хотын удирдлагууд шийдвэрүүдээ эргэн хараач ээ. Есдүгээр сарын 1-нээс оюутнууд ямар шугамаар яаж зорчих нь тодорхойгүй байсаар өнөөдөр гуравдахь өдөр нь болж байна. Нэг ёсондоо нийслэлийн удирдлагуудын шийдвэрээс болоод оюутнууд нэг талдаа 1000 төгрөгөөр зорчиж байна. Оюутнууд нийтийн тээврээр яаж зорчих нь тодорхой бус байгаа тул бид зайлшгүй суулт хийх хэмжээнд хүрлээ. Өнөөдөр ямар нэгэн шийд авахгүйгээр оюутнуудаа гэртээ хариа гэж хэлэх боломж ч алга. Шийдвэр гхарахыг хүлээнэ гэхээр хугацаагүй ажил болох гээд байна. Өнөөдрийн тайван жагсаалд 150 гаруй оюутан оролцож байна. Оюутнуудын тоо улам бүр нэмэгдэж илүү хүрээгээ тэлсэн ажил болохыг үгүйсгэх аргагүй. Иргэний нийгмийн байгууллагууд бусад холбоод нэгдэхээ илэрхийлээд байгаа. Тиймээс Нийслэлийн удирдлагууд зөв зүйтэй шийдвэр гаргана гэж итгэж байна” гэсэн юм.

Албадан карт захиалуулсан гэв

Чингисийн талбайд оюутнууд суулт зарлаж байхад нөгөө талд Монголын оюутны холбооны Ерөнхийлөгч Д.Батбаяр ШУТИС-ийн Оюутны холбооны тэргүүн А.Төгсбаяр нар МУИС-ийн үүдэнд, мэтгэлцлээ. Монголын оюутны холбооноос оюутнуудад ойрын хоёр жилдээ автобусаар үнэгүй зорчуулна гэж 8900 төгрөг хураан авч албадан карт захиалуулсан гэх асуудлаар тэд мэтгэлцсэн юм.

ШУТИС-ийн Оюутны холбооны тэргүүн А.Төгсбаяр “Өнөөдөр оюутан 3600 төгрөгөөр хөнгөлттэй зорчих эрхтэй байсан. Гэтэл МОХ-ныхон өнгөрсөн жил 8900 төгрөг гэдэг үнэ зохиогоод 700-аад сая төгрөгийг нь авчихсан. Мөнгө нь МОХ-ны дансанд орчихсон. Карт ч байхгүй мөнгө ч байхгүй. Тэр карт нь бидэнд ямар ч хэрэггүй гэдэг нь нотлогдлоо. Одоо 700 сая төгрөг хаана байгаа юм, бүү мэд. Энэхүү 8900 төгрөгийн картнаас болоод оюутнууд өнөөдөр бэлэн мөнгөөр автобусанд зорчиж чадахгүй байна. Энэ асуудлыг хэрхэн шийдэх вэ гэж асуухаар оюутны холбооны эрхмүүд худал хэлээд яваад байгаа юм. Үнэндээ МОХ оюутнуудын төлөө юу ч хийдэггүй байгууллага. Жилдээ ганц удаа оюутнуудын автобусны картны захиалга авдаг байгууллага шүү дээ. Оюутнуудаа хохиролгүй болгохоор ийнхүү мэтгэлцэх гэж байна” гэж ярьсан юм. 

Харин Монголын оюутны холбооны Ерөнхийлөгч Д.Батбаяр “Монголын оюутны холбоо ажлыг БСШУЯ-ны ажлыг нийслэлийн Засаг даргын хэдэн орлогч нар хийдэг болж. Бид үүнийг эсэргүүцэж байна. Одоо Чингисийн талбайд эсэргүүцлийн жагсаал зохион байгуулж байна. Ухаалаг карт нь тухайн хүнийг оюутан эсэхийг гэрчлэхгүй тул бид ийнхүү зурагтай картыг Төрийн банктай хамтран гаргасан. Одоогоор хэвлэгдээд байгаа” гэжээ. Оюутнууд өнгөрсөн жил 8900 төгрөгөөр карт авсан. Одоо дахиад 3600 төгрөгөөр автобусаар зорчих ухаалаг карт авч чадахгүй. Хэрэв 3600 төгрөгийн картыг авах шаардлагатай бол өнгөрсөн жил хураалгасан 8900 төгрөгөө буцаан авахыг хүсч байна гэдгийг энэ үеэр хэлж байлаа. Ийнхүү мэтгэлцээн эхэлсэн ч МОХ-ны Ерөнхийлөгч элдэв тайлбар хийхээс зайлсхийж, ШУТИС-ийн Оюутны тэргүүн А.Төгсбаярыг шүүхэд өгөхөө мэдэгдээд зугтах шахам явсан байна.

Булган аймгийн Онцгой байдлын газар гамшгийн үеийн зарлан мэдээллийн дохио дамжуулах дэвшилтэт олон үйлдэл бүхий өндөр хүчин чадалтай тоног төхөөрөмжтэй болжээ. Энэхүү төхөөрөмж нь зөвхөн гамшгийн үеийн зарлан мэдээллийн дохио дамжуулахаас гадна сэрэмжлүүлэг дамжуулах, дэвшилтэт олон үйлдэлтэй нийт 162 сая төгрөгийн өртөг бүхий сүүлийн үеийн иж бүрэн тоног төхөөрөмж гэнэ. Уг өндөр чадалтай төхөөрөмжийг аймагтаа суурилуулж, болзошгүй гамшиг ослын үед ард иргэддээ богино хугацаанд мэдээллэх, сэрэмжлүүлэх, аврах, хамгаалах аж. БНСУ-ын Эй Энд Ди компаний мэргэжилтнүүд Булган аймагт хүрэлцэн ирж тоног төхөөрөмжийг аймгийн удирдлага, Онцгой байдлын газарт гардуулан газар дээр нь суурилуулж өгсөн байна. Тус төхөөрөмж нь мэдээллийг бүрэн боловсруулахад 37 секунд хангалттай бөгөөд үлдсэн 23 секундэд арга хэмжээ авах бүрэн боломжтой гэнэ. Ийм дэвшилтэт технологи бүхий тоног төхөөрөмж одоогоор тус аймгаас өөр аймагт суурилуулагдаагүй аж.

Э.Анхбаяр

Улаанбаатар хотын Замын цагдаагийн газрын Мэдээлэл шуурхай удирдлагын хэлтэс дээр өчигдөр 400 дуудлага мэдээ мэдээлэл ирснээс зам тээврийн ослын 282 дуудлага бүртгэгдсэн байна. Үүнээс Хөдөлгөөний аюулгүй байдлын журмын эсрэг гэмт хэрэг 12 бүртгэгдэж, 17 хүн хүнд хөнгөн гэмтжээ. Зам тээврийн осолд долоон хүүхэд өртсөн үүнээс сургуулийн насны тав, сургуулийн өмнөх насны хоёр байсан аж. Энэ нь нэлээд буурсан үзүүлэлт гэнэ.

Согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ замын хөдөлгөөнд оролцсон явган зорчигч нэг, согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 37 жолоочийг журамлан гарч болзошгүй осол хэргээс урьдчилан сэргийлжээ. Замын цагдаагийн алба хаагчид гудамж замд хийсэн хяналт шалгалтаар 2722 хүнийг 55 сая 126 мянга 700 зуун төгрөгөөр торгож, арга хэмжээ авч ажилласан байна.

Урин дулааны улиралд аялал зугаалга, хөдөө, хот руу чиглэсэн хүн амын шилжилт хөдөлгөөн ихэсдэг, мөн гудамж, талбайд ил задгай хүнсний бүтээгдэхүүнийг ихээр худалдаалдагтай холбоотой хоол хүнсээр дамжих халдварын эрсдэл эрс нэмэгддэг. Тиймээс гэдэсний халдварт өвчин гарах эрсдэл их болж байгаа аж. Энэ талаар нийслэлийн Эрүүл мэндийн газраас дараахь зөвлөмжийг иргэдэд хүргэж байна.

Гэдэсний халдварт өвчинд цусан суулга, сальмонеллез, Е коли буюу гэдэсний савханцрын халдвар, энтеровирусын халдвар, гепатит А буюу халдварт шар зэрэг өвчин багтана. Гэдэсний халдварт өвчний онцлог нь өндөр хоруу чанартай цөөн тооны бичил биетэн (нян, вирүс) хүний биед орсон тохиолдолд өвчлүүлэх боломжтой бөгөөд эдгээр өвчин үүсгэгч нян вирүс нь халдварт өвчтэй хүн, мал амьтнаас гадна орчинд халдварлан улмаар хоол хүнсний зүйл, бохир гар, ус, хөрс, эд зүйлсээр дамжин хүний биед халдварлаж өвчин үүсгэнэ.

Гэдэсний халдварт өвчнөөс сэргийлэх бүрэн боломж бий.

1. Хамгийн энгийн арга бол Гарын ариун цэврийг сахиж, гараа савантай усаар угаах явдал юм. Гэдэсний халдварт өвчнөөр өвдөх эрсдэлийг гарын ариун цэвэр сахиснаар 50% хүртэл бууруулах боломжтой гэдгийг судалгаагаар тогтоосон байдаг.

2. Бохирлогдсон хүнсний бүтээгдэхүүн, мах, сүү, ногоо, жимснээс халдвар дамжиж болох бөгөөд хоол хүнс өвчин үүсгэгч нян, вирүсээр бохирдоход нөлөөлөх гол хүчин зүйл нь хоол хүнсийг боловсруулах, зөөвөрлөх, хадгалах, хэрэглэх үеийн эрүүл ахуй, ариун цэврийн шаардлага алдагдах явдал юм. Иймд хүнсний бүтээгдэхүүнийг зөв хэрэглэх, гэдэсний халдварт өвчнөөс хэрхэн урьдчилан сэргийлэх талаар доорх зөвлөмжийг өгч байна.

Хоол хүнсийг худалдаж авахдаа сонголтыг зөв хийх:

o Хүнсний бүтээгдэхүүнийг баталгаатай газраас худалдан авах, үйлдвэрлэсэн он, сар, өдөр, хэрэглэх хугацаа, хадгалалтын нөхцөл зэргийг харах, лаазалсан, нөөшилсөн, хагас боловсруулсан хүнсний бүтээгдэхүүний бүрэн бүтэн байдлыг сайтар шалгах, хонхойж цөмөрсөн, ан цав үүссэн бол худалдаж авахгүй байх.

o Өндөг, өндгөн бүтээгдэхүүн, майонез, мөхөөлдөс, кремтэй бялуу, жигнэмэгийг хөргөгч, хөргүүртэй газраас худалдан авах

Гэрийн нөхцөлд хүнсний бүтээгдэхүүний хадгалалтанд анхаарах:

o Хүнсний бүтээгдэхүүнийг хөргөгчинд хадгалж, мах, махан бүтээгдэхүүнийг хөлдөөж хэрэглэх

o Хоол хүнсний зүйлийг ахуйн цэвэрлэгээний зүйлс, химийн бодис, муудсан зүйлтэй нэг дор хадгалахгүй байх

o Хоолыг чанаж, гүйцэд болгосон тэр даруйд хэрэглэх ба 2-оос дээшгүй цаг хадгалах.

o Хүйтэн зууш, хоол хүнсийг идэж хэрэглэхийн өмнө хөргөгчнөөс гаргах

Хоол хүнсийг бэлтгэх , хэрэглэх зөв дадал эзэмших

o Хоол хүнсийг бэлтгэх, хэрэглэхийн өмнө гараа угаах

o Жимс, ногоог буцалсан бүлээн усаар угааж хэрэглэх

o Усыг буцалгаж уух

o Болсон, түүхий бүтээгдэхүүнийг тусад нь хадгалж, бэлтгэх вандан модыг тусад нь хэрэглэж, угааж занших (ялангуяа мах, ногоог хэрчих вандан мод тусдаа байх)

o Хоол, хүнсийг чанахдаа 15 минутаас багагүй хугацаагаар буцалган, гүйцэд болгон хэрэглэх

Цусан суулга. Дизентерия. Shigellosis.

Цусан суулга өвчин нь нянгаар үүсгэгдсэн, бүдүүн гэдэсний төгсгөл хэсгийг давамгайлан гэмтээж, суулгах, халуурах, дотор муухайрах, бөөлжих, гэдсээр өвдөх зэрэг хордлогын шинжээр илэрдэг цочмог халдварт юм.

Халдварлах зам: Өвчний шинж тэмдэг илэрсэн хүн болон өвчний шинж тэмдэггүй боловч нян тээгчээс шууд болон шууд бусаар дамждаг.

o Халдвартай хүн болон нян тээгч нь бие зассаны дараа гар хумсаа угаахгүй байх

o өтгөнөөр ус, хөрс, хүнсний бүтээгдэхүүн бохирдох

o ялаа нь нянг бие засах газраас ил задгай байгаа хүнсний бүтээгдэхүүн рүү зөөвөрлөдөг зэрэг нь халдвар дамжих нөхцөл болдог

Гадаад орчинд ялгаран гарсан нян орчны хөрс, ус, хүнс, эд зүйлс- тоглоом, хаалганы бариул, мөнгө, хүний гар гэх мэтийг бохирдуулдаг бөгөөд бохирлогдсон гараар биед орж өвчин үүсгэнэ.

Нэн ялангуяа тогтоол ус, ил задгай, гол булаг шандын ус, цэвэрлэж ариутгаагүй ус түгээгүүрийн ус, худаг, бохир саванд хадгалсан усыг түүхийгээр нь уух, ил бие засдаг, угаадас асгадаг, хог хаядаг газрын хөрстэй харьцах, ариун цэврийн шаардлага хангаагүй хүнсний үйлдвэр, агуулах, тээвэр, худалдаа үйлчилгээний газраар дамжсан хүнсний зүйлс идэж уух, бохир гар нь өвчин дамжих гол зам юм.

Нууц хугацаа: Нян хүний биед ороод 1-3 хоногийн дараа өвчний шинж тэмдэг илэрнэ.

Илрэх шинж тэмдэг: Цочмог, 37-40 градус халуурах, бие эвгүйрхэх, толгой өвдөх, хоолонд дургүй болох, бөөлжих, ядрах, гэдсээр базлаж өвдөх, хий дүлэх, ялгадас усархаг, цусан судалтай, залхагтай гарах

Гэдэсний халдварт өвчний үед илрэх шинж тэмдэг, хугацаа нь уг хордлогыг үүсгэж буй нянгийн төрөл зүйл, бохирдлын хэмжээнээс хамааран харилцан адилгүй байдаг ба дараах шинж тэмдэг илэрсэн тохиолдолд эмч, эмнэлгийн байгууллагад яаралтай хандах. Үүнд: суулгах, өтгөн цус, цусны судал, залхагтай гарах, хэвлийгээр өвдөх, бөөлжих, хоолонд дургүй болох, халуурах, толгой өвдөх, ядрах гэх мэт

Иргэд та бүхэнд хоол хүнсээр дамждаг өвчний талаарх өөрсдийн мэдлэгийг нэмэгдүүлэн, эрүүл аж төрөх зөв дадал, хэвшлийг эзэмшиж, гэдэсний халдварт өвчнөөс өөрийгөө болон гэр бүлээ хамгаалахыг зөвлөж байна.

Хятадыг чөлөөлсний ялалтын түүхт 70 жилийн ойг Бээжин хотод өнөөдөр тэмдэглэж байна. Энэхүү баярын жагсаалд манай улсын төрийн тэргүүн хүндэт зочноор уригдан, Монгол Улсын зэвсэгт хүчний цэргүүд жагсаж оролцлоо.

“Өдрийн сонин”-ы тусгай сурвалжлагч Д.Даваасүрэн Бээжин хотод ажиллаж, үйл явдлыг газар дээрээс нь дамжуулж байгаа билээ.

Бид ялалтын 70 жилийн баярын парадыг гэрэл зургаар өгүүлэн хүргэж байна.