Month: July 2015

Баяр наадмын үеэр нийслэлийн харьяа байгууллагууд болон томоохон зах худалдааны төвийн ажиллах цагийн хуваарь батлагджээ.

Тухайлбал, “Нарантуул” худалдааны төв
энэ сарын 11-ээс эхлэн долоо хоног амраад ирэх 18-ны өдрөөс эхлэн ердийн
цагийн хуваарийн дагуу ажиллах аж.

“Да хүрээ” техникийн зах энэ сарын 8 буюу маргаашнаас эхлэн амраад энэ сарын 16-нд ажилдаа орох юм байна.

Харин “Хүчит шонхор” худалдааны төв энэ сарын 11-16-ны өдөр амарна.

Баярын өдрүүдэд Шуурхай ажиллагааны алба 24
цагаар тогтмол ажиллаж, иргэд оршин суугчдаас орон сууцны үйлчилгээ,
цахилгаан, дулаан, ус хангамж, нийтийн тээвэр зэрэг үйлчилгээний талаар
гомдол саналыг хүлээн авч барагдуулна.

Ирэх 11, 12-ны өдрүүдэд Төв цэнгэлдэх
хүрээлэн орох наадамчдад зориулж “Мишээл” экспо болон “Дүнжингарав”
төврүү автобус үйлчлэхээр болжээ. “Мишээл” экспо болон “Дүнжингарав”
худалдааны төвөөс Төв цэнгэлдэх хүрээлэнрүү гурван минут тутамд автобус
хөдлөх бол рейлбусны зорчигчдыг “Урбанек”-ийн зогсоолоос Төв
цэнгэлдэхрүү хүргэх таван автобус дөрвөн минут тутамд, Хүй долоон худагт
рейлбусны зогсоолоос Морь барианы газар хүртэл таван автобус дөрвөн
минут тутамд тус тус богино эргэлтээр үнэ төлбөргүй үйлчлэх юм байна.

Үндэсний их баяр наадмын 94 жилийн ойн бөхийн барилдаанд Дархан аварга
А.Сүхбат, Г.Өсөхбаяр нарын хэн нь зүүний магнайг магнайлах вэ гэх
асуудал нийгэмд талцал маргаан үүсгээд байгаа. Баяр наадмыг зохион
байгуулах комиссоос дээрх бөхчүүдийг амжилтынх нь эрэмбээр ангилна
хэмээн мэдэгдсэн.

Энэ асуудалд Монгол Улсын Дархан аварга А.Сүхбат тайлбар өгөхөөр дөнгөж
сая сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ. Тэрээр “Дархан аваргуудыг
эрэмбэлдэггүй. Хэн түрүүлж энэ цолонд хүрсэн нь зүүний магнайд гардаг.
Миний хувьд 2004 онд дархан аварга цолны болзол хангасан. Харин
Г.Өсөхбаяр 2009 онд энэ болзлыг хангасан байдаг. Тэр утгаараа Монгол
Улсын Ерөнхийлөгч өнгөрсөн жилийн баяр наадмын өмнө бид хоёр дархан
аварга цол өгч, үнэмлэх гардуулахдаа 08 тоот үнэмлэхийг надад өгсөн.
Өөрөөр хэлбэл, дархан аварга цолыг би Г.Өсөхбаярын өмнө хүртсэн.
Гаргасан амжилтаараа ч би зүүний магнайд гарах ёстой. Эрэмбэндээ багтаж
амьдрах ёстой” гэв.

Яармагийн морь барианы газарт өчигдөр бөмбөг намнах харваа боллоо.

Тус
харваанд өнгөрсөн жил МУ-ын гарамгай мэргэн Хүдэрчулуун тэргүүлж байсан
бол, энэ жил залуу шинэ харваачид их байна. Бөмбөг намнах харваанд хашир туршлагатай харваачид их оролцсон ч салхи ихтэй байсан нь харваачдын суманд ихээр нөлөөллөө.

Харин өнөөдрөөс Үндэсний их баяр наадмын
харваа урианхай, буриад сурын харваагаар эхлэж байна. Баяр наадмын
харваа энэ сарын 10-ны өдөр албан ёсоор эхэлнэ.

Төв
аймгийн Эрдэнэ сумын нутаг “Харзтай”-д наадмынхаа бэлтгэлийг базаасан
Увс аймгийн Увснуур галын бөхчүүдийн барилдаан өнгөрсөн амралтын өдөр
болжээ.

Уг барилдаанд Увс аймгийн Улаангом сумын харьяати улсын харцага Ө.Бат-Орших түрүүлж, Баруунтуруун сумын харьяат улсын аварга С.Мөнхбат үзүүрлэжээ.

Барилдаанд улсын аварга С.Мөнхбат, улсын
арслан Н.Батсуурь, П.Бүрэнтөгс, улсын заан Д.Бумбаяр, улсын харцага
Ө.Бат-Орших, А.Бямбажав, улсын начин С.Батсуурь, Т.Баасанхүү, аймгийн
хурц арслан Н.Жаргалбаяр, О.Гантулга, аймгийн арслан Н.Ганзориг,
аймгийн заан Л.Цээсүрэн, аймгийн харцага Ц.Мөнхбаяр, Д.Тогтохжаргал,
аймгийн начин Э.Элбэгбаяр нарын улс аймгийн алдар цолтой 64 бөх
зодоглосон байна.

Увс аймгийн бөхийн галыг Улсын гарьд Б.Гантогтох ахлаж, бэлтгэл сургуулилтаа хийж байгаа юм.

Монголын Залуучуудын холбооноос жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Залуусын наадам” энэ сарын 11-ний 13 цагт Моби толгой дээр болох аж.

Энэхүү
наадамд урлаг соёл, спортын алдартнууд, монголын фээсбүүкчид, твитерчид
гээд олон залуус цуглаж, наадмаа өргөн дэлгэр тэмдэглэдэг бөгөөд энэ нь
ч залуус бүхний хүсэн хүлээдэг сонирхолтой арга хэмжээний нэг болоод
байгаа юм.

Энэ жилийн наадамд алдартай хамтлаг дуучид аяны дугараа өргөхөөс гадна амьд хөгжмийн хамтлаг дуучид ая дуугаа түлхүү өргөх гэнэ. Ая
дуугаа өргөх хүсэлтэй залууст ч боломж нээлттэй байгаа ба уг наадамд
оролцох хамтлаг дуучдыг энэ сарын 08-ныг дуустал бүртгэх аж.

Археологчид Япон улсын баруун хойд захад
орших Нагасаки мужийн эргийн ойролцоо байх Такашима арлын орчмоос он
цагийн хувьд XIII зууны үед хамаарах хөлөг онгоцны үлдэгдэл олжээ.
Олдсон хөлөг онгоцны үлдэгдлийг Рюкю их сургуулийн судлаачид Хубилай
хааны зарлигаар бүтээсэн хоёр дахь хөлөг онгоц байж магадгүй хэмээн
тайлбарлаж байгаа юм байна.

Тус тууринаас зөвхөн хөлөг онгоцноос
гадна керамик дурсгалууд олдсон бөгөөд хөлөг онгоны тухайд сүйрлээс
үлдсэн хэсэг нь 12 метр урт, 3 метрийн өргөнтэй. Гэвч судлаачид онгоц
сүйрээгүй байх үедээ жинхэнэ хэмжээ нь 20х7 метрийн урттай байсан хэмээн
таамаглаж байгаа аж.

Хөлөг онгоцыг Хубилай хааны онгоц хэмээн үзэж байгаа шалтгаан нь
түүхэндээ Монголчууд XIII зууны үед Япон улс руу хэд хэдэн удаа
байлдааны хөлөг онгоц илгээн эзэлж авахыг оролдож байсан ч далайн
шуурганд өртөн живж байсан тухай мэдээллүүд байдаг. Өмнө нь 2011 онд
Хубилай хааны эхний онгоцны үлдэгдлийг археологичид олж байсан аж.
Түүхэн сурвалжуудад Хубилай хаан нийт 4000 орчим байлдааны хөлөг онгоцыг
Япон руу илгээж байсан гэдэг.

Археологчдын олсон энэ олдворыг Японы эрдэмтэд тун олзуурхан хүлээн авч
байгаа бөгөөд тухайн үеийн Монголчуудын хөлөг онгоц зохион бүтээх арга
технологийг судлах ховорхон тохиол хэмээн онцлон тэмдэглэжээ.

Төв цэнгэлдэх хүрээлэн олон улсын стандартын шаардлагад нийцсэн хөл
бөмбөгийн ногоон талбайг 1,2 тэрбум төгрөгөөр хийсэн билээ. Энэ нь
бөхчүүд төдийгүй бөх сонирхогчдын таалалд нийцэхгүй байгаа юм. Учир нь
энэ жилийн баяр, наадмын бөхийн барилдаанд барилдах бөхчүүд хиймэл
зүлгэн дээр барилдахаар болж буй. Ингэхдээ халтирах, унаж бэртэх зэрэг
асуудал үүсэх вий гэдгээс болгоомжилж байгаа аж. Түүнчлэн бөхчүүд мэхэнд
биш халтирч унах магадлал өндөртэй байгаа тул монгол гутландаа хадаас
хийж барилдах санааг ч дэвшүүлжээ. Харин албаны хүмүүс хиймэл зүлэг нь
борооны усыг шингэж авах чадвартай, халтирахгүй гэдгийг хэлж байгаа юм.
Учир мэдэх улсын цолтой зарим бөхчүүд ч Төв цэнгэлдэхийн хиймэл зүлгийг
очиж үзээд боломжийн гэсэн дүн өгсөн аж. Ямартай ч наадам эхлэхэд хэдхэн
хоног үлдсэн учир бөхчүүд маань бэлтгэлээсээ буугаад хадаасны эрэлд
гарцгаах вий.