Categories
арын-нүүр булангууд мэдээ нийгэм

Гаа идсэний араас газтай ундаа уух нь аюултай

Хүний нийгэм хөгжихийн хэрээр хоол хүнсэнд хүртэл томоохон өөрчлөлт явагдаж байна. Хүнсний хэрэглээ эрүүл, экологийн гэдгээс хальж химийн хольц, найрлагатай болоод удаж байгаа. Энэ нөхцөлд хүмүүс мэдээд авахад илүүдэхгүй олон зүйл байдаг ажээ. Тэр ч бүү хэл байнга сэрэмжилж байх шаардлагатай тохиолдлууд ч байдаг. Тухайлбал, гаа идсэний дараа залгаад газтай ундаа уух нь хүний амь насанд ч хохирол учруулах хэмжээний уршиг дагуулдаг аж. Гаа хийгээд газтай ундаанд орсон химийн бодисууд нэгдэхэд исэлт үүсдэг гэнэ. Хүний ходоодонд энэ урвал явагдахад уусан ундаа нь хөөрч, сагаад улаан хоолой руу түрж улмаар уушгийг нь дүүргэнэ. Хэрэв ийм байдалд хүрвэл амьд үлдэх найдвар тун бага болдог байна.

Ялангуяа бага насны хүүхэдтэй гэр бүл хүүхдүүдийнхээ хүнсний хэрэглээг байнга хянаж байхгүй бол экологийн бус хүнс улам л аюултай болжээ. Гадны оронд энэ тухай эмч, мэргэжилтнүүд байнга сэрэмжлүүлэг гаргадаг бөгөөд өлөн үедээ газтай ундаа уухыг хатуу хориглодог байна.

Я.МӨНГӨНЦЭЦЭГ

Categories
мэдээ спорт

“ДАШТ-2018” үүдээ нээлээ

Өнөөдөр Монголын хөлбөмбөгийн шигшээ баг Зүүн Тиморын багтай нутагт нь тоглож, хожигдлоо. Хожигдлоос хэд хэдэн үр дүн гардаг. Ямар ч эсэргүүцэл үзүүлж чадахгүй байсаар шал арчаад хожигдоно гэж бий. Өөрөөр хэлбэл ямар ч шаансгүй хожигдлоо. Эцсээ хүртэл тэмцэж байгаад хожигдож болно. Энэ бол тэмцэл. Санамсаргүй тохиолдлоор хожигдох явдал бий. Нэг баг нь эхний үед сэхээ авч чадалгүй эсрэг багийнхаа довтолгоонд цочмогдож бөмбөг алдаад эцэстээ түүнийгээ гүйцэхийн төлөө тэмцэж цагийн эрхэнд хожигдохыг хэлж байгаа юм. Тэд өөрсдөдөө ямар ч гэлээ боломж үлдээж чадлаа. Одоо нутагтаа л тун хариуцлагатай, сайн тоглох хэрэгтэй байна.

Олон улсын хөлбөмбөгийн холбоонд бүртгэлтэй 209 улс бүгдээрээ 2018 оны дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцохоор өргөдөл өгснөөс өнөөдөр рейтингээрээ хамгийн багад тооцогдох Азийн 12 улс халз тоглолтуудаа эхэлж үндсэндээ ДАШТ-2018 үүдээ нээлээ. Энэтхэг-Балба, Иемен-Пакистан, Зүүн Тимор-Монгол, Камбож-Макао, Тайвань-Бруней, Шри Ланка-Бутан гэсэн зургаан хос өнөөдөр халз тоглолтуудынхаа эхнийхийг наадаж байна. Эдгээр хосуудаас шалгарсан зургаа нь үндсэн багуудтай нийлж 40 болж таван хэсэгт хуваагдан 2016 оны гуравдугаар сарын 29 хүртэл тоглоно гэх мэтчилэнгээр цаашилж Азийн багууд шилдгүүдээ тодруулах журамтай юм билээ. Манай багтай тоглож буй Зүүн Тимор нь ОУХХ-ны албан ёсны чансаагаар 187 дугаарт бичигддэг. Харин манай баг 194 дүгээрт эрэмбэлэгдсэн юм байна лээ. Энд Зүүн Тимор гэж ямар улс вэ гэдэг талаар бага зэрэг тайлбарлая. Зүүн Өмнөд Азийн үзүүрт байрлах Индонез улсаас 2002 онд салан тусгаарласан тус улс нь нутгийн унаган иргэд, португали, индонез, австрали зэрэг хүмүүсийн хольцтой сая орчим хүн амтай. Тус улс нь үндсэн хоёр хэлтэй байдгийн нэг нь португал юм билээ. Тийм учраас энэ улсад бразилчууд олноороо амьдардаг, үүнийгээ дагаад ч шигшээ багт нь Бразилийн шидтэнгүүд нэг бус байдаг. Уг нь Зүүн Тимор анх ОУХХ-нд бүртгэгдэж байхдаа 202-т жагсаж байсан. Гэтэл түүнээс хойш арав гаруйхан жилийн хугацаанд амжилт нь асар ахиж 20 гаруй шатаар ахисан нь тэр бразилчуудтай холбоотой нь ойлгомжтой.

С.АЛТ

Categories
мэдээ улс-төр

УИХ-ын дарга З.Энхболд ХБНГУ, БНПУ-д албан ёсны айлчлал хийнэ

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Зандаахүүгийн Энхболд ХБНГУ-ын Бундестагийн Ерөнхийлөгч Н.Ламмерттын урилгаар 2015 оны 3 дугаар сарын 14-18-ны өдрүүдэд ХБНГУ-д, БНПУ-ын Сенатын Маршал Богдан Борусевичийн урилгаар 3 дугаар сарын 18-21-ний өдрүүдэд БНПУ-д тус тус албан ёсны айлчлал хийнэ.

Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд ХБНГУ-д хийх айлчлалынхаа хүрээнд тус улсын Бундестагийн Ерөнхийлөгч Н.Ламмерттай хэлэлцээ хийж, Бундестагийн Дэд ерөнхийлөгч Э.Булмаантай уулзана. Айлчлалын үеэр Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболдод ХБНГУ-ын Бундестагийн Хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны дарга, Холбооны ГХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга М.Эдерер, ХБНГУ-ын Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн яамны Парламентын Төрийн нарийн бичгийн дарга Ё.Фухтел, Берлин муж улсын Парламентын дарга Р.Вийлэнд, Ханновер хотын Засаг дарга Ш.Шосток, Доод Саксон муж улсын Ерөнхий сайд Ш.Вайл нар бараалхана. Мөн “Saxenergy Mongolia” компани, “Siemens AG” компанийн удирдлага, Эссен хотын клиникийн Их сургуулийн проффесор, доктор В.Попп, “AbbVie” компанийн гепатит C вирусын эмчилгээний зохицуулагч М.Лихиус нар бараалхана.

Айлчлалын үеэр Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд ХБНГУ-ын Бундестагийн чуулганы хуралдаантай танилцаж, Доод Саксон муж улсын парламентад зочилно. Түүнчлэн Ханновер хотноо болох “CeBIT” олон улсын мэдээлэл технологийн үзэсгэлэнгийн нээлтэд оролцож, Фолксвагены Ханновер дахь микроавтобус, хагас ачаа, тусгай хэрэгцээний машины үйлдвэртэй танилцана. Түүнчлэн Конрад-Аденаурийн Санд зочлон илтгэл тавьж, Хумболтийн Их Сургуулийн Монгол судлалын тэнхимийн оюутнууд болон ХБНГУ-д ажиллаж, амьдарч буй монгол иргэдтэй уулзалт хийнэ.

БНПУ-д хийх айлчлалынхаа хүрээнд Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд БНПУ-ын Сенатын Маршал Богдан Борусевич, БНПУ-ын Сеймийн Маршал Родаслав Шикорскитой хэлэлцээ хийнэ. Мөн БНПУ-ын Шадар сайд, Эдийн засгийн сайд Януш Пехочиньски, Гадаад хэргийн сайд Гшегож Схетынатай уулзахаас гадна Варшавын Их Сургуулийн Дорно дахины хүрээлэнгийн Турк болон Дундад Азийн ард түмнүүдийн судлалын тэнхимийн багш, оюутнууд, Польш Улсад ажиллаж, амьдарч буй монгол иргэдтэй уулзалт хийнэ.

Айлчлалын үеэр Улсын Их Хурлын дарга БНПУ-ын Гданск хот дахь Хөлөг онгоцны үйлдвэрийн 1970 онд амь эрсэдсэн ажилчдын дурсгалын хөшөөнд цэцэг өргөж, “Бид Монголчуудтай эв санаа нэгтэй” үзэсгэлэнгийн нээлтэд оролцон, Европын эв санааны нэгдлийн төвтэй танилцана.

Улсын Их Хурлын даргын айлчлалын үеэр УИХ-ын Тамгын газрын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Болдбаатар, Сеймийн Тамгын газрын дарга Ян Чапла нар Тамгын газрын хоорондын хамтын ажиллагааны протоколд гарын үсэг зурна

Улсын Их Хурлын даргын ХБНГУ, БНПУ-д хийх албан ёсны айлчлалын төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд Улсын Их Хурлын гишүүн, УИХ дахь Монгол-Германы парламентын бүлгийн дарга Л.Болд, Улсын Их Хурлын гишүүн, УИХ дахь Монгол-Польшийн парламентын бүлгийн дарга Л.Эрдэнэчимэг, Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Нямдорж, Ө.Энхтүвшин, З.Баянсэлэнгэ, Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Болдбаатар, Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Гадаад харилцааны хэлтсийн дарга Ц.Нарантунгалаг, Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсийн дарга О.Батханд нар орсон байна. Улсын Их Хурлын даргын ХБНГУ, БНПУ-д хийх албан ёсны айлчлалыг сурвалжлахаар хэвлэл мэдээллийн байгууллагын сурвалжлах хэсэг дагалдан явна хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Categories
гадаад мэдээ

Хятад Далай ламд хандан дараагийн дүрээ тодруулахыг уриалав

Бүх Хятадын ардын төлөөлөгчдийн хурлын үндэстэн болон шашны асуудал хариуцсан хорооны дарга Чу Вэй Цюнь мэдэгдэл хийжээ. Тэрээр хэлэхдээ Далай ламын нөлөө Түвдэд төдийгүй хилийн чанадад багасах болсныг онцлов. Буддын шашны тэргүүн өөрийнх нь дараагийн дүр тодрохойгүй хэмээн хэлснийг буруутгасан байна.Энэ нь сүсэгтэн олноосоо урвасан хэрэг гэж шүүмжлэв. Дээрхийн гэгээнтний нэр хүнд Түвдэд унасны баталгаа болгон нэг жишээг дурдсаныг сонирхуулъя. Юу гэхээр Түвдэд хүмүүс өөрийгөө шатаах явдал жил ирэх тусам багасч байгаа аж. Үүнээс үүдэн Далай ламын нэр хүнд гадаадад ч унасан гэжээ.

Ю.Дэлгэр

Categories
мэдээ нийгэм

Г.Алтанхүүд холбогдох хэргийг нэмэлт мөрдөн байцаалтад буцаав

Өнөөдөр Г.Алтанхүүд холбогдох хэргийг Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны 10 дугаар шүүх хэлэлцэв. Шүүхээс нотлох баримтуудыг лавшруулан шалгах шаардлагатай гэж үзэн хэргийг нэмэлт мөрдөн байцаалтад буцаах шийдвэр гаргасан байна.

Г.Алтанхүү нь найз бүсгүйгээ хөнөөсөн хэрэгт буруутгагдан ШШГЕГ-ын харьяа цагдан хорих 461 дүгээр ангид саатуулагдаж байсан юм. Анхан шатны шүүхээс түүнд найз бүсгүйнхээ амь насанд хүрээгүй, биед нь гэмтэл учруулсан гэж үзэн гурван жилийн хорих ял оноож байсан.

Харин талийгаач Н.Цэдэн-Ишийн ар гэрийнхэн анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эсэргүүцэн гомдол гаргаж, давж заалдсан юм.

Categories
мэдээ спорт

Зүүн Тиморын баг 4:1-ээр хожив

Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний урьдчилсан шатны тоглолтод Монголын хөлбөмбөгийн шигшээ баг Зүүн Тиморын багтай таарсан билээ. Тоглолт өнөөдөр манай цагаар 15:00 цагт Зүүн Тиморын талбайд боллоо. Тоглолт эхлээд удаагүй байхад л Монголын баг хоёр гоол алдаж, улмаар 4:1-ийн харьцаагаар манай шигшээ хожигдов. Одоо хариу тоглолт энэ гуравдугаар сарын 17-нд манай улсад болно. Тоглолтын тасалбар 5000 төгрөг бөгөөд энэ ням гаригаас эхлэн МХБХ-ны байранд худалдаална.

Categories
мэдээ улс-төр

Зүүн хойд Азийн орнуудын шинжээчид Монголд уулзана

Гадаад хэргийн яамны Зүүн Хойд Азийн хамтын ажиллагааны хэлтсийн дарга Ч.Баярмөнх, Эрчим хүчний эдийн засгийн хүрээлэнгийн захирал Б.Амарсанаа, Стратегийн судалгааны хүрээлэнгийн Хятад Зүүн Ази судалгааны төвийн эрхлэгч Н.Доржсүрэн, Эдийн засгийн эрчим хүчний хүрээлэнгийн эрдэмтэн, нарийн бичгийн дарга Э.Энхболор нар өнөөдөо мэдээлэл хийлээ. Тэд энэ сарын 17, 18-ны өдрүүдэд Гадаад хэргийн яамны хурлын танхимд болох “Эрчим хүчний хэлхээ холбоо” сэдэвт уулзалтын талаар мэдээлэл өгсөн юм.

Зүүн хойд Азийн бүх улс оронтой найрсаг харилцаатай орны хувьд тус бүс нутагт тулгамдаж буй аюулгүй байдлын асуудлыг яриа хэлэлцээний замаар шийдвэрлэхэд хувь нэмэр оруулах үүднээс Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж “Зүүн Хойд Азийн асуудлаарх Улаанбаатарын яриа хэлэлцээ”-г өрнүүлэх санаачилгыг 2013 оны 04 дүгээр сард Ардчилсан орнуудын хамтын нийгэмлэгийн Сайд нарын 7 дугаар хүрлын үеэр дэвшүүлсэн юм.

Зүүн хойд Азийн орнуудын шинжээчдийн түвшний уг уулзалт нь “Зүүн хойд Азийн аюулгүй байдлын асуудлаарх Улаанбаатарын яриа хэлэлцээ” санаачилгын хүрээнд зохион байгуулагдаж буй аж. Хуралд Монголын төр, хувийн хэвшил, ОХУ, БНХАУ, БНСУ, БНАСАУ, ЯПОН зэрэг Зүүн хойд Азийн орнуудын Эрчим хүчний судалгаа шинжилгээний хүрээлэнгүүдийн төлөөлөл, олон улсын болон хувийн хэвшлийн 16 байгууллагын 24 эрдэмтэн судлаачид оролцоно.

Categories
мэдээ нийгэм

Томоохон голын мөс хайлж эхэлжээ

Цаг агаар дулаарчхаврын урь оржбайгаатай холбоотойгоор томоохон голуудынмөс эрчимтэй хайлж,харз, тошин, мөс нимгэрэх, мөсөн дээгүүр ус урсах, мөс харлах зэрэг үзэгдэл идэвхжиж байгаа гэнэ. Иймдтул мөс цөмрөхөөс урьдчилан сэргийлэх анхааруулгыг цаг уурчид ирүүлсээр байна. Төмөрбулаг, Чулуут-Чулуут, Туул-Заамар, Бороо-Борнуур, Сэлэнгэ-ТосонцэнгэлСэлэнгэ, Ерөө, Хараа, Булган, Чулуут, Завхан, Идэр зэрэг голууд хайлж байгаа гэнэ. Иймдулсын чанартай гүүр гармаар гарч, зам товчлох нэрийдлээр голоор зорчсон тохиолдолд цөмрөх аюултайг албаны мэргэжилтнүүд анхааруулж байна.

Categories
онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

“Марко поло”-гийн хоёрдугаар бүлэгт Монголын 70 жүжигчнийг тоглуулна

“Марко поло” киноны Монгол талыг хариуцсан продюсер М.Оргилтой ярилцлаа.

-“Марко поло” кино­ны хоёрдугаар бүлэгт ямар үйл явдал гарах вэ?

-“Марко поло” эхний бүлгээ өнгөрсөн жил хийчихээд энэ жил хоёр дахь бүлгээ хийж буй нь энэ. Хоёр дахь бүлэг дээрээ Хубилай хаан голдуу Ар Монголд байгаа хаад ноёдтой зөрчилдсөн зөрчлийн талаар гарах юм. Энэ удаад Ар Монголд Хайду хаан толгойлж Хубилайтай зөрчилдөөн үүсч буй хэсэг, Их хурал­дай, Монголын хурим найр гээд тодорхой хэсгүүд гарах юм билээ. XIII зууны эхэн үед Монголын тал нутаг Чингэсийн үеийн үйл явдлыг монгол жүжигчдээр монгол хэл дээр гаргах нь онцлог.

-Таныг яагаад монгол талын продю­сероор сонгов?

-Намайг Соёлын яамны сайдын зөвлөх байхад “Марко поло”-гоос монголчуудтай хамтарч ажиллах саналтай байна гээд холбогдсон. Тэр үед нэгдүгээр бүлэг бараг дуусч байхад хожуу холбогдсон ч Монголоос гурван хөөмийчин авъя гээд би жүжигчнийхээ хувьд “Марко поло” кинонд ажиллах боломж гарсан юм. Тэгээд Зоригоо, Батзориг гээд хөөмийчин хоёр залууг авч яваад тулааны өмнө хөөмийлж байгаа гурван баатрын дүрд тоглосон. Зураг авалт дээр очоод гурван долоо хонохдоо “Netflix”-ийхэнтэй хол­боо тогтоосон. Тэгээд хоёрдугаар бүл­гийн Монгол талын продю­сероор ажиллаж байна.

Зохиолч Жон Фуско долоон жилийн өмнө Монголд ирээд 13 настай хүүтэйгээ хамт мориор аялсан юм. Өөрөө моринд их хайртай хүн учраас Монголд их сэтгэлтэй хүн. Тиймээс бидэнд олдож байгаа маш ховор алтан боломжийн нэг л гэсэн үг. Дараагийн гуравдугаар бүлгээсээ өөр юм зохиож хийх хэрэгтэй болно. Тэгээд Хубилай хаан Хята­дад байгаа юм чинь Хятад болоод л явчих­на ш дээ. Тэгэхээр хөгжиж байгаа энэ үедээ монгол хэлээ, түүхээ, соёлоо баталгаажуулах л хэрэгтэй. Холливудын ийм том компанитай алгаа тосоод л хамтраад ажиллах хэрэгтэй.

-Монголд саяхан “Netflix”-ээс хүмүүс ирээд явсан. Ямар ажлаар ирсэн юм бол?

-Монгол Улсад ирж хувцас, монгол гэр ахуйн байдал, монгол үс засалтыг судлаад явсан. Тэд илүү монгол хэлбэр байдлаар нь гаргах гэж ажиллаж байгаа. Хув­цас хэрэглэлээ Унгар, Малайз, Бээжинд байх үйлдвэрүүд дээрээ зур­гийг нь гаргаад л хийлгэчих юм билээ.

-Хоёрдугаар бүлэгт монгол жүжигчдийг тоглуулна гэсэн. Ямар шалгууртай вэ?

-Монгол хэлээр тог­логдох гурван дүр бий. Сорхугтани хатанд 40 орчим насны эмэгтэй байх хэрэгтэй. Сорхугтани хатны аав Чахахамбу, 12 настай Хубилай. Мөн Хайдугийн дөрвөн настай эрэгтэй хүүхдийн дүр байгаа. Энэ хүүгийн дүр одоохондоо яриа нь хараахан гараагүй байна. Англи хэл дээрх дүрүүдэд хатад, ноёдын нэлээд хэдэн дүр байна лээ. Англи хэлтэй бөгөөд өөрийгөө чадна гэж бодож байвал орж болно. Олны хэсэгт нас, хүйс харгалзахгүй хүн болгон орж болно. Бид “Marco polo casting Mongolia” хуудас нээсэн байгаа. Үндсэндээ олны хэсэгт тоглохыг хүссэн хүн тэнд бичсэн майлээр нэр, зургаа явуулах боломжтой. Маргаашнаас бүтэн сайн өдөр хүртэл жүжигчдийг сонгон шалга­руулах ажлаа МҮОНРТ дээр хийнэ. Давхар телевиз дээр гол дүрийн хүмүүсийг шалгаруулахаас гадна олны хэсэгт орох тохиромжтой хүн ирвэл зургийг нь аваад цааш явуулна.

-Гол дүрийн жүжигч­дээс магад­лалтай жүжигчин байна уу?

-Мэдээж гол дүрийн жүжигчний насанд таарсан бүх мэргэжлийн жүжигчдэд зар тараасан. Жүжигчид эхний бүлгийн яриатай хэсгээс уншаад бид бичлэг хийгээд цаа­шаа явуулна. Цаанаас материалыг нь үзчихээд энэ сарын 26,27-нд Монголд ирж дахиад сон­гон шалгаруулалт хий­нэ. Эцсийн шийдвэрийг киноны зохиолч, найруу­лагч, продюсерууд гарга­на.

-Гол дүрийн жүжиг­чид англи хэлний зохих мэдлэгтэй байх ёстой юу?

-Монголоороо ярьдаг гол дүр заавал англи хэний мэдлэгтэй байх шаардлагагүй. Тэнд англи хэлний орчуулагч явна.

-Хоёрдугаар бүлэг хэдэн ангитай байх вэ. Зураг авалт хэзээнээс эхлэх юм бол?

-Нэгдүгээр бүлэгтэй адил 10 ангитай. Зураг авалт зургадугаар сараас эхлээд арванхоёрдугаар сар хүртэл үргэлжилнэ.

-Монгол жүжигчдийг тоглуулсны ач хол­богдол юу вэ?

-Хоёрдугаар бүлэг дээр Монгол их гарч байна гэдэг монголчуудын хувьд соёлоо, түүхээ, монгол хэлээ сурталчлах хамгийн том боломж. Яагаад гэвэл “Netflix” 50 гаруй сая үзэгчидтэй компани. Интернет телевиз гэсэн үг. Мөн “Weinstein” Холливудын том компанитай хамтарч ажиллажбайгаа. “Марко поло” кино өнгөрсөн жил телевизийн хамгийн том бүтээл болсон шүү дээ. Энэ жил ч гэсэн тийм байх магадлал өндөр. Нэг ёсондоо Монголын соёл, түүхийн тухай хийгдэж байгаа дэлхийн хамгийн том хэмжээний телевизийн шоу.

Үүнийг манай төр засгийн хүмүүс дэмжиж байгаа. Гол найруулагч, продюсеруудыг ирэхэд нь уулзах цаг гаргасан. Бидтүүхээ бататгаж, хөгжиж хүчирхэг болон тулд тулд том хэмжээний кино урлагт орох ёстой гэж би боддог. Тэр утгаараа тэдний маань яриа ажил болох байх гэж найдаад байж байгаа.

-Хаана зураг авалт нь болох вэ?

– Бид Монголд зураг аваач гэсэнсанал тавьсан. Гэхдээ манайд дэд бүтэц буюу кино үйлдвэр байхгүй. Тиймээс Унгар, Шинэ Зиланд, Малайзад зургийг нь авах байх. Монголын олны хэсэгт тоглуулахад тэдний замын зардал, мөн байрны зардлыг нь Засгийн газраас даах юм бол тэд цалингаа өгөөд, хоолны зардлыг нь даая гэсэн санал тавьчихсан байгаа.

Киногоо зургадугаар сард зураг авалт нь эхлэх гэж байхад Монголд зураг авна гэж шийдэх хүндрэлтэй л байх. Хэрэв Монгол Улс мөнгө санхүүг нь хангалттай шийдэж өгөөд Монголд зураг ав гэвэл эд нар зураг авч магадгүй. Яагаад гэвэл бусад орнууд нөгөө Малайз, Шинэ Зеланд, Унгар улсад ирж зураг авч байгаа киноны компаниудад 30 хувийн татварын хөнгөлөлт үзүүлдэг. Дээрээс нь кино үйлдвэрүүд нь баригд­чихсан бэлэн байдаг. Энэ бүгдийг бид шийдчихвэл Монгол Улсад Холливудын том кино ирж зургаа авах боломж нээгдэнэ. Энэ нь хүмүүсийг ажлын байртай болгоно. Улс орон орлого их олно гээд томоохон бизнесийн салбар байгаа юм. Америкийн экспортын хамгийн том салбар нь Холливуд юм билээ. Ердөө кино урлаг шүү дээ. “Netflix” компани хоёрдугаар бүлэгтээ 100-гаад сая долларын зардал гаргаж байгаа.

-Монголын талаас хэдэн төгрөгийн санхүү­жилт хийх ёстой вэ. Хэдэн монгол жүжигчин тоглох бол?

-Монголын Засгийн газраас албан ёсны санал дээр нь 1.5 сая доллар гаргавал 70 орчим монгол жүжигчин авна гэсэн юм билээ. Тэндээс 50 жүжигчин байнга ард олны дүрд тоглоод царай нь кинон дээр гарна гэсэн үг. Тэгэхгүй бол монгол царай биш шинэ зеланд, малайз гээд өөр царайтай жүжигчид тоглуулах байх. Киноны хамт олноос Монголоос 50 хүн киноны ард байлгах саналтай байгаа. Дээрээс нь монгол хэл дээр ярьдаг насанд хүрсэн 4-6 жүжигчид, 2-3 хүүхэд хэрэг болно гэсэн. 70 жүжигчин гээд байгаагийн 20 орлон тоглогч байх юм билээ. Мөн мэргэжил дээшлүүлэх 4-6 залуучуудыг авч ажиллуулах санал тавь­сан. Тэдэнд Монголдоо иржсурсан зүйлээ хэрэг­жүүлэх боломж олгож байгаа юм. “Марко поло” кинонд Монголоос нийтдээ 80-аад хүн ажил­луулах боломж байна.

-Та бизнесменүүдийг “Марко поло” кинонд хөрөн­гө оруулаачээ гэсэн санал гаргаж байгаа юм байна тийм үү?

-Манай Монголд дэл­хийн хэмжээний баячууд байгаа шүү дээ. Ер нь дан уул уурхай, барилга ярихаас гадна соёлын үнэт зүйлс рүүгээ анхаарлаа хандуулдаг болж байна. Том компаниуд соёлын том үйлдвэрлэлтэй хамтарч ажиллавал энэ нь угаасаа том бизнес юм. Энэ бизнес яаж ажилладгийг харах хэрэгтэй. Нүүрс барилгаас өөр соёлын бизнес байдаг шүү л гэж хэлээд байна. Америкийн хамгийн том экспортын бүтээгдэхүүн кино урлаг байдаг гэдгийг бизнесменүүддээ сануулъя. Дэлхийн хэм­­жээний компани Монголтой шууд холбогдоод ажиллах гэж байна.

-Та Монголын жүжигчидтэйгээ зураг авалтанд хамт явах уу?

-Надад гурван дүрийн санал ирсэн. Тэр гурван дүрдээ шалгуулахаар жүжиглээд бичлэгээ бичүү­лээд явуулна. Хэр­вээ сонгогдвол би өөрөө энэ кинонд жүжигчнээр явах боломж байгаа. Яг ч батлагдчихаагүй байгаа. Мэдээж продюсероороо ажиллаад ажлын шаардлага гарвал явах байх.

С.АРИУНЖАРГАЛ

Categories
мэдээ спорт

Гавьяат тамирчин Н.Төгсцогт маргааш анхны тулаанаа хийнэ

Монгол Улсын гавьяат тамирчин, сонирхогчдын боксын Олимп, дэлхийн аваргын мөнгөн медальт Н.Төгсцогт мэргэжлийн бокст хүч үзэхээр шийдсэн билээ. Тэгвэл түүний анхны тоглолт маргааш болох гэж байна. Одоогоор Н.Төгсцогт мэргэжлийн боксын нэртэй дасгалжуулагч Жо Гуссений удирдлага дор Лос Анжелес хотноо бэлтгэлээ хийж байгаа. Маргаашийн тулалдаан нь Онтарио хотын “Citizens Business Bank Arena” хэмээх 11000 хүний суудалтай ордонд болох нь. Premier Boxing Champions-ийн хүрээнд болж байгаа энэ тоглолт нь Берто-Лопес, Портер-Гарсиа нарын гол тулааны өмнө юм байна.