Month: February 2015

Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хорооны өнөөдрийн /хоёрдугаар сарын 17/ хуралдаанаар Захиргааны ерөнхий хууль болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх эсэх талаар хэлэлцэн шийдвэрлэсний дараа Шүүгчийн албан тушаалын цалин хангамж болон холбогдох бусад асуудлын талаар авах зарим хэмжээний тухай Байнгын хорооны тогтоолын төслийг хэлэлцэх ёстой байлаа.

Уг төсөл дэх “Бүх шатны шүүхийн шүүгчийн үндсэн цалинг тогтоохдоо шүүгчийн эдийн засгийн хараат бус байдлыг бүрэн утгаар нь бүрдүүлэх, шүүхийн хүний нөөцийн бодлогыг дэмжих, шүүгчийн хараат бус байдалд хөндлөнгийн этгээдийн нөлөөллийг бий болгохоос урьдчилан сэргийлэх зорилгоор бусад орнуудын үндэсний дундаж цалинг 2-7 дахин нэмэгдүүлж олгодог туршлагыг өөрийн орны улсын төсвийн өнөөгийн бодит байдалтай нийцүүлэн нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 13,8-15,8 дахин нэмэгдүүлэхээр тусгана” гэсэн заалттай холбогдуулан Байнгын хорооны гишүүн Х.Тэмүүжин саналаа илэрхийлэхдээ:

-Цалингийн хэмжээг ингэж хөдөлгөөнтэй байдлаар бичих хэрэг байна уу? Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг төр биш, гурван тал хэлэлцэж байгаад үе үе шинэчлэн тогтоодог. Шүүгчийн цалин хөлсөнд огт хамаагүйгээр жил бүр хөдөлгөөн гарна, энэ нь төсвийн бодлогод ч нөлөөтэй гэсэн үг. Тиймээс төрд огт хамаагүй, том эрсдэлтэй, тогтвортой бус зүйлтэй шүүгчийн цалинг уялдуулах хэрэггүй. Төрийн нарийн бичгийн дарга, УИХ-ын гишүүний цалинтай уялдуулах нь илүү зохистой, тогтвортой байх гэсэн бол Ц.Оюунгэрэл гишүүн:

-Шүүгчийн одоогийн авч байгаа цалин хөлсийг суурь цалин гээд үүн дээр нь нэмэх асуудлыг ярьж болох юм. Харин УИХ-ын гишүүн, Төрийн нарийн бичгийн даргын цалинтай харьцуулбал улс төрийн асуудал гарч ирнэ. Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ гэхээр салбар болгоны Үйлдвэрчний эвлэл оролцох болно, салбар болгон асуудалтай болохоор тус тусад нь салгаж хэлэлцээр хийдэг зүйлийг суурь болгон оруулах нь ярвигтай, төсөв батлахад ч хүндрэлтэй гэлээ. Тэрбээр бас “Шинэ хууль гарснаас хойш шүүгч нар нөлөөллийн мэдүүлэг бөглөж өгдөг болсон, тэгэхээр ямар боловч нөлөөлөл байна гэсэн үг. Энэ хугацаанд хэдэн шүүгч ийм мэдүүлэг бөглөж өгсөн, шүүгчид шударга байгааг илтгэх тоо баримт байна уу?” гэж төсөл боловсруулсан ажлын хэсгийнхнээс асуусан юм.

Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга Н.Лүндэндоржийн хариулснаар бол 10 гаруй шүүгчээс ийм мэдүүлэг өгсөн, өмгөөлөгч, хэргийн оролцогч гэх мэтийн хүмүүс шүүгчид нөлөөлөхийг оролдож байсан, заримд нь арга хэмжээ авсан, заримыг нь шалгах шатандаа явж байгаа аж.

Шүүгчийн цалин хөлсний асуудалтай холбоотойгоор Байнгын хорооны гишүүд олон янзын байр суурь илэрхийлсний дотор Ж.Батзандан гишүүн шүүгчийн цалин хөлсийг хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээтэй уялдуулах нь муу хувилбар биш гэсэн бодолтой байсан бол Ц.Нямдорж гишүүн “Шүүгчийн цалин хөлсийг өнөөгийн түвшнээс нь буулгахгүй гэцгээж байна. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн тогтоолоор баталсан хууль бус шийдвэрийг хүлээн зөвшөөрч болохгүй. Монголд ганцхан шүүгч нар байгаа бус, төрийн бусад албан хаагчдыг ялгаварлан гадуурхаж болохгүй. Цалинг нь нэмсээр байхад шуналтай нэг хэсэг нь авдгаа авсаар л байх болно. Би үүнийг шүүхэд дургүйдээ хэлж байгаа бус цалингийн хэмжээг тогтоох арга замд нь дургүйцэж байна. Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээтэй уялдуулж болохгүй, УИХ-ын 54-р тогтоолын хүрээнд асуудлыг шийдвэрлэх ёстой. “Монголд зөвхөн шүүгч нар шударга ажилла” гэж хэлж байгаа мэт логик гарч байна. УИХ-ын тогтоол хүчинтэй байгааг мэдсээр байж Шүүхийн ерөнхий зөвлөл ингэж дураар авирлаж байгаа бол хууль бусаар нэмсэн цалинг нь шүүгчдээс эргүүлэн суутгаж ч болно” гэж хэлсэн юм.

Гишүүд энэ асуудлыг нэлээд удаан хэлэлцсэний эцэст бүх шатны шүүхийн шүүгчийн цалинг УИХ-аас хуулиар тогтооно, тэгэхдээ хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээтэй бус төрийн өндөр албан тушаалтнуудын цалин хөлстэй харьцуулан тогтооно, тодорхой хэмжээний нэмэгдэл байж болох бөгөөд шүүгчдийн эрх зүйн байдлыг одоо байгаагаас нь дордуулахгүйгээр шийдвэрлэе гэсэн зарчмын хэд хэдэн байр суурин дээр санал нэгдэж, уг асуудлыг хаврын чуулганаар нухацтай хэлэлцэн шийдвэрлэхээр тогтлоо.

Хууль зүйн байнгын хорооны энэ удаагийн хуралдааны төгсгөлд Үндсэн хуулийн цэцийн 2015 оны 02-р дүгнэлтийг хэлэлцэх ёстой байсан боловчХөрөнгө оруулалтын тухай хууль, Онц байдлын тухай хууль, Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хууль, Хүний хөгжил сангийн тухай хууль гэх мэт 6 чухал хуульд хамаатай энэхүү асуудлыгнамын бүлгүүдээр сайтар хэлэлцүүлсний дараа Байнгын хороогоор хэлэлцэх нь зүйтэй гэсэн үндэслэлээр МАН-ын бүлгээс 5 хүртэл хоногийн хугацаатай завсарлага авлаа гэж Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Зандаахүүгийн Энхболдод өнөөдөр /2015.02.17/ УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг өргөн барив.

1992 онд БНМАУ-ын Ардын Их Хурлаар шинэ Үндсэн хууль баталж, бүх нийтээр дагаж мөрдөөд даруй 22 жилийн нүүр үзэж байна. Энэ хугацаанд уг хуулийн нийт 7 зүйл, заалтад нэмэлт өөрчлөлт оруулсан нь өнөөдөр хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байна. Үндсэн хуулийн 29.1 заалтад орсон “Улсын Их Хурлын гишүүн нь Ерөнхий сайд, Засгийн газрын гишүүнээс бусад хуулиар тогтоосон үүрэгт нь үл хамаарах ажил, албан тушаал хавсарч болохгүй” гэсэн өөрчлөлт нь төрийн хяналт, хариуцлагыг сулруулж, хууль тогтоох байгууллага, гүйцэтгэх засаглал хоорондын зааг, ялгаа, зарчмыг алдагдуулахад хүрсэн гэх шүүмжлэл дагуулах болсон.

Энэхүү заалтыг дагаж мөрдсөнөөр улс орны өмнө тулгарч буй төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт, хяналтын тогтолцоо алдагдсан өнөөгийн байдлыг бүрэн засаж чадахгүй нь тодорхой байгаа тул Үндсэн хуулийн анхны суурь үзэл баримтлалыг сэргээх зорилгоор энэхүү төслийг боловсрууллаа гэж УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн танилцуулав хэмээн Улсын Их Хурлын хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллэв.

-Горхи-Тэрэлжийн байгалийн цогцолборт газраас хууль бусаар мод бэлтгэсэн гэх мэдээлэл твиттер, фейсбүүкээр цацагдсан. Энэ талаар тайлбар өгөөч?

-Засгийн газрын гишүүд ойрын өдрүүдэд хөдөө орон нутагт ажиллаж байна. Миний хувьд Завхан аймгийн гурван суманд ажиллаад саяхан ирлээ. Горхи-Тэрэлжийн байгалийн цогцолборт газраас олон машин мод бэлтгэлээ гэсэн мэдээллийн мөрөөр манай яам, цагдаагийн байгууллага, МХЕГ, Хууль бус мод бэлтгэлээс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх ажлыг зохицуулах зөвлөлийнхөн асуудлыг нягтлан судалж, хяналт шалгалт явуулж эхэлсэн.

Манай яамны хувьд гаргасанзахирамж, албан даалгавраа хуулийн дагуу хэрэгжүүлсэн эсэхэд хяналт тавин ажиллаж байна. Хууль зөрчин мод бэлтгэснээс гадна эрхийн бичиг аваагүй ойн цэвэрлэгээ хийсэн нь тогтоогдвол хуулийн дагуу модыг хураах, мод тээвэрлэсэн машиныг хураах, эрүүгийн хэрэг үүсгэнэ.

-Горхи-Тэрэлжид мод бэлтгэх сайдын тушаал хэзээ гарсан бэ?

-Өнгөрсөн оны аравдугаар сард гаргасан Байгаль орчин ногоон хөгжлийн сайд С.Оюуны тушаал ёсоор улсын тусгай хамгаалалттай газрын ойгоос ойн цэвэрлэгээний огтлолоор бэлтгэх модны дээд хязгаар, талбайн хэмжээг, “Ойн цэвэрлэгээ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх” зорилгоор ойгоос бэлтгэх модны дээд хязгаар, талбайн хэмжээг тогтоосон шийдвэр гарсан. Сайдын тушаалын дагуу Горхи-Тэрэлжийн байгалийн цогцолборт газрын хамгаалалтын захиргаанаас ой цэвэрлэх, хэрэглээний мод бэлтгэх сонгон шалгаруулалтыг аж ахуйн нэгжүүдийн дунд явуулсан. Сонгон шалгаруулалтад таван аж ахуйн нэгж оролцсоноос ЭБЭЭ, “Төв ой-ан” гэсэн хоёр аж ахуйн нэгж шалгарсан. Тэдгээраж ахуйн нэгжтэй Горхи-Тэрэлжийн байгалийн цогцолборт газрын хамгаалалтын захиргааны дарга С.Доржготов гэрээ байгуулсан юм. Дээрх аж ахуйн нэгжүүд хуулийн дагуу үйл ажиллагаа явуулж буй эсэхэд БОНХАЖЯ, Цагдаагийн ерөнхий газар, мэргэжлийн хяналтын газар хамтран шалгалт хийдэг. Улсын хэмжээнд ойн цэвэрлэгээ хийх эрхтэй 306 аж ахуйн нэгж байдгаас Улаанбаатарт 78 нь бий.

-Хууль бус мод бэлтгэлтэй тэмцэх БОНХАЖ-ын сайдын албан даалгаврын хэрэгжилт ямархуу байгаа бол?

-БОНХАЖ-ын сайдын Хууль бус мод бэлтгэлтэй тэмцэх албан даалгавар энэ оны нэгдүгээр сарын 25-нд гарсан. Уг албан даалгавраар тодорхой асуудлуудыг аймаг, нийслэл, сум, дүүргийнЗасаг дарга, Байгаль орчны газрын дарга нар, мөн ЦЕГ, МХЕГ-ын даргазэрэг албан тушаалтнуудад үүрэг болгоод ажиллаж байна. Манай яамнаас цагдаа, мэргэжлийн хяналт, нийслэлийн төр, захиргааны байгууллагын төлөөлөл, төрийн байгууллагууд, иргэний нийгмийнхэн, иргэдийг оролцуулсан уулзалт ярилцлагыг зохион байгуулж, тэндээс гарсан санал дүгнэлтийн үндсэн дээр албан даалгавар гарсан. Хамгийн гол нь хууль бус мод бэлтгэлтэй ерөөсөө л хамтын хүчээр тэмцэж амжилтад хүрнэ гэсэн дүгнэлтэд бид хүрээд, хамтран ажиллаж байна. Мөн хууль бус мод бэлтгэлээс урьдчилан сэргийлэх, түүнтэй тэмцэх ажлыг удирдлага, зохион байгуулалтаар хангаж, салбар дундын зохицуулалт хийх үүрэг бүхий Зохицуулах зөвлөлийг сайдын тушаалаар байгуулан ажиллаж байна. Бидний үйл ажиллагаа үр дүнд хүрнэ гэдэгт итгэлтэй байгаа.

М.УУГАН-ЭРДЭНЭ

УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хорооны өнөөдрийн /2015.02.17/ хуралдаанаар “Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах арга хэмжээний тухай” УИХ–ын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийн, ажлын хэсэг болон гишүүдээс гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллуудаар санал хураалт явууллаа.

Тогтоолын төслийн нэрийг “Эдийн засгийн хүндрэлээс гарах арга хэмжээний хөтөлбөр батлах тухай” гэж өөрчлөх саналыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн.

Түүнчлэн төслийн “Экспортыг нэмэгдүүлэх, импортыг орлуулах” гэсэн хэсэгт Төмрийн хүдрийн баяжмалын экспортыг нэмэгдүүлэх ажлыг 2015 оны хоёрдугаар хагасаас эхлүүлэх гэсэн саналыг нэр бүхий гишүүд гаргасныг дэмжсэн юм. Энэ арга хэмжээг эхлүүлснээр 2016 оноос жил бүр 10 сая тонноос доошгүй экспортыг хийнэ гэж тооцсон байна. Мөн Эгийн голын усан цахилгаан станц төслийн бэлтгэл ажлыг хангаж, эхлүүлэх гэсэн санал олонхын дэмжлэг авлаа. Эгийн голын усан цахилгаан станц төслийн техник, эдийн засгийн үндэслэл болон байгаль орчны нарийвчилсан үнэлгээ хийгдэж дууссан хэмээн Эрчим хүчний сайд Д.Зоригт хэлсэн бөгөөд энэ төслийг хэрэгжүүлэхэд 810 сая ам.доллар шаардлагатай гэсэн тооцоо гарсан ажээ. Гишүүд ийнхүү хэлэлцээд чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар тогтлоо.

Үүний дараа “Үндэсний үйлдвэрлэгчдийг дэмжих, ажлын байр нэмэгдүүлэх зарим арга хэмжээний тухай тогтоолд өөрчлөлт оруулах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ. Тогтоолын төслийг хэлэлцэх үеэр гишүүд ноосны урамшууллыг малын ашиг шим, үйлдвэрллэг байдал, ноосны чанараас хамаарч 1000-2000 төгрөг байх заалтын талаар багагүй ярилцсан. Д.Ганхуяг, С.Дэмбэрэл нарын гишүүд малын ашиг шим, үйлдвэрллэг байдал гэснийг хасч, ноосны чанараас хамаарч гэсэн шаардлагыг үлдээн найруулах санал гаргасныг гишүүдийн олонх дэмжсэн. Дээрх төслийг хэлэлцэх үеэр зарчмын зөрүүтэй санал гараагүй бөгөөд Д.Зоригт гишүүн тогтоолын төслийг анхны хэлэлцүүлгээр нь батлуулах горимын санал гаргасныг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжлээ.

Энэ өдрийн хуралдаанаар хэлэлцсэн дараагийн асуудал нь “Төрөөс аж үйлдвэрийн талаар баримтлах бодлого батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцэх эсэх асуудал байв. Төслийн талаар Аж үйлдвэрийн сайд Д.Эрдэнэбат танилцууллаа.

Манай улсын аж үйлдвэрийн салбарын бүтэц нь уул уурхай, хөдөө аж ахуйн түүхий эдэд тулгуурласан, хялбар технологи дээр суурилсан өрөөсгөл бүтэцтэй байгаа бөгөөд экспортод гаргасан бараа бүтээгдэхүүний 81,9 хувийг уул уурхайн бүтээгдэхүүн бүрдүүлж байна. Түүнчлэн экспортын бүтээгдэхүүний 97 хувийг технологийн багтаамжгүй болон нам технологит бүтээгдэхүүн эзэлж байгаа нь манай улсын аж үйлдвэрийн салбарын өрсөлдөх чадвар сул байгааг харуулж байна хэмээн сайд хэллээ.

Аж үйлдвэрийн салбарын талаар бодлого, хөтөлбөрүүд УИХ, Засгийн газрын тогтоолоор удаа дараа батлагдсан боловч хэрэгжилт хангалтгүй, хэрэгжүүлэх механизм тодорхой бус, олон салбарт бодлогын асуудал хуваагдаж нэгдсэн бодлого, удирдлага зохион байгуулалтгүй байсан нь салбарын хөгжилд сөргөөр нөлөөлж байгаа аж.

Иймд Аж үйлдвэрийн сайдын тушаалаар “Төрөөс аж үйлдвэрийн талаар баримтлах бодлого”-ыг боловсруулах үүрэг бүхий Ажлын хэсэг байгуулан энэхүү баримт бичгийн төслийг боловсруулсан байна.

Бодлогын баримт бичгийн төсөлд мэргэжлийн холбоод, бизнес эрхлэгчид, салбарын эрдэмтэн, судлаачид болон яамдын саналыг тусгажээ.

Бодлогын зорилго нь аж үйлдвэрийн салбарыг дэвшилтэт техник, өндөр технологи, өрсөлдөх чадвар бүхий үйлдвэрлэл, үйлчилгээг бий болгож Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийг хангах тэргүүлэх салбар болгон хөгжүүлэхэд оршиж байгааг сайд онцолсон.

Бодлогыг хэрэгжүүлснээр боловсруулах аж үйлдвэрийн салбарын дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд эзлэх хувийн жин нэмэгдэж, үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээр дотоодын хэрэгцээгээ хангаж, дэлхийн болон бүс нутгийн хэмжээнд өрсөлдөх чадвартай эцсийн бүтээгдэхүүн экспортлогч орон болно гэж тооцож буй аж. Түүнчлэн судалгаа хөгжлийн боловсруулалтын ажлын үр дүнг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, үйлдвэрлэл, технологийн парк, үйлдвэрийн кластер, логистикийн сүлжээг хөгжүүлэх юм байна.

Сайдын танилцуулгатай холбогдуулан асуулт асууж, санал хэлэх гишүүн байсангүй. Ингээд хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхын саналаар тогтоолын төслийг хэлэлцэхийг дэмжлээ хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.