Улсын Их Хурлын гишүүн, Төсвийн байнгын хорооны дарга Ц.Даваасүрэн Дэлхийн банкны суурин төлөөлөгч Жеймс Андерсоныг өнөөдөр /2014.10.22/ хүлээн авч уулзлаа.
Уулзалтын эхэнд ноён Жеймс Андерсон, Төсвийн байнгын хорооны даргыг цаг зав гарган хүлээн авч уулзаж буйд талархлаа илэрхийлэв. Мөн тэрээр, хоёр сарын өмнө томилогдож ирсэн бөгөөд Монгол Улсад 1993-1997 онд ажиллаж байсан. Өөрийгөө танилцуулахын зэрэгцээ Монгол Улсын эдийн засаг, төсвийн нөхцөл байдлын талаар мэдээлэл сонсох хүсэлтэй байна гэв.
Улсын Их Хурлын гишүүн, Төсвийн байнгын хорооны дарга Ц.Даваасүрэн, Монгол орны онцлогыг мэдэх туршлагатай хүн дахин томилогдож ирсэнд талархаж байна гээд 1993-1997 оны үед буюу таны ажиллаж байх үеийн эдийн засагтай харьцуулахад өөр болсон. Зөвхөн 2000 онтой харьцуулахад төсөв 16-18 дахин, улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт 40 орчим хувиар өссөн. Гэхдээ бидэнд бодож төлөвлөх зүйл их бий хэмээн онцлон тэмдэглэв. Мөн уул уурхайн бүтээгдэхүүнээ боловсруулж экспортод гаргах болон хөдөө, аж ахуй, боловсролын салбарын асуудлаар хөндөн ярилцав. Тэрээр хэлэхдээ, Бидний ач холбогдол өгч буй салбар бол мал аж ахуй. Бид махны болон сүүний чиглэлээр дэлхийд хамгийн органик хүнсийг үйлдвэрлэх боломжтой. Монгол Улсын мал шиг бэлчээрээ сонгож өвсөө иддэг газар дэлхийд байхгүй. Хашаан дотроо тодорхой 3-4 нэр төрлийн өвс идэж байгаа. Харин манай улсад аймаг, сумаараа махны амт чанар, өөр байдаг. Бид эдгээрийг дэлхийн зах зээлд гаргах асуудал чухал. Хэзээ нэгэн цагт манай улсын хөдөө аж ахуйн салбарын бүтээгдэхүүн /мах, сүү/ уул уурхайн бүтээгдэхүүн шиг ашиг өгч эхэлнэ гэдэгт эргэлздэггүй хэмээн онцлов.
Уулзалтад Дэлхийн банкны ахлах эдийн засагч Таехюн Ли, эдийн засагч Ш.Алтанцэцэг, Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хорооны референт Г.Нарантуяа, болон албаны бусад хүмүүс байлцлаа хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.
ОХУ нь БНАСАУ-ын төмөр замд 5 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийхээр болжээ. Хойд Солонгосын төмөр замыг шинэчлэх төслийн хүрээнд энэ хөрөнгө оруулалтыг хийхээр болсон юм. Уг төслийг “Ялалт” хэмээн нэрлэсэн байна. ОХУын Алс Дорнодын Хөгжлийн яамны сайд уг төслийн нээлтэнд оролцож үг хэлэхдээ энэ нь хоёр улсын найрамдалт харилцааны үргэлжлэл бөгөөд тулгамдсан олон асуудлыг шийдэхэд тус болно гэдгийг онцлов.
АН-ын дарга Н.Алтанхуяг:
Гаалийн хяналт, бүрдүүлэлтийг цахимжуулах ажлын хүрээнд импортын автомашины гаалийн бүрдүүлэлтэд шинэчлэл хийжээ. Тодруулбал, суудлын автомашины “Лавлах сан” үүсгэн, барааны бичиглэлийг ижил болгосон байна. Ингэснээр урьд нь импортоор оруулж ирсэн автомашины гаднах үзэмж, маркаар ангилан бүрдүүлэлт хийдэг байсан бол одоо JX, VX, бензин ба дизель хөдөлгүүртэй, автомат ба механик хроптой, дугуйны хэмжээ ямар байх зэргээр нарийвчлан ялгадаг болжээ.
Залуус мансууруулах төрлийн өвс ургамлыг хууль бусаар худалдах, хадгалах тохиолдол тасрахгүй байна. Цагдаагийнхан уржигдар биедээ болон гэртээ энэ төрлийн ургамал хадгалсан залууг саатуулжээ.
МАН-ын бүлгийн дарга С.Бямбацогт, УИХ-ын гишүүн О.Содбилэг, Ж.Энхбаяр нар мэдээлэл хийлээ. Өнөөдөр Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдааны үеэр Ерөнхий сайд Н.Алтанхуягийг огцруулах эсэн асуудлыг хэлэлцэх байсан ч тогтоолын төслийг танилцуулаагүй байхад “Шударга ёс” эвслийн бүлэгт ажлын тав хоногийн завсарлага өгсөнд ундууцаж байгаагаа хэлэв. Анх МАН-ын бүлгийн 26 гишүүн дээр Ардчилсан намаас Ж.Батзандан, “Шударга ёс” эвслээс Л.Цог нар Ерөнхий сайдыг огцруулах хэрэгтэй хэмээн гарын үсэг зурсан бол өнөөдөр АН, “Шударга ёс” эвслийн 10 гаруй гишүүн тэдэнтэй нэгдэж байгаа тухай хэлсэн юм. Сандал ширээтэй зууралдсан энэ байдлыг цаашид тэвчихгүй гэдгээ бүлгийн дарга С.Бямбацог хэлсэн юм. Харин УИХ-ын гишүүн Ж.Энхбаяр манай оронд арай гэж төлөвшиж буй ардчиллыг тэд уландаа гишгэж байгааг онцлоод 17.5 хувьтай байсан эдийн засгийн өсөлт өнөө жил долоон хувь ирэх онд бүр зургаан хувьд хүрнэ гэдгийг дуулгалаа. Долоон их наядын төсвийг зарцуулж байгаа ч өнөө хэр нь эдийн засаг уруудаж байна гэв. Тэгвэл О.Содбилэг гишүүн гадны орнууд манай улсыг хөрөнгө оруулах боломж тааруу, худалч улс гэж байна. Гадны хөрөнгө оруулагчид хөрөнгө оруулъя гэхээр шат шатны албан тушаалтнууд авлига нэхдэг байдал, хүнд суртлаа зогсоох хэрэгтэй гэдгийг сануулсан тухай хэллээ. Тэрбээр цааш нь Economy сэтгүүлд Монгол Улсыг “нүх” хэмээн тодорхойлсон тухай хэлсэн юм. Хаашаа унах нь мэдэгдэхгүй хар ангал мэт олон улсад бичээд эхэлсэн. Энэ Засгийн газрыг байгаа үед гадны хөрөнгө оруулагчид хөрөнгө оруулахгүй гэдгээ мэдэгдсэн хэмээн ярилаа.
Монгол орныхоо баруун аймгуудыг унадаг дугуйгаар тойрох мөрөөдлөө биелүүлж яваа, “Залуу дугуйчин” клубийн гишүүн Ч.Мөнгөндалай Архангай аймгийн Тариат суманд хүрчээ. 5500 км аялахаар төлөвлөсөн тэрбээр өнгөрсөн дөрвөн сарын хугацаанд 5200 км зам туулаад байна. Одоо Булган, Орхон, Дархан-Уул аймгаар дайран 14 хоногийн дараа Улаанбаатарт ирэх нь. Ингэснээр нийт 6000 км зам туулах юм.
Сэлэнгэ аймгийн Сайхан сумын Номгон баг, Сант, Орхонтуул гэх сумдуудаар эрэвгэр жирэвгэр гэдэг ургамал ургадаг аж. Түүнийг эм хийхэд ашиглах зориулалтаар БОНХЯ-ны зөвшөөрөлтэйгээр иргэд, аж ахуй нэгж ирж түүдэг болсон талаар нутгийн иргэд бидэнд мэдээлсэн. Хэдийгээр зөвшөөрөлтэй ч гэсэн ингэж их түүх нь тухайн ургамлын нөөц хомсдох, цаашилбал газрын хөрс сийрэгжин доройтолд өртөж, цөлжиж болзошгүй сөрөг үр дагавар үүсгэж, байгаль экологид харшилж байна гэсэн үүднээс малчид, нутгийн ард иргэд эсэргүүцэж, цагдаагийн байгууллагаар шалгуулах хүсэлт тавьдаг байна.
“Жайка”-гийн сургалт төгсөгчдийн холбооноос санаачлан Туул голын сав газрын захиргаа, Туул голын сав газрын зөвлөл, Хатуу хог хаягдлын менежментийн холбооны нийт 40 гаруй хүн Маршалын гүүрнээс зүүн тийш Туул голын эрэг дагуу 3 – 4 км газрыг цэвэрлэжээ. Цэвэрлэгээний явцад гарсан 80 гаруй шуудай хог хаягдлаас 10 гаруй шуудай нь дахин боловсруулах боломжтой тул Хатуу хог хаягдлын менежментийн холбоо дахин боловсруулахаар болжээ.