Month: October 2014

ШШГЕГ-ын Цагдан хорих 461 дүгээр ангиас өнгөрсөн есдүгээр сарын 4-ний үүрээр 22 настай “Дэлдээ” хочит Б.Амарбаясгалан, 23 настай Э.Вантөмөр нар оргосон билээ. Хууль хянал­тынхан оргосон хоригд­луудыг хаана бай­гааг тогтоож чадалгүй 20 гаруй хоносон юм.ХаринБ.Амарбаясгаланг”Бөмбөгөр” худалдааны төвийн орчимд явж бай­хад нь барьсан юм. Мөн Э.Вантөмөрийг найз охины­хоо гэрт орогнож бай­хад нь барьсан. Тэд цагдан хорих төвөөс ямар учраас оргосон, 23 хоног хаана бүгсэн талаар нэхэн сурвалжиллаа.

ЕСДҮГЭЭР САРЫН 4-НИЙ ШӨНӨЦАГДАН ХОРИХ ТӨВӨӨС ИНГЭЖ ОРГОСОН БАЙНА

Б.Амарбаясгалан, Э.Ван­төмөр нар цагдан хорих төвийн гуравдугаар давхарт байх камерт хамт хоригдож байсан гэнэ. Цагдан хорих төвд саа­туу­лагдахдаа танилцаж найзууд болцгоосон байна. Тэд оргохоор эртнээс бэлтгэж эхэлсэн байжээ. Оргох санааг Б.Амарбаясгалан гаргасан гэнэ. Тэрбээр Э.Вантөмөрт хандан “Энд хоригдож байгаад шүүхээр таслагдаад шоронд хэдэн жил суух юм байна. Шүүх хэдэн ч жилийн хорих ял өгөх юм билээ. Ингэж байж байхаар оргоё. Тэгээд мөнгөтэй болж байгаад гадаад руу гарчих юм бол хэдэн жил тэндээ амьдарч байгаад эргээд ороод ирнэ шүү дээ. Хамт оргох уу” гэж хэлсэн гэнэ. Ингээд ар гэрийнхэн нь эргэлтээр ирэхэд “Солих хувцас хэрэг­тэй байна” хэмээн өмд, цамц зэргийг авчруулжээ. Б.Амарбаясгалан нь эргэл­тээр ирсэн гэрийнхэндээ хутга захиж нууцаар дотогш нэвтрүүлсэн байна. Тэд оргох бэлтгэлээ эртнээс хангаад бэлэн болгосон байжээ. Бүр хоригдож байгаа камерны нарлагааны сараалжин төм­рийг хөшиж гагнаасыг нь сал­гаад гурван давхраас доош буухаар тохиролцсон байна.

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путиныг айлчлах үеэр нийслэлийн хорих ангиудад өндөржүүлсэн хамгаалалт авсан аж. Өндөржүүлсэн хам­гаа­лалт шөнө буусан байна. Б.Амарбаясгалан, Э.Вантөмөр нарыг хэрхэн оргож байгаа нь цагдан хорих төвийн хяналтын камерт бичигдсэн байжээ. Хорих ангид хийгдсэн өндөржүүлсэн хамгаалалт буусны дараа орондоо хэвтэж байхдаа гэрийнхэн нь авчирч өгсөн цамц, өмд зэргийг дав­хар­лаж өмссөн байна.Б.Амарбаясгалан нааран орны гудсан доогуураа нуусан хутгаа авч халаасандаа хий­гээд орныхоо даавууг хөнж­лөөс нь салгаж авсан байна. Тэгээд нарлагааны цонхны сараалжин төмрийг нэг нэгээр нь салгаж эхэлсэн байна. Тэд хөнжлийн даавуугаар битүү ороож байгаад хүчтэй татаж гагнаасыг нь салгаад байжээ. Ингэж цонхны хаалтыг нэг нэгээр нь салгаж дуусаад гурван давхраас доош буусан байна. Тэд жижигхэн биетэй, туранхай учраас хорих ангийн стандартын дагуу хийсэн нарлагааны цонхоор багтаад гарчихсан гэнэ. Ор, хөнжлийнхөө даавууг нийлүүлж зангидаад гурван давхраас буусан байжээ. Тэднийг хорих ангиас ийн оргож байхад хуяг болон хяналтын камер дээр ажиллаж байсан хоёр албан хаагч унтаж байсан гэнэ. Туулын хөвөөн дээр их хэмжээний хөрөнгөөр баригдсан цагдан хорих төвөөс сэжигтэн оргох ямар ч боломж байхгүй гэж ШШГЕГ-ынхан байгуулагдсан цагаас нь ам бардам хэлж ирсэн. Тэдний энэ бардамнасан байдал хоёр сэжигтэн оргох боломжийг олгосон байна.

Гурван давхраас доош буусан хоёр Б.Амарбаясгалан, Э.Вантөмөр нар хорих ангийн барилгын сүүдэр хэсгийг дагаж явсаар хашаа даван алга болжээ. Ингээд цагдан хорих төвөөс оргосон хоёр хоригдол усанд хаясан чулуу шиг л алга болчихсон байна. Тэднийг оргосон гэдгийг өглөөний ээлж ирж ажлаа хүлээж авах гэж байх үед мэдсэн байна. Ингээд залилан хийсэн, бусдын бие махбодид санаатайгаар гэмтэл учруулсан хэрэгт холбогдож гүйцэтгэх ажиллагааны дагуу цагдан хоригдсон Э.Вантөмөр, хэд, хэдэн удаа хулгай хийсэн хэрэгт шалгагдаж байсан Б.Амарбаясгалан нарыг улс даяар эрэн сурвалжлах болжээ. Бүр Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газар, Цагдаагийн ерөнхий газар, Тахарын ерөнхий газрын хамтарсан ажлын хэсэг эрэл хийж байсан. Э.Вантөмөр, Б.Амарбаясгалан нарын ар гэрийнхэн хамаатан садан, найз нөхөд гээд холбогдож болох бүх хүмүүст анхааруулга өгчхолбоо барихыг нь хүлээж байжээ.

НАЙЗААСАА МӨНГӨ ЗЭЭЛЖ ӨЛ ЗАЛГАВ

Хууль хяналтынхан ингэж ажиллаж байхад Э.Вантөмөр, Б.Амарбаясгалан нар хаана байсан, юу хийж явсан талаараа хэргийг мөрдөж байгаа албан хаагч нарт ийн ярьсан байна. Тэд хорих ангиас оргоод шууд урд зүгийг чиглэн явсан байна. Дархан цаазат Богдхан уулынЗалаатын аманд очжээ. Уулын модтой гүн рүү орсон байна. Тэнд байхдаа Б.Амарбаясгалангийн холын хамаатан болох Б-тэй холбогдож сүх, хийн буу, хутга, гар утас, хоол хүнстэй болжээ. Намрын сэрүүн орсон болохоор ууланд хүйтэн хонож, даарсан гэнэ. Хэдийгээр давхар өмд, цамцтай ч гэсэн анхны хоносон шөнөө даарчээ. Ингээд газар ухаж оромж барихаар ярилцаж, ууланд хаягдсан төмөр, сүх зэргийг ашиглан газар ухаж эхэлсэн байна. Ингээд хоёр хүн багтахаар нүх ухаад тэндээ дулаахан хонох болжээ. Ингэж хоёр хоноод “Бөмбөгөр” худалдааны төвд лангуу түрээсэлдэг найзтайгаа холбогдож мөнгө зээлж авахаар болсон байна. Б.Амарбаясгалан ганцаараа явжээ. Найзаасаа 150 орчим мянган төгрөг зээлээд оргож яваагаа хэлсэн байна. Мөн “Надтай уулзсан гэдгээ хэндч битгий хэлээрэй. Зээлсэн мөнгөө удахгүй эргүүлэн өгнө” гэж хэлээд явжээ. Тэрбээр 150 мянган төгрөгөөрөө хямдхан утас худалдан аваад хоол хүнс, идэж уух зүйлс аваад ууландаа иржээ. Ингээд тэндээ долоо хоног бүгсэн байна. Тэд ууланд байхдаа шөнө уулнаас бууж тэр хавийн айлуудыг судалдаг байсан гэнэ. Хир болоогүй хувцастай, халимаг үстэй болохоор хүн таарсан чсэжиг авдаггүй байжээ.

НҮХТИЙН АМНЫ АЙЛУУДЫН ГЭРЭЭС ҮНЭТ ЭДЛЭЛХУЛГАЙЛАВ

Найзаасаа зээлсэн мөнгө дуусч хоол хүнсгүй болж эхэлсэн байна. Мөн найзаасаа зээлсэн мөнгөө өгөхгүй бол цагдаад хэлчихэж магадгүй гэж бодсон гэнэ. Ингээдхолын хамаатантайгаа холбогдож, улс даяар эрэн сурвалжилж, нийслэл хотын булан тохой, хүнсний дэлгүүр, олон нийтийн газарт зургийг нь наасан гэдгийг мэджээ. Хоол хүнсээ барж өлсөж эхэлсэн байна. Мөн ууланд сэрүү унасан учир шөнө жиндэж даарах болжээ. Ингээд айл ухаж мөнгөтэй болохоор шийдэж Нүхтийн аманд байх хаустай эзэнгүй айлуудыг судалж эхэлжээ. Улмаар гэрийн эзэд нь байхгүй гурван ч айлын хаусны цонхыг нь эвдлэн ороод үнэт эдлэлийг нь хулгайлжээ. Том оврын зүйлс авалгүй үнэт эдлэл, өвлийн куртик, гутал авсан байна. Гурван айлаасмөнгөн аяга, алт, монетон ээмэг бөгж, гинж зэргийг хулгайлжээ. Айлуудаас үнэт эдлэл хулгайлаад уул руу эргэн гарч зарим эд зүйлсээ нуучихаад хотын төв рүү явжээ. Зам дээрээстакси бариадхотын төв орсон байна. “Бөмбөгөр” худалдааны төв ороод найз дээрээ очиж хулгайлсанүнэт эдлэлээ “Борлуулаад өг” хэмээн гуйгаад мөн мөнгө аваад явсан байна. Тэд хувцсаа сольж өмсөөд ресторанд орж хоол унд идээд зочид буудалд хоног төөрүүлэх болсон байна. Зочид буудалд байхдаа хүүхнүүдтэй уулзаж, гаднаас архи, хоол, унд зөөлгөж идэж байжээ. Ингээд хэд хоног зочид буудалд хоноод эргээд Залаатын аманд байхоромжиндоо очсон байна.Тэндээ гал түлж хоол, цай хийж идэн хэд хоножээ.

ХОТЫН ТӨВӨӨР ЯВАХАД ХЭН Ч АНЗААРАХГҮЙ БАЙСАН ГЭНЭ

Цагдаа нар ч эрж хайх, гэр орноор нь орохоо болих үед дахиад хулгайлсан эд зүйлсээ аваад хот руу оржээ.Тэгээд “Бөмбөгөр” худалдааны төвийн доод талын хонгилд хоносон гэнэ. Эх сурвалжийн хэлж буйгаар тус худалдааны төвийн доорхи хонгилд тав хоносон гэх мэдээлэл ч бий. Энэ хугацаандхулгайлсан үнэт эдлэлээ борлуулаад мөнгөө хувааж авсан байна. Өдөр болон оройхотын төвөөр явахад хэн ч анзаарахгүй байсан гэнэ. Иймдсалж явахаар тохиролцоодхэн нэгэн нь баригдсан тохиолдолд нэгнийгээ хаана байгааг хэлэхгүйгээр зөвхөн утсаар ярьж уулзаж байхаар тохиролцоод салан явсан аж. Мөн хэсэг хугацааны дараа мөнгө олоод хил нэвтрэх талаараа ч ярьсан байна.

ХУЛГАЙЛСАН ҮНЭТ ЭДЛЭЛЭЭ “БӨМБӨГӨР” ХУДАЛДААНЫ ТӨВ ДЭЭР ХУДАЛДААЛАХ ГЭЖ ИРЭЭД БАРИГДЖЭЭ

Тэд хоорондоо утсаар байнга холбогдож байсан гэнэ. “Бөмбөгөр” худалдааны төвийн түрээслэгч нарт хямд үнэтэй алт, монетон ээмэг, бөгж зэрэг зарагдаж байгаа гэх мэдээлэл цагдаа нарт ирсэн байна. Үүний дагуу цагдаа нар мөрдлөг явуулжээ. Оргосон хоригдлуудын талаарх мэдээллийг сая төгрөгөөр үнэлсэн юм. Энэ хугацаанд иргэдээс 300 гаруй мэдээлэл ирсэн байна. Иргэдээс ирсэн мэдээллийг дагуу шалгаж үзэхэд Б.Амарбаясгалан, Э.Вантөмөр нартай төстэй царайтай залуус байдаг бай­сан гэнэ. Цагдаа нар “Бөм­бөгөр” худалдааны төвийн түрээслэгч нараас мэдүүлэг авсаарБ.Амарбаясгалангийн найзыг үнэт эдлэл зараад байгааг тогтоосон байна. Тэр­бээр “Цагдаа нарт Б.Амарбаясгалан гэрээсээ авсан эд зүйлсээ зарж бай­гаа гэдэг байсан. Мөн надтай уулзсан гэдгийг хэн нэгэнд хэлэх юм бол ална гэж сүрдүүлсэн. Би айгаад л үнэт эдлэлийг нь зарж өгсөн юм” гэж мэдүүлжээ. Ингээд Б.Амарбаясгалан руу холбогдож “Ээмэг бөгж авах хүн байна. Чамд зарах юм байна уу. Бэлэн мөнгөөр авна гэнэ” гэж утсаар яриулсан байна. Ингээд тухайн өд­рийн орой 18:05 цагийн ор­чимд Б.Амарбаясгалан хулгайлсан зарим эд зүйлсээ халаасандаа хийгээд “Бөмбөгөр” худалдааны төвийн баруун хаалган дээр ирэхэд нь баривчилжээ.

“ӨДӨРЖИН ХОРИГДООД СУУНА ГЭХЭЭР БАЙЖ СУУХ ГАЗАР ОЛДОХГЙ ХЭЦҮҮ БАЙСАН”

Б.Амарбаясгалан зугтаах гэж оролдсон боловч цагдаа нар бүсэлсэн учир арга буюу баригдсан байна. Ингээд түүнийг Цагдан хорих төвд аваачин Э.Вантөмөр хаана байгааг асууж эхэлсэн байна. Тэрбээр эхлээд хаана байгааг мэдэхгүй гэж байсан боловч сэтгэлзүйч болоод хэргийг мөрдөж байгаа цагдаа нарт хаана байгааг зааж өгөхөөр болжээ. Ингээд Э.Вантөмөр рүү утасдаж маргааш нь нэгдүгээр хорооллын XIбайрны гуравдугаар орцны үүдэнд уулзахаар болжээ. Мөн Э.Вантөмөр Б.Амарбаясгалан руу хэд хэдэн удаа залгахад нь яриулсан байна. Ингээд Э.Вантөмөрийг оргоод 23 хоносны дараа баривчилжээ. Б.Амарбаясгалан хамаатны­хаа гэрт, Э.Вантөмөр найз охиныхоо гэрт бүгж байсан гэдгээ хэлжээ. Иймд хуулийн дагуу Б.Амарбаясгалангийн хамаатан Б, Э.Вантөмөрийн найз охинд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээр болжээ. Тэд оргосон хуга­цаандаа ар гэрийнхэнтэйгээ холбогддог байсан гэнэ. Тэд “Нэг өрөөнд өдөржин хоригдоод сууна гэхээр байж суух газар олдохгүй хэцүү байсан. Мөн хулгай, танхайн хэргээр ял сонсож хэдэн жилдээ эрх чөлөөтэй байхгүй гэж бодоод л оргосон” гэх утга бүхий мэдүүлэг өгсөн байна лээ.Б.Амарбаясгалан давтан хулгай хийсэн хэргээр 10-15 жил хоригдох зүйл ангитай, Э.Вантөмөр залилангийн хэргээр шүүгдэх зүйл анги нь хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг тавин нэгээс хоёр зуун тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, гурваас дээш зургаан сар хүртэл хугацаагаар баривчлах, эсхүл хоёроос таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгүүлэх хуулийн заалттай байсан юм байна. Харин хэрэгт сэжиглэгдэн шалгагдажбайхдаа цагдан хорих төвөөс оргосон зүйл ангиар 5-10 жил хорих ял эдлэх зүйн ангихэрэг бүр дээр нь нэмэгдсэн.

Э.БААТАР

“Номинталст” хамт­лагийн ахлагч Д.Батсүхтэй ярилцлаа.

–Удахгүй болох тоглол­тынхоо үеэр шинэ цомгоо танилцуулна гэсэн. Тоглол­тынхоо сонин хачнаас сонирхуулаач?

-Юуны өмнө манай хамт­лаг тоглолт хийх болсон шалт­гаанаа үзэгчдэдээ тайл­барласан нь зүйтэй болов уу гэж бодож байна. Манай хамтлагийн шинэ цомгийн ажил дууссантай холбоотойгоор “Strings” клуб цомхон хүрээнд тоглолт хийхийг бидэнд санал болгосон. 2012 оны тоглолтоос хойш манай хамтлагийг тоглол­тоо хийхгүй юм байх даа гэсэн хүлээлт фэнүүдийн маань дунд байсан. Биднээс ч тоглолтын талаар асуудаг байлаа. Бид жил болгон цомог гаргаад, тоглолт хийхийг хүсээд байдаггүй. Тодорхой хэмжээний цаг хугацааны шалгуурыг уран бүтээлдээ тавьдаг. Харин энэ удаа шинэ цомгоо үзэгчдэдээ танилцуулахын зэрэгцээ “Номин талст”-ыг сонсох дуртай үзэгч фэнүүдтэйгээ дуу хуураа хуваалцъя гэсэн үүднээс цомхон хүрээнд фэн уулзалт маягаар тоглолтоо зохион байгуулах саналыг хүлээж авсан.

-“Мишээл экспо” төвд бол­но гэхээр үзэгчид босоо байдлаас үзнэ гэсэн үг үү. Хичнээн хүн танай тоглол­тыг үзэх боломжтой вэ?

-Заалны зохион байгуу­лалтын хувьд үзэгчид босоо байдлаас тоглолтыг үзэх бөгөөд бид тайзаа заалны голд байрлуулах болно. Ингэснээр тойрон хүрээлж буй үзэгчидтэйгээ илүү амьд харилцаатай байх болов уу. 1000-2000 хүн тоглолтод ирэх байх гэсэн тооцоолол байна. Тоглолт дуусаад үргэлжлээд шоу арга хэмжээтэй болохоор энгийн тоглолтоос арай өвөр­мөц болно гэдэгт итгэлтэй байна.

–Тоглолтын тасалбарыг 1000 ам.доллар гэсэн яриа байна?

-Тоглолт энэ сарын 29-нд болно. Зохион байгуулагчийн зүгээс заалны зохион байгуу­лалт, тасалбарыг хариуцаж ажиллаж байгаа гэдгийг хүмүүс ойлгох хэрэгтэй. Бид зөвхөн уран бүтээлээ л хариуцаж байна. Тасалбарын тухайд 40 мянган төгрөгийн үнэтэй. Сууж үзэх цөөхөн хэсэг бий. Ширээ тойроод. Тэр нь 100 мянган төгрөг. VIP өрөө нь 1000 ам.доллар юм билээ. Энэ дотроо идэх уух бүх зүйл багтсан багцын үнэ гэсэн. Найз нөхдөөрөө, хамт олноороо ч юм уу арваад хүн нийлээд л багцын сонголтыг хийж болох юм билээ. Бид өөрсдийгөө нэг их айхтар үнэлээд тавьчихаад байгаа гэж ойлгож болохгүй. Мэдээж багц дотроо орсон хоол унд нь хэр үнэтэй зэргээс хамаараад ийм тарифтай байгаа болов уу. Ер нь тэгээд манайхан урлагийг арай өөр өнцгөөс хардаг болчихсон байна шүү дээ.

–Шинэ цомогт хичнээн дуу багтсан бэ. Мэдээж анх гаргаж байсан дуунуудыг бодвол энэ олон жилийн дараа дуулах дууны өнгө аяс, илэрхийлэх санаа хүртэл өөр болсон байлгүй…

-Тэгэлгүй яахав. Бидний найм дахь цомог. Цомгийн ажлыг нэлээд удаан гүйцэт­гэлээ. Шинэ цомогт ямар уран бүтээл оруулах, шинэ уран бүтээлээ хэрхэн сонсогч­додоо хүргэх гээд тал талаас нь бодолцож хоёр жилийн хугацаанд хийсэн. Цомог “Чамайг санахдаа” дууг эс тооцвол бүгд шинэ уран бүтээлээс бүрдсэн бай­гаа. Уран бүтээлийн чанар, хөгжмийн дуугаралт, найруулгын хувьд олон шинэ шийдлийг илэрхийлсэн, мэр­гэжлийн өндөр түвшинд бүт­сэн гэж болохоор дуунууд бий. Өмнөх уран бүтээлүүдийг бодвол өвөрмөц илэрхийлэлтэйгээс гадна хоолойны тавилтаас эхлээд их сайн ажилласан. Хөгжмийн найруулгын хувьд мэргэжлийн өндөр шаардлага хангасан. Хөгжмийн дуугаралтууд дээр дандаа амьд филорманийн хөгжимчид ажилласан, амьд хөгжимтэй. Манай цом­гийн хөгжмийн найруул­гыг гитар­чин Өөжгий ах хийсэн бол ая зохиогчоор Болорхүү гээд залуу ажил­ласан. Тиймээс энэ хоёр уран бүтээлчдээ талархсанаа илэрхийлье.

–Цомгийн нэр юу билээ?

-Шинэ цомогтоо “2014” гэсэн нэр өгсөн. Маш энгийн байдлаар тухайн цомог бүтсэн он цагийг илтгэх үүднээс ийм нэр өгсөн. Ер нь цомогт багтсан дөрөв, таван дууны видео клип үзэгчдэд аль хэдийнэ хүрчихсэн байгаа.”Намайг”, “Чинийх” дуунаас гадна “Бид” дууны шинэчилсэн хувилбар гээд хүмүүс санаж байгаа байх.

–Танай хамтлаг сүүлийн үед аливаа тоглолтод дуу­лахдаа тайзан дээр гурван гишүүнтэй гардаг болж. Сонсох нь ээ хамтлагийн дуучин Т.Хангэрэл буюу Хаазаагийн ажилтай холбоотой гэх?

-“Номинталст” хамтлаг гурван гишүүнтэйгээр яагаад дуулаад байгаа талаараа өмнө нь ямар нэгэн албан ёсны тайлбар хийгээгүй. Харин энэ удаа танай сониноор дамжуулаад сонсогч, үзэгчдэдээ тайлбар хийсэн нь зүйтэй байх гэж бодлоо. Хаазаагийн хувьд төрийн алба хашиж байгаа учраас тэр болгон бэлтгэл сургуулилт дээр ирээд байх боломж гардаггүй. Төрийн алба бол хариуцлагатай ажил. Төрийн ажлыг алдагдуулахгүйн тулд хамтлагаасаа албан ёсоор чөлөө авсан байгаа.

–Хамтлагаасаа гарчихсан юм биш үү?

-Түр хугацаагаар чөлөө авсан. Тэрнээс хамтлагаас гарсан юм бол байхгүй.

–Тэгвэл шинэ цом­гийн дуунууд гурван гишүүн­тэй­гээр бичигдсэн байгаа юу?

-Бүх дуугаа бүрэн бүрэл­дэхүүнээрээ дуулж бичүүлсэн. Зөвхөн тоглолтод л оролцохгүй байгаа. Нэг гишүүн дутуу байлаа гээд бидэнд нэг их хүндрэлтэй зүйл тулгарахгүй байна. Харин үзэгчдийн хувьд дөрвөн гишүүнтэйгээр хүлээж аваад сурчихсан болохоор эвгүй харагдаж байгаа байх. Магадгүй гурвуулаа дуулна гэдэг илүү их хичээл зүтгэл шаардаж байна. Нэг гишүүнээ завгүй гээд бид гурваас чанаргүй уран бүтээл гарах ёсгүй. Биднийг сонсох дуртай фэнүүдийнхээ итгэлийг алдахгүй. Гэхдээ бид харьцангуй шинэ залуу хамтлаг биш. Тодорхой хэмжээний туршлага байна. Цаашид урлагт хүчин зүтгэх цаг хугацаа ч бидэнд байна.

–Дөнгөж өсч яваа дөрвөн хүү хамтлаг байгуулж, урла­гийн тогоонд орох үед төрсөн сэтгэгдлээсээ хуваал­цахгүй юу. Энэ тухай өнөө­дөр ч та бүхэн дурсдаг байх?

-Манай хамтлаг чинь “Номин” гээд дууны, “Талст” гээд бүжгийн хамтлагаас бүрд­сэн гэдгийг хүмүүс ихэнх нь мэднэ. Тухайн үед Дэлгэрмөрөн, Хаянхярваа, Хан­гэрэл бид дөрөв “Номинталст” гээд хамтлаг байгуул­чихаад хамтлаг хаана, хэзээ ямар амжилтад хүрэхээ мэдэхгүй догдолж байлаа. Магадгүй өнөөдрийнх шиг олон мянган сонсогчидтой, фэнүүдтэй болж өнөөдрийн энэ өндөрлөгт хүрнэ гэж зүүдлээ ч үгүй. Тийм боломж ч бага байсан. Хамтлаг байгуулаад дуу дуулж тайзан дээр гарна гэхээр л баярлаж байж дээ. Гэхдээ бид “Номинталст”-ыг хүн бүхний сонсох дуртай хамтлаг болгохын тулд зорил­гоо нэгтгэж, зүтгэсэн, хөдөлмөрлөсөн. Харин бид зорьсондоо хүрсэн. Цаашдаа ч хамтлагийнхаа төлөө бүх сэтгэл зүрхээ зориулсан хэвээр байх болно.

–Мэдээж нэртэй хамтлаг болохоос гадна олон ч хүсэл мөрөөдлөө хоорондоо хуваалц­даг байсан биз. Одоог хүртэл санаанаас гар­даг­гүй дурсамж бий юу?

-Маш олон сайхан дурсамж бидэнд бий. Гэнэн томоогүй хүүхдүүд юм хойно бүтэх, бүтэхгүй олон зүйл мөрөөднө. Ихэвчлэн материаллаг буюу санхүүгийн асуудал их тулгардаг байсан. Тухайн үед нэрээ дуурсгасан мундаг хамтлаг болохоос гадна жижиг мөрөөдлүүд байнаа. 1997 онд анх гар утас орж ирж байлаа. Биднээс арай ах хамтлагийнхан гар утас барихыг хараад “Дөрвүүлээ хэзээ гар утастай болох юм бол. Гар утастай болох юмсан” гэж ирээд л хоорондоо ярина. Бас өөрсдийн гэсэн хөгжимтэй болох юмсан гэж мөрөөднө. Тухайн үед тоглолтын хувцсаа ч авах мөнгөгүй болох үе байсан. Гэхдээ энэ бол жижиг асуудал. Бидний зорилго харин жижиг байгаагүй, том байсан даа/инээв/. Хэдий мөнгөгүй ч гэсэн Энх-Манлай, Хоовон, Өөжгий зэрэг ах нар их тусална. Бид нар гуйж дуугаа бичүүлнэ. Ононбат ах гэхэд л манай хамтлагийн анхны цомгийг хандив маягаар зүгээр хийж өгч байлаа. Ингээд л хүмүүст танигдаад ирэхээр аяндаа ивээн тэтгэгч нар ч гараад ирдэг юм билээ.

–Хэн ч мэдэхгүй байсан хөвгүүд олонд танигдаад ирэхээр биеэ тоохоос эхлээд их өөрчлөлттэй тулгарна биз?

-Сэтгэл зүйд маш том өөрчлөлт гардаг юм билээ. Хүмүүсийн хандлагыг буруу хүлээж авбал эвдрэх амархан санагдсан. Хоёрхон жилийн хугацаанд олонд танигдаад амжилт гаргаад ирэхээрээ зан араншин эвдрэх зүйл хэн хэнд нь ажиглагддаг байсан. Хамтлагийн гишүүд хоорондоо ч тэр, өөр хүмүүстээ харилцахдаа ч тэр биеэ тоох, нялх одын өвчин тусч эхэлдэг юм билээ. Гэхдээ энэ дундаас өөрийн­хөөрөө үлдэнэ гэдэг суурь хүмүүжилтэй холбоотой байх.

–Бас амжилт гаргана гэдэг сайн өрсөлдөгчтэйн шинж байдаг уу. Ялангуяа “Камертон” хамтлагтай танай­хыг байнга харьцуулж, хоорон­доо өрсөлдөж ирсэн гэдэг?

-Сайн өрсөлдөгч амжилтын үндэс гэдэгтэй санал нийлж байна. Манай хамтлагийг гарч ирэхэд “Сүнс”, “Камертон” хоёр хамтлаг байсан. Тиймээс бид энэ хоёр хамтлагийн амжилтыг давахын тулд араас нь их л хөдөлмөрлөж,хөөж, өрсөлдөж явсан юм уу даа. Тухайн цаг үедээ нэгнийгээ эрчлээд хор шарыг нь малтаад явж байсан нь үнэн. Магадгүй сайн өрсөлдөгч байгаагүй бол сайн уран бүтээл гарахгүй байсан байх. Гэхдээ хүмүүс дэндүү дөвийлгөж, харьцуулж яриад сурчихсан зан манайханд ажиглагддаг. Хаа нэг уран бүтээлийн хувьд ч юм уу, гишүүдийн хооронд үл ойлголцох муудалцах зүйл бол гардаг л байсан. Тэрнээс насаараа тэмцэлдээд ирчихсэн юм биш шүү дээ.

Д.ДАВААСҮРЭН