Month: August 2014

Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнгийн Тойрог зам буюу бидний нэрлэж заншсанаар “Галзуу хулгана” тоглоомонд эвдрэл гарч, 16 хүний аминд хүрэх гэж байсан талаар мэдээлэл гарсан. Нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газраас тухайн үед “Уг тоглоомонд осол болж, тоглож байсан хүмүүс гэмтсэн гэсэн мэдээлэл цацагдсан. Мэдээллийн дагуу манай газраас шалгалт хийхэд мэдээлэл батлагдаагүй. Тус хүрээлэнгийн тоглоомын оператор залуу өөрийн хариуцлагагүй ажиллагаанаас болж олон нийтэд ташаа мэдээлэл өгсөн болох нь тогтоогдсон” хэмээн мэдэгдсэн. Осол гарсан гэх тэр өдөр оператор зогсоох тормозны нэгийг нь ажиллуулаагүйгээс тэнд тоглож байсан хүмүүст тодорхой хэмжээний чичиргээ, доргио үүссэн аж. Түүнээс биш тоног төхөөрөмж гэмтэж, тоглоомонд гэмтэл учирч, үйл ажиллагааг нь зогсоож, хүн гэмтсэн зүйл гараагүй юм байна. 

Гэсэн ч Нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газраас тус хүрээлэнд шалгалт судалгаа хийхэд хэд хэдэн зөрчил илэрсэн учир Хүүхдийн паркийн бүх тоглоомын аюулгүй ажиллагааг шалгахаа нийтэд зарласан билээ. Тэр дагуу энэ сарын 8-наас арав хоногийн хугацаатай шалгалтаа эхлүүлээд байгаа аж. 

Шалгалтын ажил газар дээрээ хэрхэн өрнөж байгааг сурвалжлахаар өчигдөр Үндэсний соёл амралтын хүрээлэн буюу Хүүхдийн паркт очлоо. Паркийн үйл ажиллагаа хэвийн явж байна.

Бид тус хүрээ­лэнгийн Хөдөлмөр хамгаал­лын инженер Ц.Баатарсүрэнтэй уулзлаа. 

-Танай тоглоомуудыг ажиллуулдаг операторууд нь мэргэжлийн бус, цагаар ажилладаг хүмүүс байдаг гэх юм?

-Манайх ажилчдаа өөрсдөө сургаж авдаг. Олон улс болоод Монголд тоглоомын оператор гэдэг мэргэжилтнийг бэлтгэдэг их, дээд сургууль байдаггүй шүү дээ. Бид аль болох техникийн талын мэдлэгтэй, тэр чиглэлээр төгссөн залуусыг сонгон авч, тоглоом тус бүр дээр мэргэшүүлдэг. Сургалтын эхний хичээлүүдийг тусгай кабинетад хийгээд сүүлд нь тухайн тоглоомон дээр нь дадлагажуулдаг. Манай механик инженерүүд, техниктэй харьцдаг ажилтнууд маань хуучин парк байх үеэс л ажилласан туршлагатай хүмүүс. Манай нэг механик инженер гэхэд энэ чиглэлээр 24 дэх жилдээ ажиллаж байх жишээний. Засварчдаас 20 гаруй жил ажиллаж байгаа нь ч бий. 

-Нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газраас танай дээр шалгалт явуулж байна гэхээр зарим хүмүүс үйл ажиллагааг нь түр зогсоосон мэтээр ойлгож байна?

-Энэ удаагийн шалгалт бол зүгээр л ээлжилт шалгалт.

-Танайхыг тус газраас ямар давтамжтайгаар шалгадаг вэ?

-Парк нээлтээ хийхээс өмнө буюу дөрөвдүгээр сарын 20-нд шалгадаг. Эдгээр шинэ тоглоомуудыг суурилуулаад хоёр, гурван жил болчихлоо. Томоохон шалгалтыг Мэргэжлийн хяналтын газраас оруулж үзье, техник технологитойгоо танилцуулъя гэж шийдсэн. Манай тоглоомуудын онцлог юу вэ, хэрхэн ажилладаг вэ гэдгийг судлаад нэг ойлголттой болъё. Энэ тоглоом ийм зарчимтай, ингэж ажилладаг юм байна шүү нэг ойлголтод хүрч авъя гэдэг үүднээс хамтарсан шалгалт хийж байна. Энэ шалгалтын дараа ямар үр дүнд хүрэх вэ гэхээр Монголд паркийн үйл ажиллагаа ингэж явах юм байна, ингэж явбал зүгээр юм байна, ажилчдаа ингэж сургах хэрэгтэй юм байна гэдэг нэг чиг шугамтай болох юм. 

Парк маань дэргэдээ сургалтын төв байгуулъя гээд мэргэжлийн хяналтын байгууллагуудтайгаа тохирч байна. Харьяа яамнаасаа зөвшөөрөл авчихвал нэгдүгээрт ажилчид маань мэргэжлийнх нь болно. Зөвхөн тоглоомын засварчин, тоглоомын операторчин гээд. 

-Тоглоомнуудын бэхэлгээний бүснүүд хуучирсан нь осол гарч болзошгүй нөхцөл байдал гэцгээж байна?

-Та бүхэн өөрсдөө харцгаа. Хуучраагүй байгаа биз дээ. Галзуу хулгана тоглоомын хамгаалалтын бэхэлгээ нь гидрэн бүс. Түүн дээр зориулалтын механик хамгаалалтын бүстэй.

-Бүснүүдээ жилд хэдэн удаа шинэчилдэг вэ?

-Хавар нээлтээ хийхдээ бүх тоглоомныхоо бүсийг шалгаад шинэчилдэг. Хүмүүс Мэргэжлийн хяналтын газар гэхээр шалгаж торгоод л яваад байдаг улс гэж бодоод байдаг. Тийм биш. Бидний мэддэг зүйлийг тэд мэдэхгүй байж болно. Тэдний мэддэг зүйлийг бид мэддэггүй байж болно. Тэр бүхнийгээ хамтран шалгаж үзээд, мэдэх мэдэхгүйгээ хэлэлцээд нэг шийдэлд хүрэх нь чухал гэв. 

Мэргэжлийн хяналтын газрын байцаагчид Хүүхдийн паркийн үйл ажиллагааг шалгаж байгаа бөгөөд тоглоом тус бүрийг нэг бүрчлэн шалгах аж. Мэргэжлийн хяналтын шалгалт орсон гэхээр болохоо байж байгаа газар мэтээр өрөөсгөл ойлгох хүмүүс гарч ирж байгаа гэнэ. Тийм болохоор шалгалт дууссаны дараа олон нийтэд хамтарсан мэдэгдэл хийхээр төлөвлөж байгаа юм байна. 

Хүүхдийн парк оргил үедээ өдөртөө 4000 орчим хүнд үйлчилдэг юм байна. Гэхдээ баяр ёслол гэлтгүй бусад энгийн өдрүүдэд ч хүний хөл тасрахгүй. Өчигдөр паркийн задгай театрт Монголын сурагчдын холбооныхон клубийн үйл ажиллагаагаа тайлагнаж нэлээд хөл хөдөлгөөнтэй байлаа. 

Үндэсний соёл амралтын хүрээлэн 80 гаруй тоглоомтой. Ерөнхий инженер нэг, механик инженер хоёр, дөрвөн засварчинтайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Тоглоом тус бүр дээр ахлах оператор нь даргална. Жишээ нь, галзуу хулгана тоглоомын удирдлагын өрөөнд ахлах оператор нь сууж байхад хоёр ажилтан суудлаа эзэлсэн үйлчлүүлэгчдийн аюулгүй байдлыг хангаж, бэхэлгээ, бүсийг нь хийж өгнө. Энэ үед ахлах оператор үйлчлүүлэгчдэд хандан зөвлөгөө өгнө. Хөдөлмөр хамгааллын инженер Ц.Баатарсүрэн тоглоом тус бүрийг өглөө хэрхэн шалгаж, ажиллахад бэлтгэдгийг тайлбарлалаа. Тойрог зам буюу галзуу хулганыг инженер, механикууд нэг бүрчлэн шалгаж байж ажиллуулна. Ингээд тусгай дэвтэрт эд анги тус бүрийг шалгаснаа тэмдэглэдэг юм байна. Тоормосны аппарат, гэрэлтүүлэг, цахилгаан, суудлын даруулга, компрессор, компрессор мотор, гинж, гидрийн аппарат, шланк, дугуй, хийн цлиндр, шланк, турба, эрэг боолт, тосолгооны масло, замын гагнаасыг нэг бүрчлэн шалгадаг гэж байлаа. 

Нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газрын дэд дарга М.Баасандоржоос шалгалтын талаар тодруулахад “Галзуу хулгана тоглоомонд үүссэн нөхцөл байдлаас үүдэн шалгалт явуулж байна. Томоохон хэмжээний шалгалт явуулахаар болсон талаараа бид тухайн үед нь олон нийтэд мэдээлсэн. Тус хүрээлэнгийн бүх тоглоомыг шалгана. Уг нь энэ жилийн манай төлөвлөгөөнд Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнгийн үйл ажиллагаанд шалгалт хийхээр тусгагдаагүй байсан. Үүссэн нөхцөл байдлаас улбаалан ийн шалгаж байна. Манай газарт паркийн тоглоомын байцаагч байдаггүй ч энэ чиглэлд мэргэшсэн хүмүүс бий. Одоогоор тоглоомын байцаагч гэх тусгай хүн гаргахааргүйгээр тэдгээр байцаагч нар маань ажиллаад болж байна” гэсэн тайлбарыг өглөө. 

Тус паркаар үйлчлүүлж байсан хүүхдүүд, залуустай уулзлаа. Паркийн тоглоомуудын аюулгүй байдалд хэрхэн итгэдэг талаар нь сонсоход “Шинэ парк нь найдвартай гэж дуулсан. Хэзээ билээ “Галзуу хулгана” нь гацсан гэж сонссон. “Галзуу хулгана” дээр нь тоглохгүйгээр бусад дээр нь тоглож болно шүү дээ” гэцгээж байлаа. 

Манай монголчуудыг анзаараад байхад ихэвчлэн Галзуу хулгана, Дээрэмчний завь гэх мэт хурд, эрчтэй, зарим хүнд эрсдэлтэй гэмээр санагддаг тоглоомуудыг сонгодог гэнэ. Бүр хийморио сэргээе гээд “Галзуу хулгана”-ыг сонгож тоглодог залуус ч байдаг юм байна. 

Д.САРУУЛ

Гэрэл зургуудыг Г.ЛХАГВАДОРЖ

УИХ-ын гишүүн, Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Б.Гарамгайбаатартай ярилцлаа.

-Таныг тойрогтоо ажиллаж байгаад ирсэн гэж дууллаа. Орон нутгийн иргэдийн амьдрал ахуй хэр байна вэ?

-Их хурлын гишүүд чуулганы завсарлагаанаар орон нутагтаа ажиллаж байна. Тухайн тойргийн иргэдийн амьдрал, эдийн засгийн байдал ямар байгаад өөр өөрсдийн дүгнэлтийг өгч байгаа байх. Миний хувьд Хэнтий аймгийнхаа үйл ажиллагааны талаар өдөр тутам мэдээлэл авч байгаа. Энэ жил дэлхий дэлэгнэсэн сайхан зун болж буй нь мэдрэгдэж байна. Манай аймгийн Норовлин, Галшар, Бэрх сумын ой болсон. Түүнчлэн Дадал суманд олон улсын Алтаргана наадам боллоо. Нутгийн иргэдийн зүгээс хийж бүтээсэн ажилд өндөр үнэлэлт өгч байгаагаас харахад ямартай ч орон нутгийн ажил муу явагдаж байгаа юм алга. Мэдээж амьдрал эрээн бараантай хойно хүмүүс цаашид сайжруулах, улам эрчтэй ажиллахыг шаардаж байгаа зүйл бий. Иргэдийн хувьд сайн, муу олон талаас нь л ярьцгааж байна. Орон нутгийн хөгжлийн сангийн мөнгөний хуваарилалтад доголдол гарч байгаа тул бүтээн байгуулалтын ажил нэлээд удаашрах байдал ажиглагдаад эхэллээ. Гүйцэтгэгчид ажлаа явуулсан ч санхүүгийн асуудлаас болоод ажил зогсонги байдалд шилжих гээд байна гэсэн мэдээлэл өгсөн. Орон нутгийн тендерийн шалгаруулалт нэлээд оройтож байна. Тиймээс холбогдох байгууллагуудаас нь шалтгаалан хийгдэх ажлууд удаашрах гээд л байгаа. Ямартай ч орон нутгийн иргэд маань намрын их ажилдаа ханцуй шамлан орчихлоо. 

-Төгрөгийн ханшийн сулрал одоо хэр нь чангарч өгөхгүй байна. Зургаан сараас тогтворжих байх гэсэн валютын ханш ингэж өсөөд байгаа нь Монголбанкны авч хэрэгжүүлж буй ажил буруу байна уу?

-Тэр нь буруу. Үүнээс боллоо гээд хэн нэгэн рүү шууд хандаж яриад байж бас боломгүй. Валютын нөөцийн хомсдлоос болоод валютын ханш өсч байгаа гэдгийг өнөөдөр хүн бүр л мэдэж байна. Их хурал дээр эдийн засагтай холбоотой олон томоохон хууль, эрхзүйн баримт бичгүүдийг батлан гаргасан. Тэр албан бичгүүд албажин дүрэм журмын дагуу Засгийн газар ажиллаж байгаа гэж бодож байна. Гэхдээ өнөөдөр манай оронд валютын эх үүсвэр үнэхээр хомс байгаа байх. Хөрөнгө оруулалтын нөхцөл байдлаас үүдээд валютын урсгал саарч байгаа энэ үед валютын эрэлт их байгаа нь тодорхой байна. 

-Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулчихвал чухам л Монголбанкинд ихээхэн хэмжээний алт тушаагдаж валютын урсгал нэмэгдэнэ гэсэн юу болов?

-Энэ олон саар мэдээллийн дунд Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулснаар Монголбанкинд тушаах алтны нөөц нэмэгдэж байна гэсэн сайн мэдээ байгаа шүү. Компаниуд нөөцөнд байсан алтаа Монголбанк болон арилжааны банкуудад тушааж байгаа мэдээлэл ирсэн. Тиймээс алтны нөөц нэмэгдэж байна гэдэг нь валютын нөөц нэмэгдэж байна гэсэн үг. Гэхдээ эдгээр алтаа валют болгоогүй байж магадгүй. Үүнээс харахад уг хууль үнэхээр хэрэгтэй хууль болжээ гэдэг нь харагдаж байгаа юм. Цаашид ч гэсэн Монголбанкинд тушаагдах алтны хэмжээ нэмэгдэх байх гэсэн хүлээлт байна. 

-Алт тушаагдаж байгаа юм бол валютын ханшийн өсөлт зогсох боломж бүрдэж байна. Тийм үү?

-Төвбанкны Ерөн­хийлөгчийн хэлснээр валютын ханшийн өсөлт зогсох байх гэсэн найдлага бий. Өнөөдөр иргэдийн ярьж буй яриа, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр валютын хомсдол юунаас болж үүсэв гэдгийг бус валютын ханшийн хөөрөгдлийг их ярьж байгаа. Валютын ханшийн хөөрөгдлийг их ярих тусам валют олох сэтгэлгээ ихэсч, хүмүүс валют руу нь хэт шуурснаас болж ханшийн тогтворжилт явагдаж чадахгүй байна л даа. Эдийн засаг талаасаа валютын ханшийг нэмэгдүүлэх урсгал зогсчихсон. Харин дотооддоо юм хийх боломжууд тодорхой хэмжээгээр нэмэгдэж өөрсдөө экспортыг орлох бүтээгдэхүүнийг хийх боломж нээгдсэн. Төгрөгийн ханштай холбоотойгоор ажлууд нэлээд төвөгтэй явж л байна. Сангийн яамны холбогдох албаны хүмүүс аж ахуй нэгжийнхэнтэй уулзахад бүтээн байгуулалтын ажил нэлээд хүнд байгаа нь анзаарагдсан. Өнөөдөр төсвийн бүрдүүлэлт тийм ч сайн биш байгаа тул төсвөөр хийгдэх ажлын явц сайн биш байгааг ярьцгаасан юм билээ. Бид бүтээгдэхүүн хийж түүнийгээ борлуулах явцад бүтээгдэхүүнийг худалдаж авах ажил доголдсон тул үүнээс шалтгаалах хүндрэлүүд үүсээд байна. 

-Экспортод гарга л даа?

-Өнөөдөр бидний яриад буй экспортын бүтээгдэхүүн гадаад зах зээлийн хүчин зүйлсээс шалтгаалан буурч байгаатай уялдаад нөхөлт хийх валютын урсгал олдохгүй байна. Оюутолгой, Тавантолгойн асуудал өнөөдрийг болтол шийдэгдээгүй л явж байгаа. 

-Хоёр хөршийн төрийн тэргүүний айлчлалын үеэр ямар асуудал шийдэгдэх боломжтой вэ?

-Хоёр орны төрийн тэргүүнүүд манай оронд ач холбогдол өгч дараалан айлчлах гэж байна. Энэ үеэр эдийн засгийн хүндрэлээс гарах гарцыг олсон айлчлал болох байх гэсэн хувийн бодолтой байгаа. Хоёр хөршийн төрийн тэргүүний айлчлалын үеэр томоохон гэрээ хэлцлүүд дээр гарын үсэг зурах байх. 

-Өнгөрөгч намрын чуулганаар Хөрөнгө оруулалтын болон Хөрөнгө оруулалтын сангийн тухай зэрэг хуулийг баталсан нь эдийн засагт гэрэл гаргах хууль болсон гэж байсан. Гэсэн ч эдийн засагт төдий л сайн цагийг авч ирсэнгүй?

-Их хурлын зүгээс хийх ёстой ажлаа хийчихсэн. УИХ-аас эдийн засгийг сэргээхэд саад тотгор болж байсан хэд хэдэн хуулийн хэрэгжих боломжийг нээж өгсөн. Их хурлаас гарсан хуулийг хэрэгжүүлдэг Засгийн газрын харьяа байгууллагууд хуулийг сурталчлах, таниулах, гадна дотны хөрөнгө оруулагчдад ойлгуулах ажлуудаа хийж байгаа гэж бодож байна. Гэхдээ нэгэнт байхгүй болчихсон итгэлийг сэргээнэ гэдэг хүнд л дээ. Тиймээс энэ талын ажил удааширч байж магадгүй. Хөрөнгө оруулалтын болон Хөрөнгө оруулалтын сангийн тухай хууль, Ашигт малтмалын тухай хууль гэх мэт бусад нэмэлт, өөрчлөлт орсон хуулиудыг сайн хууль болсон тухай гадна, дотны хөрөнгө оруулагчид бүгд дуу нэгтэй хүлээн зөвшөөрч байгаа. Гэсэн ч уг хуулийг хэрэгжүүлэх нь үү, үгүй юу гэдэгт эргэлзсэн хэвээрээ л байна даа. Энэ эргэлзээг арилгах ажлыг Засгийн газар эрчимтэй хийх ёстой. Уг нь Засгийн газар энэ ажлаа хийж байгаа ч санасан хэмжээнд хүрч чадахгүй байна. Хамгийн гол нь алдсан итгэлийг сэргээхэд мэдээж хугацаа хэрэгтэй. 

-Хуулийн төслийг манайхан эсэргүүцэх тусам гадныхны эргэлзээ арилахгүй байгаа юм биш үү?

-Хэдийгээр тусгаар тогтносон улс ч хуулийн үзэл баримтлалыг эсэргүүцэх хүмүүс байна. Тэр хүмүүсийн үзэл суртал болгоомжлоход хүргэж байгаа нь үнэн. Тиймээс бид аль аль талдаа энэ асуудлуудаа эргэн харж зөв зүйтэй хуулийг батлахын тулд сайжруулахад улс төрийн маргаан, байр сууриудаа тодорхой хэмжээнд зааглахгүй бол болохгүй байна гэдэг нь харагдаж байгаа. Энэ бол ганц Гарамгайбаатарын ч үг биш. 

Нийт Монгол Улсын иргэдийн, энэ талаар анхаарал хандуулж буй бүх хүмүүсийн санаа бодол үүнд нэгдсэн гэдгийг хэлье. Хэрэв ингэж чадаж гэмээнэ Монгол Улс гадны итгэлийг төрүүлэх боломж бүрдэнэ. 

-Монголыг орхисон хүмүүс эргэхэд хэцүү байх л даа?

-Юу юугүй гадныхан Монголыг хаяад явчихсан юм биш шүү дээ. Гадныханд өгч буй бидний мэдээлэл зөв байхгүй бол болохгүй. Манайхан аливаа зүйлийг шүүмжлэх дуртай ард түмэн. Шүүмжлэх амархан шүү дээ. Гэхдээ өөрсдөө яаж хийх вэ гэдэг гаргалгаагаа гаргаж ирэх ёстой. Үнэхээр зөв гаргалгаа гаргаж ирээд ярьж болно. Улс төрийн намууд үзэл бодлоор уралдана. Ардчилсан нам өнгөрсөн хугацаанд их олон өөрчлөлтийг хийж чадсан. Үүнийг хэн ч хаацайлж, нууж чадахгүй. 

-Өөрчлөлт үр дүнтэй болж чадаж байна уу?

-Бидний өөрчлөлтүүд бүгд шулуун дардан замаар явж байна уу гэвэл үгүй байна. Маш их эрсдэлтэй, бартаа саадыг даван туулж урагшилж л байна шүү дээ. Бид гадна талыг шүүмжлэхээс гадна дотор талаа эргэн харах ёстой. Манайхан дотроо хэл амаа ололцож чадахгүй байна. Гишүүд бид Засгийн газар, Их хурлаа дэмжин ажиллаж чадахгүй байгаа нь нууц биш. Их хурал, Засгийн газраас гарч буй шийдвэрийг хэрэгжүүлдэг дунд шатны байгууллагын ажил удаан, мэргэжлийн боловсон хүчин дутмаг байгаа нь их нөлөөлдөг. Энэ мэтчилэн зүйлс Засгийн эдийн засгийг туйлдуулахад нөлөөлсөн. Өнөөгийн дүр төрх ийм л байна даа. 

-Гадны хөрөнгө оруулагчид хөрөнгө оруулах үгүйгээ дээр таны хэлсэн Оюутолгой, Тавантолгой төслийн гэрээ хэлцлийг харж байж шийдэх гээд байна. Хоёр томоохон төсөл ямар зүйл дээрээ гацаанд орсон юм бол?

-Энэ бол нууц биш. Гадныхантай уулзаад тэдний үгийг сонсож байхад хоёр том төслийн ажлын хэрэгжилт, түүний явцыг хараад байгаа. Засгийн газар үүн дээрээ ажиллаж байгаа байх. Улам сайн ажиллах хэрэгтэй. Бид алдаа оноотой ч гэсэн хийчихсэн гэрээгээ хүлээн зөвшөөрөх ёстой. Үүний төлөө тууштай зогсох хэрэгтэй болчихоод байна. 

-Есдүгээр сард Оюутолгойн хоёр дахь шатны хөрөнгө оруулалт хийгдэнэ гэсэн яриа гарч байсан. Энэ юу болж байгаа вэ?

-Оюутолгой төрийн байгууллага биш. Харин Оюутолгой олон хувьцаа эзэмшигчдийн дундаас үүсэн байгуулагдсан аж ахуйн нэгж. Тиймээс хувьцаа эзэмшигчид хөрөнгө оруулалтаа хэдийд хийх вэ гэдгээ шийдвэрлэнэ. Түүнээс Монголын Засгийн газар бид шийдэх юм биш. Монголын тал харин өөрсдийн мэдлийн 34 хувьд оногдох зүйл дээрээ ажиллагаагаа явуулах ёстой. Энэ тал дээр хэр ажиллаж байгааг мэдэх юм алга. Бид 34 хувьдаа гэрээний дагуу хариуцлага хүлээж байгаа бол тэр хүрээнд хийх ёстой зүйлсээ хийх л шаардлагатай. Түүнээс бүх зүйлийг шийднэ гэж ойлгож болохгүй л дээ. Бид олон улсын зах зээлд, олон улсын гэрээ хэлцэлд ороод гарын үсгээ зурчихсан тул олон улсын хэм хэмжээнд нь хүлээсэн үүргийнхээ дагуу хийх ёстой зүйлээ хийх л үлдсэн. 

-Эдийн засгийг эрчимжүүлэх 100 хоног дуусахад хэдхэн хоног үлдлээ. Үүнд ямар үнэлэлт дүгнэлт өгөх вэ. “ЭЗЭН 100” хөтөлбөрийг амжилттай болгохын тулд хаврын чуулганы төгсгөл рүү хэрэгтэй гэсэн бүхий л хуулийг Их хурлаас баталж өгсөн?

-УИХ эдийн засгийг идэвхжүүлэх тогтоолын төслийг баталж гаргасан. Төсөлд “ЭЗЭН 100” ч гэдэг юм уу нэр өгсөн юм байхгүй. Энэ бол Засгийн газраас гарсан яриа. Өнөөдөр бүх хүний амнаас 100 хоног гэсэн үг гарч байна. Тэр нь ярьж байгаа хүмүүсийн асуудал биз. Харин Их хурлаас гарсан тогтоол нь эдийн засгийг идэвхжүүлэхийн тулд ямар ажил хийх ёстой, ямар эрх зүйн баримт бичгүүдийг богино хугацаанд бэлтгэж өгөх вэ гэдэг нь тусгалаа олоод гарчихсан. Одоо түүнийг хэрэгжүүлэх үйл явц нь Засгийн газрын асуудал байхгүй юу. Засгийн газарт өгсөн чиглэлийн дагуу ямар ажил хийж байгаагаа Засгийн газрын цаг дээрээ тайлагнаж байгаа гэж бодож байна. Тиймээс тогтоолын төсөлтэй холбоотой ажлыг Эдийн засгийн байнгын хороо, УИХ намрын чуулганаар ярих байх. Тогтоол дээр заалтууд нь бүрэн байгаа. Засгийн газрын өгсөн мэдээллийн дагуу бид байнгын хороон дээрээ ярина. 

-Ерөнхий сайд, Хууль зүйн сайдын асуудлаар МАН-ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга ээлжит бус чуулган зарлах ёстойг мэдэгдсэн. Ээлжит бус чуулганаар үүнээс өөр хэлэлцэх асуудал байхгүй юм уу. Төсвийн тодотгол гээд хэлэлцэх асуудлууд шилээ дарсан байх шиг санагдаад байна?

-Ээлжит бус чуулганы тухайд Их хурлын даргатай санал нэг байна. Ээлжит бус чуулганыг хуралдуулахыг Их хурлын даргын зөвлөл шийддэг. Одоогоор даргын зөвлөл хуралдаагүй байгаа тул тэгнэ, ингэнэ гэсэн яриа эрт байгаа юм. Харин хүндэтгэлийн чуулган бол өөр. БНХАУ, ОХУ гэсэн хоёр том хөршийн төрийн тэргүүн айлчилж байгаатай холбоотойгоор хүндэтгэлийн чуулган хийх байх. Би Р.Амаржаргал гишүүний ярилцлаган дээр гарсан санаатай адил санаа хэлэх гээд байгаа юм. 

-Ямар санаа гэж?

-Өнөөдөр ээлжит бус чуулган хуралдуулах шалтаг шалтгаан байна уу гэдэг асуудал юм. Засгийн газраас оруулж ирэх тайлангаас Их хурал дээр ийм зүйлсийг яаралтай хэлэлцэх хэрэгтэй байна гэдэг асуудал өргөн баригдаагүй. Аравдугаар сарын 5-нд намрын чуулган хуралдах ёстой. Энэ хүртэл БНХАУ, ОХУ-ын төрийн тэргүүн цувран айлчилна. Тиймээс үүний бэлтгэл хангах ажлууд, айлчлалын үр дүн гээд олон асуудлууд гарна. Эдгээрийг ярилцсаар байтал аравдугаар сарын 5 болчих болов уу гэж би хараад байгаа юм. Даргын зөвлөл хуралдаагүй болохоор ээлжит бус чуулган хуралдах үгүйг мэдэхгүй байна. 

-Газрын тухай хуультай холбоотойгоор таныг сонгогчийнхоо өөдөөс зохисгүй мессэж бичсэн гээд нэлээд хэл ам гарсан. Дараа нь өнөө залууг цагдаагийнхан шалгаж байна гэсэн. Уг асуудал юу болсон бэ? 

-Шалгадаг газрууд нь шалгаж эздийг нь олж тогтоосон. Мессэж бичсэн хүмүүс нь сэтгэлийн хөөрлөөр бичсэн гэдгээ хүлээн зөвшөөрч уучлалт хүссэн. Би ч гэсэн тэр хүмүүст гоморхож наана цаана болсон юм байхгүй. Би “Наад хүмүүстээ зөв ойлгуулаарай” гэхэд “Алдаагаа ойлголоо” гэсэн хариуг надад өгсөн. Уг асуудал мэдээж твиттер, фэйсбүүк дээр бужигнаан дэгдээх гэсэн оролдлогын үр дүнд хүмүүс өөрсдийн сэтгэл хөдлөлөө илэрхийлсэн л үйлдэл байсан. 

Цаад эзэд нь ямар хүмүүс байсан бэ гэдэг нь миний мэдэх зүйл биш. Би албан ёсоор ажлаа хийсэн л гэдгээ хэлсэн. Би УИХ-ын гишүүн, Эдийн засгийн байнгын хорооны даргын хувьд орж ирсэн асуудлыг хийх үүргийнхээ хүрээнд л хийсэн. Өөр асуудал байхгүй. 

Э.ЭНХБОЛД