Монгол, Японы найрамдал, хамтын нийгэмлэгүүдийн хоёрдугаар хурал өнөөдөр Гадаад хэргийн яамнаа зохиогдож байгаа юм. Тус үйл явлыг сурвалжлахаар бид ирээд байна.
Биднийг очиход Монгол, Японы нийгэмлэгүүдийн төлөөллүүд хоёр орны хамтын ажиллагаа, хөгжлийн талаар илтгэл тавьж, санал солилцож байв. Уг хамтын үйл ажиллагаанд 10 нийгэмлэг, найман байгууллагын төлөөлөгчид орлцож байгаа гэдгийг зохион байгуулж буй хүмүүс хэлж байв. Мөн энэ хүрээнд хамтын ажиллагааны түүхэн замналыг танилцуулж, өнөөгийн байдалд үнэлэлт дүгнэлт өгөхийн зэрэгцээ цаашдын зорилтуудыг тодорхойлно гэсэн юм.
Монгол, Японы найрамдал, хамтын нийгэмлэгүүдийн хоёрдугаар хурлыг “Монгол, Японы харилцааг дэмжих түншийн холбоо” хоёр дахь удаагаа зохион байгуулж буй юм. Энэ талаар Ерөнхий сайд асан, Монгол, Японы харилцааг дэмжих түншийн холбооны хүндэт Ерөнхийлөгч Д.Содном “Монгол, Японы харилцааг дэмжих түншийн холбоо нь 1994 онд байгшуулагдаж байсан. Тус нийгэмлэгийн Ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байгаад энэ оны эхээр Япон улсад сууж байсан элчин сайд С.Хүрэлбаатарт шилжүүлсэн юм. Монгол, Японы хамтын олон нийгэмлэгүүд байдаг. Тэдгээр нийгэмлэгүүдийг хамтарч ажилладаг болгохоор 1999 онд анхны хурлыг зохион байгуулж байсан юм. Тухайн үед Монголын 11, Японы 15 нийгэмлэг оролцож байсан. Энэ удаа ч мөн олон төлөөллүүд оролцож байна. Нийгэмлэг нь өөрөө олон нийтийн байгууллага байдаг. Манай нийгэмлэгийн гол зорилго нь итгэлцлийг бэхжүүлэх, бүх талын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх чиглэлээр ажилладаг. Нийгэмлэгийн шугамаар хоёр оронд олон уулзалтууд хийгдэж байсан. Мөн одоо ч хийгдсээр л байна. Энэ хуралд хоёр орны хооронд эдийн засгийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх ажил чухал байгаа. 2016 онд хоёр улсёын хооронд чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгуулагдаж байсан. Энэ үед хамгийн анх удаа Япон улстай чөлөөт хэлэлцээр гэдгийг хийсэн юм. Өөрөөр хэлбэл хоёр улсын хооронд харилцан нийлүүлж байгаа бараа таваарт татварын хөнгөлөлт үзүүлэх, зарим барааг татваргүйгээр оруулж байх хэлэлцээр хийж байсан. Япон улсаас монгол улсад суугаа Бүрэн эрхт Элчин сайдын хэлж байгаагаар хоёр улсын биенесийн харилцаа хүссэн хэмжээнд хүрэхгүй байна. Үүнийг анхаараарай гэж ярьсан” гэв.
Энэ нь маш их боломж гэдгийг ч уг хурлаар онцолж байгаа юм. Учир нь манай улсаал Япон улсад бараа нийлүүлэхэд татваргүй гэсэн үг. Япон улсаас оруулж ирэхэд мөн адил байна. Өөрөөр хэлбэл, хоёр улсын хооронд эдийн засгийн хамтын ажиллагаа хөгжүүлэх, харилцан бараа нийлүүлэх, худалдаагаа өсгөөд зогсохгүй хөрөнгө оруулалт давхар нэмэгдэх бололцоотой аж.
Мөн энэ маягаар хөрөнгө оруулагчдын хоорондын хамтын ажиллагааг өсгөх нь чухал гэж хэлэлцүүлэгт илтгэгдэж байна. Энэ удаагийн хуралд яригдаж буй илтгэлүүдээс ажихад эдийн засгийн харилцаанд түлхүү анхаарч байгаа нь харагдаж байсан юм. Илтгэгч, төлөөллүүд ч Монгол, Японы хамтын ажиллагааны үр дүн, ач холбогдол, цаашдын хамтын ажиллагааны талаар ярьж байлаа.
Тус нийгэмлэгүүдэд тогтсон хурлын өдөр гэж байдаггүй аж. Тиймээс уг хурлаас хойш орйхон уулзаж байхаар тохиролцсон байна. Мөн илтгэлд эдийн засгийн харилцаанаас гадна хоёр орны залуучуудын харилцааг өргөтгөх асуудал яригдаж байна. Тодруулбал, өнгөрсөн оны байдлаар Монголоос Япон улсыг зорих иргэдийн тоо 20 мянга орчим, харин Японоос зорин ирж буй иргэд 1800 орчим байдаг гэсэн тооцоо байдаг байна. Үүнээс хоёр улсын иргэдийн харилцаанд анхаарч байх шаардлагатай нь харагдаж байгаа гэж ярьж байлаа. Түүнчлэн Япон улсын Их, дээд сургуульд 2500 орчим залуус суралцдаг байна. Эдийн засгийн хамтын харилцаанаас гадна иргэд хоорондын харилцаа, боловсрол, соёл зэрэг хамтын ажлуудад анхаарч ажиллах зэрэг асуудлууд яригдсан юм.
Мөн Монгол, Японы Засгийн газар хооронд 1000 орчим залуусыг техникийн чиглэлээр суралцуулахаар тохиролцсон гэдгийг дурдлаа. Зөвхөн сурахаас гадна тухайн үйлдвэр, техник дээр нь ажиллаж дадлагаждаг олон залуус байдаг байна.
Монгол, Японы нийгэмлэгүүдийн төлөөллүүд уг хурлын үр дүнд хэд хэдэн уриалга гаргаад байна. Тодруулбал, хоёр улсын Төр, Засгийн газар, Орон нутгийн захиргаанд болон Найрамдал, хамтын ажиллагааны нийгэмлэгүүдэд эдийн засгийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, аялал жуулчлалыг нэмэгдүүлэх, хөрөнгө оруулалтын сайн жишээг сурталчлан таниулах зэрэг үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх, дэмжиж ажиллах уриалга гаргаад байгаа юм.