Өнөө жил монголчууд шинэ арслан цолтонтой болсон бол өсвөрийн бөхийн барилдаанд мөн улсын шонхор цолтон шинээр төрсөн билээ. Багаасаа үндэсний бөхөөр барилдаж Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумынхаа наадмын өсвөрийн барилдаанд 10 жил түрүүлсэн босоо “аварга” энэ жил төрийн наадамд анх зодоглосон юм. Түүний хувьд “Нас хэтэрч хасагдахаасаа өмнө ул сын н аад мын өсвөрийн барилдаанд заавал түрүүлнэ” гэсэн бодол тээсээр явсан нь хэдхэн хоногийн өмнө ийнхүү биеллээ оллоо. Э.Үнэнхүү жүдо, самбо бөхөөр хичээллэдэг бөгөөд энэ жил жүдо бөхийн 81 кг-ын жинд идэрчүүдийн улсын аварга болоод байсан юм. Ирэх сарын 3-нд Югослав улсад хөшгөө нээх жүдо бөхийн Залуучуудын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцохоор бэлтгэл сургуулилтаа Онцгой байдлын ерөнхий газрын “Аврагч” спорт хороон дээр Цэдэн-Ишийн Шийрэв багшийн удирдлага доор базааж байгаад улсынхаа наадамд түрүүлжээ. “Энэ жил барилдаад л өсвөрөөс хасагдах болохоор түрүүлнэ гэж барилдав уу” гэхэд “Яг ч түрүүлнэ гэж бодоогүй ээ. Үзээд алдъя гэж л бодсон. Болдог юм болдог л юм байна. Аав намайг “Бэлтгэл чинь сайн байна. Улсын наадамд түрүүлнэ” гэж хэлсэн юм гэв.
Энэ жилийн өсвөрийн барилдаанд тэрбээр долоо давж түрүүлсэн бөгөөд хамгийн хүнд учраа нь “Аварга” лицей сургуулийн Дашжамц гээд 140 гаруй кг жинтэй хүүхэд байсан тухай ярьсан. Бусад хүүхдүүд нь бол гайгүй байсан шүү гээд саравчтай малгайгаа оролдон сууна. Э.Үнэнхүүгийн хувьд жүдо бөхөөр залуучуудын улсын аварга шалгаруулах тэмцээний 81 кг-ын жинд хүрэл медаль хүртэж байжээ. Түүнчлэн жүдо бөхийн өсвөрийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээнээс нэг алт, дөрвөн хүрэл медаль хүртсэн амжилт гаргаж байлаа.
Гуравдугаар ангиасаа буюу 2009 онд Сэлэнгэ аймгийн Баянгол суманд анх жүдо бөхийн секц хичээллэж эхлэхэд Батболд багш дээрээ ирж байжээ. Үүнээс өмнө 5-6 настай байхад нь аав нь хувиараа бэлтгэл хийлгэдэг байсан гэлээ. Харин бөхийн спортод эргэлт буцалтгүй хөтөлсөн хүн нь яалт ч үгүй Батболд багш нь.
Тэрбээр дээрээ нэг эгч, доороо нэг эрэгтэй, нэг эмэгтэй дүүтэй юм байна. Жүдогийн тэмцээнд ороод хүрэл медалиас атгаад алдах бүртээ өөрийгөө хурцалдаг байсан ч Зүүнхараа хотод болсон нэгэн тэмцээн дээр ах нартаа хожигдоод ерөөсөө л бөхийн спортыг орхиё, хичээлээ хийе хэмээн шантарч байсан гэнэ. Тэр үед аав нь “Миний хүү хоёр, гуравхан жил тэсчих. Чиний цаг үе ирнэ” гэж хэлээд бөхийн спортоос холдуулаагүй гэдэг.
Түүний өвөө нь нэгэнтээ “Чи бол Халхын цуутай бөх Вандан аваргын удмын хүүхэд шүү” гэдгийг нь хэлж байсан аж. Тэгэхээр Үнэнхүүгийн хувьд бөхийн удамтай тэр дундаа Лу гүний Вандан аваргын удмыг залган гарч ирж буй залуу бөх юм.
Үнэн хүүгийн аавыг Чойжилсүрэнгийн Энхжин гэдэг. Харин ээжийг нь Шагдарын Уранзаяа гэдэг бөгөөд Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум буюу Зүүнхараа хотын унаган хүүхэд. Тэд Зүүнхараа хотод амьдарч байгаад ханийнхаа нутгийг бараадан ажиллаж, хөдөлмөрлөхөөр Баянгол сум буюу Баруунхараад төвхнөсөн ажээ.
Түүнээс “Дархан мэх чинь юу вэ” гэхэд “Одоогоор дархан мэх гээд онцлох мэх байхгүй ээ. Бүх мэхээ жигд сурч байгаа. Баруун, зүүн хоёр талдаа барилдаж сурсан” гэсэн юм. Төрийнхөө их баяр наадмын өсвөрийн бөхийн барилдаанд түрүүлээд улсын шонхор цолны болзол хангачихаад байж байхдаа “Зорьсон мөрөөдөлдөө нэг алхам ойртлоо шүү, би” хэмээн цээж тэнэгэр зогсож байсан тухайгаа хуучиллаа.
Энхжингийн Үнэнхүү саяхан 16 нас хүрчээ. Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын дунд сургуульд сурдаг бөгөөд энэ намар арванхоёрдугаар ангид орно. Сургуулиа төгсөөд МУИС-д орж хуульч болох хүсэлтэй яваагаа нуусангүй. Аав ээж хоёр нь хөдөө ажилтай байж байгаад хүүгээ түрүүлэхийг телевизээр харж чадаагүй ч дараа нь давталтыг үзсэн гэнэ. Үнэнхүү өсвөрийн барилдаанд түрүүлээд тэр оройдоо Баруунхараа руу очиход ээж нь, хамаатнууд нь баяр хүргэж үнсээд сүйд болсон аж. Харин аав нь түрүүлээд ирсэн хүүдээ төдий л олон зүйл хэлээгүй гэнэ. Чи тэр барилдаан дээрээ тэгэх байсан юм, чи ингэж алдах дөхөж гээд шүүмжлэх маягтай угтжээ.
Энэ жил өсвөрийнхөө барилдаанд түрүүлсэн юм чинь удахгүй болох дэлхийн аваргадаа гайгүй орчих байх аа хэмээн инээмсэглэн суугаа 16-тай хүүгийн өмнө их ирээдүй бий дээ гэсэн бодол төрсөн юм.
“Шүтэж явдаг бөх бий юу” гэхэд “Шүтдэг бөх байхгүй ээ. Би шинэ аварга болж өөрийнхөө шүтээнийг босгохын төлөө барилдана гэж боддог. Харин А.Сүхбат аваргын барилдааныг үзэх дуртай. Ёстой уян барилддаг юм” гээд бахархан сууна. Бидний яриа товчхондоо энэ хүрээд өндөрлөсөн. “Дэлхийн аваргадаа яваад алтан медаль хүртээд ирээрэй. Бахтай сайхан ярилцлага хийе” гэхэд “Тэгье ээ, ахаа. Дүү нь хичээнээ” гэсээр ахынх руугаа явахаар Дарь-Эхийн унаанд сууж одсон юм.
Э.ЭНХБОЛД