Саяхан Баянгол дүүргийн нэгдсэн эмнэлэг долоон давхар шинэ байрандаа нүүж орсон билээ. Ямартай ч Баянгол дүүргийнхэн нэг хэсэгтээ даац хэтэрсэн, шинэ байр хэрэгтэй гэсэн зовлон сөхөхгүй бололтой. Тэгвэл бусад дүүргүүд нөгөө л хэдэн арван жилийн өмнөх нурж унах шахсан байрандаа өвчтөнүүдээ хүлээж авч байна. Бүгд л ачааллаа дийлэхгүй өвчтөнүүдээ хонгилдоо хүлээж авсаар байна.
Хан-Уул дүүргийн эрүүл мэндийн нэгдлээр орлоо. Тус эмнэлэг дөрвөн давхар бөгөөд 1990 онд ашиглалтад оржээ. Анх дүүргийнхээ 80 мянган хүнд үйлчлэх нормтой баригдсан тус эмнэлэг өнөөдөр 160 мянга гаруй иргэдэд үйлчилж байна. 90 ортой энэ эмнэлэгт өчигдрийн байдлаар 100 гаруй хүн хэвтэн эмчлүүлж байв. Аль хэдийнэ ор дууссан учраас зарим өвчтөнүүд хонгилд хэвтэж байлаа. Өвчтөнүүдийн ярьж буйгаар эмнэлэгт хэвтэх шаардлагатай өвчтөнүүд дор хаяж долоо хоног хүлээж ор гардаг талаар хэлэв. Харин эмнэлгийн ажилтнууд хүнд өвчтэй гэсэн хүмүүсээ яалтч үгүй эхний ээлжинд авдаг талаар ярив.
Хонгилд үзүүлэхээр дараалалд суусан нэгэн эмэгтэй “Би нөхрийгөөхэвтүүлэх гээд бараг арваад хонож байна. Аргагүй байх л даа ачааллаа дийлэхгүй байгаа нь хонгилд хэвтэж байгаа хүмүүсийг харахад л илт. Гэлээ гээд энд ор хүлээж, цаг алдаж байгаад амиа алдахгүй гэх газаргүй. Нөхөр маань элэг муутай. Хувийн эмнэлэгт хандъя гэхээр группын мөнгөнөөс хэтрэхгүй бид хоёр хаанаас тэр төлбөр мөнгийг нь дийлэх билээ” гэв. Түүний хажууд суусан хөгшин “Манай дүүргийн дарга нар өөрсдөө сайхан ордон бариад суучихсан. Тэр хэмжээний эмнэлэг дүүрэгтээ барьж болохоор доо. Чадахгүй бол ядаж хуучин тамгын газрын байрандаа эмнэлгийн өргөтгөл хийчихэж болдоггүй юм байх даа” гэж ирээд их л зовнингуй хэлэв. Тэрээр мөн л ор гарахыг хүлээж байгаа гэсэн. Тус дүүргийн эрүүл мэндийн нэгдлийн “А” корпусыг 2005 он буюу Г.Мөнхбаярыг хотын мэр байх үед нураачихсан.Тухайн үед дүүргийн замын цагдаагийн газрын албан хаагчдад зориулсан орон сууц барихын тулд эмнэлгийнхээ физик, усан эмчилгээ явуулдаг корпусыг нураасан тухай хэсэг шуугиж эмнэлгийн ажилчид хүртэл эсэргүүцлээ илэрхийлж байсан удаатай. Тэр газартаа орон сууц барьсан ч юмгүй намжсан. Эмнэлгийн өргөтгөл барихаар бас л багагүй хугацаанд ярилаа. Есөн давхар өргөтгөлийн барилгыг барихад нийт 6.5-7.5 тэрбум төгрөг шаардлагатай гэнэ. Хан-Уул дүүргийн эрүүл мэндийн нэгдлийн дарга Т.Пүрэвчулуун “Эмнэлгийн өргөтгөлийн зураг төсөл бэлэн болсон. Ирэх оны төсөвт тусгахаар холбогдох хүмүүс нь ажиллаж байна. Хэрвээ есөн давхар өргөтгөл ашиглалтад орчих юм бол ачаалал буурна. Баянгол дүүргийн шинэ эмнэлэг шиг л болно гэсэн үг” гэв. Зарим иргэд эмнэлгийн өргөтгөлбаригдтал хуучин тамгын газрын байранд ч хамаагүй засвар хийгээд өвчтөнүүдээ хүлээж авч болдоггүй юм уу гэсэн санал хэлж байсан. Түүнчлэн ачааллаа дийлэхгүй амаржих газруудын өргөтгөл болгосон ч болно гэдэг саналыг хэлж байна. Одоохондоо хуучин тамгын газрын байранд дүүргийн шүүх нь үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа бололтой. Өмнө нь дүүргийн шүүх барилгын нэг буланд ажиллаж болоод байсан атлаа олон давхар байрандаа багтаж шингэхгүй байгаа гэх.
Яг иймэрхүү дүр зураг Баянзүрх, Сүхбаатар, Сонгинохайрхан, Чингэлтэй гээд аль ч дүүргийн эмнэлэгт очсон харагдана. 100 айлын автобусны буудал дээр байрлах Сүхбаатар дүүргийн эмнэлэг 1970 онд баригдсан. Өнөөдөр мөн л ачааллаа дийлэхгүй эмч нар нь арга барсандаа өвчтөнүүдээ гэртээ хонуулах нь холгүй байна. Анх хүүхдийн эмнэлэг нэрийн дор баригдсан уг эмнэлэг 125 ортой. Харин дүүргийн хүн ам 130 мянга аль хэдийнэ давжээ. Их засвар гурван ч удаа хийсэн боловч гаднаас нь харахад хэзээ мөдгүй нураад өгөхөөр суурь муутай барилга. Сүхбаатар дүүргийн нэгдсэн эмнэлгийн дарга М.Чимгээ “Манай эмнэлэг хэдий он залуу ч суурь муутай баригдсан. Орон сууцны барилгыг барихад нэг гаргасан загвараа дээш нь хэдэн ч давхар болгох боломжтой. Тийм амархан. Харин эмнэлгийн барилга орох гарах гарцнаас эхлээд зохион байгуулалтын хувьд нарийн ажиллагаатай. Одоо нийслэлд байгаа эмнэлгүүдийг барихад нийслэлийн хүн ам дөнгөж хагас сая байсан. Харин өнөөдөр албан бус тоогоор гурван сая давчихаад байна. Гэтэл түүнд үйлчлэх эмнэлгийн норм яг хэвээрээ байна. Орчин үеийн тоног төхөөрөмжтэй, дэлхий нийтийн жишиг эмнэлэгтэй болно гэж удаан ярилаа. Өнөөдөр эмнэлгийн тусламж нэг хүүхдэд л хүрч чадахгүй үлдэхэд ирээдүйд сул дорой, суурь өвчтэй хүн илгээж байна гэсэн үг. Наад зах нь цэргийн насны хүүхдүүд жил ирэх бүр эрүүл мэндээрээ тэнцэхгүй байх тохиолдол ихэсч байна. Тиймээс нэн даруй шинэ эмнэлэг барихаас гадна эрүүл мэндийн салбарт салхи оруулах хэрэгтэй” гэв. Гэтэл үүнийг шийдэх удирдлагууд нь хэдхэн алхмын урд шил толь шиг байрандаа санаа зовсон шинжгүй сууна. Нэгэнт даргын суудалд сонгогдсон хойно сонгогчдын эрүүл мэнд тэдэнд хамаагүй бололтой. Сүхбаатар дүүргийн тамгын газрын ордон Баянгол дүүргийн нэгдсэн эмнэлэгтэй ойролцоо хөрөнгөөр баригдсан юм байна. Тэр бүү хэл долоон тэрбум орчим төгрөгөөр дөрөв, таван боломжийн эмнэлэг барьж болох тухай мэргэжилтнүүд хэлж байна. Уг нь дүүргийн нэгдсэн эмнэлгийн өргөтгөл баригдах тухай яригдаж байгаа гэсэн. Бүр барилгын сууриа тавиад эхэлсэн гэх боловч зураг төсөл нь бусад эмнэлгийн адил цаасан дээр үлдэх вий. Шинэ эмнэлэг бариад өгчихөж чадахгүй бол дүүргийн удирдлагууд хуучин тамгын газрын байрандаа засвар хийгээд эмнэлгийн мэдэлд өгчихөөч гэх хүн олон байна. Сүхбаатар дүүргийн тамгын газрын хуучин хоёр давхар байшин одоо ч цоожтой л харагдсан. Ядаж л айлын байранд сарын хэдэн арван сая төгрөгийн түрээс төлж буй Түлэнхийн төвөө тэр байрандаа оруулж болмоор санагдах юм. Түлэнхийн төв “Мөнгөн гүүр” эмнэлэгт түрээс төлж байрлаад ч өвчтнөө дийлэхгүй байна. Гэтэл хүйтний улиралд хөл гараа хөлдөөсөн, чих хамраа хайруулсан гээд дуудлага эрс нэмэгддэг тухай эмч нар ярьсан.
Дүүргийн удирдлагууд нь шинэ байрандаа тарвалзаж суухад өвчин зовлон туссан иргэд нь эмнэлгийнхээ шалан дээр орь дуу тавьж хэзээ эдгэрэх бус хэзээ ор гарах бол гэсэн ганцхан горьдлоготой хэвтэж байна.
Д.ДАВААСҮРЭН
Гэрэл зурийг
Ц.МЯГМАРСҮРЭН