Нийслэлийн Засаг даргын Хэвлэлийн төлөөлөгч Н.Сугартай ярилцлаа.
-ЭНЭ ОНД ШИНЭЭР ХОЁР ЗАМ АШИГЛАЛТАД ОРНО-
-Хот тэг зогсоход ганцхан алхам дутуу байна. Уг нь энэ онд түгжрэл бууруулах 420 тэрбум төгрөгийн төсөв суулгасан. Дугаарын хязгаарлалтаас өөр түгжрэл бууруулах ямар ажил явж байна вэ?
-Түгжрэл бол өнгөрсөн 30 жилийн хугацаанд үүссэн асуудал. Эрүүл мэнд, боловсрол, авто зам гээд бүх салбаруудад асуудал бий. Нэг жилийн хугацаанд 420 тэрбум төгрөг төлөвлөөд өргөс авсан юм шиг шийдэх асуудал биш. Судалгаа хийхэд 9.7 их наяд төгрөг шаардлагатай гэх тооцоо гаргасан. Энэ жилийн 420 тэрбум төгрөгийг бүхий л бололцоотой арга хэмжээ рүү төсөвлөж ажиллаж байна.
Энэ жилийн тухайд боловсролын салбарт хамгийн өндөр зардал гарч байгаа. Сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх ажилд нийслэлийн төсвөөс 100 тэрбум төгрөг төсөвлөсөн. Засгийн газраас мөн 100 тэрбум төгрөг энэ ажилд төлөвлөсөн. Нийт 200 тэрбум төгрөгийн төсвийг сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх ажилд зарцуулсан. Энд хамгийн гол нь хамран сургах тойргийн хүртээмж чадамжийг нэмэгдүүлэх ажлыг хийсэн. Ингэснээр боловсролын салбараас шалтгаалж байгаа замын хөдөлгөөний ачааллыг бууруулахад зориулагдсан гэж ойлгож болно. Хэрэв хүүхэд нь 500 метрийн радиуст сургууль, цэцэрлэгт хамрагдах юм бол тээврийн хэрэгслээр хүүхдээ зөөх шаардлагагүй болж байгаа юм. Өмнө нь ажилдаа явахдаа хүүхдийнхээ сургууль юм уу, цэцэрлэгийн аль нэгээр нь дайраад ажил руугаа явна. А,Б,В цэгээр дайрч байгаа биз. Гэрийнх нь ойр сургуультай бол хөтлөөд л оруулчихна. Ингэснээр замын ачаалал тодорхой хэмжээгээр багасна гэж тооцоолсон.
-Нийтийн тээвэр хөгжүүлэх ажил ямар шатандаа явна вэ. 600 гаруй автобус оруулж ирэх тухай мэдээлэл байсан. Иргэдийн зүгээс нийтийн тээврийн үйлчилгээ тааруу байгаатай холбоотойгоор тэр бүр сонгож үйлчлүүлэхгүй байна.
-Парк шинэчлэлтийн ажил явж байгаа. Нийт 600 гаруй автобус орж ирэх юм. Эхний ээлжийн 75 автобус орж ирсэн. Цар тахлын нөлөөгөөр дэлхийн эдийн засаг хямарсан, үүнтэй холбоотойгоор хөрөнгө оруулалт тал дээр хугацаа алдсан асуудал бий. Хугацаа алдсан ч он гарахаас өмнө арваннэгдүгээр сард 200 орчим автобус оруулж ирэхээр төлөвлөөд ажиллаж байна. Түгжрэлийн асуудалд хэрэгжиж байгаа том бодлого нь иргэдийг хувийн тээврийн хэрэгслээс татгалзуулах шаардлагатай гэж үзэж байгаа. Энэ нь тэгш, сондгойгоор хязгаарлаж захиргаадалтын арга хэмжээ авахаас илүү зөөлөн бодлогоор тээврийн хэрэгслээс татгалзуулах нь зөв гэх байр суурьтай байгаа.
Үүнд хөтлөхөд хамгийн чухал нь нийтийн тээврийн парк шинэчлэлийн ажил. Хоёрдугаарт, машин унахаас илүү явган алхах нь тухтай байх орчин нөхцөлийг бүрдүүлж байгаа. Энэ зуны тухайд 13 байршилд явган зам засварын шинэчлэлийн ажил хийгдсэн. Энэ замуудад тэргэнцэртэй иргэн хэн нэгний тусламжгүйгээр явах стандартыг бүрдүүлсэн. Хоёр км газар түгжирч явах уу, тухтай замаар алхаад явах уу гэдэг иргэний шийдвэр. Өмнө нь бол явган хүний зам эвдрэлтэй, амар биш байлаа. Энэ нь машин унах сонголт руу түлхдэг байсан. Одоо бол өөр.
-Оношлогоонд орж татвараа төлдөггүй, хөгшин онтой тээврийн хэрэгслүүд замын хөдөлгөөний ачаалалд нэрмээс болж байна. Мөн торгуулиа төлдөггүй тээврийн хэрэгсэл түгээмэл байх юм. Үүнд хяналт тавих ямар гарц гаргалгаа байна вэ?
-Технологийн шинэчлэлд 19 төсөл ажил эхэлсэн. Энэ 19 төслөөс 11 нь энэ онд дуусна. Үүнээс замын түгжрэлд нөлөөлөх нь гэрлэн дохио замын ачааллаа мэдрээд удирдаад явна. Хоёрдугаарт, автомашинуудаа бүртгэлжүүлнэ. RFID технологи суурилуулна. Тээврийн хэрэгсэл бүр мэдрэгчтэй болно. 40 гаруй байршилд үүнийг мэдрэх камерыг суурилуулж байна. Ингэхлээр хэдэн тээврийн хэрэгсэл яаж оролцож байгааг нарийн тооцоолж гаргаж ирнэ. RFID төхөөрөмжийн тусламжтайгаар торгуулиа төлдөггүй, оношилгоонд ордоггүй тээврийн хэрэгслийг замын хөдөлгөөнд оролцуулахгүй байх нөхцөл бүрдэнэ. Одоо бол журам гаргаж болох ч хэрэгжилтийг хянах субьект байхгүй байна л даа. Замын цагдаа нар бүх тээврийн хэрэгслийг зогсоож шалгах боломжгүй. Энэ технологийг нэвтрүүлснээр торгуультай тээврийн хэрэгсэл хөдөлгөөнд оролцоход шууд мэдэрнэ. Энэ нь цогцоороо оношилгоонд ордоггүй, торгуулиа төлдөггүй тээврийн хэрэгсэлтэй тэмцэх байдал юм.
-Яармаг, Нисэхийн замын ачаалал өнгөрсөн жилийнхтэй яг ижил хэвээрээ байна. Гүүр тавихад хангалттай хөрөнгө төсөвт суусан шүү дээ.
-13 байршилд шинээр авто зам тавих, орц, гарц хийх ажлууд явагдаж байна. Үүний хоёр нь энэ онд ашиглалтад орно. Зарим нь том бүтээн байгуулалт учраас он дамжиж хийгдэнэ. Энэ онд ашиглалтад орох нь ХУД-ийн 19 дүгээр хорооллын Номин хайпермаркет”-ийн урдуур эргээд Гутлын үйлдвэрийн Цагаан хаалганы хажуугаар гарч ирэх зам ашиглалтад орно. Энэ замын ач холбогдол нь Яармагаас ирэх урсгалын ачааллыг хуваана. 19 дүгээр хорооллын Оргил, Зайсан чиглэл рүү явах тээврийн хэрэгслүүд энэ замаар явахад Таванбогд, Үйлдвэр комбинатын замын ачааллаас мөн хуваалцана.
Үүнээс гадна “ТЭЦ-4” буюу “Монос”-ын уулзвараас урагшаа Таван шарын фрейзер лүү холбогдох зам энэ онд ашиглалтад орно. Энэхүү зам Таван шар Сонсголонгийн замын ачааллаас хуваалцана.
Үүнээс гадна Яармагаас Хархорингийн зүүн талаар гарч ирэх авто замаар холбогдоно. Яармаг, Нисэх орчмын гарцыг дахин нэгээр нэмэгдүүлнэ гэсэн үг. Тэнд 720 метрийн урттай гүүр хийнэ. Энэ мэт ажлууд төлөвлөгдөөд явж байна. Энэ 13 замаас долоогийнх нь ажил эхэлсэн. Гурав нь гэрээ хэлцлийн хүрээнд, гурвынх нь тендер зарлагдсан.