Археологичид Гондурасын Москюта орчмын ширэнгэн ойгоос эртний соёл иргэншилт Маяачуудын үе буюу МЭ 1000-1400 оны үед хамаарах хотын туурийг олсон байж болзошгүй хэмээн мэдэгдлээ. Гондурасын ширэнгэн ой нь Төв Америк дахь хэний ч гар хүрээгүй, онгон зэрлэгээрээ байгаа ховорхон газруудын нэг. Өнөөдрийг хүртэл Маяачуудын амьдрал, хотын соёл иргэншил сайн судлагдаагүй, үеэс үед домог мэт яригдсаар ирсэн түүхтэй.
Колорадо мужийн их сургуулийн баг Гондурасын ширэнгэн ойн үндэс, хөрсөнл дарагдаж алга болсон эртний соёл иргэншилт томоохон хотыг хайж байжээ. Судлаачдын олж илрүүлээд буй уг хотыг домогт “Цагаан хот”, “Сармагчны Бурханы хот” гэх мэтээр түүхэн сурвалж бичигт тэмдэглэн үлдээсэн байдаг. Одоогоор археологичид чулуун дээр сийлсэн могой, нисэж буй тас шувуу, хөлөг онгоц гэх мэт 52 эд өлгийн зүйл олж түр баримтжуулан, шинжлэх ухааны протокол хөтлөөд байна.
Судлаачид Гондурасын Засгийн газраас археологийн олдворыг хамгаалах санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэхийг уриалж байгаа аж.
