Монголын волейболын холбооны цомын аварга шалгаруулах тэмцээн саяхан Буянт-Ухаа спортын ордонд болж өндөрлөсөн. Энэ удаагийн цомын аварга шалгаруулах тэмцээнд анх удаагаа өрсөлдсөн “Hobby Ace” клубийн жаахан охид хүчирхэг бүрэлдэхүүнтэй “Тэнүүн-Огоо” багийг ялж түрүүлсэн нь олон хүний талархлыг хүлээсэн юм. Бид “Hobby Ace” клубийн ахлагч спортын дэд мастер Лхагвадоржийн Хосбаяртай ярилцлаа.
-Монголын волейболын холбооны цомын тэмцээн”-д амжилттай оролцож алтан медаль хүртсэнд баяр хүргэе. Тэмцээний талаар сэтгэгдлээ хуваалцахгүй юу?
-“Хобби Эйс” клубийн охидын дийлэнх нь анх удаагаа холбооны цомын тэмцээнд оролцсон. Гол төлөв залуу тамирчдаас бүрдсэн л дээ. Хамгийн ахмад нь л 24 настай Энхзаяа гээд тоглогч байсан. Дээд үеийн эгч нартайгаа тэнцүүхэн өрсөлдөж түрүүллээ.
–“Хобби Эйс” баг байгуулагдаад анх удаагаа өндөр зэрэглэлийн тэмцээнд оролцоод л түрүүлсэн гэсэн. Бэлтгэл сургуулилтаа хэрхэн базаасан бэ?
-Манай клуб өнгөрсөн хавар дөрөвдүгээр сард үүсгэн байгуулагдсан. Тавдугаар сард насанд хүрэгчдийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцож байлаа. “Цомын тэмцээн”-ий бэлтгэлээ зунаас эхэлж л базаасан. Сая холбооны цом хүртсэн дүү нар маань залуучуудын улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд түрүүлчихсэн, бэлтгэл сайтай байсан шүү. Тэмцээний үеэр ч энэ давуу тал нь тод харагдаж байсан.
-Ямар зорилго тавьж оролцсон бол?
-Шинээр байгуулагдсан болохоор энэ жилдээ өнжье гэсэн бодолтой байсан л даа. Багийн эзэн, дасгалжуулагчид зөвлөлдсөний эцэст волейболын холбоогоо дэмжин оролцож, залуу тамирчдадаа туршлага суулгаж том тэмцээний утаа үнэрлүүлэхээр шийдвэрлэсэн. Медаль зүүнэ л гэсэн бодолтой тэмцээнийг эхлүүлсэн дээ. Дасгалжуулагч маань “Та нар илүү бэлтгэл хийсэн, форм илүү байгаа” гэсэн сэтгэхүйг тамирчдадаа суулгаж байсан.
-Цомын төлөө хашир туршлагатай мастеруудаас бүрдсэн “Тэнүүн Огоо”-той тоглосон. Ямар тактик боловсруулав?
-“Тэнүүн-Огоо”-той хоёр тойрог тоглоход нэг их өрсөлдөөн үзүүлж чадалгүй хожигдсон. Аваргын төлөөх тоглолтын өмнө манайхан өрсөлдөгч багийнхаа бичлэг үзэж хоорондоо зөвлөлдсөн. Улмаар байрлалаа сольж тоглолтын хувилбараа бага зэрэг өөрчилж өгсөн нь оновчтой шийдвэр болсон шүү. Дээрээс нь манайхан давуулалтаа сайн гүйцэтгэж байсан. Айл нэгдүгээр пасс муу авснаар довтолгоо нь устаж байлаа. Бидний бэлтгэлийн үр шим юм уу даа. Өрсөлдөгчөөсөө ялгарах давуу тал нь давуулалт байсан гэж ойлгож болно.
-Волейболын спорттой холбогдож байсан түүхээсээ хуваалцахгүй юу?
-Би нэлээн мариалаг бүдүүн хүүхэд байсан л даа. Аав маань жүдо бөхийн бэлтгэлд явуулдаг байлаа. Би ч сонирхолгүй спортын бэлтгэл хийхдээ хойрго хандана. Харин хажууханд нь волейбол тоглож байсан хүүхдүүдтэй нийлээд энэ спорттой танилцаж байсан. Зуны өдрийн уртад байрныхаа гадаа өдөржингөө л харилцана. Ингэж явахдаа олон ч сайн найзтай болсон маань энэ спортын мөн чанар байсан юм билээ. Багануураас волейболын спортын олон шилдэг тамирчид төрж гарсан нь Эрдэнэчулуун багшийн хичээл зүтгэлтэй салшгүй холбоотой гэж боддог юм. Би ч энэ мундаг багшийн гараар дамжсан азтай хүн.
-Хэзээнээс улсын чанартай уралдаан тэмцээнд оролцож, үеийн шилдэг тамирчидтайгаа өрсөлдөж эхлэв?
-Дунд сургуулийн сурагч байхдаа Багануур дүүргээ төлөөлж мини волейболын улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцож байсан. ШУТИС-ийн оюутан болж ирээд “МОНТИ ЭНАГУРЭ” багт тамирчнаар элсч Хэрлэн багшийн шавь болж байлаа. Амжилтын минь эх энэ багтай салшгүй холбоотой гэж ойлгож болно. Волейболын багийн тамирчдын халуун дулаан уур амьсгалыг эндээс илүү мэдэрч ойлгож авсан даа. Багийнхантай хамт амьдарна, бэлтгэлээ ч хамт базаана. Нэг гэр бүл шиг л болчихсон байсан. Хувь хүн талаасаа ч, тамирчны ур чадвар талаасаа ч их зүйлийг “МОНТИ ЭНАГУРЭ” багийн хамт олон, Хэрлэн багшаас сурсан. Энэ клубийн үүсгэн байгуулагч Чон гэдэг хүн Солонгос, Монголын волейболын спортод шинэ өнгө төрхийг авчирч, нэг шат ахиулж өгсөн гэж ойлгодог. Энэ клубээр бэлтгэгдэж гарсан олон тамирчид өнөө цагийн волейболын спортын өнгийг тодорхойлж байгаа гэж хувьдаа үнэлдэг юм.
-Волейболын зааланд чөлөөт цагаа өнгөрүүлснээр та амьдралд хэрэгтэй юу хожив?
-Хүмүүстэй тэр бүр харилцаад байдаггүй зожиг хүүхэд волейболын спортоор хичээллэж эхлэхэд зан суртахуун нь эрс өөрчлөгддөг. Дан ганц би биш бид гэсэн сэтгэхүйг тамирчинд суулгаж өгдөг нь энэ спортын сайхан нь гэж ойлгодог юм. Багийн амжилтад бүх хүний үүрэг оролцоо чухал үр нөлөөтэй байдаг. Бүх хүний үүрэг оролцоо хоорондоо уялдаа холбоотой. Миний хувьд хаана ч байхгүй аз жаргалыг бэлтгэлээсээ л мэдэрнэ шүү дээ. Уур бухимдалтай байсан ч бэлтгэлээ хийхдээ л тайвширчихна. Анх бэлтгэл хийж эхлэхэд үеийнхнээсээ намхан болохоор надад тоглох боломж олдох болов уу гэж боддог байсан л даа. Харин 2012 оны олимпоор Японы багийн 158 см өндөртэй тамирчин тоглолтыг яаж удирдаж байгааг хараад өнөөх бодол маань бэлтгэлээ сэтгэлээсээ хийвэл боломж хэнд ч нээлттэй гэсэн сэтгэхүйгээр солигдож билээ. Тэр цагаас хойш энэ гайхалтай спортод эргэлт буцалгүйгээр татагдсан даа. Шаргуу, хөдөлмөрч занг би энэ спортоос л олж авсан. Энэ чанар маань ажил амьдрал дээр ч өдөр тутам хэрэг болж байдаг.
-Багийн холбон тоглогч бүх довтолгоог удирдаж явуулдаг. Хувь тамирчнаас өндөр мэдрэмж шаарддаг байрлал шүү дээ?
-Холбон тоглогч тоглолтыг удирдаж явдаг. Тухайн довтолгоо оновчтой болоход холбон тоглогчийн үр нөлөө их. Хэн маань өнөөдөр илүү сайн тоглож байна, хэнээрээ айлын аль бүсрүү довтлуулбал оноо авах магадлал өндөр байна. Энэ бүгдийг холбон тоглогч зөв тооцоолох үүрэгтэй. Өндөр мэдрэмж шаардана. Тоглолтын бие халаалтаас эхлээд багийнхнаа анхааралтай ажиглана шүү дээ.
-Монголын волейболын спортын хөгжлийг та яаж харж байна?
-Бодлого гаргаад дэмжээд өгвөл хөгжих боломж бүрэн байгаа гэж хардаг юм. Өсвөрийн тэмцээн болоход л 1000 гаруй хүүхэд эх орны өнцөг булан бүрээс шахуу цуглана шүү дээ. Манай улсад волейболын спорт ийм л өргөн хүрээг хамардаг. Ийм олон хүүхдийг нэг зорилгын дор цуглуулж өгдөг нь энэ спортын гайхамшиг юм даа. Ийм тооны хүүхэд энэхүү спортоор хичээллэж байгаагаас үзэхэд хөгжих боломж бололцоо бүрэн байгаа нь ажиглагдана.
-Ирээдүйн зорилгынхоо талаар?
-Зүүн Азийн АШТ-нд хоёр ч удаа оролцож байсан. Эндээс л нэг медаль зүүгээд волейболд хайртай олон түмнийгээ баярлуулчих юм сан гэж боддог юм. Тэр амжилтын төлөө л өдөр бүр бэлтгэл хийж өөрийгөө илүү дайчилж тэмүүлж байна даа. Медаль авчих боломж бүрэн байгаа гэж боддог юм.
-Волейболын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн болж өндөрлөсөн. Та үзэж амжсан уу?
-Үзэлгүй яах вэ. 2012 оноос хойш олимп, дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнүүдийн тоглолт бүрийг алгасалгүй үздэг. Тэр дундаа Ази тивийн төлөөлөл багуудын тоглолтыг алгасалгүй үзнэ. Холбон тоглогчдын тоглолтын арга барилаас нь суралцаж өөртөө шингээж авахыг боддог. Жирийн үед ч “You tube”-ээс волейболын бичлэг үзэх дуртай.
-Волейбол хувь тамирчнаас сэтгэл зүйн өндөр бэлтгэл шаарддаг спорт. Та чухал тоглолтын өмнө сэтгэл зүйгээ хэрхэн бэлддэг вэ?
-Багийн сэтгэл зүйг бэлдэхэд дасгалжуулагч болоод багийн ахлагч чухал үр нөлөөтэй. Дасгалжуулагч багийнхаа тамирчдад давуу талыг нь сайн ойлгуулж өгөх нь их чухал. Өөрийнхөө давуу тал онцлогийг ойлгосон тамирчин өөртөө итгэлтэй сайн тоглолт үзүүлдэг. Миний гэр бүлийнхэн, ээж маань хамгийн том дэмжигч. Тоглолт бүрийн өмнө утсаар ярьж надад амжилт хүсдэг. Энэ нь тайвширч тоглолтод төвлөрөхөд тусалдаг.
-Өнөөдөр Монголд зөвхөн волейбол тоглоод амьдралаа аваад явах боломж байгаа юу?
-Хэцүү л дээ. Миний тухайд энэ жилээс л волейбол тоглоод цалин авч эхэлж байна. Өглөөнөөс орой болтол ажиллаад үргэлжлүүлээд бэлтгэлээ хийнэ гэдэг амар биш. Энэ байдлаар волейбол тоглоод олон улсын тэмцээнд оролцож амжилт гаргана гэхэд хэцүү л санагддаг. Гадагшаа гараад зөвхөн мэргэжлийн тамирчидтай өрсөлдөнө шүү дээ. Боломж нөхцөлөөр хангаад өгвөл тивийн хэмжээнд өрсөлдөх тамирчид манайд олон бий. Бодлогоор дэмжих шаардлагатай.
-Та ямар мэргэжилтэй вэ?
-Өнгөрсөн нэгдүгээр сард ШУТИС-ийг Дулааны инженер мэргэжлээр дүүргэсэн. “Hobby Ace” компанид ажиллаад, волейболын багт нь тоглоод явж байна. Багийн эзэн байгууллагын захирал Наранбаатар багийн дасгалжуулагч Болдбаатар болон багийнхаа охидод талархаж явдгаа хэлье. Хамтдаа олон амжилтын ард гарах болно.