Category: соёл-урлаг

Амьд хөгжмийн “Playtime 2020” наадмыг энэ жил виртуалаар долоодугаар сарын 4,5-ны өдрүүдэд 17 цагаас UniLive 88 суваг, LookTV-ээр оюуны өмчийн эрхтэй, өндөр чанартайгаар цацагдахаар болжээ. Сонирхуулахад, UniLive 88 суваг 6-р сарын 29-нд нээгдсэн аж.

Коронавирусын хорио цээрийн улмаас Playtime наадам энэ жил уламжлалт хэлбэрээрээ зохион байгуулагдах боломжгүй болсон бөгөөд энэ удаа тэд Unitel групп, Univision компанитай хамтран наадмаа виртуалаар зохион байгуулах ажээ. Энэ нь томоохон хүрээг хамарсан анхны дотоодын виртуал фестиваль болж байгаагаараа онцлог юм. 6 сарын 29-нөөс 7 сарын 4 хүртэл Univision-ийн Unilive 88 сувгаар дамжуулан өмнөх жилүүдийн онцлох тоглолт, хамтлаг дуучдын үзүүлбэрүүдийг гаргах юм байна. Харин 7 сарын 4-нөөс 5-ны хооронд энэ жилийн наадамд зориулан бэлтгэсэн уран бүтээлчдийн шинэхэн виртуал тоглолтууд онцгой эрхтэйгээр цацагдах ажээ. Unilive 88 сувгийг идэвхжүүлэх үнэ 10 мянган төгрөг.

Энэ жилийн Playtime наадам зөвхөн LookTV, Unilive 88 болон DDish-ийн сувгуудаар дамжин үзэгчдэд хүрэх бөгөөд үндсэн цацалтаас (7 сарын 4,5) 14 хоногийн дараа Playtime-ийн албан ёсны фэйсбүүк хуудсаар лайв цацагдана. Мөн LookTV-ийн Монгол кино, Entertainment, Тоглолт хэсэг, Univision-ийн Бүх кино, Энтертайнмент Шоу, Концерт хэсэг болон DDish-ийн Кино сан, Онцлох, Монгол цэс хэсгүүдэд 14 хоногийн хугацаатай онцгой эрхтэйгээр байрших ажээ.

Playtime наадам нь 2002 онд анх үүсгэн байгуулагдаж байсан бөгөөд тэрхүү үед шинээр дэлгэрч эхэлсэн амьд хөгжмийн олон хамтлагийн онцлогуудыг хүмүүст хүргэх тайз нь болсноороо онцлог юм.

Б.МӨНХДУЛАМ

Ардын хувьсгалын 99 жилийн ойн баяр наадмыг зохион байгуулах Үндэсний бөхийн салбар хорооноос, цар тахлын үед наадам зохион байгуулахтай холбоотойгоор Монгол Үндэсний Бөхийн холбоонд чиглэл хүргүүлжээ.

Улсын их баяр наадамд барилдах 512 бөхийг зургадугаар сарын 26-28-ны өдрүүдэд цахимаар болон шаардлагатай тохиолдолд зарим бөхчүүдийг биечлэн байлцуулан бүртгэх. Барилдах бөхчүүд наадмын өдрүүдэд хэрэглэх хүнс, сандал, нарны хаалт зэргийг хувийн зүгээс бэлтгэх, харин ажиллах цэц, засуул, жаяг дэгийн багийн өдрийн хоолыг бөхийн салбар комиссоос гаргах. Мөн барилдах бөхчүүд гэр бүл, ойр дотны найз нөхөд, багш, дасгалжуулагч, шавь зэрэг ямар ч хүнийг наадмын талбай руу явах автобусанд дагуулж орохгүй байх гэх зэрэг зааврыг гаргажээ.

Харин бөхчүүд, аймгийн галуудад хандан үндэсний бөхийн барилдаан, уламжлагдан ирсэн жаяг дэг, хүчит бөх, бөхийн гараа дэвээ, ам угтуул авах ёс, бөхийн өмсгөл хувцас хэрэглэл, бөхчүүд хоорондын эерэг сайхан харилцаа зэргийг сурталчлах түгээн дэлгэрүүлэх гэх зэрэг доорх чиглэлүүдийг өгчээ.

Гадаад харилцааны сайд бөгөөд ЮНЕСКО-гийн Үндэсний комиссын дарга Д.Цогтбаатар Монгол Улсаас ЮНЕСКО-гийн Хүн төрөлхтний Соёлын биет бус өвийн Төлөөллийн жагсаалтад бүртгүүлсэн “Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өвийн батламжийг Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд Ё.Баатарбилэгт гардууллаа.

2019 оны 12 дугаар сарын 11-ний өдөр Колумби улсын Богота хотноо зохион байгуулагдсан ЮНЕСКО-гийн Соёлын биет бус өвийг хамгаалах тухай конвенцын Засгийн газар хоорондын 14 дүгээр хурлаар “Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өвийг ЮНЕСКО-гийн Хүн төрөлхтний Соёлын биет бус өвийн Төлөөллийн жагсаалтад бүртгэн авсан юм. “Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өвийг энэхүү жагсаалтад бүтгүүлсэн нь нүүдэлчин Монголчуудын идээ ундааны дээжийг дэлхийн соёлын өвийн сан хөмрөгт оруулаад зогсохгүй, гүү барьж, унага татахаас эхлэн ширэн хөхүүр урлаж, айраг исгэх хүртэл бүхий л үнэт зүйлийг өвлүүлэн уламжилж ирсэн малчин ард түмнийхээ мэдлэг, туршлагыг алдаршуулсан үйл явдал болсон.

Төв Азийн зарим оронд байх айраг төст ундаанаас Монгол айраг амт чанарын хувьд ялгардаг нь ширэн хөхүүртэй салшгүй холбоотой юм. Айрагны найрлагад хүний биеийн эрүүл мэндэд хэрэгцээтэй бүх витамин байхаас гадна кальци, фосфор, кобальт, зэс зэрэг эрдсээр нэн баялаг болохыг эрдэмтэд судлан тодорхойлсон байдаг. Манай орны Архангай, Баянхонгор, Дундговь, Өвөрхангай, Өмнөговь,Төв аймгууд “Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өвийн төв бөгөөд өнөөг хүртэл уламжлалт арга технологиор хөхүүрээ урлаж, айргаа исгэсээр байна.

“Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өв нь Монгол Улсаас ЮНЕСКО-ийн Хүн төрөлхтний соёлын биет бус өвийн жагсаалтад бүртгүүлсэн 15 дахь өв бөгөөд өвөг дээдсээс уламжлагдан ирсэн хөхүүрийн айраг исгэх уламжлалт мэдлэг, арга технологи, зан үйлийг Монголчууд бид хойшид ч энэ хэвээр хадгалж, хамгаалах, өвлүүлэн уламжлуулах, түгээн дэлгэрүүлэх эрхэм үүргийг үндэстний хийгээд дэлхий дахины өмнө хүлээж байна.

Хэдийгээр өнөөдөр дэлхий нийт цар тахлын айдастай, уламжлалт баяр, ёслолыг тэмдэглэхийг хориглосон нөхцөл байдалд байгаа ч үндэстний дархлаа, оршихуйн амин судас болсон өв соёл, үнэт зүйлээ хадгалан, хамгаалж түгээн дэлгэрүүлэхэд иргэн бүрийн оролцоо чухлыг онцлон тэмдэглэх нь зүйтэй юм.