Долоо хоног бүрийн даваа гаригт УИХ дахь намын бүлгүүд хуралддаг уламжлалтай ч “Шударга ёс” эвслийн бүлэг өнөөдөр хуралдаагүй байна. Тус бүлгийн хуралдаан яагаад хуралдахгүй байгаа талаар тодруулахад “Намын арга хэмжээтэй учраас бүлэг хуралдахгүй” гэж эх сурвалж мэдээллээ.
“Шударга ёс” эвслийн бүлгийн хурал маргааш болох бөгөөд энэ долоо хоногийн УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлын талаар байр сууриа нэгтгэх юм байна.
УИХ дахь бие даагчдын зөвлөл энэ долоо хоногт нэгдсэн чуулганаар хэлэлцэх асуудлуудын талаар байр сууриа нэгтгэж, мэдээлэл хийлээ.
Бие даагч гишүүд Ашигт малтмалын тухай болон Газрын тосны тухай хуулийн төсөл түүнчлэн Боловсролын талаар төрөөс баримтлах бодлогод байр сууриа нэгтгэжээ.
Тухайлбал, Ашигт малталын тухай хуулийн хөрөнгө оруулалтын гэрээнд орон нутаг дахь иргэдийн оролцоо, баялгийг үнэлэх зэрэг асуудлуудыг тусгасан байх ёстой гэж үзэж буйгаа илэрхийлсэн. Түүнчлэн Ашигт малтмалын тухай хуулийн төслийн ажлын хэсэгт Стратегийн орд газрыг байхгүй болгох талаар яригдаж байгаа талаар хэллээ. Манай улсын хөрөнгө оруулалтаар хайгуулыг нь хийгээд орд газрыг нь тогтоосон бол манай талын эзэмших хувь 50-иас доошгүй байх ёстой. Гэтэл ингэж стратегийн орд газруудыг хувьд шилжүүлбэл тэрхүү хувь иргэд, аж ахуйн нэгж байгууллагуудаас дамжаад цаашлаад гадаадын аль нэг улсын өмч болох магадлалтай гэж үзэж буй ажээ. Өөрөөр хэлбэл, ашигт малтмалын Монголын талын эзэмших хувийг гадаадын аль нэг улс эзэмшинэ гэсэн үг аж.
Үүнээс гадна бие даагч гишүүд боловсролын талаар төрөөс баримтлах бодлогыг хүүхэд бүрийн авьяасыг нээхэд чиглэсэн байх ёстой бөгөөд гадаадын аль нэг улсын боловсролын бодлогыг хуулах бус харин уламжлалт тогтолцоог шинэчлэх ёстой гэсэн байр суурьтай байгаа ажээ.
Харин Газрын тухай хуулийг газрыг эргэлтэд оруулъя гэдэг нэрийдлээр УИХ-д оруулж ирэн хэлэлцүүлэх гэж байгаа нь ард иргэдийг луйвардах гэж байгаа хэрэг гэж УИХ-ын бие даагч гишүүн С.Ганбаатар онцлоод уг хуулийн төслөө эргүүлэн татахыг хүсч буйгаа хэлсэн. Тэрээр мөн баяр наадам дөхөөд хүмүүсийн анхаарал суларсан ийм үед эрх баригч нөлөө бүхий зарим гишүүд өөрсдөдөө ашигтай Газрын тухай хууль зэрэг хуулиудыг батлуулахаар улайрч байна гэдгийг хэлсэн юм.
Бие даагч гишүүдийн зүгээс хоёр долоо хоногийн өмнө УИХ-ын даргад валютын ханшийг тогтвортой барьж чадаагүй, эдийн засгийн байдалд нөлөө үзүүлж чадаагүй зэрэг шалтгааны улмаас Монголбанкны Ерөнхийлөгчийн огцруулах санал тавьсан. Гэвч УИХ-ын дарга энэ талаар тодорхой хариулт өгөхгүй байсан юм. Харин өнөө өглөө УИХ-ын дарга З.Энхболд С.Ганбаатар гишүүнд УИХ-ын гишүүн УИХ-аас томилогддог байгууллагуудын ажилтны талаар байр сууриа илэрхийлэх эрхтэй боловч, Монголбанкны Ерөнхийлөгчийг халах, солих тухайд эрх байхгүй гэсэн тайлбарыг хүргүүлсэн байна. Энэ талаар С.Ганбаатар гишүүн Үндсэн хуулийн цэцэд хандана гэлээ.
Монгол Улс, Колумби улсын Гадаад яамд хоорондын анхдугаар зөвлөлдөх уулзалт энэ сарын 5-6-нд Богота хотноо амжилттай болж өндөрлөв. Монголын талаас Гадаад харилцааны дэд сайд Д.Ганхуяг, Колумбийн талаас Гадаад хэргийн дэд сайд Патти Л.Харамилио нар тэргүүлэн оролцсон уг уулзалтаар хоёр орны харилцаа, хамтын ажиллагааны өнөөгийн түвшин, цаашдын хөгжлийн боломжийн талаар ярилцан санал солилцов.
Уулзалтад Колумбийн уул уурхай, хөдөө аж ахуй, төлөвлөлт, худалдаа, аж үйлдвэр, аялал жуулчлал хариуцсан яамдын өндөр албан тушаалтнууд оролцон мэдээлэл хийж, тухайн салбартаа хуримтлуулсан туршлагаа Монголын талтай цаашид хуваалцан хамтран ажиллах хүсэл эрмэлзэл дүүрэн буйгаа илэрхийлэв.
Хоёр тал дэд сайд Патти Л.Харамилиогийн 2012 онд Монгол Улсад хийсэн айлчлалаас хойш хоёр орны харилцаа идэвхжиж, уул уурхайн яамд хооронд ажил хэргийн хэлхээ холбоо тогтсонд сэтгэл хангалуун байгаагаа тэмдэглэв. Уул уурхайгаас гадна хөдөө аж ахуй, хүрээлэн буй орчноо хамгаалах, соёл урлаг, боловсролын чиглэлээр хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх бүрэн боломжтойг талууд мөн онцлов. Иргэд хоорондын харилцааг дэмжин ажиллахаа харилцан илэрхийлж, Колумбийн тал хоёр орны хооронд байгуулсан Дипломат, албан паспорттай иргэд харилцан визгүй зорчих хэлэлцээрийг соёрхон баталсан тухай ноотыг гардуулав.
Түүнчлэн чөлөөт худалдаа, хөрөнгө оруулалтын талаар холбогдох яам, байгууллагуудын хамтын ажиллагааг эхлүүлэх, туршлагаа хуваалцахаар ярилцав. Колумбийн ГХЯ Зүүн Ази, Латин Америкийн орнуудын форум (ФЕАЛАК)-ын шугамаар хэрэгжүүлдэг Испани хэлний сургалтдаа Монголоос эхний ээлжинд аяллын хөтөч, сэтгүүлчдийг хамруулахад бэлэн буйгаа мэдэгдэв.
Талууд улс төрийн яриа хэлэлцээний давтамжийг хадгалах, олон улсын байгууллагын хүрээнд бие биеэ харилцан дэмжиж ажиллахаар мөн тохиролцов.
Зөвлөлдөх уулзалтад манай талаас Америк, Африкийн газрын захирал Б.Чулуунхүү, Колумбийн талаас Ази, Африк, Далайн орнуудын газрын захирал Сандра С. Росас, Олон талт хамтын ажиллагааны газрын захирал Андреа Албан, Соёлын харилцааны газрын захирал Наталиа Суескан нар оролцов.
УИХ-ын Эдийн засгийн болон Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны маргааш болох хамтарсан хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн сайдад Ш.Түвдэндоржийг томилуулах саналыг хэлэлцэхээр болжээ. Засгийн газрын тэргүүн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 39 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэг, Засгийн газрын тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1-д заасны дагуу Монгол Улсын Ерөнхийлөгчтэй зөвшилцөн УИХ-д өнгөрсөн баасан гаригт өргөн мэдүүлсэн юм. Харин түүнийг томилох эсэх асуудалд сөрөг хүчин болон “Шударга ёс” бүлгийн гишүүд эсрэг байр суурьтай байгаа юм. Давхар дээлийг тайлуулах хуулийг хэлэлцэх үеэр УИХ-ын гишүүн Х.Баттулга давхар дээлээ тайлах үүднээс Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн сайдаасаа огцрох хүсэлт гарган суудлаа өгсөн юм. Тиймээс дахин УИХ-ын гишүүнийг сайд болгох нь буруу гэж намын бүлгүүд үзэж буй юм. Гэхдээ Ш.Түвдэндоржийг Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн сайдаар томилуулах санал нь Ерөнхий сайд Н.Алтанхуягийн гэхээс илүүтэй МоАХ-ны тэргүүн Х.Баттулгын нөлөөлөл гэдэг нь нэгэнт тодорхой болсон билээ.
09:00 цагаас УИХ дахь нам, эвслийн бүлгүүд хуралдана.
• Улсын Их Хурал дахь Ардчилсан намын бүлгийн хуралдаан “А” танхимд;
• Улсын Их Хурал дахь Монгол ардын намын бүлгийн хуралдаан “Б” танхимд;
• Улсын Их Хурал дахь МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслийн бүлгийн хуралдаан “В” танхимд.
Ажлын хэсгүүдийн хуралдаан:
10:00 цагаас Нягтлан бодох бүртгэл, Аудитын тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төсвийн байнгын хорооны ажлын дэд хэсгийн хуралдаан 334 тоот өрөөнд;
13:00 цагаас “Эмийн талаар төрөөс баримтлах бодлого батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан “А” танхимд;
13:00 цагаас Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн болон Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хамтарсан ажлын хэсгийн хуралдаан “Б” танхимд;
13:00 цагаас Татварын хууль тогтоомжид нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Улсын Их Хурлын даргын захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсгийн хуралдаан “Г” танхимд;
15:00 цагаас Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан “Б” танхимд;
15:00 цагаас Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн биелэлтийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан “Г” танхимд;
15:00 цагаас Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчдийн хуралдаанаар зарим хэргийг гомдлын дагуу хянан хэлэлцэж байгаа нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн холбогдох заалттай нийцэж байгаа эсэхийг судлан үзэж шаардлагатай бол холбогдох хууль тогтоомжид нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг боловсруулах үүрэг бүхий Хууль зүйн байнгын хорооны ажлын дэд хэсгийн хуралдаан 334 тоот өрөөнд;
16:00 цагаас “Цагаан суваргын ордын төрийн эзэмшлийн хувь тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан “Б” танхимд;
16:00 цагаас Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан “Г” танхимд;
17:00 цагаас Газрын тосны тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 334 тоот өрөөнд тус тус болно.
“Эдийн засгийн идэвхжлийг нэмэгдүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” УИХ-ын тогтоол, “Төсвийг хэмнэлтийн горимд шилжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” Засгийн газрын тогтоолыг хэрэгжүүлэх хүрээнд ийм шийдвэр гаргасан байна.
Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн үндсэн хөрөнгөд бүртгэлтэй нээлттэй дуудлагын худалдаагаар худалдах үл хөдлөх хөрөнгийн жагсаалтыг Засгийн газрын өчигдрийн хуралдаанаас баталжээ.
Үл хөдлөх хөрөнгө, түүний байрлаж байгаа газрыг эзэмших, ашиглах, өмчлөх эрхийн хамт нээлттэй дуудлагын худалдаагаар худалдах ажлыг зохих хууль тогтоомжийн дагуу зохион байгуулж, дуудлагын худалдааны орлогыг улсын төсөвт төвлөрүүлэхийг Сангийн сайд Ч.Улаан, Төрийн өмчийн хороон дарга А.Цогтбаатар нарт даалгасан байна.
Энэ тогтоол хэрэгжсэнээр төрийн өмчийг эзэнжүүлэх, ашиглалтыг сайжруулах, төсвийн дарамтыг багасгаж, төсвийн орлого бүрдүүлэхэд зохих үр дүн гэж үзэж байгаа аж.
Засгийн газар өчигдрийн /VI.07/ хуралдаанаараа Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн төслийг хэлэлцээд, Засгийн газрын гишүүдээс гаргасан саналыг тусгаж, УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр тогтжээ.
Хуулийн төсөлд гэмт хэрэг үйлдэж, анх удаа хорих ял шийтгүүлсэн, 18 насанд хүрээгүй хүүхэдтэй болон жирэмсэн эмэгтэйчүүд өөрийн шууд асрамжид байгаа 18 хүртлэх насны хүүхэдтэй эрэгтэйчүүд, ял эдэлж байхдаа хөдөлмөрийн чадвараа 70 ба түүнээс дээш хувиар алдаж, тахир дутуу болсон хүмүүс, 60-аас дээш насны эрэгтэйчүүд, 55-аас дээш насны эмэгтэйчүүд, 18 насанд хүрээгүй байхдаа гэмт хэрэг үйлдсэн зэрэг хүмүүсийг эдлээгүй үлдсэн үндсэн болон нэмэгдэл ялаас өршөөн хэлтрүүлэхээр тусгасан байна. Харин хүнд, онц хүнд гэмт хэрэг үйлдэж, хорих ял шийтгүүлсэн этгээдийн ялаас хоёр болон гурван жилийг өршөөн хасахаар тусгажээ.
Зарим төрлийн гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийг ялаас, зарим захиргааны зөрчил гаргасан этгээдийг шийтгэлээс чөлөөлж байгаа нь алдаж эндсэн иргэндээ төрөөс онцгой итгэл хүлээлгэж байгаагийн илэрхийлэл бөгөөд энэ нь тэдний цаашдын засрал хүмүүжилд эергээр нөлөөлнө гэж хууль санаачлагчид үзэж байна.
ЭМЯ,
ЭЗХЯ, МҮХАҮТанхимтай хамтран зохион байгуулж байгаа “Эрүүл мэндийн салбарын
эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын чуулга уулзалт” Төрийн ордонд эхэллээ. Бодлого
боловсруулагчид, олон улсын хамтрагч байгууллагууд, гадаад, дотоодын хөрөнгө
оруулагчид эрүүл мэндийн салбарын эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын өнөөөгийн
байдал, хууль эрх зүйн орчин, цаашдын чиг хандлага, хөрөнгө оруулалтын
хэрэгцээ, боломжийн талаар хэлэлцэж байна.
Чуулга
уулзалтад Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг оролцож үг хэллээ. Тэрээр “Бүтээн
байгуулалтыг амжилттай хийж, бүтээмжийг нэмэгдүүлэх гол хүч нь эрүүл чийрэг
Монгол хүн юм. Засгийн газар эрүүл мэндийн салбарын техник, тоног төхөөрөмжийн
шинэчлэлээс гадна энэ салбарыг зах зээлийн харилцаанд зохицсон байдлаар
ажиллуулах зорилттой ажиллаж байна гэлээ. Энэ онд 11 аймгийн төвд хамгийн
сүүлийн үеийн аппарат техниктэй оношлогооны төвийг 24 тэрбум төгрөгөөр
санхүүжүүлэн байгуулснаар Улаанбаатар хотод ирж байгаа иргэдийн тоо 60 хувиар
буурсан судалгаа гарчээ.
2012
онд 24,7 тэрбум төгрөгийг иргэд гадаадад оношлуулж, эмчлүүлэхэд зарцуулсан
гэсэн тооцоо байна. Эрүүл мэндийн салбарт хувийн хэвшлийг дэмжиж, гаднын
хөрөнгө оруулалтыг хөхиүлэх замаар гадагшаа гарч байгаа их мөнгийг Монголдоо
үлдээх, эх орондоо найдвартай оношлуулж эмчлүүлэх шаардлагатай байгааг Ерөнхий
сайд хэллээ.
Чуулга
уулзалт эрүүл мэндийн салбарын дэд бүтэц, тоног төхөөрөмж, технологи, төр
хувийн хэвшлийн түншлэл, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээнд бүх нийтийг
хамруулах зэрэг сэдэвт салбар хуралдаануудаар үргэлжилж байна.
Сүүлийн үед хэвлэл мэдээллийн хэрэгслэлээр Ерөнхий сайдын оролцоотойгоор хийгдсэн “Монгол Ардын намыг айлгах Засгийн газрын нууц төлөвлөгөө” ил боллоо хэмээн МАН-ын бүлгийн зарим гишүүдийг хамруулсан төлөвлөгөө гэгчийг цацаж байгаа нь ямар ч үндэслэлгүй зохиомол зүйл болохыг хариуцлагатайгаар мэдэгдэж байна. Бодит баримтгүйгээр ийм гүтгэлэг үргэлжилвэл хууль хяналтын байгууллагад хандах болно гэж Засгийн газрын хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах албанаас мэдээллээ.