Category: улс-төр

НҮБ-ын Байгаль орчны Ассамблейн даргын сонгуульд нэр дэвшин өрсөлдсөн Монгол Улсын Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн сайд С.Оюун чуулганы төлөөлөгчдийн олонхийн дэмжлэгээр Ассамблейн даргаар сонгогдлоо.

НҮБ-ын Байгаль орчны Ассамблейн анхдугаар чуулган өнөөдөр буюу зургадугаар сарын 23-ны өдөр Кени Улсын Найроби хотноо эхэлсэн юм. Ассамблейн чуулганд дэлхийн 170 гаруй орны төлөөлөгч оролцож байна.

НҮБ-ын бүтцийн томоохон байгууллагыг Монгол Улс анх удаа ийнхүү даргалахаар болж буй нь олон улсын тавцан, тэр дундаа НҮБ-д манай нэр хүнд, байр суурь өндөр байгааг илэрхийлж байна. Уг сонгуульд Монгол Улс нэр дэвшин өрсөлдөх, санал, дэмжлэг авах ажлыг Гадаад харилцааны яам болон түүний удирдлага, дипломат ажилтнууд өндөр төвшинд амжилттай зохион байгуулсанд Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн сайд С.Оюун талархаж байгаагаа уламжилсан байна.

Энэ дашрамд дурдахад, Монгол Улс НҮБ-ын хоёр том сонгуульд өрсөлдөхөөр бэлтгэж байгаа юм. Тодруулбал, НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлд 2015 онд, Аюулгүй байдлын зөвлөлд 2022 онд сонгогдохоор ажиллаж буй. НҮБ-ын гишүүн 193 оронтой бүгдтэй нь дипломат харилцаа тогтоох зорилго тавин ажиллаж байгаа нь тэдгээр орнуудын санал, дэмжлэгийг хүлээх, байр сууриа нэмэгдүүлэхэд чухал ач холбогдолтой юм байна.

УИХ дахь бие даагчдын бүлэг өнөөдөр мэдээлэл хийлээ. УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар, Х.Болорчулуун нар томилолттой учраас  Ц.Даваасүрэн гишүүн төлөөлж мэдээлэл хийсэн юм. Бие даагчид  Зөвшөөрлийн тухай хуулийн төслийг дэмжиж байгаа гэнэ. 54 байгууллагаас 900 гаруй зөвшөөрөл олгож байгааг цөөлж нь байгаа нь сайн хэрэг  хэмээн тэд үзжээ. Харин   Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн өөрчлөлтийг дэмжихгүй байгаа аж. Учир нь дуудлага худалдааг зохион байгуулахаас нэг сарын өмнө олон нийтэд мэдээлдэг байсныг 14 хоног болгон багасгасан нь хэсэг бүлэг хүмүүст зориулсан заалт хэмээн хардаж байгаагаа дуулгав.  30 хоногийн өмнө мэдээлвэл иргэд тухайн обьектийн талаар бүрэн судлах боломжтой, харин 14 хоногийн хугацаанд ямар ч мэдээлэл олж авч амжихгүй гэж  Ц.Даваасүрэн гишүүн онцлов. Бие даагч гишүүдийн зүгээс Газрын тосны талаар хуулийн төслийг эсэргүүцэж байгаа аж. Газрын тосны тухай хуулийн төсөлд Стратегийн орд газар байх ёстой гэнэ. Үйл ажиллагаа эрхлэх лицензээр дамжуулан өмчилнө гэсэн заалт оруулж байгаа нь зарим орд газруудыг гадаадын өмчлөлд шилжих үндэс болно гэж үзэж байгаа аж. Бие даагчдын бүлэг Газрын тосны болон Ашигт малтмалын тухай хуулийн төслийг баталвал Ерөнхийлөгчийг хориг тавихыг шаардах гэнэ. Хэрэв Ерөнхийлөгч хориг тавихгүй бол Үндсэн хуулийн цэцэд хандах юм байна. 

МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр БНСУ руу эмчилгээнд явснаас хойш арван сар болж байна. Н.Энхбаярын  эмчилгээ амжилттай болж бие нь сайжирсан, одоо сонирхлоо даган буддын шашныг судалж байгаа гэсэн мэдээлэл хэвлэлээр цацагдаж эхэлсэн. Тэрээр эх орондоо ирэх сард ирэх гэнэ.  МАХН-ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Г.Шийлэгдамба ингэж хэлжээ. 

УИХ-ын дарга З.Энхболд, УИХ-ын дэд дарга Л.Цог болон зарим УИХ-ын гишүүд манай улсад албан ёсны айлчлал хийж байгаа ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга хатагтай Валентина Ивановна Матвиенко тэргүүтэй төлөөлөгчид хэлэлцээ хийж байна.

УИХ-ын дарга З.Энхболд, зочид төлөөлөгчдийг манай улсад албан ёсны айлчлал хийж байгаад талархал илэрхийлээд Монголын талаас оролцож байгаа УИХ-ын гишүүдийг танилцууллаа. 

Хатагтай Валентина Ивановна Матвиенко, “Юуны өмнө бидний Монгол Улсад элэгсэг дотноор хүлээн авч буйд талархаж байна. Бид хоёр талын хамтын ажиллагааг улам өргөжүүлэн хөгжүүлэх үндэс суурь тавих зорилготой айлчилж байна” гэлээ. Тэд хэлэлцээ хийсний дараа сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийнэ. 

НЭГ. УЛСЫН ИХ ХУРАЛ ДАХЬ НАМ, ЭВСЛИЙН БҮЛГИЙН ХУРАЛДААН:

06 дугаар сарын 23-ны Даваа гарагт:

11.00 цагаас:

• Улсын Их Хурал дахь Ардчилсан намын бүлгийн хуралдаан “А” танхимд;

• Улсын Их Хурал дахь Монгол ардын намын бүлгийн хуралдаан “Б” танхимд;

• Улсын Их Хурал дахь МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслийн бүлгийн хуралдаан “В” танхимд.

ХОЁР. АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН:

06 дугаар сарын 23-ны Даваа гарагт:

• Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай, Аудитын тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төсвийн байнгын хорооны ажлын дэд хэсгийн хуралдаан 09.00 цагаас 334 тоот өрөөнд;

• Хамтын тэтгэврийн тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 11.00 цагаас 334 тоот өрөөнд;

• Галт зэвсгийн тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Хууль зүйн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 13.00 цагаас “А” танхимд:

• Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн болон Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хамтарсан ажлын хэсгийн хуралдаан 13.00 цагаас “Б” танхимд;

• “Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2015 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 13.00 цагаас “В” танхимд;

• Улс төрийн намын тухай, Улс төрийн намын санхүүжилтийн тухай хуулиудын төслийг боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгээс холбогдох албан тушаалтнуудтай уулзах уулзалт 13.00 цагаас “Г” танхимд;

• “Эмийн талаар төрөөс баримтлах бодлого батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас 334 тоот өрөөнд;

• Улсын Их Хурлын даргын захирамжаар байгуулагдсан Татварын хууль тогтоомжид нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан 15.00 цагаас “Б” танхимд;

• Үндэсний аюулгүй байдал, Гадаад бодлогын үзэл баримтлалын хэрэгжилтэд хяналт-шинжилгээ хийж, санал, дүгнэлт гаргах үүрэг бүхий Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 15.00 цагаас “Г” танхимд;

• Улсын Их Хурлын даргын захирамжаар байгуулагдсан Сонгуулийн нэгдсэн хуулийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан 16.00 цагаас “Б” танхимд;

• Чөлөөт бүсийн тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 16.00 цагаас “В” танхимд;

• Шүүгчийн цалин, хөлсийг тогтоохтой холбогдсон хууль тогтоомжид нэмэлт, өөрчлөлт оруулах санал боловсруулах үүрэг бүхий Хууль зүйн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 16.00 цагаас 334 тоот өрөөнд;

• “Эрдэнэс-Таван Толгой” ХК-ийн үйл ажиллагааг шалгах Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 16.00 цагаас тус компанийн байранд;

• Санхүүгийн зохицуулах хорооны үйл ажиллагаанд шалгалт хийх Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын дэд хэсгийн хуралдаан 16.30 цагаас 305 тоот өрөөнд.

06 дугаар сарын 24-ний Мягмар гарагт:

• Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай, Аудитын тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төсвийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 09.00 цагаас 334 тоот өрөөнд;

• “Шууд ардчилал, иргэдийн оролцоогоор дамжуулан төсвийн төвлөрлийг сааруулах үндэсний хөтөлбөрийн тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 11.00 цагаас 334 тоот өрөөнд;

• Хууль сахиулагчийн эрх зүйн байдлын тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Хууль зүйн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 11.00 цагаас “Г” танхимд;

• “Төрөөс боловсролын талаар баримтлах бодлогыг шинэчлэн батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөлтэй холбогдуулан “Сургуулийн өмнөх болон ерөнхий боловсролын сургалт”-ын талаарх хэлэлцүүлэг 10.00-13.00 цагт “Б” танхимд;

•  Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Хууль зүйн байнгын хорооны ажлын дэд хэсгийн хуралдаан 13.00 цагаас 334 тоот өрөөнд;

• Төсвийн албаны эрх зүйн байдлын тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төсвийн болон Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хамтарсан ажлын хэсгийн хуралдаан 15.00 цагаас 334 тоот өрөөнд;

• Галын аюулгүй байдлын тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Хууль зүйн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 16.00 цагаас “Г” танхимд.

06 дугаар сарын 25-ны Лхагва гарагт:

• Шилэн дансны тухай болон холбогдох бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төсвийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 09.00 цагаас “В” танхимд;

• Ноос ноолуурын салбарын бодлогын хэрэгжилтийн байдалтай танилцаж, дүгнэлт гаргах үүрэг бүхий Байгаль орчин, хүнс, хөдөө, аж ахуйн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 10 цагаас 334 тоот танхимд;

• Улс төрийн нам, түүний санхүүжилтийн тухай болон Сонгуулийн нэгдсэн хуулийн төслүүдийг боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хамтарсан уулзалт 13.00 цагаас “Г” танхимд.

ГУРАВ. БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН:

06 дугаар сарын 24-ний Мягмар гарагт:

1.Эдийн засгийн болон Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хамтарсан хуралдаан 09.00 цагаас “А” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

• Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.04.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/.

2.Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “А” танхимд үргэлжилнэ:

Хэлэлцэх асуудал:

• Газрын тосны тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.05.23-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;

• “Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2015 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /анхны хэлэлцүүлэг/;

• “Төрөөс төмөр замын тээврийн талаар баримтлах бодлогын хэрэгжилтийг хангах зарим арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2014.06.17-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн хэлэлцэх эсэх/;

• Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.12-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, дуудлага худалдааг зарлах хугацааг багасгах тухай, хэлэлцэх эсэх үргэлжилнэ/;

• Харилцаа, холбооны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.18-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Зөвшөөрлийн тухай хуулийн төсөл, холбогдох бусад хуулийн төслүүд /хэлэлцэх эсэх/;

• Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн биелэлт, Улсын Их Хурлын 2013 оны 62 дугаар тогтоолын хэрэгжилтийн талаар Монголбанкны Ерөнхийлөгчийн мэдээлэл сонсох;

• Бусад.

3.Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хуралдаан “В” танхимд үргэлжилнэ:

Хэлэлцэх асуудал:

• Байгаль орчны төлөв байдлын 2013 оны тайлан сонсох.

4.Агаарын бохирдлыг бууруулах асуудлын дэд хорооны хуралдаан Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйнбайнгын хорооны хуралдааны дараа “В” танхимд үргэлжилнэ:

Хэлэлцэх асуудал:

•2014 оны эхний хагас жилд агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр хийж гүйцэтгэсэн болон цаашид хийх ажлын тухай.

5.Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Б” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

• Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Үндэсний их баяр наадмын тухай хуулийн зарим заалтыг хүчингүй болсонд тооцох тухай, Дипломат албаны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.05.16-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, төрийн ёслолын журмыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч батлах тухай, анхны хэлэлцүүлэг/;

• Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.20-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Төрийн байгууллагуудын бүтэц, чиг үүрэг, үйл ажиллагааны уялдааг хэрхэн хангаж байгаатай танилцсан ажлын хэсгийн танилцуулга.

6.Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Г” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

• Монгол Улсын Засгийн газар, Азийн хөгжлийн банк хооронд байгуулсан “Төлбөрийн системийн шинэчлэл төсөл”-ийн зээлийн хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.18-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн,соёрхон батлах/;

• Гадаад бодлогын шийдвэр гаргах тогтолцоог боловсронгуй болгох талаар ажлын хэсгийн санал, дүгнэлтийг сонсох;

• Монгол Улсаас Зүүн хойд азийн орнуудад суугаа Элчин сайд нарын зөвлөгөөний талаар Гадаад харилцааны сайдын мэдээлэл сонсох.

06 дугаар сарын 25-ны Лхагва гарагт:

1.Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “А” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

• Байнгын хорооны даргад нэр дэвшүүлэх тухай;

• Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн тухай болон холбогдох бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.06.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны тухай болон холбогдох бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.06.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Бусад.

2.Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “А” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

• “Төрөөс шинжлэх ухаан, технологийн талаар баримтлах бодлого шинэчлэн батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2014.06.10-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• “Эмийн талаар төрөөс баримтлах бодлого батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /анхны хэлэлцүүлэг/;

• Монгол хэлний тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх ажлын хэсэг байгуулах тухай Байнгын хорооны тогтоолын төсөл.

3.Төсвийн байнгын хорооны хуралдаан 15.00 цагаас “Б” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

• Шилэн дансны тухай болон холбогдох бусад хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Монгол Улсын Ерөнхийлөгч 2014.06.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;

• Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, бондын хүүгийн орлогын татварыг 10 хувь болгох тухай, анхны хэлэлцүүлэг/;

• Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.06.20-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Чөлөөт бүсийн тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.06.12-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/;

• “ДЦС-2 түшиглэн байгуулсан утаагүй түлшний үйлдвэрийн төсвийн зарцуулалт үр дүн”-д хийсэн аудитын тайлан сонсох.

ДӨРӨВ. ПҮРЭВ, БААСАН ГАРАГИЙН НЭГДСЭН ХУРАЛДААН:

• Байнгын хорооны даргыг сонгох тухай;

• Засгийн газрын гишүүнийг огцруулах тухай асуудал;

• Монгол Улсын 2013 оны төсвийн гүйцэтгэлийг батлах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2014.06.18-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, нэг дэх хэлэлцүүлэг үргэлжилнэ/;

• Газрын тосны тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.05.23-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;

• Монгол Улсын Засгийн газар, Азийн хөгжлийн банк хооронд байгуулсан “Төлбөрийн системийн шинэчлэл төсөл”-ийн зээлийн хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.18-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн,соёрхон батлах/;

• “Цагаан суваргын ордын төрийн эзэмшлийн хувь тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2014.5.23-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг үргэлжилнэ/;

• “Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2015 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /анхны хэлэлцүүлэг/;

• “Эмийн талаар төрөөс баримтлах бодлого батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /анхны хэлэлцүүлэг/;

• Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.04.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;

• Шилэн дансны тухай болон холбогдох бусад хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Монгол Улсын Ерөнхийлөгч 2014.06.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;

• Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, бондын хүүгийн орлогын татварыг 10 хувь болгох тухай, анхны хэлэлцүүлэг/;

• Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Үндэсний их баяр наадмын тухай хуулийн зарим заалтыг хүчингүй болсонд тооцох тухай, Дипломат албаны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.05.16-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, төрийн ёслолын журмыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч батлах тухай, анхны хэлэлцүүлэг/;

• Гэр бүлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Оюунхорол 2011.10.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, гэр бүлийн асуудал хариуцсан агентлаг бий болгох тухай, хэлэлцэх эсэх/;

• Чөлөөт бүсийн тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.06.12-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Тамхины хяналтын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Эрдэнэбат 2014.06.13-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, тамхи татах цэг байгуулах тухай, хэлэлцэх эсэх/;

• Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.20-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• “Төрөөс төмөр замын тээврийн талаар баримтлах бодлогын хэрэгжилтийг хангах зарим арга хэмжээний тухай”Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2014.06.17-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн хэлэлцэх эсэх/;

• Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.12-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, дуудлага худалдааг зарлах хугацааг багасгах тухай, хэлэлцэх эсэх/;

• Харилцаа, холбооны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2014.06.18-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Зөвшөөрлийн тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /хэлэлцэх эсэх/;

• Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн тухай болон холбогдох бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.06.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны тухай болон холбогдох бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.06.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• “Төрөөс шинжлэх ухаан, технологийн талаар баримтлах бодлого шинэчлэн батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2014.06.10-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2014.06.20-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

• Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Даваасүрэнгээс “Монгол мал” хөтөлбөрийг батлах тухай Улсын Их хурлын 2010 оны 23 дугаар тогтоолын хэрэгжилтийн талаар Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн сайдад тавьсан асуулга”-ын хариуг сонсох.

Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболдын урилгаар ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга Валентина Ивановна Матвиенко  өчигдөр Монгол Улсад хүрэлцэн ирлээ.

ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга Валентина Ивановна Матвиенког “Чингис хаан” олон улсын нисэх онгоцны буудалд газардахад УИХ-ын дэд дарга Л.Цог, УИХ-ын гишүүн О.Содбилэг, УИХ-ын гишүүн Д.Арвин, УИХ-ын Тамгын газрын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Болдбаатар нар болон албаны бусад хүмүүс  угтан авлаа.

Хатагтай Валентина Ивановна Матвиенкогийн Монголд Улсад хийж буй албан ёсны айлчлал маргааш эхэлнэ.

ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга айлчлалынхаа хүрээнд Монгол Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболдтой хэлэлцээ хийж, санамж бичигт гарын үсэг зурахын зэрэгцээ Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржид бараалхах юм.

Мөн Монгол Улсын Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга, МАН-ын дарга М.Энхболд нар хатагтай В.И.Матвиенкод бараалхана.

 ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга хатагтай В.И.Матвиенко тэргүүтэй төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд Холбооны Зөвлөлийн орлогч дарга, Монгол Улсын Их Хуралтай харилцах бүлгийн дарга Умаханов Ильяс Магомед-Саламович, Холбооны Зөвлөлийн Гадаад хэргийн хорооны нэгдүгээр орлогч дарга Джабаров Владимир Михайлович нарын  Холбооны Зөвлөлийн 10 гишүүн, албаны бусад хүмүүс багтсан байна.

Валентина Ивановна Матвиенко 1949 онд Украинд төрсөн. 1972 онд Ленинградын Хими, эм зүйн дээд сургууль, 1985 онд ЗХУ-ын Коммунист намын Төв Хорооны дэргэдэх Нийгмийн ухааны Академи, 1991 онд ОХУ-ын ГХЯ-ны дэргэдэх Дипломат академийн Удирдах албан тушаалтны мэргэжил дээшлүүлэх сургалтыг тус тус төгсжээ.

 Тэрбээр ажил хөдөлмөрийнхөө гарааг Залуучуудын байгууллагын ажилтнаас эхэлж, Ленинград хотын Петроград дүүргийн Комсомолын хорооны хэлтсийн даргаас хотын Комсомолын хорооны Нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга хүртэлх залуучуудын байгууллагын бүх шатны удирдах албан тушаалд ажиллаж байжээ. Улмаар намын ажилд шилжин 1984-1986 онуудад Ленинград хотын Красногвардейск дүүргийн Намын хорооны Нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга, 1986-1989 онд Ленинград хотын Гүйцэтгэх захиргааны орлогч даргаар ажилласан байна.

 Тэрбээр 1998-2003 онд ОХУ-ын Засгийн газрын тэргүүний орлогчоор томилогдож, нийгмийн асуудлыг хариуцан ажиллажээ. Улмаар 2003 оны 3 дугаар сарын 19-нд ОХУ-ын Баруун-хойд холбооны тойрогт Ерөнхийлөгчийн Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр, 2003 оны 10 дугаар сард Санкт-Петербург хотын Захирагчаар сонгогдсон бөгөөд 2006 онд уг албан тушаалд хоёр дахь удаагаа тохоон томилогдож ажиллажээ.

В.И.Матвиенко 2011 оны 8 дугаар сард ОХУ-ын Холбооны Зөвлөлийн гишүүнээр, мөн оны 9 дүгээр сард Холбооны Зөвлөлийн даргаар сонгогдон ажиллаж байна

Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболдын урилгаар ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга Валентина Ивановна Матвиенко  өнөөдөр /2014.06.22/ Монгол Улсад хүрэлцэн ирлээ.

ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга Валентина Ивановна Матвиенког “Чингис хаан” олон улсын нисэх онгоцны буудалд газардахад УИХ-ын дэд дарга Л.Цог, УИХ-ын гишүүн О.Содбилэг, УИХ-ын гишүүн Д.Арвин, УИХ-ын Тамгын газрын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Болдбаатар нар болон албаны бусад хүмүүс  угтан авлаа.

Хатагтай Валентина Ивановна Матвиенкогийн Монголд Улсад хийж буй албан ёсны айлчлал маргааш эхэлнэ.

ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга айлчлалынхаа хүрээнд Монгол Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболдтой хэлэлцээ хийж, санамж бичигт гарын үсэг зурахын зэрэгцээ Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржид бараалхах юм.

Мөн Монгол Улсын Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга, МАН-ын дарга М.Энхболд нар хатагтай В.И.Матвиенкод бараалхана.

 ОХУ-ын Холбооны Хурлын Холбооны Зөвлөлийн дарга хатагтай В.И.Матвиенко тэргүүтэй төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд Холбооны Зөвлөлийн орлогч дарга, Монгол Улсын Их Хуралтай харилцах бүлгийн дарга Умаханов Ильяс Магомед-Саламович, Холбооны Зөвлөлийн Гадаад хэргийн хорооны нэгдүгээр орлогч дарга Джабаров Владимир Михайлович нарын  Холбооны Зөвлөлийн 10 гишүүн, албаны бусад хүмүүс багтсан байна.

Валентина Ивановна Матвиенко 1949 онд Украинд төрсөн. 1972 онд Ленинградын Хими, эм зүйн дээд сургууль, 1985 онд ЗХУ-ын Коммунист намын Төв Хорооны дэргэдэх Нийгмийн ухааны Академи, 1991 онд ОХУ-ын ГХЯ-ны дэргэдэх Дипломат академийн Удирдах албан тушаалтны мэргэжил дээшлүүлэх сургалтыг тус тус төгсжээ.

  Тэрбээр ажил хөдөлмөрийнхөө гарааг Залуучуудын байгууллагын ажилтнаас эхэлж, Ленинград хотын Петроград дүүргийн Комсомолын хорооны хэлтсийн даргаас хотын Комсомолын хорооны Нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга хүртэлх залуучуудын байгууллагын бүх шатны удирдах албан тушаалд ажиллаж байжээ. Улмаар намын ажилд шилжин 1984-1986 онуудад Ленинград хотын Красногвардейск дүүргийн Намын хорооны Нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга, 1986-1989 онд Ленинград хотын Гүйцэтгэх захиргааны орлогч даргаар ажилласан байна.

 Тэрбээр 1998-2003 онд ОХУ-ын Засгийн газрын тэргүүний орлогчоор томилогдож, нийгмийн асуудлыг хариуцан ажиллажээ. Улмаар 2003 оны 3 дугаар сарын 19-нд ОХУ-ын Баруун-хойд холбооны тойрогт Ерөнхийлөгчийн Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр, 2003 оны 10 дугаар сард Санкт-Петербург хотын Захирагчаар сонгогдсон бөгөөд 2006 онд уг албан тушаалд хоёр дахь удаагаа тохоон томилогдож ажиллажээ.

В.И.Матвиенко 2011 оны 8 дугаар сард ОХУ-ын Холбооны Зөвлөлийн гишүүнээр, мөн оны 9 дүгээр сард Холбооны Зөвлөлийн даргаар сонгогдон ажиллаж байна хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

УИХ-ын гишүүн, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга, Газрын тухай хуулийн ажлын хэсгийн гишүүн А.Бакейтэй ярилцлаа. 

-Газрын тухай хууль сүүлийн үед хэл амны бай болж байна. Эсэргүүцсэн хүмүүс жагсаал цуглаан ч хийж байгаа харагдсан. Хуулийн төсөлд гадаадын иргэнд 100 жилээр газар эзэмшүүлэх заалт байгаа нь үнэн үү?

-Хэлэлцүүлгийн шатанд яваа Газрын тухай багц хуулийн төслийг өнгөрөгч оны нэгдүгээр сарын 11-ний өдөр Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн. Түүнээс хойш ажлын хэсэг байгуулагдан өнөөдрийг хүртэл ажиллаж байна. Уг хуулийн төсөл нь дан ганц Газрын тухай хууль биш бөгөөд Газрын төлбөрийн тухай хууль, Газрын кадастр зураг зүйн тухай хууль, Лу.Болд, Ц.Оюунгэрэл нарын гишүүдийн өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль гээд газрын холбогдол бүхий хуулиуд багцаараа байгаа. Анх үүнийг багцаар нь хэлэлцэж эхэлсэн ч ажлын хэсгийнхэн энэ олон хуулиас эхний ээлжинд суурь хууль гэдэг утгаар нь Газрын тухай хуулийг нэн тэргүүнд хэлэлцэх шаардлагатай гэж үзсэн. Тиймээс суурь хуулиа баталсны дараа дагалдах хуулиа баталъя гэдэг дээр санал нэгдэцгээсэн. 

2008-2012 оны Засгийн газрын үед Газрын тухай хуулийн төсөл өргөн баригдсан ч хэлэлцэгдэж чадаагүй. Шинэчлэлийн Засгийн газар гарч ирснээр уг хуулийн төслийн агуулгыг алдагдуулалгүй дахин өргөн барьсан. Одоо хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй Газрын тухай хуулийн гол үзэл санаа энэ хуулинд тэр хэвээрээ байгаа. Тиймээс уг хууль бие биенийгээ үгүйсгэх асуудал бус хамтын санаачилсан хуулийн төсөл гэхэд болно. Хий хоосон хийрхэл, улстөржилтөөсөө салж хуулиа хамтдаа батлаад явчихмаар байгаа юм. 

-Тийм л юм бол гол хуулийн төслийн маргаан дагуулсан ноцтой асуудал нь юу байна вэ?

-Газрын тухай хуулиар эзэмших, өмчлөх, ашиглах гэсэн харилцааны гурван хэлбэр байгаа. Өмчлөх нь мэдээж Үндсэн хуулинд заасны дагуу Монгол Улсын газрыг Монголын төр, Монгол Улсын иргэн л өмчилнө. Өөрөөр өмчлөх субьект байхгүй. Уг хуулийн төсөлд Үндсэн хуулийн зүйл заалтыг зөрчсөн ямар ч өгүүлбэр байхгүй гэдгийг хэлье. Харин эзэмшүүлэхийн хувьд хуулийн төсөлд 15-60 жил, дахин нэг удаа 40 жилээр сунгаж болно гэж заасан. Энэ нь одоо мөрдөж буй хуулинд ч байгаа юм. Хэнд ямар зориулалтаар эзэмшүүлэх вэ гэдэг нь тодорхой бөгөөд гадаадын иргэнд газар эзэмшүүлэх асуудал огт тусгагдаагүй. Газрыг ашиглах гэдэг дээр “Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт хууль журмын дагуу үйл ажиллагаа явуулж байгаа гадаадын иргэнд газрыг тодорхой гэрээний үндсэн дээр ашиглуулна” л гэж заасан. Газрыг гадаадын иргэнд ашиглуулах нь аль ч улсад байдаг зүйл. Хуулийн төслийг улс төрийн үүднээс мушгиж тайлбарлах нь зохимжтой биш юм. 

-Жагсаал цуглааныг та улс төр хийж буй арга гэж хүлээж авч байгаа юм уу?

-Газрын тухай хуулийг эсэргүүцэн жагсаж байгаа хүмүүсийг хаанаас яаж зохион байгуулж байгааг би мэдэхгүй. Ямартай ч энэ нь улс төрийн шинжтэй шоу маягийн нэг хэлбэр яваад байгаа юм. Түүнээс гадныханд шууд газрыг худалдах, тавиад туучих тухай заалт энэ хуулийн төсөлд лав л алга. 

-Хуулийн төсөл батлагдвал иргэдэд ямар давуу тал, үр өгөөжтэй гэдгийг нь хэлэхгүй юу. Муу хуулийн төслөө наадмын чимээнд даруулан батлах гэж байна гэх юм?

-Эдийн засгийг идэвхжүүлэх УИХ-ын тогтоолын дагуу үр өгөөжтэй хуулиуд хэлэлцэгдээд явж байгаа. Ерөнхийдөө Монгол Улсын эдийн засгийн хөгжлийн суурь асуудал нь газрын харилцаа. Энэ нь зах зээлийн дэг жаягт нийцсэн байдлаар эдийн засгийн эргэлтэд ороод хөгжинө гэж үзвэл өөр өнцгөөс харж байгаа юм. Өнөөдрийн энэ нөхцөл байдлаас шалтгаалан Газрын тухай хуулийг батлахгүй орхиж хэрхэвч болохгүй. Өнөөдөр газартай холбоотой маргаан хамгийн их байна. Одоо мөрдөгдөж буй хуулийн зохицуулж байгаа харилцаа нь амьдрал дээр бүрэн нийцэхгүй байгаа бөгөөд амьдрал дээр алдаа дутагдал гарсаар байгаа л даа. Тиймээс энэ бүхнийг тодорхой болгож сайжруулах зайлшгүй шаардлага бий болсон. Улс төрөөс болж ийм тулгамдсан асуудлаас ухрах нь зохимжгүй хэрэг. 

-Газрын тухай хуулийн төслийн 15.5 дээр “Гадаадын хөрөнгө оруулалт бүхий аж ахуй нэгжид газар эзэмших эрхийг зөвхөн нээлттэй дуудлага худалдааны үндсэн дээр олгоно” гэсэн заалтаас харахад гадны иргэнд газар эзэмшүүлэх юм байна гэсэн ойлголт төрөөд байна. Үүнийг тайлбарлахгүй юу?

-Ажлын хэсгийн хуралдаан дээр зарчмын зөрүүтэй саналаар уг заалт орж ирж байсан. Энэхүү заалтыг илүү оновчтой, эерүү хэлбэрээр оруулж өгөх эсвэл бүр хасъя гэсэн санал байгаа. Хуучин хуулинд ч байсан уг заалт дээр ажлын хэсгийнхэн ярих нь зүйтэй гэдгийг хэлж байсан юм. Өнгөрөгч намрын чуулганаар Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийг бүхий л намын бүлгийн гишүүд хамтран баталсан. Уг хуулийн хүрээнд “Хөрөнгө оруулагчдыг гадаад дотоод гэж ялгахгүй, Үндсэн хууль зөрчихгүйгээр тааламжтай нөхцөлийг бүрдүүлнэ” гэсэн утгаар хууль батлагдсан. Тэр үед нь уг хуулийг бүгд дэмжчихээд одоо болохоор үүгээр улс төр хийх нь ямар хаашаа юм бэ гэж гайхаж л сууна. Үүнийг үнэхээр болохгүй гэж байгаа бол хэлэлцэх явцдаа тайлбарлаад хасуулах эрх нь Ардын намын гишүүдэд бий. Үүгээр бүхэл бүтэн хуулийг үгүйсгэж болохгүй шүү дээ. 

-Газрын тухай хууль парламентаас парламентын хооронд батлагдахгүй яваа нь ямар учиртай юм бол. Цаана нь гишүүдийн хувийн ашиг сонирхол байгаа юм биш биз гэсэн хардлага байна?

-Хуулийг батлахад шууд хувийн ашиг сонирхлын зөрчилтэй гишүүд байна гэж хэлж чадахгүй. Мэдээж барилга, газар тариалангийн салбарт ч гэдэг юм уу бизнес эрхэлдэг тодорхой тооны гишүүд Их хуралд байгаа. Гэхдээ илт мэдрэгдээд байгаа юм алга. 

Газар тариалангийн үржил шим бүхий газрууд хэдхэн том компанийн мэдэлд байна. Энэ нь улс төрийн нэлээд маргаантай асуудал болж байгаа тул өнөөдрийн энэ Их хурлаар шийдэхэд түвэгтэй. Яваандаа үүнийг шийдэх л ёстой. 

-Газрын өмчлөх, эзэмших, ашиглах гэдэг үгийг ойлгож байгаа хэрнээ ойлгохгүй байгаа мэтээр улс төр хийгээд байгааг та юу гэх вэ?

-Одоо мөрдөгдөж буй хууль болон шинэ хуулийн төсөлд ч гэсэн энэ гурван ойлголтыг маш тодорхой заасан. Газар өмчлөх гэдэг нь “Хуулийн хүрээнд газрыг эзэмших, ашиглах, захиран зарцуулах эрхтэйгээр өөрийн мэдэлд байлгах эрхийг хэлнэ” гэж заасан. Энэ нь газрын эзэн өөрөө газраа хэрхэн яаж ашиглах вэ гэдэг нь дурын асуудал болж байгаа юм. Газар өмчлүүлэх хууль гараад олон жил болж байгаа ч гэсэн газрыг өмчлүүлэх ажил маш удаашралтай байгаа. Уг асуудал олон хүчин зүйлийн нөлөөллөөс болж байна. Төрийн хүнд суртал, одоогийн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй хууль ч нөлөөлж байгаа байх. Газар эзэмших гэдгийг хуулинд “Хуулиар зөвшөөрсөн хүрээнд газар өмчлөгчтэй байгуулсан гэрээнд заасан зориулалт нөхцөлийн дагуу өөрийн мэдэлд байлгах” гэсэн байгаа л даа. 

Гэрээний хугацаа дууссаны дараа эзэмших эрх нь хүчин төгөлдөр бус болно. Энэ нь түрээслэх хэлбэртэй ойролцоо юм. Газрын ерөнхий өмчлөгч нь төр гэхэд төр төсөвт байгууллагад түрээсэлж байна гэсэн үг. Газар ашиглах гээд болоод ирэхээр “Хуулиар зөвшөөрсөн хүрээнд тухайн газрын өмчлөгч, эзэмшигчээс тодорхой хугацаанд гэрээгээр тухайн газрын ашигтай чанарыг гаргаж хэрэглэх эрхийг хэлнэ” гэсэн байгаа юм. Тухайлбал, би ногоо тарих газаргүй байлаа гэхэд өөр компанийн ч юм уу газрыг гэрээ байгуулан ашиглаад өөрийн орлого олох эх үүсвэрийг олж авах л үйл явц юм. Энэ бол улс төрийн үүднээс мушгиад байх асуудал биш. Ямар ч улс төрч өмчлөх, эзэмших, ашиглах гэдгийг хуулиас уншаад ойлгож байгаа. Үүнийгээ битгий улс төржүүлээд бай л даа. 

-Гадны иргэнд газрыг эзэмшүүлнэ гэсэн байна гээд байгаа. Тэгвэл ашиглуулна гэсэн заалт нь хаана байгаа вэ?

-34.1.3-т “Монгол Улсад байнга оршин суугаа гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүнд гэр бүлийн хамтын хэрэгцээний зориулалтаар газрыг ашиглуулна” гэж хуулийн төсөлд тусгасан. Гэхдээ энэ хуулийн 33.3-т “Газар ашиглах эрхийг худалдаж болохгүй, арилжиж, барьцаалж, бэлэглэж, бусдад шилжүүлж болохгүй” гээд заагаад өгчихсөн. Тэгэхээр гадны аль нэг улсын иргэн орж ирээд хөрөнгө оруулалт хийлээ гэхэд мэдээж агаарт үйл ажиллагаа явуулахгүйгээс хойш газар ашиглахаас өөр замгүй. Тэр газрыг тодорхой хүмүүстэй гэрээлсний үндсэн дээр ашиглах эрх нь нээгдэнэ. 

Гэхдээ ашиглах эрх бүхий газраа ингэж ингэж болохгүй гэдгийг нь хориглоод өгчихсөн. Мэдээж уг хуулийн төслийг улс төрийн өнцгөөс бус эрүүл ухаанаар хэлэлцээд явахад засч сайжруулах зүйлс байлгүй л яахав. Энэ хуулийг сайжруулаад гаргах бүрэн боломжтой. 

Э.ЭНХБОЛД

Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд Л.Гантөмөр ОХУ-д айлчилна. Түүний айлчлал өнөөдрөөс эхэлж байгаа бөгөөд ирэх пүрэв гариг хүртэл үргэлжлэх юм. Тэрбээр айлчлалын үеэр хоёр орны хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх чухал уулзалт, хэлэлцээ хийх юм байна.

Тэр дундаа боловсролын салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, хоёр улсын оюутан солилцоо зэрэг олон чухал асуудлыг хөндөх юм байна. Л.Гантөмөр сайдын айлчлын удирдамжийг өчигдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар батлан, шийдвэрлэжээ.

Өчигдөр хуралдсан УИХ-ын нэгдсэн
чуулганы үеэр Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, “Н.Батбаяр сайдын удирддаг эдийн
засгийн хөгжлийн яамны зарим өрөөнөөс чагнах төхөөрөмж илэрсэн байна”,
түүнтэй холбогдуулан ерөнхий сайдын өрөөндөө бүх яамдын Төрийн нарийн
бичгийн дарга нарыг цуглахыг хүсээд байна гэсэн юм.

Мөн өчигдрийн УИХ-ын чуулганы нэгдсэн
хуралдаанд Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Н.Батбаяр оролцоогүй бөгөөд,
түүнийг Төрийн нарийн бичгийн дарга Н.Шинэбаатар болон тагнуулын
байгууллагын албан хаагчдын хамт “чагнах төхөөмөржийн учрыг олохын тулд
гадуур ажиллаж байна” гэж Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг мэдээлсэн. Тус үйл
явдлын талаар одоогоор албан ёсны мэдээлэл гараагүй байна.