Category: улс-төр

Эдийн засгийн байнгын хороо хуралдан Төрөөс төмөр замын тээврийн талаар баримтлах бодлогын хэрэгжилтийг хангах зарим арга хэмжээний тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ. Тогтоолын төслийг Байнгын хорооны анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Ажлын хэсгийн танилцуулгыг тус ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгайбаатар танилцуулав. Дээрх тогтоолын төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны Ажлын хэсэг хоёр удаа хуралдаад, хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллыг Байнгын хорооны хуралдаанд танилцуулах нь зүйтэй хэмээн үзжээ.

Ажлын хэсгийн гишүүдийн олонхын дэмжлэгийг авсан хоёр заалтын эхнийх нь тогтоолын төслийн 1 дэх заалтыг хасах тухай байжээ. Хоёр дахь нь тогтоолын төслийн хоёр дахь заалтыг дараах байдлаар өөрчлөн найруулахаар тусгасан байна. “Тавантолгой-Гашуунсухайт, Сайншанд-Ханги, Хөөт-Бичигт, Нарийнсухайт-Шивээхүрэн чиглэлийн төмөр замын шинэ шугамыг 1435 мм-ийн царигтай, Арц суурь-Эрдэнэт, Тавантолгой-Сайншанд-Баруун-Урт-Хөөт-Чойбалсан, Хөөт-Нөмрөг чиглэлийн төмөр замын шинэ шугамыг 1520 мм-ийн царигтай байх ажлыг зохион байгуулж, хэрэгжүүлж ажиллахыг Монгол Улсын Засгийн газарт даалгасугай” хэмээн өөрчлөн найруулах санал дэмжигдсэн аж.

Ажлын хэсгийн танилцуулгыг хийсний дараа ажлын хэсгийн ахлагч Б.Гарамгайбаатар өөрийн санал, бодлоо илэрхийлсэн. Тэрбээр дээрх саналын томьёолол Байнгын хорооны болон чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар дэмжигдэн батлагдсан тохиолдолд 2010 онд УИХ-аас батлагдсан Төрөөс төмөр замын тээврийн талаар баримтлах бодлогод тусгагдаагүй шинэ маршрут бий болж байна гээд дээрх баримт бичигт өөрчлөлт оруулах зарчмаар асуудлыг нэг тийш нь шийдэх хэрэгтэй хэмээн үзэж байгаагаа илэрхийлсэн юм. Ажлын хэсгийн танилцуулгатай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлсэн. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэл, Монгол Улсын транзит тээврийн бодлогыг иж бүрэн харж асуудлыг шийдэх ёстой хэмээгээд хариуцсан сайд нь томилогдоогүй байхад асуудлыг хэлэлцэх нь зүйтэй эсэхэд эргэлзэж байгаагаа хэлж байсан. Харин УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун, Хөөт гэдэг газраас Нөмрөгийн чиглэлд өргөн төмөр зам, мөн дээрх газраас Бичигт уруу нарийн төмөр зам тавих санал яагаад оруулж ирж байгааг тодруулаад Хөөт гэдэг газар төмөр замын зангилаа байх нь тийм ч оновчтой шийдэл биш хэмээсэн.

УИХ-ын гишүүн Х.Баттулга, баялагтай газраасаа нарийн царигтай төмөр зам тавиад баялгаа зөөгөөд эхэлбэл бид хоосон хоцорно. Ийм нөхцөлд боловсруулах үйлдвэрийн тухай ярих аргагүй болно гэж хэлсэн. Тэрбээр салбарын сайд нь томилогдоогүй байхад энэ асуудлыг ярих нь зүйд нийцэхгүй хэмээн саналаа илэрхийлсэн.

Гишүүд ийнхүү хэлэлцээд Ажлын хэсгээс оруулж ирсэн саналын томьёоллуудаар санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжлээ хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Үдээс хойш хуралдсан УИХ-ын Төсвийн байнгын хорооны хуралдаанаар ирэх оны төсөв, түүнийг дагалдаж орж ирсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх ёстой байлаа. Гэвч хэлэлцэх асуудлаа баталж чадсангүй. Учир нь гишүүдийн ирц хүрсэнгүй. Улмаар ирэх оны төсвийн төслийг маргаашийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар оруулж хэлэлцэж чадахгүйд хүрэв бололтой.

Улсын Их Хурлын гишүүн, Төсвийн байнгын хорооны дарга Ц.Даваасүрэн Дэлхийн банкны суурин төлөөлөгч Жеймс Андерсоныг өнөөдөр /2014.10.22/ хүлээн авч уулзлаа.

Уулзалтын эхэнд ноён Жеймс Андерсон, Төсвийн байнгын хорооны даргыг цаг зав гарган хүлээн авч уулзаж буйд талархлаа илэрхийлэв. Мөн тэрээр, хоёр сарын өмнө томилогдож ирсэн бөгөөд Монгол Улсад 1993-1997 онд ажиллаж байсан. Өөрийгөө танилцуулахын зэрэгцээ Монгол Улсын эдийн засаг, төсвийн нөхцөл байдлын талаар мэдээлэл сонсох хүсэлтэй байна гэв.

Улсын Их Хурлын гишүүн, Төсвийн байнгын хорооны дарга Ц.Даваасүрэн, Монгол орны онцлогыг мэдэх туршлагатай хүн дахин томилогдож ирсэнд талархаж байна гээд 1993-1997 оны үед буюу таны ажиллаж байх үеийн эдийн засагтай харьцуулахад өөр болсон. Зөвхөн 2000 онтой харьцуулахад төсөв 16-18 дахин, улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт 40 орчим хувиар өссөн. Гэхдээ бидэнд бодож төлөвлөх зүйл их бий хэмээн онцлон тэмдэглэв. Мөн уул уурхайн бүтээгдэхүүнээ боловсруулж экспортод гаргах болон хөдөө, аж ахуй, боловсролын салбарын асуудлаар хөндөн ярилцав. Тэрээр хэлэхдээ, Бидний ач холбогдол өгч буй салбар бол мал аж ахуй. Бид махны болон сүүний чиглэлээр дэлхийд хамгийн органик хүнсийг үйлдвэрлэх боломжтой. Монгол Улсын мал шиг бэлчээрээ сонгож өвсөө иддэг газар дэлхийд байхгүй. Хашаан дотроо тодорхой 3-4 нэр төрлийн өвс идэж байгаа. Харин манай улсад аймаг, сумаараа махны амт чанар, өөр байдаг. Бид эдгээрийг дэлхийн зах зээлд гаргах асуудал чухал. Хэзээ нэгэн цагт манай улсын хөдөө аж ахуйн салбарын бүтээгдэхүүн /мах, сүү/ уул уурхайн бүтээгдэхүүн шиг ашиг өгч эхэлнэ гэдэгт эргэлздэггүй хэмээн онцлов.

Уулзалтад Дэлхийн банкны ахлах эдийн засагч Таехюн Ли, эдийн засагч Ш.Алтанцэцэг, Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хорооны референт Г.Нарантуяа, болон албаны бусад хүмүүс байлцлаа хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.

АН-ын дарга Н.Алтанхуяг:

Сүүлийн хоёр гурван хоног АН, МАХН-ын хамтын ажиллагааны гэрээний талаар нэлээн их яригдаж байна. Ялангуяа манай АН-ын гишүүдийн дунд энэ гэрээтэй холбоотой, гэрээний зүйл заалттай холбоотой ойлголтууд зөрөөтэй байна. Зарим нь гэрээний зарим заалтыг өөрөөр ойлгож тайлбарлаж байна. Тиймээс АН-ын дотоод эв нэгдлийг хангах, дотоод ойлголцлыг бэхжүүлэх чиглэлээр бид энэ гэрээгээ нэг мөр ойлгодог болъё гэж шийдсэн. ингээд МАХН-ын даргатай яриад гурван зүйлийг та бүхэнд мэдэгдэх гэж байна.

Нэгдүгээрт, энэ гэрээ намуудын эрх бүхий байгууллагуудаар орж хэлэлцэгдэж байж хүчин төгөлдөр болох учиртай.

Хоёрдугаарт, бид гэрээний зүйл заалтуудаар нэгдмэл ойлголттой байхгүй байгаа учраас гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, засч сайжруулах асуудлаар хоёр намаас ажлын хэсэг гарган хамтарч ажиллахаар тохирлоо.

Гуравдугаарт, энэ ажлын хэсэг хамтарч ажиллаад гэрээний талаар, зүйл заалтын талаар нэг мөр ойлголттой болсны дараа намуудын холбогдох удирдах байгууллагуудаар оруулж батлуулъя гэж тохирлоо.

Төгсгөлд нь хэлэхэд, сүүлдээ энэ гэрээ хоёр намын хооронд байгуулсан гэрээ биш хоёр хүний хоорондох асуудал юм шиг гүтгэлэг, цуурхал их тараах шинжтэй боллоо.

Өчигдөр гэхэд Н.Энхбаяр дарга бид хоёрын гарын үсгийг хуулбарлаж хуурамчаар эвлүүлээд, энэ хоёр нөхөр ийм нууц гэрээ байгуулсан байна, гэрээний хавсралт нь ийм нууц зүйл байна гэсэн мэдээлэл цацлаа. Иймэрхүү гүтгэлэг хэрээс хэтрэх хандлагатай байгаа учраас үүнийг хэн хуурамчаар эвлүүлж тарааж байгааг тогтоохын төлөө хууль хяналтын байгууллагад хандана.

Баярлалаа.

МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр:

МАХН-ын даргын хувьд Ерөнхий сайдын хэлсэн санааг дэмжиж байгаагаа илэрхийлье.

Дээр нь нэмээд ганц хоёр зүйлийг та бүхэнд хэлье.

Нэгдүгээрт, энэ гэрээ яагаад байгуулагдсан бэ гэхээр та бүхэн ойлгож байгаа байх. 2012 оны УИХ-ын сонгуулиар сонгогчид маань аль нэгэн нам дангаараа Засгийн эрх авах боломжгүй, Засгийн газар байгуулах боломжгүй, өөрөөр хэлбэл, намууд хамтран ажиллахыг шаардсан санал өгсөн. Энэ утгаараа Ардчилсан нам манай намд хандаж, хамтран ажиллах саналыг өөрт олгогдсон эрхийнхээ дагуу тавьсан. Бид саналыг хүлээж авсан, хамтран ажиллаж байна.Энэ хамтын ажиллагаагаа улам боловсронгуй ойлгомжтой, тодорхой бичиг баримтаар хамтын ажиллагааны үйл ажиллагаа зохицуулагдсан байх нь зөв гэж үзэж энэ гэрээг байгуулсан гэдгийг та бүхэн ойлгож байгаа байх. Түүнээс биш Засгийн газарт хамтраагүй хоёр нам гэнэт гарч ирээд байгуулсан гэрээ огт биш.

Гэрээний тухай асуудал нэлээд хэрэн сар яригдсан. Гэхдээ Ардчилсан намын зарим нөхдүүдийн шүүмжлэлийг би эергээр хүлээж авч байгаа. Зарчмын хувьд буруу биш гэж хэлэхгүй ч зарим зүйл заалтыг өөрчилье, засъя, баяжуулъя, улам тодорхой болгоё гэж ажил хэрэгчээр хандаж байгаа гэж ойлгож байгаа. Ерөнхий сайд, намын даргын хувьд ийм санал гаргасныг манай нам дэмжиж байгаа. Гэрээ гэдэг бол аль болохоор олон хүний санал зөв зүйтэй туссан, тэр утгаараа хэрэгжих магадлал өндөр байж байж сайн гэрээ болох учиртай. Тийм учраас ажлын хэсэг байгуулъя. Ажлын хэсэг дээрээ энэ гэрээг баяжуулах, нэмэх, өөрчлөх саналуудыг судлаад энэ гэрээгээ тэрний дараагаар хүчин төгөлдөр болгож хэрэгжүүлэх ажилдаа оръё гэж гэсэн зарчмыг манай нам дэмжиж байгаа юм.

Бид ямар нэгэн байдлаар Засгийн газрыг, Ардчилсан намыг эвгүй байдалд оруулъя гэсэн буруу зөрүү санаа байхгүй. Угаасаа хамтарч ажиллаж эхэлсэн, цаашдаа ч хамтарч ажиллая гэсэн саналыг илэрхийлж байгаа. Энэ чиглэлд идэвхтэй хамтран ажиллах хүсэлтэй байна. Монгол Улсад маань намуудын хамтын ажиллагаа ийм соёлтой, гэрээнд дээр тулгуурласан, хоёр гурван хүнээс шалтгаалдаггүй байх нь зөв. Гэрээ бол өөрөө улстөрийн соёлыг баталгаажуулж байгаа бичиг баримт юм.

Намуудын санхүүжилтыг төсвөөс олгоё, намууд бизнесмэнүүд, олигархуудаас их шалтгаалдаг болсон, бизнесийнхэн маань намуудад санхүүжилт өгч байгаа нэрээр эргээд төр, засгийг шахаж янз бүрийн шийдвэр гаргуулах гэж нөлөөлдөг, энэ нөлөөллөөс ангид болж хээл хахуультай дорвитой тэмцье гэсэн заалт энэ гэрээнд орсон байгаа. Эдгээр заалт болон бусад шинээр орж ирэх, баяжих заалтууд Монгол Улсын улстөрийг, намуудын харилцааг илүү соёлтой, хариуцлагатай, эзэнтэй болоход том алхам болно гэж найдаж байна.

Анхаарал тавьсанд баярлалаа.

Хууль зүйн байнгын хорооны өнөөдрийн /2014.10.22/ хуралдаанаар Засгийн газар 2014.01.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн Галт зэвсгийн тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг хийж эхэллээ.

Улсын Их Хурлын гишүүн О. Баасанхүү хуулийн төслийн танилцуулгыг хийлээ.

Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн яам, байгаль орчны 30 гаруй төрийн бус байгууллага, иргэд, эрдэмтэн судлаачдын саналуудыг нэг бүрчлэн ажлын хэсгийн хурлаар хэлэлцэн хуулийн төсөлтэй холбогдуулан 42 зарчмын зөрүүтэй санал, найруулгын шинжтэй 34 санал, төслийг дагалдаж өргөн мэдүүлсэн 6 хуулийн төслийн 10 зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолол боловсруулсныг танилцууллаа.

Улсын Их Хурлын гишүүн З. Энхболд зарчмын зөрүүтэй олон санал байна, буцаагаад шинэчилсэн наруулга хийж оруулья гэсэн бол Ц. Оюунбаатар гишүүн аюулгүй ажиллагааны сургалтад хамрагдсан, цэргийн алба хаасан хүмүүс галт зэвсэг худалдаж авч болох юм гэсэн санал гаргалаа.

Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Р. Гончигдорж Галт зэвсгийн тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийг хамт оруулж ирье гэсэн санал гаргалаа.

Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн саналаар хуулийн төслийн зарчмын зөрүүтэй олон саналыг шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хэлэлцэе гэж үзсэн учир хэлэлцэхийг түр хойшлууллаа.

Дараа нь хоёр ажлын хэсэг байгуулах тухай асуудлыг хэлэлцэв.

Хөдлөх эд хөрөнгийн болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн ахлагчаар УИХ-ын гишүүн Д.Оюунхоролыг, Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн төсийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн ахлагчаар УИХ-ын гишүүн Ж.Батзанданг тус тус томиллоо хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.

Өнөөдөр Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаанаар Ерөнхий сайд Н.Алтанхуягийг огцруулах эсэх асуудлыг хэлэлцлээ. Байнгын хорооны хуралдааны эхэнд “Шударга ёс” бүлгийн зүгээс хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан ажлын тав хоногийн завсарлага авах санал оруулав. Үүнийг нь УИХ-ын Дэгийн тухай хуулийн дагуу завсарлага болгож байна гэдгийг Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга А.Бакей мэдэгдэв.

Ингэснээр Ерөнхий сайд Н.Алтанхуягийг огцруулах тухай асуудлыг ажлын тав хоногийн дараа буюу ирэх долоо хоногт хэлэлцэхээр боллоо. Үүнийг эсэргүүцэж яг одоо МАН-аас хэвлэлийн хурал зарлаад байна.

Э.ЭНХ

Ерөнхий сайд, АН-ын дарга Н.Алтанхуяг, МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр нар хамтран ажиллах гэрээнийхээ талаар мэдээлэл хийлээ. Тэд хэвлэл хурал гэнэтхэн хийх болсон шалтгаан нь Ардчилсан намын гишүүд, дэмжигчдийн зүгээс нэлээдгүй шүүмжлэл дагуулсантай холбоотой гэж байлаа.

Н.Алтанхуяг, Н.Энхбаяр нар ажлын хэсэг байгуулан хамтран ажиллах гэрээгээ дахин шинэчлэх аж. Тэдний байгуулсан гэрээ нь намуудын удирдах зөвлөлийн хурлаар орсны дараагаар хүчин төгөлдөр болно. Мөн АН, МАХН хамтран ажиллах нууц гэрээ байгуулаагүй учир энэ асуудлаар хууль хяналтын байгууллагуудад хандахаар болсон гэдгээ мэдэгдлээ. Бид тун удахгүй дэлгэрэнгүй мэдээллийг хүргэх болно.

М.АМАРЖАРГАЛ

Сүүлийн үед АН-ын дар­га Н.Алтанхуяг, МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр нарын хоо­ронд байгуулсан хамтын ажил­лагааны гэрээ олны ам­ны бай болж байна. Гэтэл уг гэрээтэй холбоотой бас нэгэн нууц хэсэг ил болоод байгаа нь гэрээний хавсралт болох талаар мэдээлж эхлэв. Уг хавсралтад Ардчилсан нам, МАХН-ын 2014 оны арав­дугаар сарын 18-ны өдрийн хамтын ажиллагааны гэрээг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд 2016 оны УИХ-ын, 2017 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль хүртэлх хугацаанд дараахь зүйлүүдийг эхний ээлжинд баримтлан ажиллана гэ­жээ. Дөрвөн зүйл бүхий уг заалтад

-МАН-ыг задлах, түүний эсрэг бүх талаар хамтран ажиллаж үр дүнд хүрэх,

-Ерөнхий сайдыг огцруу­лахгүй байх талаар нэгдсэн байр суурьтай байж тууштай хамгаалах,

-МАХН-ын удирдлагуудыг гэмт хэрэгт холбогдуулан шалгахгүй, аливаа хэлбэрээр бүрэн хамгаалах,

-УИХ-ын 2016 оны сон­гуу­лийн үр дүнгээс үл ха­мааран Монгол Улсын Ерөн­хий­лөг­чийн 2017 оны сонгуульд эвсэл болж оролцох хэмээн тусгажээ. Ийм нууц заалт бүхий гэрээний хавсралтыг ноцтой мэдээлэл олдлоо гэх хүмүүс байгаа ч нөгөө талд эвлүүлэг хийж тарааж асуудлыг хурцатгах гэсэн оролдлого гэсэн мэдээлэл ч яригдаж байна.

Э.БОЛД