Category: амьдралын-өнгө

Боловсрол, шинжлэх ухааны дэд сайд Г.Ганбаяраар ахлуулсан ажлын хэсэг Өмнөговь аймагт ажиллалаа. Тус аймагт геологи, уул уурхай, технологийн чиглэлээр ШУТИС-ийн харьяа сургуулийг шинээр байгуулах асуудлаар ажлын хэсэг аймгийн удирдлагуудтай уулзалт хийлээ.

Өмнөговь аймагт их, дээд сургуулийг “Сургалт-эрдэм шинжилгээ-үйлдвэрлэлийн цогцолбор” болгон орон нутагт хөгжүүлэх ажлын төлөвлөгөөг, орон нутгийн онцлог, бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалд нийцүүлэн ШУТИС-тай хамтран боловсруулах юм. Их сургуулийн хотхоныг Даланзадгад хотод 15 га талбайд байгуулахаар төлөвлөснийг аймгийн удирдлагууд танилцууллаа.

Мөн үеэр ШУТИС-ийн захирал Б.Очирбат, Өмнөговь аймгийн Засаг дарга Р.Сэддорж нар хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгууллаа. Санамж бичгийн хүрээнд аймагт уул уурхай, төмөр зам, эрчим хүч, барилга, мэдээллийн технологийн салбаруудад бэлтгэх, харьяа сургуулийг байгуулах чиглэлд хамтран ажиллана.

ШУТИС-ийн хувьд харьяа сургууль байгуулж байсан туршлагатай. Хөтөлбөрийн давхардалгүй болгох замаар геологи, уул уурхай, технологийн чиглэлийн мэргэжилтнийг бэлтгэх юм. Ингэхдээ орон нутагт суралцах оюутнуудад зориулж сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт, тэтгэлэг олгох, багш, ажилтны орон нутагт тогтвор суурьшилтай ажилласны тэтгэмж олгох эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх асуудлыг үе шаттайгаар хэрэгжүүлнэ гэж Боловсрол, шинжлэх ухааны яамнаас мэдээллээ.

Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын Цагаандаваа багт оршин иргэн Г энэ сарын 14-нд гэрээсээ гараад сураггүй болжээ. Түүнийг эрэн хайх ажиллагаанд хүч нэмэх тухай хүсэлтийг Цагдаагийн байгууллагаас энэ сарын 18-нд гаргасан байна.

Тус аймгийн Онцгой байдлын газрын Эрэн хайх, аврах салбар, Цагдаагийн газрын алба хаагчид, ар гэрийнхний хамт нэг эрэлч нохойтой 18-ны өдрийн 11:20 цагаас эрэх ажиллагааг тус сумын Цагаан даваа багийн “Булган” уул орчмоор нийт 20 км-т зохион байгуулжээ.

Үр дүнд хүрээгүй тул мөн өдрийн 18:28 цагт түр зогсоож, 19-ний өдөр ар гэрийн хүсэлтээр эрэн хайх ажиллагааг зогсоосон. 24-ний өдрийн 10:45 цагт ар гэр нь дахин хүсэлт гаргасны дагуу тус аймгийн Онцгой байдлын газрын Эрэн хайх, аврах салбарын алба хаагчид, ар гэрийнхний хамт 11:42 цагт эрэн хайх ажиллагааг эхлүүлж, Булган уулын баруун зүүн энгэр, Цагаан давааны зүүн энгэр нийт 45 км газар эрэн хайх ажиллагааг зохион байгуулж 18:45 цагт ар гэрийн хүсэлтийг үндэслэн, Онцгой байдлын газрын орлогч, урьдчилан сэргийлэх тасгийн даргын шийдвэрээр эрлийн ажиллагааг түр зогсоожээ.

Өнгөрсөн шөнө 23:46 минутад Увс аймагт 4.5 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт бүртгэгдсэн тухай volcanodiscovery.com цахим хуудас мэдээллээ. Газар хөдлөлтийн төв нь Улаангом хотоос 80 км-ийн зайд, Өмнөговь сумын нутагт байжээ. Ховдын Жаргалант, Баян-Өлгий аймаг, ОХУ-ын Кызыл хотод чичирхийлэл мэдрэгдсэн тухай иргэд мэдээлжээ.

Газар хөдлөлтийн талаар ОБЕГ-аас одоогоор тодорхой мэдээлэл өгөөгүй байна.

Монгол орны баруун хязгаар газар хөдлөлтийн идэвхижил өндөртэй бүсэд тооцогддог. Зургаан хоногийн өмнө буюу есдүгээр сарын 19-ний өдөр Увс аймгийн Өндөрхангай сумын нутагт мөн 4.5 магниутудын хүчтэй газар хөдлөлт бүртгэгдсэн юм.

Хөвсгөл аймгийн Цагаан-Уул сумын төвөөс 20 гаруй километрийн зайд намаржиж байсан айлын хот руу баавгай дайрч мал барьсан байна. Тодруулбал өчигдөр орой 22 цагийн үед хоттой мал руу баавгай дайрч ямаа барьж идсэн байна.

Цагаан-уул сумаас сумын Засаг даргын орлогчоор ахлуулсан 14 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажлын хэсэг гарч баавгайг дуу чимээ гарган үргээж Хужиртын эх өөд туусан байна. Одоогоор айлын хот руу дахин орохоос сэргийлэн баавгайг ажиглаж байна гэдгийг Хөвсгөл аймгийн Байгаль орчин аялал жуулчлалын газрын мэргэжилтэн Д. Даваадорж мэдээллээ.

Есдүгээр сарын 24-ний өдрийн байдлаар манай орны ихэнх гол мөрний усны түвшин өмнөх өдрийнхөөс 5 см орчим буурсан хэдий ч зарим голууд үертэй хэвээр байна.

Тухайлбал: Орхон, Сэлэнгэ, Бэлтэс, Үүр, Байдраг, Чонохарайх, Баруунтуруун, Хэрлэн, Онон, Улз зэрэг голууд үерийн түвшинг 5-20 см, ус судлалын Орхон-Орхон /Сэлэнгэ/, Халх-Баянхошуу, Улз-Эрээнцав харуул орчимд үерийн аюултай түвшинг 5-20 см давсан байдалтай байна.

Иймд дээрх голуудын сав дагуу суурьшиж, нутаглаж буй малчид, ард иргэдийг үерийн аюулаас болгоомжтой байхыг онцгойлон анхааруулж байна.

Онцгой байдлын ерөнхий газраас ОХУ-ын Байгалийн эрэн хайх, аврах отрядтай хамтран Хөвсгөл нуурт зохион байгуулж байгаа дадлага сургалт живсэн техник хэрэгслийг илрүүлэх техникийн сургалтаар үргэлжлэн явагдаж байна.

Сургалтад хамрагдаж байгаа хоёр улсын алба хаагчид Хөвсгөл нуурт хамтарсан гүний шумбалт хийж, тусгай зориулалтын багаж ашиглан нуурын ёроолд живсэн автомашин техникийн байршлыг тогтоож байгаа юм.

Сургалт дадлага энэ сарын 27-ныг хүртэл үргэлжилнэ гэж Онцгой Байдлын Ерөнхий Газраас мэдээллээ.

Хууль бус ан агнуур, мах түүхий эдийг худалдаалах зөрчлийг таслан зогсоох үзлэг шалгалтуудыг сумдын байгаль орчны хяналтын байцаагч, байгаль хамгаалагч, экологийн цагдаагийн албан хаагчид хамтран 7-11 дүгээр сар хүртэл хугацаанд зохион байгуулж байна.

Өвөр-Хангай аймгийн Хархорин, Бат-Өлзий, Уянга, Тарагт, Хайрхандулаан, Богд, Баруунбаян-Улаан, Арвайхээр, Зүүнбаян-Улаан суманд 2021 онд нийт хууль бусаар тарвага агнасан, мах түүхий эдийг ашиг олох зорилгоор олон тоогоор худалдаалсан, тээвэрлэсэн 26 зөрчлийг илрүүлж, зөрчил үйлдсэн 24 иргэнд нийт 3.570.000 төгрөгийн торгууль оногдуулж, байгаль орчин учирсан хохирлын 23.576.000 төгрөгийг нөхөн төлүүлж, 91 тарвагны нойтон мах, 20 ширхэг калибр бууг тус тус хурааж зохих журмын дагуу шийдвэрлэлээ.

Түүнчлэн Цагдаа, Мэргэжлийн хяналтын газар тарвага агнасан, мах түүхий эдийг худалдсан зөрчлийн мэдээллийг авч хамтран ажиллаж байна. Хяналт шалгалт үргэлжилж байна.

Ховд аймаг үүсэн байгуулагдсаны түүхт 90 жилийн ой энэ онд тохиож байна. Тус ойн баярыг тохиолдуулан УИХ-ын гишүүн Ш.Адьшаа өөрийн санаачилгаар байгуулсан “Ховд аймгийн Хөгжлийн төлөө сан”-гаараа дамжуулан “90 жил 99 гэр” төсөл хэрэгжүүллээ.

Төслийн хүрээнд өнөөдөр Ховд аймгийн 17 сумын төлөөлөл 99 залуу гэр бүлд таван ханатай гэр бэлэглэж байна.

Ховд аймгийн тухайд нийт хүм амын 50 гаруй хувийг 15-34 насны залуучууд эзэлдэг. Харин хөдөөгийн сумдын хүн амын 30-40 гаруй хувь нь мөн залуучууд байна. Тиймээс орон нутгийн хөгжлийн түүчээ болсон залуу үеийнхний идэвх, оролцоог сайжруулах, гэр бүлийн хөгжлийг дэмжих зорилгоор тодорхой шалгуур үзүүлэлтийн дагуу энэ 99 өрхийг сонгосон аж.

Ийнхүү шинэ гэртэй болсон айл өрхүүд нь орлого багатай ч амьдралын идэвх, хүсэл тэмүүлэл өндөртэй, баялаг бүтээгч, хөдөлмөрч залуучуудын төлөөлөл гэдгээрээ онцлогтой.

УИХ-ын гишүүн Ш.Адьшаа, “Ховд аймгийн Хөгжлийн төлөө сан” ТББ нь өнгөрсөн 2011 онд Ховд аймаг үүсэн байгуулагдсаны 80 жилийн ойг тохиолдуулан “80 жил 80 гэр” төсөл хэрэгжүүлсэн байдаг. Энэхүү төслийн хүрээнд 80 айл өрхөд шинэ гэр өгч, бодит дэмжлэг үзүүлж байсан бол ийнхүү 10 жилийн дараа тус ажлыг үргэлжлүүлж 99 айлын амьдралд баяр баясал нэмсэн сайхан түүхийг бүтээсэн гэж нутгийн иргэд хэлж буй юм.