Categories
гадаад мэдээ энтертаймент-ертөнц

“Apple” компани iPhone14-ийн шар өнгөтэй хувилбарыг танилцуулав

Apple компани өчигдөр iPhone 14, iPhone 14 Plus бүтээгдэхүүнүүдийнхээ шар өнгөтэй хувилбарыг зах зээлд танилцуулжээ.

Тус компани өмнөх жил зах зээлд гаргасан iPhone ухаалаг гар утасныхаа борлуулалтыг сэргээхийн тулд дараагийн загварыг танилцуулахаасаа хагас жилийн өмнө буюу хугацааны яг дунд шинэ өнгөтэй хувилбараар шинэчилдэг уламжлалтай.

Жишээлбэл 2022 оны хавар Apple компани iPhone 13 загвараа ногоон өнгөтэй хувилбараар баяжуулж, жилийн дундуур борлуулалтаа сэргээж байжээ.

Өнгөрсөн намар худалдаанд гарсан iPhone 14 загвар хар, улаан, хөх, цагаан, хөх ягаан гэсэн таван өнгийн сонголттой байсан бол одоо зургаа дахь өнгө нэмэгдэж байна.

Гэхдээ шар iPhone 14 загварт гадаад өнгөнөөс өөр анхны загвараасаа ялгагдах ялгаа байхгүй юм. Шар өнгөтэй iPhone 14-ийн урьдчилсан захиалга гуравдугаар сарын 10-нд эхэлж, 14-нөөс худалдаалагдаж эхлэх ажээ. Үнийн хувьд $799-аас эхлэх юм байна.

Categories
гадаад мэдээ улс-төр

НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерриш Киевт айлчилж байна

НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерриш Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленскийтэй уулзахаар Киевийг зорьж байна.

Польшид мягмар гаригт хүрэлцэн ирсэн А.Гутерреш В.Зеленскийтэй Киев хотноо лхагва гаригт уулзана. НҮБ-ын тэргүүн Украинд өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд гурав дахь удаагаа айлчлах гэж буй нь энэ юм.

НҮБ-ын төлөөлөгчдийн мэдээлснээр, А.Гутерриш, В.Зеленский нар Хар тэнгисээр үр тариа тээвэрлэх гэрээний талаар хэлэлцэнэ. Украины хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүнүүдийн экспортыг хөнгөвчлөх зорилго бүхий баримт бичгийн хэрэгжих хугацаа энэ сарын 18-нд дуусах юм.

НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын хэвлэлийн төлөөлөгчийн орлогч Фархан Хак мягмар гарагт сэтгүүлчдэд мэдээлэл өгөхдөө, НҮБ-ын тэргүүн Москвад айлчлахаар төлөвлөөгүй байгааг дурджээ. Түүний хэлснээр, А.Гутерриш Нью-Йоркоос хөдлөхөөсөө өмнө ОХУ-ын Гадаад хэргийн дэд сайд Сергей Вершининтэй утсаар ярьсан бөгөөд Оросын төлөөлөгчид Хар тэнгисээр үр тариа тээвэрлэх гэрээний талаар хэлэлцэхээр Женевт ирэх долоо хоногт хүрэлцэн ирэх ажээ.

Categories
гадаад мэдээ

Бахмутад ширүүн тулалдаан үргэлжилсээр байна DNN.mn

Гурван сар үргэлжилж буй Бахмутын тулалдаанд оросууд түүний эргэн тойрны ихэнх тосгодыг эзэлж хотыг гурван талаас нь бүсэлж, Украины цэргүүдийг ухрах байдалд оруулаад байсан бол өчигдөр Украины Дээд Командлал “Бахмутаас ухрахгүй, харин ч хүч нэмэгдүүлж, хотыг эцсээ хүртэл хамгаалах” шийдвэр гаргаснаар тулалдаан дахин хэдэн сар ч үргэлжилж магадгүй нөхцөл байдал үүсээд байна.

Оросын цэргүүд украинчуудыг ухраах, хотоос шахан гаргах зорилгоор Бахмутын баруун чиглэлийн ар тал хангалтын замыг удаан хугацаанд нээлттэй байлгасан. Өнгөрсөн долоо хоногт Украины цэргүүд ухрах бэлтгэлээ хангах үүднээс Бахмутын стратегийн хоёр чухал гүүрийг дэлбэлж байсан юм. Гэвч өчигдөр Украины Дээд командлал, Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский тус хотыг үргэлжлүүлэн хамгаалах шийдвэр гаргалаа.

Дээд командлалын хуралдаан дээр В.Зеленский Бахмутын тулалдааныг Украины дайны хамгийн том үр дүнтэй тулалдаан гэдгийг онцлоод Зэвсэгт хүчний ерөнхий командлагч Валерий Залужный, Хуурай замын цэргийн командлагч Александр Сирский нараас хотоос гарах, ухрах эсэхийг шууд асуусан бол тэд “Ухрахгүй, хүчээ нэмэгдүүлэх” санал дэвшүүлж, Ерөнхийлөгч тэдний саналыг баталснаар Бахмутын тулалдаан удаан хугацаанд үргэлжлэх, цаашлаад Украины дайны хувь заяаг шийдвэрлэх талбар болохоор байна.

Оросууд Бахмутын чиглэлд хоногт дунджаар их буу, пуужинт артиллерийн 100 гаруй цохилт хийн, дайснаа залхаах, сэтгэл санаа, байлдах чадварыг нь унагах тактикаар тэднийг Северодонецк, Лисичанск, Соледарт хийсэн шиг ухралтыг Бахмутад хийнэ гэж тооцолсон нь талаар болж байна.

Цаашид Украины тал барууны орнуудад голдуу бэлтгэгдсэн цэргүүдээр Бахмут хотыг хүч нэмэгдүүлэн хамгаалж, улмаар сөрөг довтолгоо хийх төлөвтэй бол оросууд хотыг бүсэлж, их буугаар их хэмжээний цохилт өгөх зэргээр тулалдаан улам ширүүн үргэлжлэх төлөвтэй байна.

ЭХ СУРВАЛЖ: iss.gov.mn

Categories
гадаад мэдээ

Сергей Лавров эвгүй байдалд оржээ DNN.mn


Энэтхэгийн нийслэл Дели хотод болсон “Их 20”-ын чуулганы үеэр ОХУ-ын гадаад хэргийн сайд Сергей Лавров эвгүй байдалд оржээ. Тэрээр эрчим хүчний асуудлаарх салбар хуралдаанд оролцохдоо Украины дайн Оросын эрчим хүчний стратегид хэрхэн нөлөөлж буй талаар сэтгүүлчийн асуултад хариулсан байна. Лавровыг “Бид зогсоохыг хичээж байгаа, манай эсрэг өдөөсөн дайн…” гэжярьж эхлэхэд танхимд цугларсан хүмүүс нир хийтэл инээлджээ.Тэрээр инээдээр тасалдсан яриагаа үргэлжлүүлэхийг хичээж “Мэдээж Украины ард түмэнд ч нөлөөлж байгаа…” гэж хэлэхэд сонсогчид дахин нир хийтэл инээлдэж танхимаас“Come on!” гэж хашгирч байжээ.

Г.Амарсанаа

Categories
гадаад мэдээ

​БНХАУ-д ажилтай хүний тоо буурав DNN.mn


Сүүлийн гурван жилийн хугацаанд цар тахлын эдийн засагт үзүүлсэн нөлөө, хөдөлмөрийн насны хүн амын тоо хурдацтай буурч байгаагаас БНХАУ-ын хөдөлмөр эрхэлж буй хүн амын тоо 41 саяар буурчээ. Тус улсад 2019 онд хөдөлмөр эрхлэгчдийн тоо 774.7 сая орчим байсан бол өнгөрсөн онд 733.5 саяд хүрсэн байна. Мөн тэтгэвэрт гарах иргэдийн тоо хурдацтай нэмэгдэж байгааг Статистикийн хорооноос мэдээлжээ. Ийнхүү Бээжин тэтгэвэр тогтоолгох насны доод хязгаарыг өсгөх шаардлагатай тулгарч магадгүй болжээ.

Цар тахлын үеэр БНХАУ-д залуучуудын ажилгүйдлийн түвшин өссөн нь үүнд нөлөөлж буй бас нэгэн гол шалтгаан болсныг Хонконгийн Шинжлэх ухаан, технологийн их сургуулийн профессор Стюарт Гител-Бастен онцолжээ. Мөн 2012 оноос хойш БНХАУ-д 16-59 насны хүн амын тоо тогтвортой буурсаар байгаа юм. Сүүлийн гурван жилд энэ насны бүлэгт хамаарах иргэдийн тоо 38 саяар буурч, 857.6 сая болжээ. БНХАУ-ын тэтгэвэр тогтоолгох насны доод хязгаар сүүлийн 40 жилд өөрчлөгдөөгүй бөгөөд тус улсын хүн амын дундаж наслалт нэмэгдсэн ч эрэгтэйчүүд 60 нас, эмэгтэйчүүд 55 насандаа тэтгэвэрт гардаг хэвээр байгаа юм

Categories
гадаад мэдээ

Газар хөдлөлтийн улмаас Туркэд 400 орчим гутлын үйлдвэр нуржээ DNN.mn

Туркэд газар хөдлөлтийн улмаас амиа алдагсдын тоо 9000 давав | News.MN

Туркэд хоёрдугаар сарын зургаанд болсон газар хөдлөлтийн улмаас гутлын үйлдвэрлэлийн гол бүс болох Антакьяд 400 орчим гутлын үйлдвэр нуржээ. Энэ талаар Туркийн гутал үйлдвэрлэгчдийн холбооны тэргүүн Берке Ичтен Shoe Intelligence-д мэдээлжээ.

Газар хөдлөлтийн улмаас нурсан үйлдвэрүүд нь Туркийн нийт үйлдвэрийн хүчин чадлын 10 хувийг эзлэж байсан бөгөөд энд 10 мянга орчим хүн ажиллаж байсан аж. Туркэд нийтдээ 10 мянга орчим гутлын үйлдвэр үйл ажиллагаа явуулдаг, эдгээр үйлдвэрт 350 мянган хүн ажиллаж, жилд 550 сая хос гутал үйлдвэрлэдэг юм байна.

Эдгээр үйлдвэрүүд Стамбул, Измир, Конья, Антакья, Адана хотуудад үйлдвэрлэлийн бүс үүсгэн үйл ажиллагаа явуулдаг аж. Газиантеп, Адана хотууд ч газар хөдлөлтөд өртсөн ч эдгээр хотуудад байрлах гутлын үйлдвэрүүд байгалийн гамшигт өртөөгүй байна.

Туркийн гутал үйлдвэрлэгчдийн холбооны тэргүүний мэдээлснээр, Антакья бүсэд ажиллаж байсан хүмүүс “туршлагатай гуталчид” байсан гэнэ. Тэднээс хичнээн нь байгалийн гамшгийн улмаас амиа алдсан нь одоогоор тодорхойгүй байгаа, үйлдвэрүүдийг сэргээхийн тулд засгийн газрын дэмжлэгтэйгээр бусад холбоодтой хамтран хандив цуглуулж байгааг тэрбээр онцолжээ.

Categories
гадаад мэдээ цаг-үе

2035 он гэхэд дэлхийн хүн амын тал нь илүүдэл жинтэй болох тооцоо гарчээ DNN.mn

Хэрвээ дорвитой арга хэмжээ авахгүй бол 2035 он гэхэд дэлхийн хүн амын талаас дээш хэсэг нь илүүдэл жинтэй буюу таргалалттай болохоор байгааг WOF (World Obesity Federation) байгууллагын өчигдөр нийтэлсэн судалгааны шинэ тайланд анхааруулжээ.

Тухайлбал дөрвөн тэрбум гаруй хүн энэ ангилалд орох бөгөөд хамгийн хурдтай хамрагдах хэсэг нь хүүхдүүд байх тооцоо гарсан байна.

Бүс нутгаар нь авч үзвэл Африк, Азийн дундаас доош орлоготой улс орнуудын хүн амын дунд таргалалт хамгийн их нэмэгдэх гэнэ.

Таргалалттай холбоотой жил бүр эдийн засагт учрах хохирлын хэмжээ 2035 онд $4 их наядыг давна гэж WOF-ын тайланд өгүүлжээ.

Хүүхдүүд, өсвөр насныхны дунд таргалалт 2020 оны түвшнээс хоёр дахин хурдтай өсөх тооцоо гарсан байна. Дэлхий даяар таргалалт нэмэгдэх гол шалтгаануудад боловсруулсан бэлэн хүнсний хэт хэрэглээ, хөдөлгөөн багатай амьдралын хэв маяг, эрүүл мэндийн муу боловсрол мэдлэг зэргийг дурджээ.

Шинэ тайланг даваа гаригт НҮБ-д танилцуулах юм байна.

Categories
гадаад мэдээ нийгэм

БНХАУ-ын хөдөлмөр эрхэлж буй хүн амын тоо 41 саяар буурчээ DNN.mn

Сүүлийн гурван жилийн хугацаанд БНХАУ-ын хөдөлмөр эрхэлж буй хүн амын тоо 41 саяар буурчээ. Үүнийг цар тахлын эдийн засагт үзүүлсэн нөлөө, хөдөлмөрийн насны хүн ам хурдацтай буурч байгаатай холбон тайлбарлажээ. 2019 онд хөдөлмөр эрхлэгчдийн тоо 774.7 сая орчим байсан бол өнгөрсөн онд 733.5 саяд хүрсэн байна. Мөн тэтгэвэрт гарах иргэдийн тоо хурдацтай нэмэгдэж байгааг Статистикийн хорооноос мэдээллээ. Ийнхүү Бээжингээс тэтгэвэр тогтоолгох насны доод хязгаарыг өсгөх шаардлагатай тулгарч магадгүй гэлээ.

Цар тахлын үеэр БНХАУ-д залуучуудын ажилгүйдлийн түвшин өссөн нь үүнд нөлөөлж буй бас нэгэн шалтгаан болохыг Хонконгийн Шинжлэх ухаан, технологийн их сургуулийн профессор Стюарт Гител-Бастен онцолжээ.

Мөн 2012 оноос хойш БНХАУ-д 16-59 насны хүн амын тоо тогтвортой буурсаар байгаа юм. Тухайлбал сүүлийн гурван жилд энэ насны бүлэгт хамаарах иргэдийн тоо 38 саяар буурч, 857.6 сая болжээ. БНХАУ-ын тэтгэвэр тогтоолгох насны доод хязгаар сүүлийн 40 жилд өөрчлөгдөөгүй аж.

Тус улсын хүн амын дундаж наслалт нэмэгдсэн ч эрэгтэйчүүд 60 нас, эмэгтэйчүүд 55 насандаа тэтгэвэрт гардаг хэвээр байгаа юм.

Categories
гадаад мэдээ нийгэм

Олон улсын цэрэг-стратегийн сүүлийн 24 цагийн мэдээ DNN.mn

Сүүлийн 24 цагт буюу энэ сарын 1-ны олон улсын цэрэг-стратегийн онцлох үйл явдалд Беларусийн Ерөнхийлөгч Александр Лукашенкогийн БНХАУ-д хийж буй албан ёсны айлчлал, Украины нисгэгчгүй онгоцны довтолгоо, Оросын пуужингийн цохилт, Бахмут орчмын байлдааны цагийн байдал, зарим улс орны цэргийн зэвсэглэл, техник худалдан авалт, Тайванийн хоолойн нөхцөл байдал зэрэг багтаж байна.

Беларусийн Ерөнхийлөгчийн айлчлал: Беларусийн Ерөнхийлөгч Александр Лукашенко хоёрдугаар сарын 28-наас гуравдугаар сарын 2-ны хооронд БНХАУ-д албан ёсны айлчлал хийж, хоёр орны батлан хамгаалах салбарын хамтын ажиллагаагаа бэхжүүлэх гэрээ хэлэлцээр хийлээ. Гэрээ ёсоор талууд батлан хамгаалах, хууль сахиулах, аюулгүй байдлын салбар дахь хамтын ажиллагаагаа бэхжүүлж, цэргийн боловсон хүчин бэлтгэх, үндэстэн дамнасан болон терроризмын эсрэг болон өнгөт хувьсгалаас урьдчилан сэргийлэхэд хамтран тэмцэх, гамшгийн эрсдэлийг бууруулах талаар хамтран ажиллахаар боллоо. Хоёр Ерөнхийлөгчийн хамтарсан мэдэгдэлд, “Европын бүс нутагт зэвсэгт мөргөлдөөн үүсэж байгаад гүнээ санаа зовж, хямралыг цаашид даамжруулалгүй Украинд энх тайвныг хурдан тогтоох, бүс нутгийн энх тайван, дэг журмыг сэргээхэд Беларусь, Хятад улс хүчин чармайлт гаргахад бэлэн байгаа”-гаа онцолжээ.

Дрон, пуужингийн довтолгоо: Өчигдөр Украины зэвсэгт хүчин Крымийн хойгийн объектууд руу 10 нисгэгчгүй онгоцоор халдлага хийхийг оролдсон ч оросууд зургааг нь агаарын довтолгооноос хамгаалах системээр устгаж, дөрвийг нь цахим дайны арга буюу радио-электрон тэмцлийн аргаар ажиллагаагүй болгосон тул ямар нэг хор хохирол, сүйрэл учраагүй байна. Оросууд Москва мужийн Коломна орчимд “Газпром”-ын эзэмшлийн байгууламжийн ойролцоо хоёрдугаар сарын 28-ны үдээс хойш нисэгчгүй онгоцыг унагасан бөгөөд дотроос нь тэсрэх бодис илэрсэн байна. Мөн шөнө ОХУ-ын Краснодар хязгаарын Туапсе хотод дэлбэрэлт болж, “Роснефть”-ийн газрын тос боловсруулах үйлдвэрт гал гарсан нь нисгэгчгүй онгоцоор хийсэн халдлага байх магадлалтай байна. Гэвч Украины Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын даргын зөвлөх Михаил Подоляк Украины зэвсэгт хүчин Оросын нутаг дэвсгэрт цохилт өгөөгүй гэж өчигдөр мэдэгдлээ. Дээрх нисгэгчгүй онгоцны халдлагын хариуд оросууд Украины Полтав мужийн Кременчуг дүүргийн энгийн болон дэд бүтцийн чухал объектуудад пуужингийн цохилт өгсөн бөгөөд орон нутгийн эрх баригчид хохирол сүйрлийн талаарх мэдээллийг одоогоор тодруулж байна. Дашрамд дурдахад, Москва мужид унасан нисгэгчгүй онгоцноос UJ-22 Airborne гэсэн тэмдэглэгээ олдсон бөгөөд тус онгоц нь 6000 метрийн өндөрт, 160 км/цаг хурдтай, долоон цагийн турш 800 км зайд нисэх, 20 кг хүртэл ачаа тээвэрлэх чадвартай.

Фронтын болон Бахмут орчмын цагийн байдал: Фронтын байлдааны ажиллагаа Купянск, Лиманск, Бахмут, Авдеевск, Шахтерск гэсэн таван чиглэлд төвлөрч байгаа ч гол тулалдаан Бахмут орчимд явагдаж байна. Бахмутаас хойд хэсэгт орших Северскээс энгийн иргэдийг нүүлгэн шилжүүлж байгаа бөгөөд удахгүй украинчууд Бахмутаас “стратегийн ухралт” хийж магадгүй байна. Украины Ерөнхийлөгчийн зөвлөх Александр Роднянский “Одоогоор Украины цэргүүд Бахмут хотыг тогтоон барьж байгаа боловч шаардлагатай бол тэд стратегийн хувьд ухрах болно. Учир нь бид бүх ард түмнээ ингэж золиослохгүй” хэмээн мэдэгдэж байна. Бахмутын төлөөх тулалдаанд украинчууд нэг өдөрт дунджаар нэг рот цэрэг алдаж байгаа бөгөөд Украины командлал Бахмутыг тогтоон барихын тулд Часов Яр сууринд НАТО-гийн орнуудын сургалтын полигонд бэлтгэгдсэн 350 орчим цэрэг, 15 офицерыг хүч нэмэгдүүлэн байрлуулаад байна.

Олон улсын зэвсгийн наймаа: Өмнөд Солонгосын Korea Aerospace Industries компани Малайзад хөнгөн довтолгооны онгоц нийлүүлэх тендерт ялж, 920 сая ам.долларын өртөг бүхий FA-50 загварын 18 онгоцыг 2026 он гэхэд нийлүүлэхээр боллоо.

Энэтхэг Оросоос С-400 “Триумф” зенитийн пуужингийн системийн гурав дахь хэсгийг хүлээн авлаа. Энэтхэг цогцолборын эхний хоёр багцыг 2021 оны 12 дугаар сар, 2022 оны дөрөвдүгээр сард тус тус хүлээн авсан бөгөөд тэдгээрийг Пакистан, БНХАУ-тай хиллэдэг хилийг хамгаалах зориулалтаар дэлгэн байрлуулсан. Энэтхэг энэ оны эцэс гэхэд С-400 агаарын довтолгооноос хамгаалах системийн нийт таван багц хүлээн авна.

Тайванийн хоолойн нөхцөл байдал: Тайванийн агаарын довтолгооноос хамгаалах бүсэд сүүлийн 24 цагийн дотор Хятадын Агаарын цэргийн хүчний J-10 загварын 19 тооны олон зориулалттай сөнөөгч онгоц нэвтэрлээ. Тайванийн арми нөхцөл байдлыг ажиглаж, агаарын хүчнийхээ онгоцыг саатуулахаар илгээсэн ба зенитийн пуужингийн системээ өндөржүүлсэн бэлэн байдалд оруулаад байна.

Categories
гадаад мэдээ

​Оросын сайн дурын корпус ОХУ-ын Брянск мужид нэвтрэв DNN.mn


Украины зэвсэгт хүчинд тулалдаж буй цэргийн нэгдэл болох “Оросын сайн дурын корпус” (РДК)-ын дайчид ОХУ-ын Брянск мужид нэвтэрсэн болохоо зарлав. Энэ нь “RDK Telegram” сувгаар Любечан дахь эмнэлгийн хэсгийн шатан дээр зогсож буй хоёр байлдагчийг харуулсан бичлэг гарч, тэдний ард байгаа тэмдэглэгээгээр нотлогдож байгаа аж. “Оросын сайн дурын корпус” ОХУ-ын улсын хилийг давлаа. Бид энгийн иргэдтэй тулалддаггүй, зэвсэггүй хүмүүсийг алдаггүй, үүнийг санаж яваарай. Одоо Оросын жирийн иргэд боол биш гэдгээ ойлгох цаг болсон. Босцгоо! Тэмцэцгээ!” – гэж байлдагчдын нэг нь хэлжээ. Хоёр дахь нь гартаа “Оросын сайн дурын корпус”-ын тугийг барьсан байв.

Бичлэг дээр гарч байгаа байлдагч нь 38 настай,”Rex” хочтой Денис Никитин бөгөөд тэрээр Москвад төрж, Европт суралцаж, 2017 онд Украин руу гарчээ. Мөннэрээ нууцалсан байлдагч “Важные истории”хэвлэлийн агентлагт өгсөн ярилцлагадаа энэ явдлыг баталсан байна. Тэрээр “Би дөнгөж сая тэндээс ирлээ. Энэ ажиллагаанд манай 45 байлдагч оролцсон. Бид Оросын нутагт нэвтэрч, отолт хийн хоёр цэргийн хуягт машиныг устгасан. Би ямар ч хүүхэд хараагүй. Хариннэг Орос хилчин шархадахыг харсан. Бид ямар ч хүн барьцаалаагүй” гэж тэр хэлсэн байна.

ОХУ-ын ерөнхийлөгч В.Путин Брянск мужид хүүхэд нас барсан “террорист ажиллагаа” болсон гээд багшийн жилийн нээлтээр Пятигорск хотод очих гэж байснаа цуцалсан юм.