Их Британийн хатан хаан II Элизабетагийн хаан ширээнд суусны 70 жилийн ой өнөөдөр /2022.2.6/ тохиож байна. II Элизабета нь Нэгдсэн вант улсын түүхэнд хамгийн удаан хаан ширээнд сууж буй хүн болж буйгаараа олон улсын анхаарлыг татдаг.
Тэрбээр эцэг, VI Жоржийг таалал төгссөний дараа 1952 оны энэ өдөр албан ёсоор хаан ширээг залгамжилсан юм. Хааныг таалал төгссөн гэнэтийн мэдээг тухайн үед 25 настай гүнж Элизабета Кени улсад айлчилж байгаад сонссон.
“Твиттер” хуудас жиргээчдэд зориулан шинэ програм туршиж эхлэхээр ажиллаж эхэлжээ. Articles гэх функцын тусламжтайгаар жиргээчид одоогийнхоос илүү олон үгтэй, урт өгүүлбэр нийтэлж, жиргэх боломж бүрдэх аж.
2006 онд “Твиттер” хуудас бий болохдоо хэрэглэгчдэд зөвхөн 140 тэмдэгтэд багтсан мэдээлэл оруулах боломжийг олгосон. Энэ нь “Твиттер”-ийн гол ялгарах онцлог байсан. Харин 2017 онд тэмдэгтийн тоог хоёр дахин ихэсгэж, 280 тэмдэгтэд багтаан үзэл бодлоо цомхон илэрхийлэх боломжийг олгосон юм.
Бар ба монголчууд
Монголчууд бар жилийг ерөнхийдөө эр, хатуу жил хэмээдэг. Айлчлан ирж буй усан бар жилийн хувьд “Сайжруулагч”, “Буян үйлдэгч” гэсэн хоёр ёгт нэртэй байна.
Сайжруулагч хэмээх усан бар жилд эд баялаг төгөлдөр, хүмүүн жаргалтай гэсэн сайн үр гарч байгааг зурхайч, лам нар тодотгоод буй.
Харин “Монгол зурхай буюу хүн судлал” номонд тэмдэглэсэн “Жаран жилийн үр”-д “Буян үйлдэгч” хэмээх усан бар жилд “Алт мөнгө элбэг болох, хүмүүн жаргаюу” хэмээн бичиж үлдээжээ. Юутай ч ёгт нэрсийн талаас нь харвал ирж буй бар жил зөөлөн, сайн, ээлтэй бололтой.
Гэхдээ бар жилд дэлхийн түүхэнд улс төр, олон улсын байдалд томоохон үйл явдал, цочрол болж байсныг сануулах нь зөв байх.
1914 онд Сараевод эрцгерцог Франц Фердинанд болон түүний эхнэр алагдсан. Уг явдал дэлхийн нэгдүгээр дайн эхлэх гол шалтгаан болсон гэж үздэг. 1950 онд Солонгост дайн эхлэв. Мөн Хятад Түвдэд дайран орсон билээ. 1962 онд Карибын хямрал болсон. ЗХУ Кубад буюу яг АНУ-ын хажууд цөмийн цэнэгт пуужингуудаа байрлуулсан бөгөөд энэ явдал дэлхийн гуравдугаар дайныг эхлүүлэхээ дөхсөн байдаг. ЗХУ-д цаазаар авах ялыг сэргээв. Тухайн жил дэлхий дахинд арьс өнгөөр ялгаварлах, үндсэрхэг үзлийн чиглэлийн жагсаал, цуглаан гаарч байжээ. Олон оронд төр, засаг солигдов. Милитаризм хүчирхэгжиж, АНУ устөрөгчийн бөмбөг хийх ажилд орж, ЗХУ цөмийн зэвсэгтэй орон болсноо зарласан юм. 1986 онд дэлхий дахиныг цочоосон Чернобылийн атомын цахилгаан станцын дэлбэрэлт болов. “Адмирал Нахимов” усан онгоц осолдож, 400 хүн амиа алдсан харамсалтай үйл явдал болов. АНУ-ын сансрын “Челленжер” хөлөг онгоц дэлбэрч долоон сансрын нисэгч амь үрэгдсэн. Мөн тухайн жил ЗХУ-д Горбачевын өөрчлөн байгуулалт, шинэчлэлт хүчээ авав. Арванхоёрдугаар сард нь Алма-Атад оюутан залуусын бослого гарч, цэргийн хүчээр дарж байжээ. 1998 онд манай ардчилсан хөдөлгөөний лидер С.Зориг бусдад хэрцгийгээр алуулав. Үүнээс харахад бар жил тийм ч “зөөлөн” биш ч юм шиг байгаа биз. Эсвэл ерөнхий шинжийг нь эерүүлэх гэж, бэлгэдлээ бодож зурхайчид “Сайжруулагч”, “Буян үйлдэгч” гэж зөөллөн ёгтолж, хатуу шинжийг нь дарах гэсэн хоосон чанарын хариулга ч байж мэдэх юм.
Бар бол азиудын хувьд хүч чадал, эр зоригийн бэлгэдэл л дээ. Ямар сайндаа үсрэнгүй хөгжсөн орнуудаа “Азийн бар улс” гэж өргөмжлөх вэ дээ. Монголчууд гэрт нь бар жилтэй нэг хүн байхад их сайн гэдэг. Яагаад вэ гэхээр “Бар жил үнэхээр хүчтэй, хийморьтой жил. Бар жилтнүүд орон гэрээ хулгайчаас, худалч хуурамч хүмүүсээс, гал түймрийн болон гэнэтийн осол аваараас байнга хамгаалж явдаг” гэж хэлдэг. Үүнийг баталъя гэвэл Онцгой байдлын газрынхан ахуйн түймэр гарсан айлуудад судалгаа хийж тухайн гал гарсан айлд бар жилтэй хүн байсан эсэх, гал гарах үед бар жилтэй хүн байгаагүйг нотлоход л тодорхой болчихно л доо.
Бар жилтэй хүн бол тууштай, эр зоригтой, эрэмгий, төрөлхийн болохгүй, бүтэхгүй бүхний эсрэг тэмцдэг зан чанартай. Удирдах, зохион байгуулах гайхалтай авьяастай,бүтээлч хүмүүс бөгөөд насаараа гэр бүлийнхээ сайн сайхны төлөө явахаар зориулагдсан, программчлагдсан байдаг гэж манай монголчууд ярьдаг юм байна.
Бар гэж ямар амьтан бэ?
Барын жин 320 кг хүрэх нь бий. Энэ үзүүлэлтээрээ бар нь баавгайн дараа орох нь. Барын арьсан дээрх эрээн зурааснууд бол хүний хурууны хээтэй адил. Дахин давтагдашгүй судлууд юм. Барууд халуун орон, Саванна, хойд тайга, цөл, хээр тал, ууланд ч амьдрах чадвартай. Барыг устгадаг, гол дайсан бол хүн. Бар шар-хар өнгөнөөс гадна алтлаг, цагаан, цэнхэрдүү, хардуу ч зүстэй байдаг. Энэ нь мутацийн үр дүн юм. Цагаан бар бол альбинос биш. Ойртож харвал үл мэдэг хар судлуудтай. Бар ямар ч температуртай усанд гайхалтай сэлдэг. Тэд 60 км/ цагийн хурдтай давхиж, 10 метр хол үсэрч чаддаг. Маш хүчтэй эрүүтэй учир найман см-ийн урттай соёогоороо үхлийн хазалт хийдэг. Бар амьдардаг газрын бусад ан амьтад маш аймхай байдаг учир түүнтэй хэн ч идэш хоолыг нь булаацалддаггүй болохоор нэг дор 20-30 кг мах айвуу тайвуу залгичихдаг. Барын хүчтэй архиралт зарим жижиг амьтдад саажилт үзүүлдэг болохыг тогтоожээ. Бар махчин ч гэлээ амин дэмийн нөөц бүрдүүлэхийн тулд ургамал, жимсээр хооллодог. Бар, баавгай хоёр тулалдахад бар дандаа ялдаг.
Британийн анчин Жим Корбетт 21 жилийн хугацаанд хүн иддэг 19 бар, 14 ирвэсийг устгасан байдаг. Учир нь муу анчдын шархдуулсан бар, ирвэс хүн рүү дайрч, улмаар хүний маханд шунаснаар хүний махан идэштэн болдог. АНУ-д 12 мянган бар айлуудад гэрийн тэжээвэр амьтан шиг амьдарч байна. Тэндхийн 31 мужид барыг гэртээ тэжээхийг зөвшөөрдөг. Хятадууд барын бүх эд, эрхтэн, үс, ноос, хялгас бүр сахлаар нь хүртэл эм хийчихсэн.
Барын бэлгэдэл зүй
Арслантай холбоотой ихэнх бэлгэдлийг баруудад ашигладаг. Барын бэлгэдэл нь хүч чадал, цэргийн эр зориг, Хаан гэсэн утгатай. Мөн барыг ид шидтэй хэмээн үзэж анагаах ухаанд эд, эрхтэнийг нь өргөн ашигладаг байж. Барын чандрын үнс, ялангуяа яс шүдний өвчин болон бусад олон өвчнийг эмчлэхэд ашигладаг. Хинду шашинд барын арьс нь Шива бурханы суудал учраас ариун гэж тооцогддог.
Зарим оронд барыг аймшиггүй, тууштай амьтан гэж үздэг тул статус, зэрэглэл, байр суурийг илэрхийлдэг гэдэг утгаар нь шүтдэг.
Уугуул америкчууд ба барын бэлгэдэл
Барын эд, эрхтэн, арьсыг мөн л эдгээх зан үйл, ёслол, сайн ургац хураах, амжилттай ан хийхэд дом болгож ашигладаг. Америкийн уугуул иргэдийн ашигладаг хэд, хэдэн тотемуудын нэг нь бар болон пума. Хүч чадал, эр зориг, хүсэл тэмүүллийг илэрхийлдэг бөгөөд үнэн, шударга ёс, шударга байдлын төлөө зогсох бэлгэдэлтэй. Уугуул америкчуудын хувьд бар нь манлайлал, биеийн хүч чадлыг илэрхийлдэг. Мөн зөн совин, мэдрэмтгий сонсгол, шөнийн хурц хараатай учир барууны соёлд бар нь сүнсийг сахигч гэгддэг.
Дорнынхон бар
Дорно дахинд барыг гоо үзэсгэлэн ба хүч чадлын хослол гэж үздэг. 5000 жилийн өмнө оршин тогтнож байсан Индусын хөндийн соёл иргэншлийн үеийн агуйгаас барын сийлбэр олдож байжээ. Дараа нь Хинду шашинд бар шингэж, зарим эмэгтэй бурхадын унаа болжээ. Хятадад барын толгойн тэмдэглэгээ нь “Хаан” гэсэн утгатай “Ванг” гэсэн хятад ханзтай төстэй. Тийм учраас бар жилд төрсөн хүүхдүүдийг эр зориг, хүч чадалтай хэмээн духан дээр нь тусгай зосоор тэмдэглэгээ тавьдаг байжээ. Хятад төдийгүй азичууд бар жилд төрийн эргэлт гарах юм уу, төрийн толгойд суух хаан, эзэн өөрчлөгддөг, эрх мэдлийн төлөөх тэмцэл, олон нийтийг хамарсан жагсаал, тэмцэл, цус урсгасан үйл явдал болно гэж үздэг байжээ. Мөн шударга ёсны төлөөх тэмцэгчид бар жилд гарч ирдэг гэж таамагладаг юм байна.
1988 онд БНСУ-д болсон олимпийн логонд барыг дүрсэлсэн байдаг. 1970-аад онд устах аюулд ороод байсан барыг аврахын тулд Энэтхэг улс арсланг бараар сольж, үндэсний хэмжээний амьтан болгож зарлаж байжээ. Пакистанд сөрөг хүчний нам нь хүчтэй болохын тулд барыг намынхаа бэлгэ тэмдэг болгож байжээ. Япон, Хятадын шаазан урлалд бар хэзээ ч ганцаараа байдаггүй бөгөөд хулсан ойд байгаагаар дүрслэгддэг. Хятадад барыг харанхуй, шинэ сарын бэлгэдэл төдийгүй дайны бэлгэ тэмдэг, дээд тушаалын жанжинг илэрхийлдэг гэж үзэх нь бий.
Бар ба Христ
Бар бол уур хилэн, харгислалын бэлгэ тэмдэг. Их Британи дахь эртний Христийн тэмдэглэлд барыг нэг төрлийн эрээн могой гэж тодорхойлсон байдаг аж. Египетэд бар болон түүнтэй төстэй араатнуудыг “Устгагч” гэж үзэж, Осирисын алуурчдыг төлөөлдөг гэж ярилцдаг байжээ. Бар, ирвэс нь могойн дүрээр дүрслэгдсэн Сэтийн бэлгэдэл юм. Библид барын тухай дурдаагүй ч сүнслэг байдлын хувьд эрх мэдэл, хааны эрх мэдэл, тансаг байдлыг бэлгэддэг бөгөөд газар нутгийг эрхшээж, эрч хүчийг сэргээдэг гэж үзэж иржээ.
Бар Селтикийн бэлгэдэл
Бар архирах нь хүчтэй, салхи шуурганы шинж. Ирландад бар нь улс төрийг илэрхийлдэг. 1995-2007 оны хооронд Ирланд улсыг Селтик бар гэж нэрлэж байсан үе ч бий. Тус улс эдгээр жилүүдэд эдийн засгийн хурдацтай өсөлттэй байжээ.
Европын хойд хэсгээр хэрвээ бар хүнийг идвэл сүнсийг нь бас авдаг гэж ярьдаг. Зарим нутгийнхан нь барыг ариун амьтан, хадны эзэн гэж тахин шүтдэг. Европын яруу найрагчид барыг зэрлэг зангаараа дарс, хайр дурлалтай адил гэж зүйрлэдэг байжээ.
Африк ба бар
Африкчууд барыг ирвэс, ягуар, коугар, арслан, пума зэрэг том мууруудтайгаа адилтган бэлгэддэг. Ихэнх овог аймгуудад барыг эмэгтэй хүний хүчний бэлгэдэл гэж үздэг. Бар нь Африкт харгислал, гоо үзэсгэлэн, хурдыг бэлгэддэг. Нөгөө талдаа бар нь үхэл, амьдрал, бузар муу, сүйрлийг төлөөлдөг аж. Африкийн ардын аман зохиолд Гана, болон баруун хэсгийн орнуудад бар болон том муурнуудын тухай олон үлгэр бий. Африкийн бөөнүүд өөрсдийгөө барын биед ордог гэж ярьдаг. Африкчууд гамшгаас хамгаалах, амьдралыг сэргээх, газрын үржил шимийг нэмэгдүүлэхийн тулд бар болон бусад том муурнуудыг шүтэж иржээ.
Сүүлийн үед шинэ содон, хошин бичлэгүүдээрээ олонд танигдсан “Армата студи”-ийн гишүүн “Юумар” пэйжийн админ Б.Тэмүүжинтэй ярилцлаа.
Түүний хамгийн сүүлд оруулсан бичлэг нэг хоногийн дотор 173.000 хүнд хүрч 19.000 лайк цуглуулсан юм.
-Уншигчдад маань өөрийгөө танилцуулаач?
-Намайг Б.Тэмүүжин гэдэг. Өвөрхангай аймгийн Богд сумын уугуул. Одоогоор СУИС-ийн Театр урлагийн жүжиглэх урлагийн дөрөвдүгээр курст суралцдаг.
-Багадаа ямар мэргэжилтэй хүн болно гэж боддог байсан бэ?
-Хөгжимчин, дуучин л болно гэж боддог байлаа. Эмээгийнхээ орон дээр хөшиг татчихаад хөгжим тоглоод, дуулдаг хүүхэд байсан гэж ярьдаг юм. Төгөлдөр хуураар 13 жил хичээллэж байна.
-Яагаад влог хийх болсон талаараа сонирхуулаач. Мөн ямар сэдвийг онцолдог вэ?
-Сонирхлоороо чөлөөт цагаараа фэйсбүүк дээр богино хэмжээний бичлэгүүд хийж эхэлсэн. Өмнө нь зөндөө бичлэг хийдэг байсан ч тэр болгон хүмүүст хүрдэггүй байсан юм. Тэгээд анхны юу ч бодолгүй хийсэн бичлэг маань хандалт их авах үед цаашаа сайжруулаад явахад боломжийн санагдсан. Влогны сэдэв гэвэл хэзээ ч дуусашгүй хайр дурлалын талаар онцолдог.
–“Юумар” нэрний талаар тайлбарлавал. Олон хүн сонирхдог байх?
-“Юумар” гэдэг нь мэргэжлийн жүжигчний уран чадварын талаас инээдтэй, хөгжилтэй гэсэн утгатай үг л дээ. Өмнөх фэйсбүүк нэр маань “Аааашшшшшахкуюу” байсан(инээв).
-Пэйжээ нээгээд хэдий хугацаа өнгөрч байна вэ?
-2021 оны долдугаар сарын 11-нд нээж байлаа. Одоо 8 сар болох гэж байна. Хэдхэн сарын дотор хандалт нь өссөн байхыг хараад улам их хичээж, сайжруулах ёстойгоо ойлгодог. Одоогийн байдлаар 57.537 дагагчтай.
-Анхны бичлэг нь олонд хүрэхэд ямар сэтгэгдэл төрсөн бэ. Гоё санагдсан уу?
-Тухайн үед хөдөө найзуудтайгаа зугаалж байсан юм. Тэгээд утасны цэнэг дуусах гээд нэг найздаа тохиолдсон явдлын талаараа хошигносон байдлаар бичлэг хийгээд оруулаад орхичихсон. Орой нь хотод ирээд утсаа асаатал фэйсбүүкт их мэдэгдэл, найзын хүсэлт ирчихсэн байсан. Тэр үед маш гоё санагддаг юм билээ. Тэгээд л дараа дараагийн бичлэгтээ илүү анхаарч, сэтгэл гаргачихвал боломжтой гэж бодоод илүү хөдөлмөрлөж эхэлсэн.
-Олонд хүрсэн бичлэг нь ямар утгатай байсан бэ?
-Манай найзад тохиолдсон явдал л даа. “Манай найз охин гэрийнхэнтэйгээ Хөвсгөл рүү аяллаа гэсэн чинь өөр залуугийн стори дээр Тэрэлжид явж байна” гэдэг утгатай бичлэг.
–Нэг бичлэг хэр олон хүний оролцоотойгоор хэдий хугацаанд бүтэх үү?
-Ганцаараа бичиж байх үедээ 5-10 минутыг зарцуулдаг. Хааяа шаардлагатай үед нэг хоёр хүнээр гэрэл тавиулж, утсаа бариулж туслуулдаг. Тэр үед 15-30 минут болно.
-“Юумар” пэйжид албан ёсоор хүн нэмэх бодол бий юу?
-Цаашдаа найз охины дүр бүтээх нэг эмэгтэйг албан ёсоор урьж хамтарч ажиллана гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа. Ер нь илүү хөгжиж, хүрээгээ тэлнэ.
-Бичлэгээ ямар насны хүмүүст түлхүү хүргэхийг зорьж байна вэ?
-Өсвөр насныхан их үзэж сонирхож байгаа санагддаг. Харин одоо хийж буй ажлууд маань 20-30 насныхны хүрээг хамруулахаар чиглэгдсэн.
-Албан байгууллага, үйлчилгээний газрууд реклам, сурталчилгааны талаар холбогдох уу?
-Ер нь холбогддог. Гэхдээ миний бичлэгийг 13-17 насны хүүхдүүд үздэг учраас тэр болгон рекламны санал хүлээж авдаггүй. Харин “Армата студи” маань реклам, зар сурталчилгааны саналыг хүлээж авч хамтарч ажилладаг.
-Цаашдаа фэйсбүүк бичлэгээ үргэлжлүүлэх үү?
-Бичлэгээ үргэлжлүүлнэ. Хүрээгээ тэлж, олныг хамруулах болно. Хажуугаар нь “Армата студи”-н хамт олонтойгоо кино контентоо бас бүтээнэ. Удахгүй “Хоньтээнт” нэртэй 40 минутын богино хэмжээний контент IPTV-ээр цацагдана. Нэмж сонирхуулахад контентынхоо ОСТ-ыг нь өөрөө дуулж байгаа шүү(Инээв).
М.Сайнзаяа
Гудамжны бүжгийн соёлыг түгээж, өөрөөрөө үлгэр жишээ болж яваа Г.Мөнхтулгатай ярилцлаа.
Тэрбээр одоо 23 настай бөгөөд хип хоп бүжгийн төрлөөр тав дахь жилдээ хичээллэж буй. Бүжгээр хичээллэснээр бусдаас санаа зовохгүйгээр өөрийнхөө үнэ цэнийг хамгаалж чаддаг болсон аж.
– Бага насны дурсамж, мөрөөдлийнхөө талаар сонирхуулаач?
-Багасаа л бүжиглэх сонирхолтой байсан. Өрөөнийхөө хаалгыг хаачихаад ганцаараа бүжиглэнэ(инээв). Ахлах ангид ороод ирээдүйдээ санаа зовж ямар мэргэжил сонгох талаараа их нухацтай бодож ярилцдаг байсан. Зарим нь надаас асууна. Гэхдээ би ямар мэргэжил сонгохоо ч ойлгоогүй явсан үе. Ер нь бүжгээ л бүжиглэнэ гэж боддог байсан ч түүнийхээ төлөө огт хичээдэггүй байсан.
-Одоо ямар мэргэжлээр суралцдаг вэ?
-Хүмүүнлэгийн ухааны их сургуульд орчуулагч, хэл соёлын ангид сурдаг. Сонирхуулахад, хоёрдугаар курстээбүжиглэж олсон бүх мөнгөөрөө Хятад руу14 хоног аялсан. Тэгээд ирээд хичээлдээ орох гэтэл миний сурч байсан Ухань хотод “COVID-19” гарчихсан. Төд удалгүй Монголд хурдтайдэгдэж хөл хорио тогтоосон. Одоо хичээлдээ яваагүй удаж байна(инээв).
-116 студид харьяалагддаг юм билээ. Анх студидээ орсон түүхээсээ хуваалцахгүй юу?
-Өөрийгөө хөгжүүлж, өөрийнхөө төлөө нэг алхам ч болов урагшлах ёстой гэж шийдээд 2017 онд 116 бүжгийн клубд элссэн. Тухайн үедпродакшн маань сонгон шалгаруулалт авч байсан. Тэгээд ороод үзүүлээд өгье гэж бодтол эсрэгээрээ өөрөө шоконд ороод дууссан даа(инээв). Учир нь бүжиг гэдэг миний харж байсан өнцгөөс тэс өөр ертөнц байсан. Гэртээганцаараа “салбаганахаа” чөлөөт бүжиг гээд андуурчихсан миний хувьд гудамжны бүжиг гэдэг маш том соёл байдаг гэдгийг тэр үед ойлгосон.Тухайн үед бүжиг надаас маш хол байсан.
-Бүжиг өөрийн тань амьдралд хэр хүчтэй нөлөөлсөн бэ?
-Алдсан бас оносон. Бүжиглэхийн тулд олон том золиос хийсэн. Тэр нь мэдээж цаг хугацаа. Хайртай хүмүүстэйгээ хамтдаа цагийг өнгөрөөх, эсхүл хүн болж хүмүүжиж төлөвших, сурч боловсрох зэрэг зөндөө олон сонголтууд байсан ч бүжгээ л сайжруулна гэж их бэлдэж хичээнэ. Эргээд харахад бүжгээс өөртөө итгэх итгэл, өөрийгөө хайрлах ухаанд суралцсан байна. 10 жилдээ зодолдож чадахгүй, ээрж гацаж ярьдаг, бүрэг дотогшоо зан чанартай хүүхэд байсан. Тэр бүгдийг хип хоп бүжиг бүжиглэснээр засаж, өөрийгөө илэрхийлж, хүмүүжиж эхэлсэн.Ерөнхийдөө би бүжгээр хүмүүжсэн. Бүжиг миний амьдралыг аварсан гэж боддог.
Хип хоп save mу life
-Гэрийнхэннь сонирхлыг тань хэр дэмждэг вэ?
–Эхэндээ дэмждэг байсан. Тэгээд сургалтад хамрагдаад таван сар нуусан. Сүүлдээөдөр бүр оройтож ирээд байхаар гэрийнхэн уурлаад тэгээд яах аргагүй хэлсэн. Тухайн үед “за за” гээд л өнгөрсөн. Дараа нь бүжигт илүү татагдаад ирэх үед “Одоо наадахаа боль, наадахаараа хоол олж идэхгүй” гэх мэт үгс хэлдэг л байсан. Одоо бол эсэргүүцдэггүй. Бүжгийн багш хийгээд, тэмцээн уралдаанд амжилт үзүүлээд явж байна.
-Бүжгийн төрлөөр шоу, тэмцээд хэр их оролцож байсан бэ. Ямар амжилт гаргав?
-Мэдээж олон тэмцээнд орж амжилт үзүүлсэн. Миний хувьд өөрийгөө ялан дийлж,санасан бодсон зорилгодоо хүрнэ гэдэг том амжилт. Тайзан дээр гарч бүжиглэхийг хүсдэг байсан би “Яг түүн шиг”, “Авьяаслаг Монголчууд”, “Perfect dance”, “Ододтой бүжиглэе” зэрэг шоуны тайзан дээр арын бүжигчин хийсэн. Мөн бүжгийн багш болохыг хүсдэг байлаа. Одоо багшлаад явж байна. Монголын шилдэг бүжигчин болох хүслээ Улсын аваргын тэмцээнд “Хип хоп” бүжгийн төрөлд тэргүүн байр эзэлж биелүүлсэн. Энэ нь миний амжилт. Энэ бүх зүйл одоо болоод өнгөрсөн. Ард хоцорсон. Одоо илүү томоор сэтгэж, холыг харна. Жишээлбэл, Хип хоп стиллд хамгийн томд тооцогдох “Summer dance frover” гээд хип хоп бүжигчдийн хамгийн өндөр төвшний тэмцээнд орохыг маш их хүсдэг. Удахгүй зорилгодоо хүрнэ ээ.
-Гадаад Монголын бүжгийн урсгал хоорондоо хэр их ялгаатай вэ?
-Америкт хип хоп бүжиг хөгжих үед мэргэжлийнбүжигчнийг нь урьж бусад хүмүүст яг утгаар нь хип хоп, рэп бүжгийг заалгасан байдаг. Харин Монголд жаахан хүнд хэлбэрээр ороод ирсэн гэж хэлж болно. Рэп дуун дээр бүжиглэж байгаа бол тэр рэп бүжиг гэх мэт. Монголд суурь нь буруу тавигдсан учраас одоо байгаа хөгжил нь удаашралтай байгаа юм.
-Монголд хип хоп бүжгийг хөгжүүлэхийн тулд ямар өөрчлөлтүүдийг хийхийг хүсдэг вэ?
-Ерөнхий боловсролын сургуулийн сургалтын хөтөлбөрт гудамжны бүжгийн соёлын талаар тусгаж өгөх хэрэгтэй. Гадаадын орнуудад өөрийгөө хөгжүүлэх өдөр, цэг, клуб зэрэг өдөр хичээлийн хувиарт нь тусгагдсан байдаг. Тухайн өдрөө сургалт тэмцээн зохиож сургуулийнхаа бүжгийн аваргыг сонгох зэрэг зүйлүүдийг хөгжүүлж болно. Мөнгудамжны бүжиг хип хоп бүжгийн нэгдсэн том академи байгуулахыг хүсдэг. Бас зарим хүмүүсийн хандлагыг өөрчилмөөр санагддаг. “Бацаануудаа дуудаад нэг бүжиглүүлээд өгөөч, ганц үнэгүй бүжиглэчихээч” гэх мэт бүдүүлэг зан авир маш их гардаг. Энэ хандлагаа өөрчилж хип хоп бүжгийг, урлаг дамаа соёл гэж харцгаая. Учир нь бүжиг бол амьдралын хэв маяг. Амьдралаас таашаал авч, аз жаргалыг мэдрэх ёстой зүйл.
М.САЙНЗАЯА
2022 онд хоёр удаа нарны хагас хиртэлт болох юм байна. Тодруулбал, 2022 оны тавдугаар сарын 1-ний 04.46 цагт нарны хамгийн их хагас хиртэлт болох юм байна. Гэвч энэ хиртэлт дэлхийн өмнөд хэсэгт явагдах тул манай улсад үзэгдэхгүй аж. Дараагийн нар хагас хиртэлт 2022 оны аравдугаар сарын 25-нд Улаанбаатарын цагаар 18.58 цагт болно. Улаанбаатарт нар 17.47 цагт жаргах тул Улаанбаатар хотод үзэгдэхгүй бөгөөд Завхан, Говь-Алтай аймгуудын баруун хэсэг болон Баян-Өлгий, Ховд, Увс аймгуудад энэхүү нарны хагас хиртэлт үзэгдэх аж.
Сонгож авсан суурин газар, хиртэлтийн үзэгдэх хэмжээ
Увс аймгийн Улаангом 0.16
Ховд аймгийн Ховд 0.24
Баян-Өлгий аймгийн Өлгий 0.34
Баян-Өлгий аймгийн Цагаангол Цэнгэл сум 0.40
Мөн энэ онд хоёр удаа сарны хиртэлт болох юм. Эхнийх нь 2022 оны тавдугаар сарын 16-нд 10.28 цагт эхэлж, 13.54 минутад дуусна. Харин хамгийн их бүтэн сар хиртэлт 12.11 цагт болох аж. Энэ өдөр сар 20.50 цагт мандах тул хиртэлт үзэгдэхгүй аж. Дараах нь 2022 оны арваннэгдүгээр сарын 8-ны сарны бүтэн хиртэлт юм. Сар энэ өдөр Улаанбаатарын 17.16 цагт мандах тул сарны сүүмгэр болон хагас хиртэлтийн эхлэл үзэгдэхгүй. Сар тэнгэрийн хаяанаас хагас хиртсэн байдлаар мандах бөгөөд хамгийн их бүтэн хиртэлт 18.59 цагт болж, 20.49 цагт хагас хиртэлт, 21.56 цагт сүүмгэр хиртэлт дуусна. Энэхүү хиртэлтийн хугацааг тодорхойлохдоо Улаанбаатар Одон орон судлах оргилын байршлаар тооцсон байна.
Энэ жилийн хаврын тэнцэл гуравдугаар сарын 20-нд болох бол намрын тэнцэл есдүгээр сарын 23-нд тохиох юм байна.
Хаврын тэнцэл: 2022.03.20 23.34 цаг
Зуны нар буцах өдөр: 2022.06.21 17.14 цаг
Намрын тэнцэл: 2022.09:23 09.05 цаг
Өвлийн нар буцах өдөр: 2022.12.22 05.49 цаг
(Улаанбаатар Одон орон судлах оргилын байршлаар хугацааг тооцжээ)
Залуу жүжигчин Б.Үжинтэй ярилцлаа. Тэрээр жүжигчин, СТА Б.Мишээлийн төрсөн дүү юм. Түүний хувьд саяхан дэлгэцнээ гарсан “Манайд нэг удаа” инээдмийн киноны гол дүрийг бүтээсэн билээ.
-Уншигчдад өөрийгөө танилцуулна уу?
-Намайг Буянжаргалын Үжин гэдэг. Б.Дөлгөөн, Б.Мишээл гэдэг хоёр эгчтэй айлын бага охин. Удахгүй Ерөнхий боловролын сургаалиа дүүргэх гэж байна.
-Нэлээд хөдөлгөөнтэй охин байсан байж магадгүй юм, багадаа?
-Тийм ээ. Багадаа их хөдөлгөөнтэй, дүрсгүй хүүхэд байсан. Хөвгүүдтэй найзалж нөхөрлөдөг эршүүд гэх юм уу даа. Одоо ч найзуудын маань ихэнх нь хөвгүүд. Мишээл эгчтэйгээ угаалгын өрөөнд саван, шампуниа өрж тавиад нэвтрүүлэг хийж тоглодог байж билээ.
-Үжин ямар зан чанартай вэ?
-Нээлттэй. Олон нийттэй харьцах дуртай. Шударга, хэлэх гэсэн санаагаа зөвөөр ойлгуулж хэлж чаддаг. Бас их эрх.
-Удахгүй сургуулиа дүүргэх гэж байна. Мэргэжлээ сонгосон уу?
-Сэтгэл зүйч болох хүсэлтэй. Гэхдээ кинонд тоглосноос хойш бодол маань өөрчлөгдөж жүжигчин болохоор шийдсэн. Удахгүй БНСУ-д жүжигчний мэргэжлээр сурахаар бэлдэж байна. Хэрвээ бүтэхгүй бол Б төлөвлөгөөгөөрөө сэтгэл судлалаар сурна гэж бодож байгаа.
-Олон төрлийн авьяастай юм шиг байна лээ. Тийм үү?
-Багаасаа цэнгээнт, чөлөөт бүжгээр хичээллэсэн. Сургуулийнхаа урлагийн үзлэгээр ангийнхаа бүх бүжгийг өөрөө дэглэдэг. Мөн гитар тоглож чадна. Ер нь тал бүрийн авьяастай (инээв). Спортын хувьд одооноос суралцаж байгаа. Энэ зун бокс, усан сэлэлтээр хичээллэсэн. Ер нь юм юмыг сонирхож туршиж үзэх дуртай.
-Эмэгтэй хүний хүмүүжил, ёс суртахууны талаар ямар бодолтой явдаг вэ?
-Эмэгтэй хүнийг ухаантай байгаасай л гэж хүсдэг. Өдийг хүртэл ээж, эгч нараа харж өсөхдөө эмэгтэй хүн ухаантай байж, аливаа юманд тэвчээртэй хандаж чадвал ямар том амжилт, аз жаргалд хүрч болохыг мэдэж авсан.
-Аав, ээжийнхээ тухай ярихгүй юу. Гурван охинтойгоо нэлээд дотно байдаг болов уу?
-Аав, ээж хоёр маань хувиараа бизнес эрхэлдэг. Манай гэр бүлийн хувьд нэгнээсээ нууж хаах зүйлгүй, илэн далангүй ярилцаж, ойлголцож чаддаг халуун дулаан уур амьсгалтай. Багаасаа л аав ээж хоёроосоо юу ч нуулгүй найз шиг ярилцаж ирсэн. Хоёр эгч маань ч тийм. Охин хүүхэдтэй сайн ярилцаж ойлголцож чадвал их түшиг тулгуур болдог юм шиг санагддаг.
-Танай хоёр эгч хоёулаа үзэсгэлэнтэй бүсгүйчүүд шүү?
-Ууган эгчийг Б.Дөлгөөн гэдэг. Өндөр боловсролтой, маш их мэдлэгтэй, ухаантай тэвчээртэй их үзэсгэлэнтэй сайхан бүсгүй бий. 2007 онд Манжуурын мисс тэмцээнд гуравдугаар байранд шалгарч байсан. Хүмүүс надтай их адилхан гэдэг. Харин дунд эгч маань СТА, жүжигчин Б.Мишээл. Хүмүүс сайн мэдэх байх. Эгч нар маань их авьяастай, намайг ойлгож тусалж дэмждэг мундаг хүмүүс бий.
-Ээж тань охиддоо юу захидаг вэ?
-“Ер нь байнга ээжтэйгээ ярилцаарай. Би чамтай ярилцаж санаа бодлоо хуваалцана уу гэхээс чиний шийдвэрийг эсэргүүцэж хориглохгүй” гэдэг. Хамгийн сүүлд надад нэг гоё үг хэлсэн. Тэр нь их сэтгэлд хүрч их юм бодогдуулсан. “Хамгийн чухал нь чамд юу оногдсон биш, оногдсон зүйлээ хэрхэн ашиглах нь чухал” гэж хэлсэн.
-Их нухацтай үг байна шүү?
-Тийм ээ.
-“Манайд нэг удаа” инээдмийн кинонд гол дүр бүтээжээ. Ямар сэтгэгдэл төрсөн бэ?
-Анхны кино байсан. Айсан, сандарсан, догдолсон олон мэдрэмжүүдийг нэг дор мэдэрсэн. Мундаг том жүжигчидтэй хамтарч ажиллаад киногоо амжилттай нээж үзэгчдийн хүртээл болгосондоо маш их баяртай байгаа.
-Киноны санал ирэхэд яаж хүлээж авсан бэ?
-Жүжигчин Жанчив ах нэг өглөө залгаад “Үжин нэг ийм кино байна. Чи дүр бүтээх үү” гэж асуусан. Би өөрөө их дуртай байсан болохоор зөвшөөрсөн. Тэгээд очоод уулзтал кино зохиолч, найруулагчаар Д.Хүрэлхүү, Ө.Мөнх-Эрдэнэ ах ажиллаж байсан. Хоёр ах маань “Чамд итгэж байна, чи чадна” гээд намайг шалгалгүй шууд л зураг авалтдаа орсон. Ямар ч туршлагагүй надад итгэж найдаж ийм гоё киноны гол дүр өгсөнд их талархдаг.
-Кино зураг авалт хэдий хугацаанд үргэлжилсэн бэ?
-Нийт 14 хоног зураг авалт үргэлжилсэн. Би кино зураг авалт их хэцүү, сунжирсан байдаг болов уу гэж бодсон чинь найруулагч маань хурдан хугацаанд шахаад авчихсан. Тэр нь их амар байсан л даа. Учир нь би хичээлийнхээ дундуур чөлөө аваад зураг авалтдаа орж байсан. Эхний хэд хоног гэр хороололд зургаа авсан. Тэр үеийн сценүүд их сонирхолтой байсан. Шинэ зүйл сурч мэдэж авсан. Дараагаар нь хотын зураг авалтаа аваад дуусгасан.
-Хүнд сцен байсан уу?
-Кино эхлээд миний орноос чирүүлж унадаг хэсэг байдаг. Тэр хэсэгт орлон тоглогч тоглуулах уу гэхээр нь “Үгүй би өөрөө тоглоно” гээд хоёроос гурван удаа орноос унасан. Тэгсэн дараа нь хавирга хавьцаа хөхрөөд хүндүүр болчихсон байсан шүү. Бас уйл гэсэн, тэгэхэд жаахан эвгүй, учраа олохгүй байсан тал бий.
-Инээдмийн кино учир зураг авалтын үеэр хөгжилтэй зүйл олон л тохиолдсон байх даа?
-Тэгэлгүй яахав. Кино маань инээдмийнх учир сцен бүр их хөгжилтэй байсан. Хамт олон маань ч эрч хүчтэй, гал цогтой хүмүүс. “Стори хийх гэсэн чинь үнэртэй ус үнэртээд байх юм. Үжин унгачихсан уу?” гэх мэтээр З.Онон эгч маань намайг хөөргөж надаар их тоглодог байсан (инээв). Ер нь маш гоё хамт олонтой 14 хоногийг өнгөрүүлсэн дээ.
-Кинонд тоглосныг тань анги хамт олон, багш нар нь хэр хүлээж авсан бэ?
-Сургуулийн маань багш нар намайг ер нь сайн дэмждэг. Урлагт дуртай, хайртайг минь ч ойлгодог. Сургууль маань татгалзаж дургүйцэж хүлээж авсан зүйл огт байгаагүй. Кино нээлтээ хийсний дараагаар ангийн багш, хамт олон маань “Ангиараа очиж үзнэ ээ. Баяр хүргэе. Мундаг байна” гэсэн. Маш том урам зориг авсан.
-Кинонд тоглосноос хойш хүмүүс таниад, олны анхааралд орсон мэт санагдах юм уу?
-Жүжигчин Мишээлийн дүү гэдгээр нь хүмүүс мэддэг байсан. Гэхдээ одоо бол тийм биш. Үжин гэдэг хувь хүн талаас нь илүү тодотгож таньдаг болсон санагдсан. Харин зарим хүмүүсийн хэлж буй үгс, гадуур явж байхад энэ тэндээс дураараа зураг авах гэх мэт зүйлүүдээс болж сэтгэл зүйн хувьд жаахан аймхай болсон. Бусдаар бол нэг их өөрчлөлт мэдрэгдээгүй. Харин кино урлагт хүчтэй татагдаж, илүү хайртай болсон шүү.
-Кинонд тоглоход жүжигчин Мишээл юу гэж зааж зөвлөв?
-Кино нээлтийн үеэр эгч маань өвчтэй байсан тул ирж амжаагүй. Дараа нь Юнивишинд ороход нь үзсэн дээ. Тэгээд “Ямар мундаг юм бэ. Анхны кино гэхэд сайн болсон байна. Баяр хүргэе” гэсэн. Дэргэд минь үргэлж зааж зөвлөж найз шиг байдаг мундаг эгч нар байдагт их баярладаг. Үргэлж тэднээсээ зөв үлгэр дуурайлал авч суралцдаг.
-Цаашдаа ямар дүр бүтээхийг хүсч байна?
-Үзсэн к-драмаасаа болоод ч тэр үү, бокс, тулаанд их сонирхолтой болсон. Тэгэхээр нэг тулаантай кинонд л дүр бүтээж үзмээр байна. Тэгээд бас хайр дурлалаас болж шаналж гуньсан тийм дүрийг бүтээж үзмээр санагдсан. Миний чадварыг сорьж илүү намайг хөгжүүлэх болов уу гэж бодож байна.
-Дахиад санал ирвэл кинонд тоглоход бэлэн байгаа байх нь ээ?
-Кино зохиолоо сайн уншаад, найруулагчийг нь харж байгаад шийднэ. Мөн өөрийнхөө цаг завыг зохицуулна. Төгсөх анги учир хичээлдээ сайн анхаарахгүй бол болохгүй.
-Киноныхоо дууг та өөрөө дуулсан. Дуунынх нь хувьд хэр их сонсогчдод хүрч байна вэ?
-Зураг дуусахаас гурав хоногийн өмнө найруулагч “Чи киноныхоо дууг өөрөө хэр дуулах уу. За…ер нь чи дуулна шүү” гэсэн. Би өөртөө итгэлгүй чадах болов уу гэж их айсан. Тэгээд маргааш нь Батух багш маань залгасан. Манай сургуулийн цахилгаан хөгжмийн багш л даа. Тэгээд дуугаа сонсож үзээд их таалагдсан учир оролдож үзэхээр шийдсэн. Дууны үгийг Батух багш бичсэн. Гэхдээ надаа тааруулаад өөрчилж болох байсан ч надад таалагдсан учир үгийг нь өөрчлөлгүй хамтдаа дуулсан.
М.САЙНЗАЯА
Дэлхийн 130 орны сайхан бүсгүйчүүд оролцож байгаа 70 дахь удаагийн “Дэлхийн Мисс” тэмцээний финалын шат коронавируст халдвартай холбоотойгоор хойшлогдоод байсан билээ. Тэгвэл тэмцээн зохион байгуулагчдын зүгээс финалын тэмцээнийг ирэх гуравдугаар сарын 16-ны өдөр Пуэрто Рикогийн Сан Хуан хотын “José Miguel Agrelot Coliseum” цэнгэлдэх хүрээлэнд зохион байгуулахаар тов гаргажээ.
Цар тахалтай холбоотойгоор финалд шалгарсан шилдэг 40 орны гоо бүсгүйчүүд шалгаруулалтад орох бөгөөд бусад орны гоо бүсгүйчүүдийг цахимаар оролцуулах болсон байна. Тус 40 шилдэг гоо бүсгүйд Монгол Улсыг төлөөлөн оролцож буй А.Бөртэ-Үжин багтаж байгаа бөгөөд тэрбээр “Авьяаслаг мисс”-ээр шалгараад байгаа билээ.
Кино театрын дэлгэцнээ гарч буй шинэхэн уран бүтээл болох “Кассета” киноны гол дүрийн жүжигчин Д.Ганбаттай ярилцлаа. Тэрбээр “Gangbay“ хамтлагийн дуучин юм.
“Кассета” УСК-ны хувьд 10 орчим реп battle, дуунаас бүрдэх бөгөөд Монголын анхны реп мюзикль уран бүтээл гэдгээрээ онцлог.
-Монголд анх удаа хип хоп мюзикль кино бүтээлээ. Киноныхоо тухай ярихгүй юу?
–Хип хоп мюзикль “Кассета” кино нь бид хоёрын анхны хамтарсан мэргэжлийнхээ дагуу хийсэнуран бүтээл. Монголд анх удаагаа хийгдсэн. Зохиолч, найруулагчаар нь манай хамтлагийн залуу С.Баянмөнх ажиллаж гол дүрийг нь миний бие бүтээсэн.
-Хамгийн түрүүнд киноны нэр сонирхол татаж байна л даа. Яагаад “Кассета” гэж нэрлэх болов?
-Манай кино ерөнхийдөө яг кассета шиг гэсэн үг. Хуурцгийг хөгжимд хийхэд дотор нь бүтэн цомог байдаг шиг кассета кино яг л тийм бүтэцтэй. Гол дүрийн маань эмэгтэйн нэрийг мөн Кассета гэдэг.
-Таны анхны дүр, анхны кино уран бүтээл байсан уу. Өөрийгөө товч танилцуулахгүй юу?
-Намайг Дамдинпүрэвийн Ганбат гэдэг. 1999 онд төрсөн. СУИС-ийг 2020 оны хавар мюзикль театрын жүжигчний мэргэжлээр суралцаж дүүргэсэн. Манай хамтлагийн гишүүн С.Баянмөнх бид хоёр нэг ангид суралцдаг. Тэгээд төгсөх жилдээ цугтаа дуу хийхээр шийдээд “Gangbay” хамтлагаа байгуулж байлаа.
Харин “Кассета” кино миний хувьд анхны кино уран бүтээл, анхны дүр байсан. Баянаагийн хувьд хоёр дахь кино нь байх шүү.
-Кино хэр хугацаанд бүтсэн бэ. Мөн кино багийн хамт олныхоо талаар яривал?
-Ер нь бол 20-25 насны нэг хүсэл зорилготой залуучууд нэгдэж нэг сарын хугацаанд кино бүтээлээ амжилттай дуусгасан. 18 хоногийн турш зураг авалт явагдаж, үлдсэн хоногуудад кино монтажхийгдсэн. Кино багийн хувьд 15 гаруй жүжигчин, ерөнхий болоод туслах гурван найруулагч, арын албыг хариуцаж ажилласан “Халх” продакшны чадварлаг залуустай нийлээд 30 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилласан. Дашрамд “Халх” продакшныхаа хамт олонд баярлалаа.
-“Кассате” кино бүтсэн түүхээс сонирхуулбал?
-Бид хоёр тамхилах зуураа гадаадынх шиг хип хоп кино хийвэл гээд өдөр нь ярилцаад өнгөрсөн юм. Тэгээд орой нь нөгөө кино чинь ингэвэл яах уу? тэгвэл яах уу? гэж маазарч ярьсаар байгаад сүүлдээ санаа нийлээд киногоо хийхээр болсон. Маргааш өглөө нь Баянаа кино зохиолоо бичиж эхлээд гурав хоногийн дотор дуусгасан. Ер нь кино маань хурдан хугацаанд бүтсэн.
-Кино дүрийн сонголтын хувьд… Олны танил хүмүүсээс оролцон тоглосон хүмүүс бий юү?
-Байгаа. Реппэр Desant, У.Мөнхбагана /реппэр Rookie/, СТА Л.Таванбаяр,
Б.Хосбаяр, СТА П.Мөнх-Од зэрэг олон хүн тоглосон.
-Хэцүү зураг авалт байсан уу?
-Шоронгийн зураг авалтын хэсэг дээр 72 цагийн турш унтаагүй. Түрээсэлсэн заалны хугацаа дөхөөд зураг авалтаа хурдан дуусгах шаардлага гарсан. Тэгээд хүйтэн зааланд нэг ч гадагш гаралгүй 35-уулаа гурав хоносон. Тэр хэсгийн зураг авалт дээр ёстой өдөр шөнөгүй ажилласан даа.
-“Gangbay“ хамтлагийн дууны клип богино хэмжээний кино шиг байдаг. Кино, клип хоёр хоорондоо хэр ялгаатай байсан бэ?
-Маш их ялгаатай байсан. Клип бол хоорондоо яриад л ингэе, тэгье гээд л санаа нийлж бүтдэг. Кино бол маш олон баг ажиллана. Техт ярих, дэс дараа уялдаа холбоог сайн харуулах, логик алдаагүй гаргах гэх мэтчилэн олон зүйлээрээ ялгаатай.
-Уг киногоор дамжуулж нийгэмд ямар мессэж өгөхийг зорив?
-Манай үеийн залуучуудын дийлэнх нь хар тамхийг сонирхож зарим нь хэрэглэж байна. Тэр зүйлээс огтхон ч айхгүй байна. Монголд зөвшөөрөх ёстой гэсэн буруу хандлагыг төрүүлж байна. Монгол, тэр тусмаа Улаанбаатар бол жижиг хот. Хүн ам цөөн улсад тэр хорыг зөвшөөрчихвөл гэмт хэрэг ихсэж нийгэм тэр чигтээ муу муухай болж хувирна. Монгол Улсад хар тамхийг зөвшөөрсөн ч хүмүүс ухамсартай хэрэглэж чадахгүй. Хар тамхинаас болж алдаж, аавын хаалга татсан олон залуучууд байна. Тиймээс биднийг сонсож байгаа залуус, дүү нартаа битгий энэ хорыг хэрэглээрэй гэж сануулж сэргийлэх үүднээс энэхүү сэдвийг хөндсөн юм.
-Дэлгэцийн уран бүтээлийг яагаад сонирхов. Танай хамтлаг дахиж кино хийх үү?
-Миний хувьд зөвхөн дуугаа дуулаад явах хүсэлтэй байсан ч Баянаа маань кино урлаг тал руу сонирхолтой. Найзынхаа хүсэл сонирхлыг дэмжээд мөн өөрсдийгөө өөр зүйлд сорьж, хөгжүүлж үзэхийн тулд кино хийж, дүр бүтээж үзлээ. Тэр маань ч амжилттай боллоо. Дараагийн дэлгэцийн уран бүтээлийн ажилдаа орсон. Баянаа маань зохиолыг нь бичиж, ерөнхий найруулагчаар ажиллана.Би мөн адил гол дүр бүтээж байгаа.
-Хамтлагийн уран бүтээлийн талаар яриагаа үргэлжлүүлье. Шинэ дуу, уран бүтээл гарахад хэр их догдлол, айдастай байдаг вэ?
-Айдастай байх үе их байсан. Одоо бол айдас гэхээсээ илүү догдолсон сэтгэлээр шинэ уран бүтээлүүдээ цацдаг. Учир нь бүх зүйлээ зориулж чин сэтгэлээсээ ажиллаж, хийж бүтээж байгаа учир юунаас нь айхав дээ гэж бодох болсон.
-Баянаа та хоёр хамт амьдардаг гэж байсан. Өөрсдөдөө тохиолдсон хөгжилтэй явдал, дурсамжаасаа хуваалцаач?
-Бид хоёр цуг амьдардаг л даа. Тэгээд амьтан тэжээе гэж ярилцаад Баянаа нэг нохой, би нэг муур авч тэжээсэн. Тэгсэн нөгөө хоёрыгоо сайн тэжээж чадахгүй өлсгөөд би муураа хүнд өгөөд, нохойтойгоо үлдлээ. Тэгсэн нохойгоо салхилуулж амжихгүй явсаар нохой маань рахит тусаад хойд хоёр хөл нь явахаа болиод буцааж эзэнд нь аваачиж өгсөн. Харин муур маань байрны хогийн цэг дээр мангар тарган болчихсон явж байна лээ. Уг нь тэр охин миний муурыг маш сайн тэжээнэ гээд авсан юм(инээв).
Амьтанд хайртай сонирхолтой хүмүүст хандаж хэлэхэд маш сайн судалж, сургаж тэжээхгүй бол арчилгаа их хэцүү юм байна лээ шүү. Өөрсдөө тэжээж үзээд мэдэрлээ.\
М.Сайнзаяа
Youtube хуудсанд хамгийн их үзэлттэй видеогоор Өмнөд Солонгосын “Pinkfong” компанийн бүтээсэн “Baby Shark” дуу тодорсон байна. Үзэлтийн тоо 10 тэрбумд хүрчээ.
Мөн 2020 оны арваннэгдүгээр сарын 2-нд Youtube-д хамгийн олон удаа үзсэн бичлэг болж байжээ. Уг бүтээл үзэлтээрээ бусад бичлэгүүдийг хол хаясан хэвээр байгаа юм.
2016 онд цацагдсан дууг Солонгос гаралтай Америк дуучин “Hope Segoine” дуулсан ба 2019 оноос дэлхий даяар алдаршсан.
Pinkfong компаниас уг амжилтыг тохиолдуулан дэлхийн өнцөг булан бүрт байгаа хүүхдүүдийг “Baby Shark” дууг сонсоод бүжиглэж буй бичлэгээ хуваалцахыг уриалсан байна.