Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

Алкохолгүй амьд хөгжмийн тоглолт боллоо

Нийслэлийн Засаг даргын хэрэгжүүлэгч агентлаг Залуучуудын хөгжлийн газар, “Цацрах эгшиг” ТББ-тай хамтран нийслэлийн “Улаанбаатар чуулга” ОНӨҮГ, мэдээллийн технологийн “Yesuimind” ХХК-ийн дэмжлэгтэйгээр энэ сарын 28-ны өдөр нийслэлийн Улаанбаатар чуулгын Их танхимд “Бодитоор мэдэрье, эерэгээр харъя” уриатай алкохолгүй амьд хөгжмийн тоглолтыг зохион байгууллаа.

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн хүрээнд “Нийслэлийн Залуучууд” дэд хөтөлбөрийг Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн хурлын 2017 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн 158 дугаар тогтоолоор батлуулсан бөгөөд тус хөтөлбөрийн 2.2.4-т “Залуучуудын амралт, чөлөөт цаг өнгөрүүлэх орчин нөхцөл, үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх” зорилтын хүрээнд соёл, урлагийн шинэ хамтлаг, дуучин залуучуудыг дэмжих, тэдний уран бүтээлийг олон нийтэд сурталчлан таниулах, чөлөөт цагаа зөв боловсон, эрүүл орчинд өнгөрөөх нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилгоор энэхүү тоглолтыг зохион байгуулсан юм.

Аливаа нэгэн хорт зуршлаас татгалзахад уриалж буй тус тоглолтод поп, метал, алтерьнатив, панк болон рок урсгалын шинэ залуу 9 хамтлаг өөрсдийн санаачилгаар оролцож, нийт 300-аад залуучууд үзэж, сонирхсон бөгөөд зорилтот бүлгийн залуучууд энэхүү тоглолтыг үнэ төлбөргүй үзсэн гэж нийслэлийн Залуучуудын хөгжлийн газраас мэдээллээ.

Нийслэлийн Залуучуудын хөгжлийн газрын дарга С.Сүх-Очир “Шинээр байгуулагдаж буй залуу хамтлагуудыг олон нийтэд таниулж, уран бүтээлийг дэмжих нь чухал байдаг. Иймээс залуучуудын амралт чөлөөт цагийг зөв, боловсон өнгөрүүлэх зорилгоор “Бодитоор мэдэрье, эерэгээр харъя” уриатай тоглолтыг “Цацрах эгшиг” ТББ-тай хамтран, “Гэрэлтүүл” аяны хүрээнд алкохолгүй амьд хөгжмийн тоглолтыг зохион байгууллаа. Цаашид дуу, хөгжим сонирхогч залуучуудыг дэмжих чиглэлээр олон талт үйл ажиллагаа зохион байгуулахаар төлөвлөн ажиллаж байна” гэж хэллээ.

Тус тоглолтыг үзсэн М.Мөнх-Оюун “Миний сонирхдог “Break the cycle”, хамтлаг ирсэн байна. Өнөөдрийн тоглолт их таалагдлаа. Цаашид энэ урсгалын тоглолтуудыг үргэлжлээсэй гэж хүсэж байна.” гэж хэлсэн юм.

Мөн тоглолтод оролцож буй “The Show” хамтлагийн дуучин Д.Батням “Гэрэлтүүл аяны хүрээнд өнөөдөр зохион байгуулагдаж байгаа тоглолт их зөв үйл ажиллагаа боллоо гэж бодож байна. Мөн өнөөдрийн тоглолтод манай хамтлаг нэгдсэндээ баяртай байна” гэж хэллээ гэж нийслэлийн Залуучуудын хөгжлийн газраас мэдээллээ.

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

Монголчуудын эв нэгдлийн бэлгэдэл даншиг наадам

Даншиг өргөх ёслол буюу наадам нь Монголд шашны тэргүүн Өндөр гэгээн Занабазарыг 1639 онд залах үеэс эхлэлтэй баяр наадам юм. Энэ тухай нэрт түүхч Ш.Нацагдорж “Өндөр гэгээн Занабазарыг Монголын шашны тэргүүн анхдугаар Богд Жавзундамба Хутагтад өргөмжлөх ёслол болоход Халхын долоон хошууны олон бараг бүгдээр түүхэндээ анх удаа хуралдан цугларч их ёслол үйлдсэн нь сонирхолтой юм” хэмээн тэмдэглэжээ.

Ийнхүү Монголчуудын тусгаар тогтнолынхоо төлөө уулзах, бие даасан байдлаа мэдрэх олон үндсэн шалтгаан болж байсан Монголчуудын шашин-төрийн их ёслолыг багтаасан энэ баяр нь монголчууд харийн эрхшээлд байсан үед ч тасралтгүй үргэлжлэн явагдаж ирсэн тул Монголчуудын эв нэгдлийг дээдлэн үзэх үзэл санааны бэлгэдэл болж байв.

Долоон хошуу даншиг наадам нь 10 хоног үргэлжлэн хүчит бөх, хурдан морь, сур харвахаас гадна бөмбөг намнах, сарампай /бай/ харвах, морин дээрээс бөмбөг тоглох, циркийн болон урлаг, дуу хуурчдыг шалгаруулан шагнадаг байсан байна. Мөн шашны номын баяр, эрдэмтдийн ном хаялцах хурал, цам, бүжиг, жүжигчдийн тоглолт зэрэг өргөн хөтөлбөртэй явагддаг байв. Наадмын үеэр “Алдар” харвуулах гэх содон тэмцээн зохиогддог байсан бөгөөд энэ тэмцээнд хошууныхаа шилдэг харваачийг оруулж сум тавих бүр ноёны нэрийг дуудаж харвадаг ба хамгийн өндөр шагналтай тэмцээн байжээ.

Энэ жилийн наадмаар өмнөх жилүүдийн адил мөргөлчид сүсэгтэн олон Очирваань бурханы их тахилга, Хүрээ цамын хуралд оролцож буян хураахын зэрэгцээ Гандантэгчэнлин хийдийн ховор нандин шүтээн үзвэрүүдийг мөн аялал жуулчлалын үзэсгэлэнг нэг дор Хүй долоон худагт үзэх боломжтой. Наймдугаар сарын 2-6-ны өдрүүдэд Гандантэгчэнлин хийдэд Жахар цамын хурал, Хүй долоон худагт наймдугаар сарын 4-5-ны амралтын өдрүүдэд Даншиг наадам-Хүрээ цамын ёслолын арга хэмжээ болно. Та бүхнийг өргөнөөр оролцохыг урьж байна гэж нийслэлийн Аялал жуулчлалын газраас мэдээллээ.

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

Бейонсе ихрүүдийнхээ зургийг дэлгэлээ

Дуучин бүсгүй 13 сартай ихрүүд болох Роми, Сэр нартайгаа амарч явна. Шоу бизнесийн ертөнцийн хүчирхэг хос Жи Зей, Бейонсе нар дэлхийг тойрсон аялан тоглолтынхоо завсраар ийнхүү түр зур амсхийж үнэтэй дарвуулт завь хөлслөн далайд амарч байна. Ихрүүдээс гадна тэдний 6 настай охин Блю Айви ч аялалд нэгджээ.

Дашрамд сонирхуулахад Жи Зей, Бейонсе нарын On the Run II аялан тоглолтын тасалбар эрэлт ихтэй, худалдаанд гараад ердөө ганцхан цагийн дотор борлуулагдаж дуусч байгаа аж. Үнэнч шүтэн бишрэгчдээ урамшуулахын тулд хүчирхэг хос тэдний дурын тоглолтыг үзэх хос тасалбарын азтан шалгаруулах сугалаа зарлаад байна.

Бейонсе ихрүүдийнхээ зургийг дэлгэлээ

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

Шилдэг төлөвлөлттэй хотуудыг танилцуулж байна

Дэлхийн хот төлөвлөлтийн өдрийг улс орнууд жил бүрийн арваннэгдүгээр сарын 08-нд тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. Энэ өдөр дэлхийн өнцөг булан бүрт хот төлөвлөлтийн асуудлаар хурал зөвлөгөөн, хэлэлцүүлэг болдог байна. 2050 он гэхэд дэлхийн хүн амын 70 гаруй хувь нь хотод амьдрах төлөв бий. Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хотыг танилцуулж байна.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

1. Сингапур хот, Сингапур

Дэд бүтэц сайн, үйлдвэрлэлийн хүчин чадал өндөр. Хүн амьдрахад таатай цэвэр, тохилог орчныг бүрдүүлсэн. Түүнчлэн орчны төлөвлөлтийг төгс хийж чадсанаараа Сингапур алдартай.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

2. Чандигарх, Энэтхэг

Энэтхэгийн хамгийн шилдэг хотуудын нэг. Хот төлөвлөлтийг маш нарийн хийсэн. Уг төлөвлөлтийн онцлог нь хотын дүүргүүдийг төрөлжүүлэхийн зэрэгцээ тэдгээрийг маш ухаалгаар холбож, цэвэрхэн орчин бүрдүүлсэн. Дүүрэг бүр нь хүрээлэн буй орчны шийдлийг төгс гаргаж ногоон байгууламж, тариалангийн талбай, худалдааны гудамж зэргийг оновчтой төлөвлөсөн байдаг аж.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

3. Цюрих, Швейцарь

Цюрихийн нийтийн тээвэр маш сайн зохицуулалттайгаараа алдартай. Цюрих бол хөдөөтэй гол хотуудыг холбосон цөөхөн хотуудын нэг юм. Үүнээс гадна цагийг ягштал баримталдаг байдал нь галт тэрэгний хөдөлгөөнд эерэгээр нөлөөлдөг байна.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

4. Сөүл, Өмнөд Солонгос

Сөүл хот мөн нийтийн тээвэр сайн хөгжсөн хот. Метро нь дэд бүтцийн гол ачааг үүрдэг, маш сайн төлөвлөгдсөн. Автобус, метроны үйлчилгээг уялдуулах төлөвлөлтийг оновчтой хийсэн. Сөүл хот иргэдийн оршин суух бүс, худалдааны болон зугаа цэнгээний газруудыг тусад нь зааглаж төлөвлөсөн. Авто замууд нь тусгай дугуйн замуудтай. Энэ нь замын хөдөлгөөний ачааллыг хөнгөлөхөд багагүй үүрэгтэй ажээ.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

5. Копенгаген, Дани

Копенгаген нь унадаг дугуйн соёлыг олон жилийн өмнөөс хөгжүүлж, хэвүүүлсэн хот. Ногоон хотын стандартыг эндээс харж болно. Хот суурин газрын амьдралын үлгэр жишээ гэж үздэг. Мөн нийтийн тээврийн үйлчилгээ, зорчигчдын соёлын хувьд ч жишиг болсон хот.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

6. Вашингтон, АНУ

АНУ-ын нийслэлийн хувьд авто замууд нь улсынхаа мужуудын нэрээр нэрлэгдсэн байдаг. Олон диагональ замуудтай, түүндээ тохирсон авто замын сүлжээг хэрэгжүүлдэг. Сонирхолтой нь, Capitol Hill зэрэг гол дурсгалт газрууд, үзмэрүүд нь хотынхоо төвд оршдог.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

7. Амстердам, Нидерланд

Хотын эртний түүх, орчин үеийн архитектурыг хослуулан төлөвлөсөн. Хот суурин газрыг хэтэрхий давчуухан орон зайд төлөвлөхдөө орон сууцны хорооллын үр ашигтай системийг ашигласан. Амстердамын сувгийн систем нь хотын эмх цэгцтэй төлөвлөлтийн нэг илэрхийлэл болдог.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

8. Бразилиа, Бразил

Өмнө нь Рио Де Жанерио Бразилийн нийслэл байсан. Бразилиа хот улсынхаа төв хэсэгт байрладаг байршлын давуу талаасаа шалтгаалан гол хотоор сонгогдсон. тус хот нь орон сууц, банк, эмнэлэг, бизнес гэх мэтээр төрөлжсөн тусгай бүсүүдтэй.

Дэлхийн шилдэг төлөвлөлттэй 9 хот

9. Парис, Франц

Парис бол аялал жуулчлалын хот. 1853 онд хотыг төв хэсгээрээ өргөн уудам талбайнуудтай байхаар шинээр төлөвлөн бүтээн байгуулалт өрнүүлсэн. Шинэ төмөр зам, гоёмсог барилгууд нь дэлхийн хэмжээний хот болоход нь нөлөөлжээ.

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

Монголд анх удаа электроник хѳгжмийн фестиваль ирэх сард болно

“Интро 2018 электроник олон улсын хѳгжмийн фестиваль” ирэх наймдугаар сарын 4-нд “Монгол Шилтгээн” амралтын газар болох гэж байна. Интро олон улсын хөгжмийн наадам нь 2009 онд анх Бээжин хотноо зохион байгуулагдаж байсан бөгөөд тус наадмын цуваа Шанхай, Шиедао, Шиамен, Амстердам зэрэг хотуудад найман жил тасралтгүй болжээ.

Хөгжмийн фестивальд дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн хүмүүс “Электрон хөгжим” хэмээх нэгэн дээвэр доор цуглаж, хуурамч зангаа таягдан хаяж, уйтгар гунигаа мартаж, бүжиглэн цэнгэдэг байна. Тус хѳгжмийн фестивальд Герман, Хятад, Монгол, Япон, Солонгос, Вьетнам, Литв зэрэг улсуудын 20 гаруй уран бүтээлчид оролцоно. Мѳн гадаадын жуулчдыг урин оролцуулж байгаагаараа онцлог аж.

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

Дэлхийг өөрчилж буй технологийн хувьсалуудыг танилцуулж байна

Шинэ дэвшилтэт технологи бол зөвхөн технологи сонирхогчдын анхаарлыг татаад зогсохгүй дэлхийн хэмжээнд тухайн салбартаа өөрчлөлт авчирч чадаж байгаа юм. Бидний амьдралын хэв маягийг орвонгоор нь өөрчилж чадах технологийн хувьсалууд шинээр бий болсоор байгаа.

1820 оны үед хүн төрөлхтөн 35 орчим л насалж, дэлхийн нийт хүн амын 94 хувь нь нэн ядуу түвшинд амьдарч, 20 хувиас ч бага нь бичиг үсэг тайлагдсан байв. Харин өнөөдөр хүн төрөлхтөн амьдрах хугацаагаа 70 ба түүнээс дээш жилээр таамаглаж, 80-аас дээш хувь нь бичиг үсэг тайлагдсан байна. Эдгээр хөгжил дэвшлийг технологигүйгээр төсөөлөх аргагүй бөгөөд технологи аж үйлдвэрлэлийн үеэс өнөөгийн мэдээллийн эринд ч үргэлжлүүлэн хөгжсөөр байна. Дэлхийг цаашид илүү ихээр өөрчилж, хүн төрөлхтнийг халамжлах олон гайхалтай технологиудаас танилцуулж байна.

ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААН

Хиймэл оюун ухааныг ихэвчлэн Amazon, Baidu, Google, Microsoft гэх мэт том компаниуд болон зарим старт-апууд л ашиглаж байна. Бусад компаниудын хувьд энэ төрлийн дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх нь өртөг өндөртэй бөгөөд хөдөлмөр шаардсан ажил байдаг. Харин хиймэл оюун ухааны технологийг Cloud серверт нэвтрүүлснээр илүү олон компаниуд хэрэглэх боломжтой болох юм. Энэ төрлийн технологийг ашигласан Amazon Web Services, Google Cloud, Microsoft Azure платформууд хэрэглээнд нэвтрээд эхэлчихсэн.

Хиймэл оюун ухаанд суурилсан системийг одоогийн байдлаар технологийн салбарт түлхүү ашиглаж байгаа ч ойрын ирээдүйд анагаах, эрчим хүч, аж үйлдвэрийн салбаруудад нэвтрүүлэх боломж харагдаж байна.

ДРОН БА НИСДЭГ МАШИНУУД

“GPS”-ийг анх цэрэг армийн зориулалтаар ашиглаж эхэлсэн бөгөөд одоо цагт газрын зураг, зүг чигээ олох гэх мэтээр ашиглаж байна. Үүний нэг адил дрон ч цэргийн зориулалтаасаа хальж өргөн хүрээнд хэрэглэгдэж, энгийн хүмүүс ашиглах болсон. Жишээлбэл, дроныг гүүр, өндөр хүчдэлийн шугам зэргийг шалгах, байгалийн гамшигт өртсөн газруудыг тогтоох, хулгайн антай тэмцэх зэрэг олон аргаар хэрэглэх болов. Сүүлийн жилүүдэд Хөдөө аж ахуйн салбарт ихээр ашиглах болжээ. Ийм дрон нь кино зураг авалт, армид ашигладаг дронуудаас ялгаатай. Хэт ягаан туяаны тусламжтайгаар хаана ургац хугацаандаа ургаж буйг, эсвэл хаана ургахгүй байгааг олж илэрүүлдэг байна. Мөн эл дрон нисэж байхдаа элдэв хортон шавьжийг хүртэл устгах хүчин чадалтай.

The Terrafugia TF-X нисдэг машин (source)

Нисдэг машиныг дронтой харьцуулахад мэдээж овор хэмжээ ихтэй. Үйлдвэрлэх материал, зай (цэнэг), мөн үйлдлийн систем зэргээс шалтгаалан нисдэг машин өнөөдөр бидний ашиглаж буй онгоц, эсвэл нисдэг тэргээс хавьгүй илүү, бас хүртээмжтэй байж чадна.

ӨӨРИЙГӨӨ ЖОЛООДДОГ МАШИН

Өөрийгөө жолооддог машинууд нь хүн машиныг жолоодохоос илүү эрсдэл багатай. Ойрын 3-5 жилийн хугацаанд эдгээр нь илүү аюулгүй, бас хүмүүс голчлон өөрийгөө жолооддог машиныг илүүд үзэх төлөвтэй байна. ДЭМБ-ын тооцоогоор жилд 1.25 сая хүн авто тээврийн ослоос үүдэлтэй шалтгаанаар энэ хорвоог орхих болжээ. Тэдгээрийн тэн хагас нь явган хүн, унадаг дугуй, мотоцикл машинд мөргүүлсэн тохиолдол байдаг. Түүнчлэн 15-29 насны залуучуудын үхлийн шалтгаан нь авто машины осол болдог.

20 дугаар зуунд машин бидний амьдралыг өөрчилсөнтэй адил өөрийгөө жолооддог машин ч мөн адил 21 дүгээр зууны томоохон хувьслын нэг байх нь гарцаагүй. Ихэнхи тохиолдолд хотуудын ашиглах боломжтой зай талбайн 20-30 хувийг машиныг байрлуулахад ашигладаг бөгөөд машиныг ашиглах хугацааны 95 хувь нь зогсоол дээр өнгөрдөг байна. Өөрийгөө жолооддог машиныг цаг үргэлж хэрэглэх боломжтой (гар утасны аппликэшний тусламжтайгаар) буюу зогсоолын хэрэгцээг эрс бууруулна. Машинууд хоорондоо холбоотой байх бөгөөд ингэснээр осол аваар гарах эрсдэл, замын түгжрэл ч мөн багасна. Таны жолоо барих хугацаа багассанаар боловсрол, ажил, найз нөхөд гэх зэрэг бусад зүйлд зарцуулах цаг нэмэгдэнэ.

ЧАНАРТАЙ ЦАХИМ БОЛОВСРОЛ

Их сургууль, коллежийн үнэ жил ирэх тусам тэнгэрт хадаж байгаа хэдий ч ухаалаг утастай хэн бүр ямар ч сэдвийн хүрээнд үнэгүй хийгээд өдрөөс өдөрт чанаржиж буй онлайн боловсрол олгох контентийг үзэх боломжтой болжээ.

Британника хэмээх нэвтэрхий толь 1400 ам.долларын үнэтэй байсан. Гэтэл одоо зүгээр утаснаасаа хэдхэн товч дараад л Wikipedia-г ашиглаж байна шүү дээ. Хуучин код бичиж сурахын тулд заавал сургуульд явах аль эсвэл ном худалдаж авах шаардлагатай байсан бол одоо 40 сая гаруй программистуудын нэгдэл болсон Stack Overflow ороод л хүссэн асуудлынхаа хариултыг олж чадаж байна. Youtube л гэхэд топ их сургуулиуд, багш мэргэжилтэн нарын бэлтгэсэн сая сая лекц, зааварчилсан бичлэгээр дүүрэн билээ.

Онлайн боловсролын чанар нь цаг ямагт улам хурдацтай сайжирч байгаа юм. MIT л гэхэд өнгөрсөн 15 жилийн турш 2000 гаруй хичээлийн лекц, материалуудыг бүгдийг нь бичиж хадгалж авсан аж.

ИЛҮҮ ТЭЖЭЭЛЛЭГ, ЧАНАРТАЙ ХООЛ ХҮНС

Зөвхөн хагас кг үхрийн мах боловсруулахын тулд бид 6809 литр усыг ашигладаг гэвэл та итгэх үү. Бидний амьдралын нөхцөл, эрүүл мэнд улам бүр сайжирч, хүн амын тоо хурдацтай өсөх хэрээр хэрэглээ ч даах хэмжээнээс давах тийш хандаж буй нь нууц биш. Энэ асуудлыг шийдвэрлэхээр сүүлийн жилүүдэд хоол хүнсний шинэ техник, технологиуд ихээхэн бий болж байна. Энтрепренерүүд уламжлалт хоол хүнсийг орлох илүү байгалд ээлтэй, шим тэжээл ихтэй цоо шинэ бүтээгдэхүүнүүдийг бий болгосоор байгаа юм. Эдгээрийн зарим нь олны дунд аюултай хэмээн бишгүй хэлмэгддэг генийн өөрчлөлтийн үр дүнд бүтээгдсэн. Pew байгууллагаас гаргасан судалгааны үр дүнд эрдэмтэн судлаачдын 88 хувь нь генийн өөрчлөлттэй бүтээгдэхүүнийг ямар нэгэн аюулгүй хэмээн дүгнэсэн байна.

Хүнсний үйлдвэрлэлтэй холбоотой өөр нэгэн сайхан мэдээ бол тариаланг заавал гадаа хийх шаардлагагүй болсон явдал юм. Нарны эрчим хүч, мэдрэгч, гэрэл, автоматчилал, хиймэл оюун ухааны салбарт гарсан олон гайхалтай амжилтуудын үр дүнд дотор тариалан эрхлэх шинэ сонголт үүсжээ. Уламжлалт тариалантай харьцуулахад дотор тариалан эрхлэх нь даруй 10 дахин бага ус, газар ашигладаг. Цаг агаараас хамааралгүй тул жилд хэдэн ч удаа ургац авах боломжтой гэнэ шүү.

АНАГААХ УХААН

Компьютер нь анагаах ухааны салбарт судалгаа, бүртгэлийн ажлаас өөр онц үүрэггүй гэж тооцдог байсан үе саяхан. Харин одоо компьютерийн хүчин чадлыг эм тариатай хослуулж салбарын томоохон нээлтүүд хийгдэж байна. 15-хан жилийн өмнө хүний геномын дарааллыг тогтоох нь 3 тэрбум долларын өртөгтэй байсан бол өдгөө 1000 ам.доллар болтлоо буурч, цаашид ч үргэлжлэн буурах төлөвтэй байна. Ойрын ирээдүйд генийн дарааллыг тогтоох нь анагаахын шинжлэх ухааны салшгүй нэг хэсэг болох биз ээ.

Генийн дараалал тогтоосны үр дүнд гаргаж авсан асар их хэмжээний датаг янз бүрийн чадвартай програм ашиглан анализ хийж байна. Жишээлбэл, нэг програм л гэхэд хүний цусны сорьцыг ашиглан хорт хавдрын эрт илрүүлдэг аж. Магадгүй ирээдүйд хувь хүн бүрт хамгийн тохиромжтой эмчилгээний аргыг нь ч зааварчилдаг болох байх. Компьютер нь мөн аливаа өвчин эмгэгийг оношилж илрүүлэхдээ гарамгай болж байна. Саяхан л гэхэд эмч нарын илрүүлж чадаагүй маш ховор өвчинг хиймэл оюун ухааны систем 20 сая гаруй хорт хавдарын архивыг шүүн давтагдаж буй шинжүүд дээр тулгуурлан оношилсон байна.

ЯВГАН ЗОРЧИГЧИД ЭРЧИМ ХҮЧ ҮЙЛДВЭРЛЭЖ ЭХЛЭВ

Лондон хотын “West End” дүүрэгт эрчим хүчээр хангах зориулалт бүхий дэлхийн хамгийн анхны ухаалаг гудамжийг байгуулах ажил дуусч, ашиглаж эхлээд байна. Өөрөөр хэлбэл, тус гудамжны явган замыг эрчим хүч үүсгэх Pavegen-ний хавтангуудаар хийж гүйцэтгэсэн юм. Явган зорчигчид Bird Street гудамжаар явж өнгөрөхдөө зориулалтын аппликейшнд холбогдож, тэдний хөлийн алхаа хэчнээн хэмжээний эрчим хүч гаргаж буйг үзэх боломжтой аж.

Pavegen-ийхэн Bird Street гудамжинд ойролцоогоор 10 м.кв орчим талбайд хавтан суурилуулжээ. Энэ нь хүний алхалтын хүчийг эрчим хүч рүү хувиргаж, ойр орчмын газруудын гэрэлтүүлгийг асаах болон шувуудын чимээг дуугаргах хүчин чадал бүхий цахилгааныг үйлдвэрлэх юм. Энэ технологийг олон улс хэрэгжүүлж эхлээд байна.

М.АМАРЖАРГАЛ

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

“Балар эртний цадиг” үзэсгэлэн нээлтээ хийлээ

Үлэг гүрвэлийн төв музейд “Балар эртний цадиг” үзэсгэлэн өнөөдөр нээгдлээ. Монголд анх удаа улс, аймгийн чанартай музей болон хувийн музейгээс бөөгийн хувцас хэрэглэлийг цуглуулж, энэхүү үзэсгэлэнг дэлгэн олон түмэнд толилуулж байна. Дэлхийн нүүдэлчдийн язгууртан, оюун ухааны академийн ТББ-ын тэргүүн Т.Ангар “Балар эртний цадиг нэртэй үзэсгэлэн маань өнөөдөр олон түмэнд дэлгэгдэж, хүртээл болж тавигдлаа. Уг үзэсгэлэнд арван нэгэн бөөгийн эд хэрэглэл аймаг сум нутгуудаас, олон музейн алтан сан хөмрөгөөс авчирч, тавиад байгаа юм. Монгол түмний биет өв буюу монголчуудын өөрсдийнх нь бишрэл шүтлэг болсон бөө мөргөл, тэдний эдлэл хэрэглэл гэж чухам ямар юм байдаг зэрэг энэ бүхнийг харуулсан эртний хувцас хунар, дээд хэнгэргийг дэлгэжээ. Тус үзэсгэлэнд :

-Монголын үндэсний музей

– Төв аймгийн орон нутгийг судлах музей

– Сүхбаатар аймгийн угсаатны зүйн музей

– Хэнтийн аймгийн орон нутгийг судлах музей

– Баян-Өлгий аймгийн орон нутгийг судлах музей

– Говь-Алтай аймгийн орон нутгийг судлах музей

– Завхан аймгийн орон нутгийг судлах музей

– Сэлэнгэ аймгийн нэгдсэн музей

– Монголын угсаатны гэр музей зэргээс авчирсан бөөгийн хувцас хэрэглэлийг дэлгэн үзүүлсэн юм. “Балар эртний цадиг” үзэсгэлэн наймдугаар сарын 20-ныг хүртэл олны хүртээл болох аж

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

“Нүүдэлчин Монгол” наадам ирэх сард зохиогдоно

“Соёлын биет бус өвийн их наадам”, “Үндэсний спортын VI их наадам”-ыг хамтатган наймдугаар сарын 11-15-ний өдрүүдэд Хүй долоон худаг дахь Монгол наадам цогцолборт “Нүүдэлчин Монгол” наадам зохион байгуулах гэж байна.

“Нүүдэлчин Монгол” наадам нь Соёлын өвийг хамгаалах тухай хууль, ЮНЕСКО-гийн Соёлын биет бус өвийг хамгаалах тухай 2003 оны Конвенци, салбар дундын хамтын ажиллагааны хүрээнд СББӨ-ийг хадгалж хамгаалах, дэмжин хөгжүүлэх, судалж сурталчилах үйл ажиллагааг өргөжүүлэх, таван ай савын хүрээнд СББӨ-ийн зүйлүүд, өвлөн уламжлагчдыг тодруулан алдаршуулах, авьяас билгийг хөгжүүлэх, соёлын өвийн бүртгэл-мэдээллийн санг баяжуулах зорилготой юм.

“Соёлын биет бус өвийн их наадам” болон “Үндэсний спортын VI их наадмын анхан шатны шалгаруулалт сум, дүүрэг, аймаг, нийслэлд энэ онд зохион байгуулагдсан бөгөөд 2 – р шатны шалгаруулалт буюу “Нүүдэлчин Монгол” наадамд 21 аймаг, нийслэлийн 9 дүүргийн соёлын биет бус өвийг өвлөн уламжлагч 400 гаруй ардын авьяастан, гар урчууд болон 2000 орчим үндэсний спортын тамирчид хүй мандлын зүлэг ногоон дэвжээнд нутаг нутгаараа отоглон бууж хүч чадал, оюун ухаан, авьяасаа билэг, ур чадвараа гайхуулан 5 өдрийн турш өрсөлдөж шилдэгүүдээ тодруулах юм.

Их наадмыг Зохион байгуулах хорооноос Соёлын биет бус өвийн их наадамд амжилттай оролцсон аймаг, дүүргийг шалгаруулан дараах байдлаар шагнаж урамшуулна.

I байр – нэг – Цом, өргөмжлөл, 20,0 сая төгрөг

II байр – нэг – Цом, өргөмжлөл, 15,0 сая төгрөг

III байр – нэг – Цом, өргөмжлөл, 10,0 сая төгрөг

Тусгай байр – хоёр – Өргөмжлөл, 5,0 сая төгрөг

Мөн СББӨ-ийн таван ай савын хүрээнд мартагдсан өвийг сэргээсэн, язгуур хэв намбыг хадгалсан, өвийн ур чадварын гүйцэтгэлийг өндөр түвшинд үзүүлсэн өвлөн уламжлагчдад болон СББӨ-ийн их наадмын үеэр зохион байгуулах үндэсний спортын тэмцээнүүдэд амжилттай оролцсон оролцогчдыг Их наадмын Зохион байгуулах хорооноос болон дэмжигч байгууллага, ивээн тэтгэгчдийн шагнал урамшууллыг олгох юм.

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

Байгаль дэлхийгээ хамгаалъя уран зургийн үзэсгэлэн болно

БНХАУ-ын ӨМОЗО-ны Хөх хотод суугаа Ерөнхий консулын газар, Өвөр Монгол дахь Монгол Улсын Иргэдийн нийгэмлэг, Монголын Хүүхдийн Урлан Бүтээх төвтэй хамтран зохион байгуулж буй “БАЙГАЛЬ ДЭЛХИЙГЭЭ ХАМГААЛЬЯ” уран зургийн үзэсгэлэнгийн нээлтийн үйл ажиллагаа энэ сарын 20-нд болно.

Үзэсгэлэнд ӨМӨЗО-ны хэвлэлийн, мэдээллийн алба, Хөх хотын үндэсний туршилтын сургууль, БНХАУ-ын ӨМОЗО-ны Хөх хотод суугаа Ерөнхий консулын газар, Өвөр Монгол дахь Монгол Улсын Иргэдийн нийгэмлэг зэрэг газруудын зочид төлөөлөгчид ирж оролцоно.

Уг үзэсгэлэнгийн хүрээнд Монгол –Хятадын найрамдлын долоо дахь удаагийн хүүхдийн зургийн уралдааны бүтээлүүд тавигдана.

Categories
мэдээ энтертаймент-ертөнц

Д.Нацагдоржийн нэрэмжит шагналт, зохиолч Ц.Түмэнбаярын шинэ ном хэвлэгдэн гарлаа

Д.Нацагдоржийн нэрэмжит шагналт, зохиолч Ц.Түмэнбаяр “Мэлмийн гүнд” номоо өлгийдөн авлаа. Тэрбээр “Удган”, “Мэргэнд буусан чоно”, “Согоо суман”, “Дөргөнэ хатны алтан зоос” зэрэг тууж, өгүүллэг, шүлгийн ном 10 гаруйг хэвлүүлсэн бөгөөд “Тэнгэр мэднэ”, “Цагаан сүүний домог”, “Нүцгэн натур”, “Хурдан том болмоор байна” зэрэг уран сайхны кино, “Мэргэнд буусан чоно”, “Миний бяцхан зоргол”, “Мөрөөдлийн үзэг” зэрэг бүжгэн жүжиг, драмын жүжиг, “Тусгаар тогтнолын төлөө”, “Улсын цол Монгол” зэрэг телевизийн, “Шинэ жилийн цагаан шөнө”, “Өндгөн эс”, “Буцах тийзгүй аялал” зэрэг радио жүжгийг олны хүртээл болгосон юм.

Шилдэг бүтээл туурвисны учир 1999 онд Монголын Зохиолчдын Эвлэлийн, 2006 онд Д.Нацагдоржийн, 2008 онд С.Удвалын, 2011 онд С.Буяннэмэхийн нэрэмжит, 2011 оны шилдэг бүтээлийн “Алтан өд” шагнал хүртжээ.
Зохиолчийн шүлэг, өгүүллэг нь ОХУ, БНХАУ, БНСУ, Казахстаны ном, хэвлэлд орос, хятад, монгол, англи, солонгос, казах хэлээр хэвлэгдсэн.
Д.Галбаатар /Sh.D/, Д.Сампилдэндэв /Sh.D/, Г.Мөнх-Оргил /Ph.D/, Д.Өлзийбаяр /Ph.D/, Г.Оюунчимэг /Ph.D/ нарын манай утга зохиол, урлаг судлаачид болон ОХУ-ын Санкт-Петербургийн улсын их сургуулийн Дорно дахины судлалын тэнхимийн дэд доктор, профессор П.Петрова, дэд доктор А.Гроховский, дэд доктор Илево Регена нарын арваад судлаач түүний бүтээлүүдээс судлан бие даасан өгүүллүүд хэвлүүлсэн байна.
Түүний бүтээлээс Монголын ЕБС-ийн сурах бичигт хэвлэснээс гадна Тайз дэлгэц, утга зохиолын мэргэжилтэн бэлтгэдэг их дээд сургуулиудад сургалтын материал болгон үздэг. Мөн БНХАУ-ын монгол хэл үздэг сургууль, ОХУ-ын Санкт-Петербургийн их сургууль, БНСУ-ын Сөүлийн улсын их сургуульд монгол уран зохиол, хэл шинжлэлийн хичээлд сургалтын гарын авлага болгон ашиглаж байна.