Хотын гудамжаар хөтлөлцөн алхах хосууд гэмт хэргийн золиос болж байгаа талаар танил цагдаа хэлэв. Нийслэлийн цагдаагийн газрын хулгайн гэмт хэрэгтэй тэмцэх тасагт “Найз охинтойгоо хамт явж байгаад цүнхнээс нь хамаг эд зүйлсийг нь хулгайд алдчихлаа” гэх залуусын цуваа тасрахгүй ирдэг болжээ. Зуны улиралд хотын гудамж эл хуль, нийтийн тээврийн автобус, захуудад хүн цөөн явдаг учир халаасны хулгайн гэмт хэрэг цөөн гардаг гэнэ. Харин хотын гудамжаар хөтлөлцөн алхаж яваа хосууд эд зүйлсээ хулгайд ихээр алддаг байна. Хосууд хамт алхаж явахдаа цүнх, халаасандаа байгаа эд зүйлстээ анхаарал тавих нь сулардаг гэнэ. Тэр тусмаа эрэгтэйчүүд найз бүсгүйтэйгээ хөтлөлцөөд нөгөө гартаа цүнхийг нь барьж явахдаа халаасны хулгайчид эд зүйлсийг нь алдчихдаг байна. Эрчүүд хамт яваа бүсгүй рүүгээ хамаг анхаарлаа хандуулна уу гэхээс гартаа барьж яваа цүнх рүү нь огт хардаггүй байна. Үүнийг халаасны хулгайч нар овжин ашиглаж, цүнхэнд нь байсан хамаг “юм”-ыг хулгайлчихдаг байна. Нийслэлийн цагдаагийн газрын Хулгайн гэмт хэрэгтэй тэмцэх тасгийнхан найз бүсгүйнхээ цүнхнээс эд зүйлсийг нь хулгайд алдчихлаа гэх хэргийг илрүүлдэг гэнэ. Тэгээд эд зүйлсээ хулгайд алдсан хохирогчийн утас руу залгаж хэлэхээр ихэнх нь “Тэр хэргээс чинь болоод найз бүсгүйдээ хаягдчихсан. Одоо надад хамаагүй болсон” гэж хариулдаг байна.
Э.ХҮРЭЛБААТАР
“Сайн байна уу” гэсээр нүдээрээ инээсэн туранхай бор залуу хаалга тайлж өглөө. Тэрээр орноосоо босоод удаагүй бололтой “Та нарыг хүлээгээд сууж байлаа” гэсээр угтав. Өглөөний 09.00 цагийн үед “Танайд өнжье” булангийнхаа энэ удаагийн зочныд яаравчлан очсон нь энэ. Түүнийг олон улсын хэмжээний мастер, Монголоос төрөн гарсан Ази тивийн анхны аварга Э.Халиунболд гэдгийг хэлэхэд таатай байна. Энэ нэрийг сонсмогц уншигч түмэн мото спортын Халиука гэдгээр нь андахгүй биз ээ. Учир нь тэрээр Монголд мото спортын ямар л тэмцээн уралдаан болно тэргүүн байрт л ордог тамирчин. Зөвхөн Монгол гэлтгүй гаднын олон тэмцээн уралдаанд эх орныхоо нэрийг гаргаж мотоциклийн бартаат замын уралдаан буюу мото кросс төрөлд манлайлагч нэгэн билээ. Түүний аав Ш.Эрдэнэбилэг, ах Ууганбаяр гээд гэр бүлээрээ мото спортын Монголын нэртэй тамирчид. Тиймээс энэ удаа хурдны хаадынд ийн зочилсон хэрэг. Э.Халиунболд “Олимп” хотхонд хоёр өрөө байранд ганцаараа амьдардаг юм байна. Харин биднийг очих үед аавындаа байсан юм. Гэрийн эзэн Ш.Эрдэнэбилэг хөдөө ажлаар авсан гээд эзгүй байлаа. Харин Халиукагийн ээж Н.Энхжаргал мэнд мэдээд цай унд авчрахаар гал тогооны өрөө рүү орж харагдав. Халиунболд эхээс гурвуулаа. Түүний ахыг олон улсын шүүгч, нэгэн үе мотоциклийн бартаат замын уралдаанд өмнөө тамирчин оруулдаггүй байсан Ууганбаяр гэдгийг спорт сонирхогчид мэднэ. Тэрээр гэр бүлээсээ өрх тусгаарласан ч биднийг очих үед ирсэн байв. Харин эгч Ундраа нь Японд амьдардаг ажээ. Зочны өрөөнд нь дүүрэн цом, өргөмжлөл, медаль харагдана. 
Энэ бол аавынх нь амжилт. Харин хоёр хүүгийнх нь өөрсдийнх нь гэрт байдаг гэнэ. “Манай харчуул бүгд мотоцикльд хоббитой. Охин маань энд байхдаа хүртэл мотоцикль сонирхдог байлаа. Харин эгч нь мотоцикль сонирхох нь битгий хэл айгаад араар нь ч сундалж явдаггүй” хэмээн эзэгтэй Н.Энхжаргал хөөрөлдөв. Н.Энхжаргал нөхөр, хоёр хүүгийнхээ уралдааныг үзэхээр олон ч тэмцээн уралдаанд дагаж явдаг байсан гэнэ. Уралдааны замыг нүдээр харах, биеэр туулах хоёрын хооронд тэнгэр газар шиг л ялгаа байдаг талаар тэрээр ярив. Энгийн хүн уралдааны бэлтгэсэн замаар хэд алхаад л цуцаж, энхэл донхол руу нь хөл алдаж гишгэхээс эхлээд үнэхээр хэцүү гэдгийг тэрээр ярив. Хэдий өөрөө сонирхдоггүй ч нөхөр, хүүхдүүдээ дэмжиж, ар талын албыг нь сайн авч явдаг “фэн” нь гэсэн. Хоёр хүү нь ээжийгээ хамгийн сайн хөгжөөн дэмжигч гэж магтах аж. Ууганбаяр, Халиунболд хоёр ч мотоспорт бол хамгийн эрсдэлтэй, хурд хүч, тэсвэр тэвчээр шалгасан хүнд спорт гэдгийг хэлж байлаа.
Энэ аймшигт явдлыг эргэн дурсвал дэлхийн цомын мастер раллид уралдаж явсан Эрдэнэбилэг Францаас Монголын нутгаар дамжин уралдах үедээ осолдсон юм. Үүнийг тэрээр “Замын ялихгүй бартаанаас болоод гэмтсэн. Энэ уралдаан миний сэтгэл зүрхнээс хэзээ ч арчигддаггүй” хэмээн ярьсан байдаг. Энэ бол хурдны хаадын гэр бүлд тохиолдсон хамгийн аймшигт явдал. Түүнээс хойш ээж нь хоёр хүүгээ уралдах бүрт сэтгэл нь байнга зовних болжээ. Гэхдээ гэнэтийн тохиолдсон явдал энэ гэр бүлийг мотоциклиос хөндийрүүлж чадаагүй юм. Хоёр хүү нь аавынхаа хүслийг гүйцээхээр уралдсан уралдаан бүртээ түрүүлж байсан нь Эрдэнэбилэгийг их спортдоо эргэн ирэх шалтгаан болсон юм. Одоо Эрдэнэбилэг Техник спортын төвийн мото спортын ахлах дасгалжуулагчаар ажиллаж Монголын мото спортын үе үеийн тамирчдыг бэлтгэн гаргаж байгаа. “Аавынхаа ослоос болоод ч тэр үү өөрийг тань раллид уралддаггүй, зөвхөн мото кросс төрөлд уралддаг гэж хүмүүс яриад байдаг” гэж асуухад “Яг ч тэгж ойлгож болохгүй. Миний сонирхол бол мотоциклийн бартаат замын уралдаан. Мэдээж нас ахиад ирэхээрээ Дакар раллид уралддаг Батболд, Болдбаатар ах нарынхаа араас орох байх” гэв. Батболд, Болдбаатар нар бол Дакар раллид уралддаг Монголын шилдэг тамирчид юм.
“Улаанбаатар” сувгаар дууны уралдаант нэвтрүүлгийг үзэгчид нэлээд сонирхох юм. Олны талархлыг хүлээж буй “UNIVERSE BEST SONGS” нэвтрүүлгийн шүүгчээр урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Б.Долгион, гавьяат дуучин Т.Ариунаа, Буриадын гавьяат дуучин Б.Амархүү нар ажилладаг. Оролцогчдод тэд дуулах урлаг, дээд доод өнгө, биеэ авч явах байдал, тайзны соёл гээд дуулаачийн мэргэжлийн онцлогтой холбоо бүхий санал зөвлөгөө чамгүй сайхан өгөх юм. Анзаараад байхад дуучин Амархүүгийн амнаас “Аягүй гоё дуу байна, аягүй сайхан байна ш дээ, аягүй янзтай дууллаа” гэх мэт үг их хөврөх юм. Б.Амархүү дуучны “аягүй дуу, аягүй гоё дууллаа” гээд байгааг монголоор чухам юу гэж ойлгох вэ. Аливаа дуу ая эгшиггүй бол өрөөсөн жигүүртэй шувуунаас өөрцгүй гэдэг. Аягүй мөртлөө сайхан дуу энэ орчлонд огтхон ч байж болшгүй мэт. Аягүй сайхан байна ч гэж юу байхав гэх мэтээр олныг эргэцүүлж болмоор. Монгол хүн ардын сайхан хэлээ ингэтлээ гутааж доромжилж яасан ч болохгүй. Тэр дундаа олны танил од хүн. Аягүй сайхан, аягүй гоё гэдэг гоо сайхны таашаал энэ орчлонд ерөөс байхгүй. Аягүй гэдэг үг сонсошгүй хахир чихарган, үзэшгүй балиар муухай, үнэрлэшгүй сэжгийн өмхий гэсэн утгыг агуулдаг. Харин монгол хүн аятай сайхан аяс зөөлөн амгалан таатайг хэзээ ч “аягүй” хэмээн илэрхийлдэггүй билээ.