Сибирийн хөлдүү цэвдэг, гүн хөр цас бол эртний хүн, амьтан, ургамлыг өнөө цагт хадгалан үлдээх хамгийн сайн бунхан. Эндээс эртний арслан заан, хүн, барсын олдворууд гарч ирэх нь элбэг. Өнгөрсөн сард л гэхэд Якутын Шинжлэх ухааны академи бүрэн бүтэн хадгалагдан үлдсэн эртний агуйн арслангийн хоёр зулзага олжээ. Эрт цагт эдгээр гүег эхийн халуун хэвлээс унаж, хөхөө хөхөж, амьдрал гээчтэй танилцаж байсан биз ээ. Гэвч гэнэтийн ослын улмаас хорвоод төрөөд нүдээ ч нээж амжаагүй байсан зулзагнууд цасан дор үүрд нойрсчээ. Тэднийг 12 мянган жилийн настай гэж үзэж байна. Магадгүй үүнээс ч урт настай байж болох. Эрдэмтэд жинхэнэ насыг нь тогтоохоор нарийвчилсан судалгаа хийж байгаа юм. Тэдэнд Якутын Шинжлэх ухааны академийнхан Уян, Дина гэх нэр өгчээ. Гүегүүдийг Абын дүүргийн “Уяндина” голын эрэг орчмоос олсон хэмээн академийн эрдэмтэн доктор Алберт Протопопов мэдэгдсэн байна. “Уяндина” гол нь Якутын нийслэлээс 1045 км зайд оршдог аж. Археологийн үнэт олдворууд гүн цэвдэг дор олон мянганы турш байсан ч үс, ноос, дотор эрхтэн, амны хөндий, тэр бүү хэл сахал гээд бүхий л бие нь дөнгөж өчигдөрхөн амьдарч байсан мэт маш сайн хадгалагджээ. Энэ бол агуйн арслангуудын олдворууд дотроос хамгийн бүрэн бүтэн үлдсэн томоохон олдворуудын нэг юм. Эрдэмтэд өдгөө генийн судалгаан дээр илүү ажиллаж агуйн арслангуудын тухайн үеийн хооллолт, ахуй амьдралыг судалж байна. Түүнчлэн гүегүүдийг Их Британийн Гронингенийн их сургуульд радиокорбаны шинжилгээ хийхээр авч явжээ.
Уян, Дина нар хорвоод мэндлээд тун удаагүй, магадгүй хоёр долоо хоног, хамгийн цаад тал нь нэг нас хүрч байсан аж. Тэдний хүйсийг хараахан тогтоогоогүй ч эмэгчин байх магадлалтай гэсэн байна.
Анх 2008, 2009 оны үед Оксфордын их сургуулийн эрдэмтэд манай дэлхий дээр тодруулбал одоогийн Их Британи, Европ, хойд Америкийн нутаг орчмоор 13 мянган жилийн тэртээ vлэмж биет арслангууд амьдарч байсан талаар тогтоож байжээ. Аварга том арслангууд нь Африкийн арслангаас дөрөвний нэг дахин том бөгөөд идэш тэжээлээ барьж авахад зориулагдсан урт мөчтэй байсан аж.
Оксфордын судалгааны багийнхан эртний арслангуудын vлдэгдлийг хойд Америкт амьдарч байсан Америкийн арслан, Орос, Аляск, Юкон болон Европын хойд хэсгээр амьдарч байсан агуйн арслан гэсэн хоёр хэсэгт хуваасан юм. Эл амьтад хүйтэн, мөсөн тундртай бүс нутагт амьдарч байсан гэх. Тэд газар нутгаа заан, хирс, бар, буга гэх зэрэг биеэр том амьтдын сvрэгтэй хуваалцаж байсан байж болох. Одоогийн арслангийн өвөг болох эдгээр нууцлаг амьтад 13 мянга орчим жилийн тэртээ бөөнөөрөө устаж үгүй болсон аж. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөгөөр, эсвэл сөргөлдөгч дайсан, хүний үйл ажиллагааны улмаас устсан байх гэсэн таамаглалыг археологийн судлаачид, эрдэмтэд дэвшүүлдэг. Тухайлбал, эртний хүмүүс хүнс, тэжээлийг нь устгаж, арслангуудыг олноор нь авласан гэж тэд vздэг байна. Харин эдгээр олдворууд эртний агуйн арслангууд яагаад устаж үгүй болсныг хэлж чадна гэжээ.
Сар эсвэл Ангараг гарагт бааз барихад туслах, мөн уг баазуудад үйлчлэх роботуудыг Японы сансар судлалын ЖАКСА агентлаг бүтээхээр төлөвлөжээ.
“Өдрийн сонин” зохиолч, яруу найрагчдын шилдэг бүтээлийг хүргэж, уран бүтээлчдийн энэ гэгээн ертөнцөд өрнөсөн шинэ содон үйл явдлын мэдээ мэдээллийг хүргэхээр “Утга зохиол” булан нээсэн юм. Энэхүү буланд хэвлэгдсэн Г.Аюурзана зохиолчийн “Гүнз” өгүүллэгийг нийтэлж байна.
Японд GPS төхөөрөмж суурилуулсан гутал худалдаалагдаж эхэлжээ. Энэ зүг чиг тодорхойлох систем бүхий гутал тухайн гутлын эзэн чухам хаана явж буйг үүрэн гар утас юм уу компьютерийн дэлгэцэн дээр харуулах болно. Төхөөрөмж гутлын өсгий дотор суурилагдав. Тусгай сайт дээр бүртгүүлснээр гутлын эзний байрлалыг эцэг, эх нь төдийгүй танилууд нь, эрүүл мэндийн байгууллагын ажилтнууд ч хянаж байх боломжтой юм. 
“Тамхины хяналтын тухай” хууль гарснаар олон нийтийн газар улайм цайм баагиулаад байх нь багассан гэж болно. Харин энэ хууль гарснаар тамхины үнэ өсч, олдоц нь багасч, хулгайгаар зарах нь нэмэгдсэн гэж гомдогсод олширсон. Хүйтний улирал эхэлсэнтэй холбоотойгоор архаг тамхичид гадаа гарч тамхилах нь багасч байна. Мэдээж тэдэнд зориулсан дулаан байр бэлдэж байгууллага илүү зардал гаргахгүй. Тиймээс архгууд хаа нэгэн газар булан тохой, умгар өрөөг бараадаж тамхилна. Олон жилийн өмнө Английн эрдэмтэд нэгэн судалгаа хийж олон нийтийг цочирдуулсан гэдэг. Эрдэмтдийн хийсэн судалгаагаар хязгаарлагдмал орчинд тамхи татах нь задгай орчинд татсанаас хэд дахин илүү хор уршигтайг тогтоожээ. Машиндаа тамхилдаг иргэд уушги болон зүрхний шигдээсээр өвчлөх нь их байдаг байна. Тамхичны сороод гаргасан утаа нь хүчилтөрөгчтэй холилдож илүү хоржиж уушгинд буцаж орно.
Энэтхэг гаралтай Хирал Сангхави гэх залуу эрдэмтэн нэгэн сонирхолтой бүтээл хийжээ.
Америкийн эмч нар хүний нүүрийг
Агаарын тээврийн хамгийн сүүлийн үеийн, хамгийн хурдан загварын нисэх онгоц. Нисэх онгоц үйлдвэрлэгч Европын “Airbus” компанид үйлдвэрлэсэн “Skreemr” гэх нэртэй энэхүү онгоц нь энэ сарын 7-нд анхны нислэгээ үйлджээ. Анхны тээвэрлэлтээ Нью-Йорк-Лондон чиглэлд 75 зорчигчтойгоор хийсэн байна. Тус онгоцоор АНУ-ын Нью-Йорк хотоос Английн Лондон хот хүртэл нисэхэд ердөө 30 минут зарцуулсан аж. Энэ нь хэзээ ч тогтоож байгаагүй амжилт юм. Өмнө нь “Конкорд” онгоцоор Атлантын далайг гаталж, Нью-Йоркоос Лондон хүрэхэд гурван цаг зарцуулдаг байв. Харин энгийн тийрэлтэт хөдөлгүүрт онгоцоор долоон цаг нисдэг. Тэгвэл “Skreemr” онгоцоор ердөө 30 минут явна. Яг л агаар дээрх галзуу хулгана адил. Үүнийг Америк, Европт хүмүүс технологийн жинхэнэ тэсрэлт гэж нэрлэжээ. Хэний ч санаанд багтамгүй солиотой гэмээр хурдтай энэхүү онгоц нь дунджаар 12.348 км/ц хурдтай нисдэг аж. 
Энэхүү далайн нисэх онгоцыг 2015 оны эхээр зохион бүтээсэн. Загварыг Их Британийн хатан хааны нэрэмжит коллежийн залуу эрдэмтэн, зохион бүтээгч Эррикос Левис гэх хүн гаргажээ. “Атлантын далайг гэтлэгч” гэх тодотголтой тус хөлөг онгоц нэг дор хоёр мянган хүн зөөвөрлөх хүчин чадалтай юм. Энэ онгоцны онцлог нь далавчгүй, эх бие, далавч хоёр нь хамтдаа байдагт оршино. Загварын хувьд нисдэг тэрэгтэй ойролцоо, гэхдээ сэнс ч байхгүй. Мөн хөдөлгүүр нь дээрээ байрладаг аж.
Монголоор хөрвүүлбэл “Дэвшилтэт бүргэд” гэх нэртэй энэхүү төмөр хүлгийн загварыг зохион бүтээгч Оскар Вихалс гаргажээ. Далавч болон их биен дээрээ нарны зайн хураагууртай “Дэвшилтэт бүргэд” онгоц нарны эрчим хүч болон устөрөгчөөр ажилладгаараа онцлог юм. 800 хүн тээвэрлэх хүчин чадалтай.
“Тэнгэрийн халим” мөн инженер загвар зохион бүтээгч Оскар Вихалсын бүтээл аж. Өнгөрсөн онд зохион бүтээсэн энэ онгоц нь том том цонхнууд, агаарт ямар нэгэн гэмтэл гарвал автомат удирдлагаар засах далавчнуудаараа давуу талтай. Нийтдээ 755 зорчигчийн багтаамжтай заалтай юм.
Энэ бол агаарын хөлөг болон нисэх онгоцны холимог загвар бүхий онгоц юм. Загварыг 2014 онд Их Британийн тээврийн хэрэгслийн загварын компанигаргажээ. Аварга том агаарын бөмбөлөгний хэлбэртэй, 92 метрийн урттай аж.
Цонхгүй гэдгээрээ онцлог энэхүү онгоц нь бизнесийн зориулалттай анхны дуунаас хурдан онгоц юм. Тус онгоцны хурд дууны хурдаас 1.8 дахин их аж. Энэ онгоцны цонхны оронд гаднах орчинг бүхлээр нь харуулах дэлгэцийг зорчигчдын суудлын урд байрлуулжээ.